Ποτέ μην λες ποτέ. Αλλά για να επιβιώσει ο Σύριζα στην νέα του φάση, θα πρέπει η καινούργια ηγεσία, οι βουλευτές, τα μέλη του κόμματος και οι ψηφοφόροι του να ξεχάσουν αυτά που ήξεραν.
Στην σημερινή συγκέντρωση της πολιτικής Γραμματείας, όπου βρέθηκαν μαζί όλες οι τάσεις και οι συνισταμένες του κόμματος, που βρίσκεται σε περιδίνηση μετά την αποχώρηση του Αλέξη Τσίπρα, από την ηγεσία, ο οποίος θα μπορέσει να απολαύσει ένα ξεκούραστο καλοκαίρι, από το εξοχικό του στο Σούνιο, όλοι αυτοί που βρέθηκαν εκεί μέσα στη ζέστη κατάφεραν να συμφωνήσουν σε κάποια πράγματα, αλλά ακόμη δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν, για το πως θα προχωρήσουν οι διαδικασίες, για την εκλογή καινούργιου ή καινούργιας αρχηγού. Σχετικά μικρό το κακό μια και η Βουλή θα κλείσει για κάποιο διάστημα και μέσα στο καλοκαίρι δεν θα είχε κανείς και ιδιαίτερη όρεξη να τρέχει για να ψηφίσει τον καινούργιο αρχηγό του κόμματος.
Τόσο ο Σύριζα, όσο και όλα τα άλλα “αριστερά” ή “σοσιαλιστικά” κόμματα στην Ελλάδα, υπέφεραν από τα ίδια συμπτώματα, μιας μυστηριώδους ασθένειας, από την οποία όσοι πάσχουν έχουν το κοινό γνώρισμα, να βρίσκονται εκτός πραγματικότητας. Έχοντας πάρει την βασική, ιδεολογική τους εκπαίδευση από το πολύτομο “Κεφάλαιο” του Μάρξ – ο οποίος δεν είχε δουλέψει ποτέ στη ζωή του – και από τις θεωρίες που αναπτύχθηκαν στις αρχές μέχρι τα μέσα του περασμένου αιώνα, είχαν την βλαβερή συνήθεια να περνάνε τις ώρες τους με ατέλειωτες θεωρητικές συζητήσεις, γύρω από διάφορες παραλλαγές και υποπαραλλαγές για το πως θα διαμόρφωναν την κοινωνία, όταν κάποτε θα έπαιρναν την εξουσία. Πϊσω από αυτές τις συζητήσεις, όμως κρυβόταν πάντα η λαχτάρα για να κατακτήσουν την εξουσία, κατά το πρότυπο της Σοβιετικής Ένωσης, όπου η εξουσία θα έμενε για πάντα στα χέρια του κόμματος, που κατείχε την απόλυτη σοφία. Εξ άλλου αυτό ήταν και το πρότυπο σε όσες χώρες έγιναν κομμουνιστικές, μέχρι και την δεκαετία του εβδομήντα.
Κατέχοντας την απόλυτη σοφία για την οργάνωση της κοινωνίας, δεν υπήρχε κανένας λόγος να ασχολούνται από πριν για το τι θα την έκαναν μετά, ούτε να ασχολούνται με τις μεγάλες αλλαγές που είχαν αρχίσει να επιταχύνονται από το τέλος του Δεύτερου Παγκόσμιου Πόλεμου και μετά και που άλλαζαν τον κόσμο, με ολοένα και μεγαλύτερη ταχύτητα.
Το πρώτο κόμμα που επιχείρησε τον “σοσιαλιστικό μετασχηματισμό” της κοινωνίας ήταν το Πασόκ του Ανδρέα Παπανδρέου, που κέρδισε τις εκλογές με βασικά συνθήματα “Έξω από την ΕΟΚ, έξω από το ΝΑΤΟ”. Ο λόγος που δημιουργήθηκε το Πασόκ από εκείνους που το εμπνεύστηκαν ήταν για να απορροφήσει το δικαιολογημένο κύμα του αντιαμερικανισμού που θα κυρίευε την χώρα μετά την πτώση της δικτατορίας.
Ο Ανδρεάς Παπανδρέου που ήταν άλλη ιστορία, από αυτό που νόμιζαν οι αφελείς ψηφοφόροι του, απορρόφησε πράγματι τον τότε ισχυρό αντιαμερικανισμό, οι δε άλλες εξαγγελίες για την ΕΟΚ και το ΝΑΤΟ πήγαν γρήγορα περίπατο. Ο Ανδρέας Παπανδρέου όταν ρωτήθηκε στα πρώτα χρόνια της διακυβέρνησης του για τί δεν έβγαλε την Ελλάδα από την ΕΟΚ και το ΝΑΤΟ, όπως ήταν και τα συνθήματα του, απάντησε με εκείνο το καταπληκτικό “Άλλο τι λέει το κόμμα και άλλο τι κάνει η κυβέρνηση”. Σοφά λόγια.
