Λίγες ημέρες μετά την επίτευξη της ειρηνευτικής συμφωνίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, που τέθηκε σε ισχύ στις 10 Οκτωβρίου, το Ισραήλ παρουσίασε μια σειρά από έγγραφα σε αξιωματούχους των υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας των ΗΠΑ, τα οποία εκφράζουν αμφιβολίες κατά πόσον μια πολυεθνική πρωτοβουλία ασφαλείας που αποσκοπεί στη διατήρηση της ειρήνης στη Γάζα μπορεί πραγματικά να αναπτυχθεί.
Τα έγγραφα, στα οποία απέκτησε πρόσβαση το POLITICO, αναδεικνύουν μια ιδιαίτερη ανησυχία σχετικά με το κατά πόσον μπορεί να πετύχει στην αποστολή της η λεγόμενη «Διεθνής Δύναμη Σταθεροποίησης» — η πολυεθνική πρωτοβουλία ασφαλείας που θα αποσκοπούσε στη διατήρηση της ειρήνης στη Γάζα.
Σε μία από τις διαφάνειες, περιγράφεται η μετάβαση από τη Φάση 1 στη Φάση 2, όμως τα βήματα της μετάβασης συνδέονται με ένα ερωτηματικό, υπογραμμίζοντας την αβεβαιότητα σχετικά με τις προοπτικές τους:
Πώς γίνεται η μετάβαση από τη Φάση 1 στη Φάση 2;
| Φάση 1
Παύση των στρατιωτικών επιχειρήσεων |
→→? | Φάση 2
Αφοπλισμός της Χαμάς |
Οι συνολικά 67 διαφάνειες, χωρισμένες σε έξι τμήματα, σκιαγραφούν μια ζωντανή εικόνα των εμποδίων που αντιμετωπίζει η αμερικανική κυβέρνηση και οι σύμμαχοί της στη Γάζα για την επίτευξη της «διαρκούς ειρήνης» που επιδιώκει ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.
Ένα οργανόγραμμα που περιλαμβάνεται στα έγγραφα περιγράφει λεπτομερώς τα σχέδια για σημαντική εμπλοκή των ΗΠΑ στη Γάζα ακόμη και πέρα από τα ζητήματα ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένης της επίβλεψης της οικονομικής ανασυγκρότησης.
Τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν ήταν υλικό από κυβερνητικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, «εκθέσεις κατάστασης» για τις συνθήκες στη Γάζα και συμβουλευτικά έγγραφα από το Ινστιτούτο Μπλερ, τη δεξαμενή σκέψης με επικεφαλής τον πρώην Βρετανό πρωθυπουργό Τόνι Μπλερ, που έχει συμμετάσχει στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Μη Αμερικανός αξιωματούχος που εργάζεται για διεθνή σύμμαχο των ΗΠΑ, επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα των εγγράφων, ενώ αξιωματούχος της άμυνας των ΗΠΑ, δήλωσε ότι οι διαφάνειες αντικατοπτρίζουν τις έντονες ανησυχίες της κυβέρνησης για το μέλλον της περιοχής.
Δεν είναι σαφές ποιος συνέταξε ποια έγγραφα ή ποιος συγκεκριμένα εντός της αμερικανικής διοίκησης τα έχει δει. Το Ινστιτούτο Μπλερ αρνήθηκε να σχολιάσει, αλλά ένα άτομο στον οργανισμό δήλωσε ότι δύο έγγραφα που συνέταξε στο πλαίσιο της δέσμης είναι πραγματικές αξιολογήσεις.
Οι ανησυχητικές εκκρεμότητες
Τα έγγραφα δεν προτείνουν συγκεκριμένες πολιτικές λύσεις. Αντίθετα, παρουσιάζουν μια πληθώρα εμποδίων που καλείται να αντιμετωπίσει η Ουάσινγκτον και οι εταίροι της στην προσπάθειά τους να μετατρέψουν μια εκεχειρία μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς σε ένα διαρκές σχέδιο ειρήνης και ανοικοδόμησης.
Όπως αναφέρει ο Ντέιβιντ Σένκερ, ο οποίος διετέλεσε βοηθός υπουργός Εξωτερικών για τη Μέση Ανατολή κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Τραμπ, «πρόκειται για μια τεράστια προσπάθεια και χρειάζεται διαρκής, υψηλού επιπέδου προσοχή. Η κυβέρνηση πέτυχε μια νίκη με την αρχική κατάπαυση του πυρός και την απελευθέρωση των ομήρων, αλλά απομένει όλη η σκληρή δουλειά».
Τα μεγαλύτερα εμπόδια μετά από δύο χρόνια πολέμου είναι τεράστια. Εκτός από τη σύσταση της Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης, περιλαμβάνουν επίσης τη διαχείριση της διστακτικότητας του Ισραήλ να αποσυρθεί από τη Γάζα, καθώς η Χαμάς συνεχίζει να επιδεικνύει τις δυνάμεις της, και την κατάλληλη στελέχωση βασικών θεσμών που θα επιβλέπουν το ειρηνευτικό σχέδιο.
