Στις 14 Ιουλίου του 1862 γεννήθηκε ένας από τους κορυφαίους ζωγράφους όλων των εποχών o oποίος δημιούργησε την Αυστριακή Mona Lisa.
Θεωρείται ένας από τους καλύτερους διακοσμητικούς ζωγράφους του 20ου αιώνα. Ο Gustav Klimt ήταν ένας Αυστριακός καλλιτέχνης γνωστός για τον συμβολισμό του και την προστασία του Art Nouveau στη Βιέννη. Θα χρησιμοποιούσε πραγματικά φύλλα χρυσού στους πίνακές του, που επικεντρώνονταν σε μεγάλο βαθμό στις γυναίκες και τη σεξουαλικότητά τους.
Όχι μόνο το έργο του έχει μεγάλη ιστορική σημασία, αλλά ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η ζωή του.
Ο Klimt γεννήθηκε σε οικογένεια καλλιτεχνών
Ο Klimt γεννήθηκε στην Αυστροουγγαρία σε μια πόλη που ονομάζεται Baumgarten κοντά στη Βιέννη. Ο πατέρας του, Ernst, ήταν χαράκτης χρυσού και το όνειρο της μητέρας τους, Αnna, ήταν να γίνει μουσικός. Μεγάλο καλλιτεχνικό ταλέντο έδειξαν και τα άλλα δύο αδέρφια του Κλιμτ, εκ των οποίων ο ένας έγινε χρυσογράφος όπως ο πατέρας τους.
Για ένα διάστημα, ο Klimt δούλεψε ακόμη και με τον αδερφό του σε καλλιτεχνική ιδιότητα και έκαναν πολλά μαζί όσον αφορά την προσθήκη αξίας στην καλλιτεχνική κοινότητα της Βιέννης. Είναι ενδιαφέρον ότι ο πατέρας του Klimt δούλευε με χρυσό καθώς ο χρυσός έγινε μια σημαντική πτυχή της καριέρας του Klimt. Είχε μάλιστα μια «Χρυσή Περίοδο».
Ελπίδα II, 1908
Το σχολείο τέχνης & η υποτροφία
Γεννημένος στη φτώχεια, η σχολή τέχνης θα φαινόταν εκτός συζήτησης για την οικογένεια Klimt. Ωστόσο ο Gustav έλαβε πλήρη υποτροφία στη Σχολή Τεχνών και Χειροτεχνίας της Βιέννης το 1876. Σπούδασε αρχιτεκτονική ζωγραφική και ήταν αρκετά ακαδημαϊκός.
Ο αδελφός του Klimt, ο Ernst ο νεότερος, πριν γίνει χρυσογράφος, φοίτησε επίσης στο σχολείο. Οι δυο τους θα δούλευαν μαζί με έναν άλλο φίλο, τον Franz Matsch, ξεκινώντας αργότερα την Εταιρεία Καλλιτεχνών αφού έλαβαν πολλές παραγγελίες.
Η επαγγελματική του σταδιοδρομία ξεκίνησε να ζωγραφίζει εσωτερικές τοιχογραφίες και οροφές σε διάφορα δημόσια κτίρια σε όλη τη Βιέννη, με την πιο επιτυχημένη σειρά του εκείνης της περιόδου να είναι οι Αλληγορίες και τα Εμβλήματα.
Ο Klimt δεν συνέθεσε ποτέ αυτοπροσωπογραφία
O Klimt ήταν τόσο εσωστρεφής και θεωρούνταν ταπεινός άνθρωπος και ως εκ τούτου, ποτέ δεν ζωγράφισε αυτοπροσωπογραφία. Ίσως μεγαλώνοντας μέσα στη φτώχεια, δεν έγινε ποτέ κάποιος με πλούτη και ματαιοδοξία που να ένιωθε ότι χρειαζόταν τη δημιουργία μιας αυτοπροσωπογραφίας του.
Σπάνια έφευγε από την πόλη της Βιέννης
Ο Κlimt είχε ένα είδος ερωτικής σχέσης με την πόλη της Βιέννης. Αντί να ταξιδεύει, επικεντρώθηκε στο να κάνει τη Βιέννη κόμβο για την καλύτερη τέχνη στον κόσμο με όποιον τρόπο μπορούσε.
