Η ιστορία της Αμερικανίδας πρωτοπόρου της αεροπορίας, συγγραφέως και υπέρμαχου των δικαιωμάτων των γυναικών, η οποία εξαφανίστηκε στις 2 Ιουλίου 1937.
Γράφει η Μανταλένα-Μαρία Διαμαντή
“Το πιο δύσκολο πράγμα είναι η απόφαση να δράσεις, τα υπόλοιπα είναι απλώς επιμονή.” και… “ο πιο αποτελεσματικός τρόπος να κάνεις κάτι, είναι να το κάνεις”, έλεγε η Αμέλια Έρχαρτ που προσωποποίησε το πείσμα μιας γυναίκας να αποδείξει ότι μπορεί να αντισταθεί στο φόβο, την εξοικείωση με την τεχνολογία, αλλά και την περιέργεια να εξερευνήσει τους αιθέρες…
Κατά το Μεσοπόλεμο, εκπροσώπησε τη νέα δυναμική γυναίκα που κατάφερε να υποτάξει τη θηλυκότητά της στην αμείωτη επιθυμία της να κατακτήσει νέους τομείς. Εκεί όπου η παρουσία των γυναικών είναι ελάχιστη ή και ανύπαρκτη.
Η Αμέλια αποτέλεσε το πρότυπο των χειραφετημένων γυναικών, δίχως να προκαλεί με τις συνήθειές της. Δεν ήταν καθόλου εκκεντρική, δεν κάπνιζε, την χαρακτήριζε η σεμνότητα και η ήρεμη δύναμη. Ανακάλυψε την πραγματική της επιθυμία όταν το 1920 παρακολούθησε μια αεροπορική επίδειξη. Γοητεύτηκε τόσο πολύ από την πρόκληση που αργότερα είπε:” Κατάλαβα τότε ένα πράγμα: ήθελα να πετάξω.” Στην περιπέτεια της πτήσης, είχε δασκάλα μιαν άλλη γυναίκα, από τις πρώτες γυναίκες αεροπόρους, τη Νέτα Σνουκ. Άλλαξε πολλές δουλειές, αγόρασε το πρώτο της αεροπλάνο το 1922 και άρχισε να κάνει τα πρώτα της ρεκόρ, εντυπωσιάζοντας τους πάντες με τις εκπληκτικές επιδόσεις της. Ήταν η πρώτη φορά που μια γυναίκα πιλότος πέταξε σε ύψος 14.000 ποδών.
Ο εκδότης Τζορτζ Πούτναμ, γοητευμένος από εκείνη, άρχισε να την αναζητά για να τον συντροφεύσει στην πτήση του – θα διέσχιζε τον Ατλαντικό με το αεροπλάνο- ακολουθώντας τη διαδρομή που πραγματοποίησε πρώτος ο Τσαρλς Λίντμπεργκ-. Τότε η Αμέλια εργαζόταν ως κοινωνική λειτουργός. Επιλέγοντάς την, ο Πούτναμ δεν είχε βρει μόνο την ιδανική σύντροφο για εκείνο το ιδιαίτερα τολμηρό ταξίδι του, αλλά και τη μετέπειτα σύντροφο της ζωής του. Το πέρασμα του Ατλαντικού με αεροπλάνο – κι ας μην ήταν στη θέση του πιλότου- χάρισε στην Έρχαρτ τη διασημότητα και το γλυκό όνομα “λαίδη Λίντι”. Είχε ήδη αρχίσει η σειρά των μεγάλων πτήσεων. Το 1932, πραγματοποιεί την ίδια διαδρομή, αυτή τη φορά, όμως, μόνη της στο πιλοτήριο, σπάζοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ ταχύτητας. Ακολούθησαν πολλές μοναχικές πτήσεις πάνω από τις ΗΠΑ και τον Ειρηνικό ωκεανό.
Η Αμέλια δεν μπορούσε πια να σταματήσει… Άνοιγε νέους ορίζοντες για τις δυνατότητες του γυναικείου φύλου. Έλεγε χαρακτηριστικά:” Οι γυναίκες πρέπει να προσπαθούν, έστω και αν αποτυγχάνουν. Η αποτυχία τους πρέπει να είναι πρόκληση για τις υπόλοιπες γυναίκες.” Για την Έρχαρτ, πρόκληση ήταν ο ίδιος της ο εαυτός. Δεν δίστασε να πραγματοποιήσει μια μεγάλη πτήση, ακολουθώντας τον Ισημερινό, έτσι ώστε να ζώσει περιμετρικά με το αεροπλάνο της τη γη. Ήταν 2 Ιουλίου του 1937 όταν το αεροπλάνο της εξαφανίστηκε μυστηριωδώς στα νερά του Ειρηνικού… Το σώμα της δεν βρέθηκε ποτέ, ενώ ο θάνατός της τροφοδότησε πολλά σενάρια σχετικά με το αν τελικά εξαφανίστηκε ή όχι… Ένα άλυτο μυστήριο κάλυπτε τις συνθήκες εξαφάνισης της 39χρονης τότε Αμέλιας και του αεροναυτίλου της, Φρεντ Νούναν, για 79 χρόνια… Ένα χρόνο αργότερα, εκδόθηκε η αυτοβιογραφία της “Last Flight” την οποία επιμελήθηκε ο αγαπημένος της σύζυγος…
Οι θεωρίες πολλές. Αρκετοί υπέθεταν ότι οι δύο χειριστές πήδηξαν με αλεξίπτωτα από το αεροσκάφος όταν τελείωσαν τα καύσιμα. `Αλλοι, πάλι, έλεγαν ότι κρατήθηκαν αιχμάλωτοι από τον ιαπωνικό αυτοκρατορικό στρατό.