Επιπλέον, η Ουάσινγκτον θα πρέπει να διαχειριστεί την επιθυμία της Παλαιστινιακής Αρχής να διαμορφώσει τα γεγονότα στη Γάζα παρά την αντίθεση του Ισραήλ, καθώς και ερωτήματα σχετικά με τη δέσμευση των συμμάχων να παράσχουν υλικοτεχνική υποστήριξη και πόρους.
Προκλήσεις ασφαλείας
Το παλαιστινιακό σώμα που τελικά θα κυβερνήσει τη Γάζα θα χρειαστεί «μακροπρόθεσμη υποστήριξη από τις ΗΠΑ και τη διεθνή κοινότητα», αναφέρει ένα έγγραφο, προσθέτοντας ότι «οι δυνάμεις ασφαλείας μπορεί να χρειάζονται εξωτερική χρηματοδότηση και συμβουλές για δεκαετίες».
Μία διαφάνεια από το Ινστιτούτο Μπλερ θέτει μια σειρά από επίμονα ερωτήματα, όπως το πόσο γρήγορα θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε μετάβαση και το βαθμό στον οποίο η Χαμάς θα συνεργαστεί για τον αφοπλισμό της.
Σημειώνει ότι αυτή τη στιγμή «η Χαμάς επαναφέρει την εξουσία της και γεμίζει το κενό ασφαλείας μέσω καταναγκαστικής επιβολής και αστυνόμευσης». Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις ελέγχουν το 53% της Γάζας, με το 95% του πληθυσμού της Γάζας να βρίσκεται στο 47% που δεν ελέγχει το Ισραήλ.
Ένα άλλο έγγραφο που φαίνεται να προέρχεται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και ονομάζεται «Απειλές για τις Ανθρωπιστικές Επιχειρήσεις και τις Επιχειρήσεις Ασφαλείας σε Ζώνες Ελεύθερες από τη Χαμάς στη Γάζα», υποστηρίζει ότι «η Χαμάς αγοράζει χρόνο για την τελική επαναφορά του ελέγχου. Κάθε καθυστέρηση λειτουργεί υπέρ της».
Ακόμη και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο παραδέχτηκε ότι ο δρόμος προς την ειρήνη είναι γεμάτος εμπόδια κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στη Βάση Άντριους.
«Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις και να βεβαιωθούμε ότι δεν θα καταστρέψουν την προσπάθεια. Δεν ανησυχώ, αλλά γνωρίζουμε ότι πρόκειται για προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Δεν είναι κάτι εύκολο, αλλιώς θα είχε γίνει πριν από 30 χρόνια», είπε.
Το αγκάθι της διακυβέρνησης
Άλλα έγγραφα επισημαίνουν επίμονες διαφωνίες μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων σχετικά με το ποιος θα είναι τελικά υπεύθυνος για τη Γάζα.
Η Παλαιστινιακή Αρχή, που κυβερνά επί του παρόντος τμήματα της Δυτικής Όχθης, αναμένει να διοικεί, να παρέχει υπηρεσίες ασφάλειας και να ελέγχει τον θύλακα, όπως έκανε πριν από το 2007, όταν εκδιώχθηκε με τη βία από τη Χαμάς.
Ωστόσο, η ισραηλινή κυβέρνηση απορρίπτει αυτήν την προοπτική. Το ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων του Τραμπ ορίζει ότι η Παλαιστινιακή Αρχή μπορεί να συμμετάσχει μόνο αφού αναμορφωθεί. Ακόμα κι αν το Ισραήλ συμφωνούσε με τον ρόλο της Παλαιστινιακής Αρχής, το ιστορικό της στη Γάζα είναι κακό. Δεν ήταν ποτέ δημοφιλής μεταξύ των Παλαιστινίων της Γάζας, οι οποίοι επέλεξαν τη Χαμάς αντί των εκπροσώπων της στις εκλογές του 2006.
Ένα οργανόγραμμα που περιλαμβάνεται στα έγγραφα περιγράφει πώς θα διοικείται και θα λειτουργεί η Γάζα. Το διάγραμμα σκιαγραφεί τη σημαντική εμπλοκή των ΗΠΑ εκτός από την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένης της επίβλεψης της οικονομικής ανασυγκρότησης.
Αλλά δεν είναι σαφές πόσο χρόνο και πόσα χρήματα είναι διατεθειμένος να επενδύσει ο Τραμπ στη Γάζα, παρόλο που κάποτε πρότεινε να αδειάσει η περιοχή από τους Παλαιστίνιους και να μετατραπεί σε μια «Ριβιέρα» που θα διοικείται από τις ΗΠΑ.
Πηγή: POLITICO