Στη Βιέννη, ξεκίνησε δύο ομάδες καλλιτεχνών, η μία, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως ήταν η Εταιρεία Καλλιτεχνών όπου βοήθησε στη ζωγραφική τοιχογραφιών στο Μουσείο Kunsthistorisches. Το 1888, ο Klimt τιμήθηκε με το Χρυσό Τάγμα της Αξίας από τον Αυτοκράτορα Φραντς Γιόζεφ Α` της Αυστρίας και έγινε επίτιμο μέλος του Πανεπιστημίου του Μονάχου.
Δυστυχώς, ο αδελφός του πέθανε και αργότερα θα γινόταν ιδρυτικό μέλος της Vienna Succession. Η ομάδα βοήθησε στην παροχή εκθέσεων για νέους, αντισυμβατικούς καλλιτέχνες, δημιούργησε ένα περιοδικό για να παρουσιάσει τη δουλειά των μελών και έφερε διεθνή δουλειά στη Βιέννη.
Το The Succession ήταν επίσης μια ευκαιρία για τον Klimt να αναπτυχθεί και να επιδιώξει περισσότερη καλλιτεχνική ελευθερία μέσα στις δικές του συνθέσεις. Συνολικά, είναι ξεκάθαρο ότι ο Klimt ήταν ένας πραγματικός πρεσβευτής για την πόλη της Βιέννης και πιθανότατα είχε πολλά να κάνει με το πώς δεν έφυγε ποτέ.
Δεν παντρεύτηκε ποτέ αλλά ήταν πατέρας 14 παιδιών
Πορτρέτο της Emilie Floge από τον Gustav Klimt.
Αν και ο Klimt δεν είχε ποτέ γυναίκα, φημολογούνταν ότι είχε ερωτικές σχέσεις με κάθε γυναίκα που ζωγράφιζε ποτέ. Φυσικά, αυτοί οι ισχυρισμοί είναι μη επαληθεύσιμοι, αλλά, ακόμη και εκτός γάμου, ο Klimt απέκτησε 14 παιδιά, αναγνωρίζοντας μόνο τέσσερα από αυτά.
Είναι ξεκάθαρο ότι ο καλλιτέχνης αγαπούσε τις γυναίκες και τις ζωγράφιζε υπέροχα. Φαίνεται ότι δεν βρήκε ποτέ το σωστό ή απολάμβανε την εργένικη ζωή.
Η πιο στενή του σύντροφος ήταν η Emilie Floge, η κουνιάδα του και η χήρα του αείμνηστου αδελφού του, Ernst του νεότερου. Οι περισσότεροι ιστορικοί τέχνης συμφωνούν ότι αυτή η σχέση ήταν οικεία, αλλά πλατωνική. Αν υπήρχαν ρομαντικοί τόνοι, είναι μάλλον βέβαιο ότι αυτά τα συναισθήματα δεν έγιναν ποτέ σωματικά.
Στο νεκροκρέβατό του, τα τελευταία λόγια του Klimt ήταν «στείλτε για την Emily».
O ακριβότερος πίνακάς του & η ιστορία του
Ο Gustav Klimt απεικονίζει τα θέματά του ως μυθικές φιγούρες που έγιναν σύγχρονες και διαχρονικές, από πολυτελείς επιφάνειες με επίκαιρα γραφικά μοτίβα.
Το έργο “Water Serpents I & II” του Gustav Klimt μερικές φορές λανθασμένα αποκαλείται “Φίδια του νερού” ή “Φίδια της θάλασσας”. Το Water Serpents I & II διαθέτει ελκυστικές και εξαιρετικά λεπτομερείς απεικονίσεις γυναικών που ήταν το σήμα κατατεθέν αυτού του κορυφαίου Αυστριακού καλλιτέχνη. Η δημοτικότητα και των δύο πινάκων του οφείλεται στη μεγάλη λεπτομέρεια και το χρώμα που έβαλε και στα δύο έργα του ο Klimt, καθώς και στο κολακευτικό και θηλυκό φινίρισμά τους. Πρόκειται για ένα μυστικιστικό και γοητευτικό σύνολο εικόνων όπου το μεγαλύτερο επίπεδο λεπτομέρειας σημαίνει ότι κρατούν μακροζωία. Συνήθως για τα πορτραίτα του, ο Klimt θα έφτιαχνε πολλά σκίτσα μολυβιών υψηλού επιπέδου για να τα προετοιμάσει και αυτά είναι πολύτιμα έργα τέχνης από μόνα τους στη σύγχρονη εποχή.
