Γράφει η Μανταλένα-Μαρία Διαμαντή
Ο ιστορία του θρύλου του χορού που μάγευε τον κόσμο με τις εκπληκτικές κινήσεις του…Στις 16 Ιουνίου του 1961 του απαγορεύεται η είσοδος στη Σοβιετική Ένωση
Ένας από τους κορυφαίους του 20ου αιώνα στο κλασικό μπαλέτο…Ο ταταρικής καταγωγής Ρώσος χορευτής και χορογράφος, Ρουντόλφ Χαμέτοβιτς Νουρέγιεφ…
Η γέννησή του επεισοδιακή… Μέσα σ` ένα βαγόνι της Υπερσιβηρικής αμαξοστοιχίας κοντά στην πόλη Ιρκούτσκ. Η μητέρα του βρισκόταν καθ` οδόν προς το Βλαδιβοστόκ. Στον Κόκκινο στρατό όπου υπηρετούσε ο πατέρας του. Ήταν το τέταρτο και τελευταίο παιδί της μουσουλμανικής οικογένειάς του (είχε τρεις μεγαλύτερες αδελφές). Ο Νουρέγιεφ, μεγαλώνει κοντά στην πόλη Ουφά, στη δημοκρατία του Μπασκορτοστάν.
Το 1958, ξεκίνησε την καριέρα του από τα διάσημα μπαλέτα Κίροφ, αφού πρώτα ολοκληρώνει τις σπουδές του στην Ακαδημία Βαγκάνοβα της Αγίας Πετρούπολης. Εκεί τον δέχτηκαν στα 17 του χρόνια.Πολύ γρήγορα εξελίχθηκε η εκπληκτική τεχνική του, η αρμονία και το ταλέντο του. Αυτό συνέβαλε στο να πρωταγωνιστήσει στους περισσότερους βασικούς ρόλους του κλασικού ρεπερτορίου.
Ο πατέρας του, ωστόσο, δεν ήθελε ο γιος του να γίνει χορευτής. Ο ίδιος περιέγραψε τη ζωή του στο φτωχικό σπίτι των νεανικών του χρόνων. Εκεί όπου τα έξι μέλη της οικογένειας έμεναν σε ένα : «Όποιος ήθελε να πάει στην τουαλέτα περπατούσε ως την άκρη του δρόμου και επειδή ποτέ δεν είχαμε χρήματα, τις πιο πολλές φορές πηγαίναμε ξυπόλητοι. Δεν είχα ούτε δικά μου ρούχα να φορέσω και για να βγω στο δρόμο ντυνόμουν με τα ρούχα των τριών αδελφών μου».
Ήταν το 1961, στο Παρίσι, σε μία περιοδεία των μπαλέτων Κίροφ του Λένινγκραντ, όταν ο 23χρονος τότε Ρούντολφ Νουρέγιεφ- ο πρώτος χορευτής των μπαλέτων- που ζητά πολιτικό άσυλο στη Γαλλία ενώ ήταν έτοιμος να αναχωρήσει με τον θίασο για την Αγγλία. Ο Τύπος της εποχής, απασχολήθηκε με την ιστορία και διάφορες λεπτομέρειες που αφορούσαν την ερωτική ζωή του χορευτή. Αυτήν την απόφαση, την πήρε ο Νουρέγιεφ στο αεροδρόμιο Λε Μπουρζέ όταν τον πλησίασαν δύο πράκτορες της υπηρεσίας πληροφοριών KGB και του ζητούν την επιστροφή του στη Μόσχα. Εκείνος όμως, καλεί βοήθεια από Γάλλους αστυνομικούς και οδηγείται στο γαλλικό υπουργείο Εσωτερικών. Από τότε, του απογορεύται η είσοδος στη Σοβιετική Ένωση καθώς θεωρείται ανεπιθύμητος. Το 1989, αφού έχουν περάσει 28 χρόνια, με προσωπική παρέμβαση του τότε ηγέτη της χώρα του, Μιχαήλ Γκορμπατσώφ, γίνεται άρση αυτής της απόφασης. Ο λόγος ήταν για να παρευρεθεί στην κηδεία της μητέρας του.
Την περίοδο που έζησε στο Παρίσι, συνεργάστηκε αρχικά με το Μεγάλο Μπαλέτο του Μαρκήσιου de Cuevas. Σχετικά σύντομα, όμως, το 1962, πηγαίνει στην Αγγλία όπου αποκτά βρετανική υπηκοότητα και συνεργάζεται με τα Βασιλικά Μπαλέτα του Λονδίνο. Στο πλευρό της κατά 19 χρόνια μεγαλύτερής του διάσημης Βρετανίδας χορεύτριας, Μαργκότ Φοντέιν, γνωρίζει την επιτυχία και το άστρο του ανατέλλει…Τί κι αν συνεργάστηκε με το μπαλέτο αυτό για περισσότερο από 20 χρόνια… Ποτέ δεν ενσωματώθηκε με αυτό. Επέλεγε το ρόλο του προσκεκλημένου καλλιτέχνη- έναν τίτλο που διατήρησε στις εμφανίσεις του σε όλον τον κόσμο.