Έτσι πήγε γρήγορα στα αζήτητα και ο σοσιαλιστικός μετασχηματισμός της κοινωνίας, αφού όλη η ενέργεια του Πασόκ πήγε στην δημιουργία των “καινούργιων τζακιών”, όπως τα έλεγε ο Ανδρέας, πράγμα που εξελίχτηκε με μεγάλη επιτυχία, αφού τα καινούργια πασοκικά τζάκια έδιωξαν τα παλιά, μέχρι που κάποια στιγμή στράφηκαν εναντίον του Ανδρέα, όταν κατάλαβε ότι είχαν παραδυναμώσει και έτσι είχαμε το περίφημο “βρώμικο ’89”, που είναι μια άλλη μεγάλη και περίεργη ιστορία από μόνη της. Ο Ανδρέας πέρασε γενικά ωραία την περίοδο που κυβέρνησε, αντικαθιστώντας τον “σοσιαλιστικό μετασχηματισμό” με πακτωλούς δανείων, μέχρι που κάποια στιγμή συνάντησε την Δήμητρα και σε γενικές γραμμές είδε “τον ουρανό σφοντύλι” και τελικά κατέληξε στο Χάρτφιλντ και κατάφερε να γεράσει κατά είκοσι χρόνια, μέσα σ’ ένα χρόνο. Το αντίστροφο του Μπέντζαμιν Μπάτον.
Η μόνη περίοδος που το Πασόκ προσπάθησε να κυβερνήσει, ήταν στα χρόνια του Σημίτη, που με την μεταρρύθμιση του προσπάθησε να βάλει κάποια τάξη στο οικονομικό μπάχαλο που είχε δημιουργήσει το Πασόκ. Αλλά αντιμετώπισε σφοδρές αντιδράσεις από τους ίδιους τους Πασόκους κυρίως και από τότε μπορούσε κανείς να προβλέψει ότι μετά από κάποια χρόνια ή χώρα θα έπεφτε έξω οικονομικά.
Ο Τσίπρας και ο Σύριζα ήταν δημιούργημα άλλων συγκυριών, αλλά εκείνες που προεξήχαν ήταν η απορρόφηση της οργής για την χρεοκοπία αφ’ ενός και οι Πρέσπες αφ’ ετέρου.
Όταν ο Τσίπρας και ο Σύριζα βρέθηκαν στην εξουσία, η μόνη παρομοίωση που θα μπορούσαμε να κάνουμε ήταν σαν να βάζαμε ένα τυχαίο περαστικό να οδηγήσει ένα F-16. O Σύριζα ενισχύοντας την πλήρη άγνοια του με ένα εξάμηνο ασύλληπτης ανοησίας, στούκαρε στον τοίχο με χίλια και ένα πρωινό μετά από 17 ώρες κλεισμένος με τους άλλους ηγέτες της Ευρωπαικής Ένωσης, βρέθηκε με ένα τρίτο μνημόνιο στα χέρια.
Κατά τα άλλα στο επόμενο διάστημα που κυβέρνησε ο Σύριζα, δεν είχαν ιδέα, σχεδόν για τίποτα, πέρα από της εκπληκτικής ανοησίας συνωμοσίες με τους κουκουλοφόρους μάρτυρες και την τραγελαφική απόπειρα να ελέγξουν τα Μέσα Ενημέρωσης, αφού ήξεραν ότι το μόνο που θα μπορούσε να τους σώσει ήταν το να βάλουν στο χέρι όλους τους αρμούς της εξουσίας και κυρίως την δικαιοσύνη, ένα σχέδιο που τελικά δεν τελεσφόρησε.
Είναι περίεργο πως ο Τσίπρας, διαθέτοντας ένα εξαιρετικό επικοινωνιακό χάρισμα και ένα μεγάλο “γκελ” με το κοινό του, διαθέτει τόσο μικρό μυαλό, που δεν του επιτρέπει να μάθει τίποτα, ούτε από τις επιτυχίες του και κυρίως από τις αποτυχίες του.
Η αντιπολίτευση που έκανε στα τελευταία τέσσερα χρόνια της Νέας Δημοκρατίας, ήταν ακόμη πιο τραγική και από τον καιρό που κυβερνούσε, προβάλλοντας μια πραγματικότητα που υπήρχε μόνο στο μυαλό του.
Η πιο έξυπνη κίνηση που έκανε ως τώρα ήταν να παραιτηθεί μετά από τη δεύτερη ήττα που προσγείωσε τον Σύριζα στο 17% και πάλι πολλά ήταν. Έτσι άφησε τους συντρόφους να βγάλουν τα κάστανα από την φωτιά.
Αυτοί που έμειναν πίσω λοιπόν θα πρέπει να εφεύρουν ένα καινούργιο Σύριζα αν θέλουν να επιβιώσουν.
Ποτέ μην λες ποτέ. Αλλά για να επιβιώσει ο Σύριζα στην νέα του φάση, θα πρέπει η καινούργια ηγεσία, οι βουλευτές, τα μέλη του κόμματος και οι ψηφοφόροι του να ξεχάσουν αυτά που ήξεραν.
Αναλύσεις για τα αίτια της ήττας δεν υπάρχει ούτε χρόνος, ούτε και έχουν το μυαλό για να τις κάνουν, αλλιώς δεν θα είχαν κάνει όσα έκαναν προεκλογικά. Εξ άλλου το μόνο που τους απασχολεί αυτή τη στιγμή, είναι το πως θα σχηματιστούν οι καινούργιοι πόλοι εξουσίας και ποιοι θα τους πλαισιώνουν.
Αρκεί να γνωρίζουν ότι οικονομικά και πολιτικά η Ελλάδα αυτή τη στιγμή μπορεί να λειτουργήσει και να φτιάξει μέλλον μόνο με κεντρώες επιλογές.
Οι μάχες των επιγόνων δεν είναι εύκολες. Εικοσιτρείς αιώνες πριν οι επίγονοι ενός άλλου “Αλέξη” του Μέγα Αλέξανδρου (καμία σύγκριση), κατάφεραν μέσα σε λίγα χρόνια να διαλύσουν μια τεράστια αυτοκρατορία, που έφτανε από δω μέχρι τα Ιμαλάϊα.
Οι μικρές “αυτοκρατορίες” διαλύονται ακόμη πιο εύκολα…