Water Serpents I
Το έργο “Water serpents II” δε διαφέρει πολύ από τα προκαταρκτικά σχέδια που χρησιμοποίησε ο Κlimt για να το δημιουργήσει, εκτός από την προσθήκη του χρυσού χρώματος και το πράσινο και χρυσόφυλλο νήμα μπλεγμένο γύρω από τα γυναικεία σώματα.
Η λεσβιακή αγκαλιά των μοντέλων του θα ήταν σαφώς μην αποδεκτή για την εποχή του, αν παρουσιαζόταν ως ένα ευθύ πορτρέτο. Ωστόσο, μετονομάζοντας το έργο, δίνοντάς του ένα αλληγορικό θέμα, προσθέτοντας το φίδι που μοιάζει με ψάρι πίσω από τα σώματα και στολίζοντας κάθε επιφάνεια με χρυσό και μοτίβο, ο Klimt μπόρεσε να παρουσιάσει τον πίνακα στη Βιέννη δίχως φόβο λογοκρισίας.
Water Serpents II
Τα βασικά είδη της τέχνης του Klimt παρέμειναν αμετάβλητα μέχρι τη στιγμή του θανάτου του : πορτρέτα, τοπία και αλληγορίες. Στην τελευταία του περίοδο, ωστόσο, αυτά τα γνωστά είδη αντιμετωπίστηκαν με μεγαλύτερη έκφραση συναισθημάτων και οι εικόνες έγιναν λιγότερο αφηρημένες. Οι ανθρώπινοι τύποι δεν μεταμφιέζονταν πλέον στο πλαίσιο του μύθου ή του παραμυθιού. Εμφανίστηκαν ενώπιον του θεατή σε μια ακάλυπτη πραγματικότητα. Σε έναν μεταγενέστερο πίνακα, « Women Friends», ο Klimt απεικόνισε τον λεσβιασμό πολύ πιο ανοιχτά. Εκεί, μια γυμνή νεαρή κοπέλα με σπασμένα χείλη ακουμπά το κεφάλι της στην ερωμένη της, η οποία κρατά ένα περιτύλιγμα, καλύπτοντας εν μέρει το γυμνό τους.
Το Water Serpents II ασχολείται με τον αισθησιασμό του γυναικείου σώματος και τις σχέσεις μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου.
H ιστορία του πίνακα είναι ιδιαίτερη, όπως και άλλες ιστορίες έργων του Klimt. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια του Β` Παγκοσμίου Πολέμου, κλάπηκε από τους Ναζί, ενώ πιο πρόσφατα, ήταν το επίκεντρο μιας διαμάχης γύρω από το ρεκόρ πώλησής του το 2013. Από τον Δεκέμβριο του 2019, είναι ο 6ος ακριβότερος στον κόσμο καθώς και το πιο ακριβό έργο του Klimt σε πωλήσεις.
Η Εβραία ιδιοκτήτρια του πίνακα, Jenny Steiner, αναγκάστηκε να φύγει από τη Βιέννη στην Πορτογαλία το 1938 υπό την απειλή των Ναζί. Ο εν λόγω πίνακας, όπως και πολλοί άλλοι που ανήκαν σε Εβραίους, κατασχέθηκε από τους Ναζί. Αντίστοιχη μοίρα λοιπόν με άλλους είχε κι αυτός ο πίνακας καθώς δόθηκε σε ένα μέλος του ναζιστικού κόμματος. Ο νέος του ιδιοκτήτης ήταν ένας Ναζί σκηνοθέτης ονόματι Gustav Ucicky. Το ειρωνικό της υπόθεσης είναι ότι ο Ucicky φημολογείται ότι είναι ένα από τα πολλά παράνομα παιδιά του Klimt.