Καθ`όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ακόμα και μετά τα 50 του χρόνια, συνεργάστηκε ακόμη με τα Βασιλικά Μπαλέτα της Σουηδίας, το Μπαλέτο της Σκάλας του Μιλάνου, το Μπαλέτο του Βερολίνου και πολλά άλλα. Επίσης, διετέλεσε διευθυντής του Μπαλέτου της Όπερας του Παρισίου, την περίοδο 1983-1989.
Συνολικά έχει ανεβάσει περισσότερα από 25 έργα μπαλέτου. Ανάμεσα στα πιο σημαντικά ήταν:
Ζιζέλ
Δον Κιχώτης
Η Λίμνη των Κύκνων
Ο Καρυοθραύστης
Ρωμαίος και Ιουλιέτα
Παράλληλα, ασχολήθηκε με την τηλεόραση και τον κινηματογράφο τη δεκαετία του `70, πρωταγωνιστώντας μεταξύ άλλων στην κινηματογραφική εκδοχή του “Δον Κιχώτη”. Ερμήνευσε υπέροχα, και τον Ροδόλφο Βαλεντίνο στην ομότιτλη ταινία.
Παρόλο που αναζητούσε κατά βάση το Παρίσι, όπου κι έζησε για πολλά χρόνια, το 1982, απέκτησε και Αυστριακή υπηκοότητα. Η προσωπική ζωή του Ρούντολφ Νουρέγιεφ, είχε απασχολήσει ιδιαίτερα, τον Τύπο. Και τί δεν έχει γραφτεί για τις σεξουαλικές του προτιμήσεις και για το τέλος του. Εκείνος, δεν έκρυψε ποτέ ότι ήταν ομοφυλόφιλος. Συνδέθηκε ερωτικά με τον Δανό χορευτή Erik Bruhn-τον μεγαλύτερο έρωτα της ζωής του. Ανάμεσα στις διάφορες συναναστροφές του υπήρξαν πολλά ονόματα όχι μόνο του καλλιτεχνικού χώρου, αλλά και του διεθνούς jet set.
Υποστηρίζεται μάλιστα, στο βιβλίο “The Pink Triangle των Darwin Porter και Danforth Prince” ότι ο Νουρέγιεφ είχε ερωτική σχέση με την Τζάκι Κέννεντι, όπως και με την αδελφή της αλλά και με τον Μπομπ Κέννεντι. Η Τζούλι Κάβανω προσπάθησε να ανακαλύψει κάποια από τα μυστικά που κράτησε ο διάσημος χορευτής για τον εαυτό του. Κατάφερε, λοιπόν, να βρει ακόμα και στοιχεία για τον φάκελο της KGB για εκείνον, τα αρχεία της δίκης για προδοσία που έγινε στην απουσία του και ένα ολόκληρο πακέτο με αυτοϋποτιμητικά ερωτικά γράμματα από τον Erik Bruhn. Αυτό που έκανε εντύπωση είναι ότι ο Νουρέγιεφ τα είχε κρατήσει… Ο Νουρέγιεφ, φεύγει από τη ζωή σις 6 Ιανουαρίου του 1993 από επιπλοκές του AIDS, στα 55 του χρόνια.
Ο Δρ Canesi ανέφερε ως αιτία θανάτου την “καρδιακή επιπλοκή μετά από μια τραγική ασθένεια» και πρόσθεσε «μετά από επιθυμία του κ. Νουρέγιεφ, δεν μπορώ να πω τίποτε περισσότερο».
Ο Τζον Μπριντκάτ, παραγωγός και σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ «Nureyev: The Russian Years», μιλά για τον ενθουσιασμό των συνεργατών του. Για εκείνους του ανθρώπους που δεν είχαν καμιά σχέση με χορό. «Ολοι τους ήταν απόλυτα μαγεμένοι από τον Νουρέγιεφ, κυρίως από τα πρώτα φιλμ που τον δείχνουν να χορεύει στα είκοσί του χρόνια. Πίστευαν ότι ο χορός δεν σήμαινε τίποτα γι` αυτούς και ξαφνικά μαγεύτηκαν. Αυτό λένε όλοι όσοι τον γνώρισαν. Ακόμη κι όταν δεν χόρευε ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ ήταν ένας σταρ».
