12 Ιουλίου, η σημαδιακή ημερομηνία για τον Γάλλο λογαχό. Μια μέρα που σαν σήμερα, το 1906 απαλλάχτηκε από την κατηγορία της προδοσίας ενώ την ίδια ημερομηνία το 1935 έφυγε από τη ζωή.
Ο Alfred Dreyfus πέθανε στο Παρίσι το βράδυ της 12ης Ιουλίου 1935, σε ηλικία εβδομήντα τεσσάρων ετών, περιτριγυρισμένος από την οικογένειά του στην κατοικία του στο 17ο διαμέρισμα.
Όλοι γνωρίζουν ότι καταδικάστηκε άδικα για προδοσία. Όλοι γνωρίζουν επίσης ότι το απλό γεγονός ότι ήταν Εβραίος ήταν από μόνο του αρκετό για να πείσει πολλούς, τόσο το 1894 όσο και αργότερα, ότι πρέπει να ήταν ένοχος. Όμως η ατυχία του δεν τελείωσε με τις αγωνίες της εξορίας στο Νησί του Διαβόλου.
Ποιο ήταν όμως το σκάνδαλο Dreyfus ;
Ένα σκάνδαλο που συγκλόνισε τη Γαλλία στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ου αιώνα, η υπόθεση Dreyfus περιελάμβανε τον Εβραίο λοχαγό πυροβολικού του γαλλικού στρατού, τον Alfred Dreyfus (1859-1935), ο οποίος καταδικάστηκε ψευδώς για μετάδοση στρατιωτικών μυστικών στους Γερμανούς. Το 1894, όταν ένας Γάλλος κατάσκοπος στη γερμανική πρεσβεία στο Παρίσι ανακάλυψε μια σκισμένη επιστολή σε ένα καλάθι με άχρηστα γράμματα με χειρόγραφο που λέγεται ότι έμοιαζε με αυτό του Dreyfus, οδηγήθηκε σε στρατοδικείο, κρίθηκε ένοχος για προδοσία και καταδικάστηκε σε ισόβια φυλακή στο ‘Νησί του Διαβόλου’, στα ανοιχτά της Γαλλικής Γουιάνας. Σε μια δημόσια τελετή στο Παρίσι μετά την καταδίκη του, αφαιρέθηκαν το διακριτικό από τη στολή του και το σπαθί του και παρέλασε μπροστά σε ένα πλήθος που φώναζε: «Θάνατος στον Ιούδα, θάνατος στον Εβραίο».
Το 1896, ο νέος επικεφαλής της μονάδας πληροφοριών του στρατού, Georges Picquart, αποκάλυψε στοιχεία που υποδείκνυαν έναν άλλο Γάλλο στρατιωτικό, τον Ταγματάρχη Ferdinand Walsin Esterhazy, ως τον πραγματικό προδότη. Ωστόσο, όταν ο Picquart είπε στα αφεντικά του τι είχε ανακαλύψει, αποθαρρύνθηκε να συνεχίσει την έρευνά του, μεταφέρθηκε στη Βόρεια Αφρική και αργότερα φυλακίστηκε. Παρόλα αυτά, άρχισαν να κυκλοφορούν ειδήσεις για πιθανή ενοχή του Esterhazy. Το 1898, οδηγήθηκε σε στρατοδικείο, αλλά γρήγορα κρίθηκε αθώος, ενώ αργότερα έφυγε από τη χώρα. Μετά την αθώωση του Esterhazy, μια γαλλική εφημερίδα δημοσίευσε μια ανοιχτή επιστολή με τίτλο «Κατηγορώ…!». από τον γνωστό συγγραφέα Emile Zola, όπου υπερασπίστηκε τον Dreyfus και κατηγόρησε τον στρατό για σημαντική συγκάλυψη της υπόθεσης. Ως αποτέλεσμα, ο Zola καταδικάστηκε για συκοφαντική δυσφήμιση, αν και διέφυγε στην Αγγλία και αργότερα κατάφερε να επιστρέψει στη Γαλλία.
Εξώφυλλο του Le Petit Journal, 20 Ιανουαρίου 1895 (εικονογράφηση από τον Lionel Royer και τον Fortune Meaulle)
«Ήμουν απλώς ένας αξιωματικός του πυροβολικού τον οποίο ένα τραγικό λάθος εμπόδισε να συνεχίσει την καριέρα του», είπε σε έναν φίλο του. Αρνήθηκε να γίνει σύμβολο ή ήρωας. Αρνήθηκε να είναι οτιδήποτε άλλο εκτός από τον εαυτό του. Και ίσως αυτή η τελική αποφασιστικότητα και το πείσμα ήταν το καλύτερο πράγμα για εκείνον και για την υπόθεση.