Αφού τελείωσε πια ο πόλεμος, ο Gustav Ucicky συνέχισε να είναι ιδιοκτήτης του πίνακα, τον οποίο είχε κρεμασμένο σε έναν τοίχο στο διαμέρισμά του στη Βιέννη. Το 1961, ο Ucicky πέθανε και άφησε τον πίνακα στη σύζυγό του, Ursula. Όλη αυτήν την περίοδο, ο πίνακας θεωρήθηκε χαμένος.
Το 2012, η Ursula Ucicky έβγαλε τον πίνακα προς πώληση με τον οίκο δημοπρασιών Sotheby`s να ενεργεί ως μεσίτης. Το έργο όμως εξακολουθούσε να θεωρείται κλεμμένο, οπότε, η Ursula έπρεπε να συμφωνήσει με τους κληρονόμους της Jenny Steiner, της νόμιμης ιδιοκτήτριας του πίνακα, προκειμένου να λάβει άδεια εξαγωγής.
Σύμφωνα με αυτό που όριζε η συμφωνία η οποία διαμεσολαβήθηκε από την Israelitische Kultusgemeinde Wien, ή την Εβραική Κοινότητα της Βιέννης, τα έσοδα θα μοιράζονταν κατά 50/50 μεταξύ της Ursula και των κληρονόμων. Την ίδια χρονιά, ο πίνακας πουλήθηκε σε έναν μεσίτη τέχνης ονόματι Yves Bouvier για 112 εκατομμύρια δολάρια. Αυτό σήμαινε ότι κάθε μέρος έλαβε περίπου 56 εκατομμύρια δολάρια. Οι κληρονόμοι της Jenny Steiner χρησιμοποίησαν το μέρος των εσόδων τους για να ιδρύσουν το New Klimt Foundation.
Το 2013 ο Yves Bouvier πούλησε τον έργο του Klimt σε έναν από τους μεγαλύτερους ιδιωτικούς συλλέκτες έργων τέχνης στον κόσμο. Τον Ρώσο δισεκατομμυριούχο Dmitry Rybolovlev.
Εκείνος όμως, έκανε ακριβώς όπως και με άλλους πλούσιους συλλέκτες και τον ξεγέλασε. Ο Bouvier δεν είπε στον Rybolovliev ότι ήταν στην πραγματικότητα ο ιδιοκτήτης του πίνακα και ότι είχε πληρώσει 112 εκατομμύρια δολάρια για αυτόν. Αντιθέτως, έκανε να φαίνεται ότι ο πίνακας ανήκε ακόμα σε τρίτο μέρος, πείθοντας τον Rybolovlev ότι η αξία του πίνακα ήταν πολύ υψηλότερη από 112 εκατομμύρια δολάρια. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; O Rybolovliev πλήρωσε 183,3 εκατομμύρια δολάρια για τον πίνακα, συν ένα επιπλέον διοικητικό τέλος 3,7 εκατομμυρίων δολαρίων. Αυτό σημαίνει ότι ο Bouvier έκανε κέρδος 75 εκατομμυρίων δολαρίων ξεγελώντας τον πάμπλουτο συλλέκτη. Τίποτα όμως δεν μένει κρυφό και όλα αποκαλύπτονται στο τέλος. Το ίδιο συνέβη και με το δόλο του Bouvier. O Rybolovlierv, μαζί με πολλά άλλα θύματα του Bouvier, έχει ασκήσει κατηγορίες και μηνύσεις εναντίον του Μπουβιέ και από το 2019, η δίκη είναι ακόμη σε εξέλιξη.
Το 2015, ο πίνακας πουλήθηκε και πάλι από τον Rybolovliev. Αυτή τη φορά, πουλήθηκε για 170 εκατομμύρια δολάρια σε έναν άγνωστο αγοραστή. Ο πίνακας φημολογείται ότι βρίσκεται στην ιδιωτική συλλογή μιας ανώνυμης πριγκίπισσας του Κατάρ και δεν είναι διαθέσιμος για προβολή στο κοινό.