Η Διεθνής Ομάδα για την Ανάκτηση Ιστορικών Αεροσκαφών (TIGHAR) πραγματοποίησε έρευνες για τις συνθήκες εξαφάνισής της και δύο χρόνια πριν, αποκάλυψε μία νέα θεωρία.Οι δυο χειριστές επέζησαν από αναγκαστική προσγείωση σε επίπεδη νησίδα της Νικουμαρόρο, όπου κατέφυγαν περιμένοντας βοήθεια, ενώ το αεροσκάφος Electra παρασύρθηκε από τα κύματα και βυθίστηκε.
Τη θεωρία τους ενισχύει και η εύρεση ενός σκελετού στο νησί Νικουμαρόρο το 1940 καθώς εκτιμούν ότι ανήκει στην Αμέλια Έρχαρτ.
«Μέχρι να ξεκινήσουμε τη διαδικασία της ταυτοποίησης του σκελετού, το μόνο που ξέρουμε είναι ότι η Αμέλια πέθανε στις 2 Ιουλίου 1937 σε αεροπορικό δυστύχημα. Αλλά υπάρχει ένα ολόκληρο κεφάλαιο της ζωής της, το τελευταίο κεφάλαιο της ζωής της, που δεν το γνωρίζουμε. Πέρασε μέρες ίσως και μήνες, προσπαθώντας να επιβιώσει, σαν ναυαγός» ήταν τα λόγια του διευθυντή της TIGHAR, Ric Gillespie στο CNN.
Όταν το 1940 οι βρετανικές αρχές βρήκαν τον σκελετό, εκτίμησαν ότι ανήκε σε έναν άνδρα και όχι σε γυναίκα. Ωστόσο, το 1998 η TIGHAR πήρε τα οστά και όλα τα αρχεία και τα έστειλε στους ιατροδικαστές – ανθρωπολόγους Karen Burns και Richard Jantz. Η εκτίμηση των ιατροδικαστών ήταν η εξής: “Φαίνεται ότι τα οστά ανήκουν σε μία γυναίκα με το ίδιο ύψος και την καταγωγή που είχε η Αμέλια Έρχαρτ.” Στη συνέχεια, έρευνα του Πανεπιστημίου του Τένεσι ανέφερε ότι ο σκελετός ανήκει σε μία γυναίκα από την Ευρώπη.
Τον Αύγουστο, η ομάδα TIGHAR αποκάλυψε ότι κατά τη διάρκεια της πτήσης η Έρχαρτ προσπάθησε να καλέσει για βοήθεια. O Gillespie αποκάλυψε: “Υπάρχουν ιστορικά έγγραφα που αποδεικνύουν ότι έγιναν οι κλήσεις για βοήθεια. Αν κοιτάξουμε τον Τύπο της εποχής θα διαπιστώσουμε ότι όλοι πίστευαν ότι ήταν ζωντανή. Μόνο όταν άλλα αεροπλάνα έφτασαν στην περιοχή και δεν είδαν συντρίμμια οι έρευνες στράφηκαν προς τον ωκεανό.
H Έρχαρτ επέζησε και πέθανε σε αυτό το νησί. Αρχεία αποδεικνύουν ότι κάποιος είχε ανάψει φωτιές στο σημείο που βρέθηκαν τα οστά. Αυτό σημαίνει ότι η Έρχαρτ επέζησε για εβδομάδες, ίσως και για μήνες σε αυτό το νησί. Πιστεύουμε ότι κατάφερε να επιβιώσει ηρωικά, για κάποια περίοδο, κάτω από φρικτές συνθήκες. Η ιστορία θα πρέπει να καταγράψει την ιστορία της σωστά.”
Αυτό που δεν μπορεί να αμφισβητηθεί είναι ότι η Αμέλια Έρχαρτ υπήρξε μια θαρραλέα γυναίκα που τόλμησε όσο καμία άλλη της δικής της εποχής, επιβεβαιώνοντας όχι μόνο το πείσμα και τη θέληση του γυναικείου φύλου, αλλά και τη μεγαλοσύνη του ανθρώπου που αναζητά συνεχώς ευρύτερους ορίζοντες…