Adele Bloch-Bauer I και Adele Bloch-Bauer II
Δύο από τους πιο διάσημους και ακριβούς πίνακες του Klimt, η Adele Bloch-Bauer I και η Adele Bloch-Bauer II είχαν κλαπεί στο παρελθόν από τους Ναζί κατά τη διάρκεια του Β `Παγκοσμίου Πολέμου. To πρώτο έργο θεωρείται η Αυστριακή Mona Lisa.
Η Αdele Bloch-Bauer γεννήθηκε στη Βιέννη το 1881. Κόρη διευθυντή τράπεζας με μια προνομιούχα ζωή. Στα 19 της, παντρεύτηκε τον Ferdinand Bloch, 17 χρόνια μεγαλύτερό της. Ο Ferdinand λάτρεψε τη νεαρή γυναίκα και σύντομα τη ζήτησε σε γάμο. Αξίζει να σημειωθεί ότι και οι δύο έγιναν Bloch-Bauers. Tα αδέλφια τους παντρεύτηκαν επίσης, κάνοντας δύο ζευγάρια με το ίδιο ενωτικό επώνυμο. Όλοι οικογένεια ήταν μανιώδεις προστάτες τέχνης, όχι μόνο συλλέγοντας αλλά και παραγγέλλοντας πίνακες ζωγραφικής – και ο Gustav Klimt ήταν ένας από τους αγαπημένους τους καλλιτέχνες.
Πορτρέτο της Adele Bloch-Bauer I, 1907
Το 2006, το Portrait of Adele Bloch-Bauer I, αγοράστηκε για την Neue Galerie στη Νέα Υόρκη από τον Ronald Lauder έναντι 135 εκατομμυρίων δολαρίων, ξεπερνώντας το “Αγόρι με την πίπα” του Picasso του 1905, (πωλήθηκε στις 5 Μαΐου 2004 για 104 εκατομμύρια δολάρια) – την υψηλότερη αναφερόμενη τιμή που πληρώθηκε ποτέ για έναν πίνακα ζωγραφικής.
Το πρώτο πορτρέτο της Adele συζητήθηκε αρχικά σε μια επιστολή που έγραψε τότε ο 22χρονος στον Klimt 1903. Ο Ferdinand το παρήγγειλε ως δώρο για την επέτειο των γονέων της Adele.
Η Adele Bloch-Bauer I εμφανίστηκε για πρώτη φορά δημόσια το 1907. Βλέπουμε μια εντυπωσιακή Adele σε έναν στυλιζαρισμένο θρόνο, κοιτάζοντας τον θεατή τόσο με ευπάθεια όσο και με υπερηφάνεια, τα χέρια της περίεργα σφιγμένα στο προσκήνιο – ένα από τα δάχτυλά της ήταν παραμορφωμένο, το οποίο συχνά προσπαθούσε να κρύψει ο καλλιτέχνης – ο οποίος δημιούργησε περίπου 200 μελέτες για το πορτρέτο. Το φόντο του πίνακα είναι ένας συνδυασμός λαμπερού ανατολίτικου και ερωτικού συμβολισμού – τρίγωνα, μάτια, αυγά. “Η χρυσή εικόνα της Adele Bloch-Bauer είναι λες να έκανε ένα ξόρκι πάνω μου”, λέει ο Tobias Natter, ιστορικός και επιμελητής της έκθεσης Neue Galerie από τη Βιέννη. “Για μένα είναι μια χρυσή συμφωνία, ένας μοναδικός εμβληματικός θρίαμβος”. Θεωρείται αριστούργημα Art Nouveau.
Η επιρροή της αιγυπτιακής τέχνης στον Klimt είναι αναμφίβολα σημαντική σε αυτό το πορτρέτο της συζύγου του βιομήχανου Ferdinand Bloch-Bauer.
Το πορτρέτο είναι αξιοσημείωτο για το μείγμα του νατουραλισμού, στη ζωγραφική του προσώπου και των χεριών και τη διακόσμηση που χρησιμοποιείται για το φόρεμα, την καρέκλα και το φόντο. Ο τρόπος με τον οποίο η διακόσμηση κόβει τους ώμους και τους πήχεις δημιουργεί μια εντύπωση ακρωτηριασμού. Δεδομένου ότι η Adele είναι το θέμα και των δύο αυτών έργων, εικάζεται πως ήταν μία από τις ερωμένες του Klimt.
Adele Bloch-Bauer II
Ο μεταγενέστερος πίνακας είναι μια δραματική παραλλαγή του προηγούμενου
Στο Adele Bloch-Bauer II, ο Klimt απεικονίζει την Adele ως έναν κατακόρυφο πύργο στο κέντρο της σύνθεσης. Φοράει ένα σκούρο καπέλο και ένα απλό εκρού φόρεμα με μπλε φύλλο και σηκώνει τους ώμους με το κάτω μέρος του φορέματος διακοσμημένο σε πιο σκούρα σχέδια. Στέκεται σε ένα δάπεδο με μοβ μοτίβο, σε ένα πολύχρωμο φόντο με επένδυση, που αποτελείται από ροζ και πράσινα χρώματα και μοτίβα λουλουδιών στο κεντρικό τμήμα και ένα μοτίβο ανατολίτικης έμπνευσης στο επάνω μέρος. Το φόντο με σχέδια έχει μικρά λουλούδια σε μωβ, βιολετί και μπλε αποχρώσεις και υποδηλώνει κοντινό πλάνο διακοσμημένου εσωτερικού χώρου παραπέμποντας στην υψηλή κοινωνική θέση της Adele Bloch-Bauer.
Εδώ, η Bloch-Bauer είναι η grande dame, αλλά τα μάτια της αποκαλύπτουν μια πιο ώριμη μελαγχολία. Παρά τα προνόμια, η ζωή δεν ήταν πάντα ευγενική μαζί της. Η Altman, που πέθανε το 2011, θυμήθηκε τη θεία της ως μια “μάλλον ψυχρή, διανοούμενη γυναίκα που είχε μεγάλη πολιτική επίγνωση και έγινε σοσιαλίστρια. Δεν ήταν ευτυχισμένη. ‘Ηταν ένας κανονισμένος γάμος αλλά ήταν άτεκνη, μετά από δύο αποβολές και τον θάνατο ενός μωρού. Τη θυμάμαι ως εξαιρετικά κομψή, ψηλή, σκοτεινή και αδύνατη. Φορούσε πάντα ένα λευκό φόρεμα και χρησιμοποιούσε μια μακριά, χρυσή θήκη για τσιγάρα”..
Κατά τη διάρκεια του Β` Παγκοσμίου Πολέμου και όταν οι Ναζί κατέλαβαν την Αυστρία, οι πίνακες κατασχέθηκαν μαζί με όλη την ιδιωτική περιουσία. Αργότερα κρατήθηκαν στο Αυστριακό Μουσείο μετά τον πόλεμο πριν από μια δικαστική μάχη που τους επέστρεψαν στην ανιψιά του Ferdinand Bloch-Bauer, Maria Altmann, μαζί με άλλους τρεις πίνακες του Klimt.
Το 2006, η Oprah Winfrey αγόρασε την Adele Bloch-Bauer II σε μια δημοπρασία του Christie`s για σχεδόν 88 εκατομμύρια δολάρια και είχε δανειστεί στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης από το 2014 έως το 2016. Το 2016, ο πίνακας πουλήθηκε ξανά, αυτή τη φορά για 150 εκατομμύρια δολάρια. σε άγνωστο αγοραστή. Εκτέθηκε στη Neue Gallery New York μέχρι το 2017 και τώρα βρίσκεται στην ιδιωτική γκαλερί του ιδιοκτήτη.
Adele Bloch-Bauer II, 1912
Πολλοί κριτικοί τέχνης θα συμφωνούσαν ότι πρόκειται για όμορφους πίνακες που αξίζουν πολλά χρήματα. Άλλωστε, ο Klimt ζωγράφισε με πραγματικό χρυσό. Αλλά ένας άλλος λόγος για μια τόσο υψηλή αξία συχνά επιστρέφει στην αποκατάσταση. Λόγω της ιστορικής τους σημασίας, αυτοί οι πίνακες αξίζουν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια και είναι μερικά από τα πιο ακριβά έργα τέχνης που πουλήθηκαν ποτέ.
