Το σώμα μας βρίσκεται σε συνεχή κατάσταση ανανέωσης. Κάθε δευτερόλεπτο πεθαίνουν κύτταρα, ενώ δημιουργούνται νέα. Νέες πρωτεΐνες σχηματίζονται ενώ άλλες αποδομούνται.
Όταν ένα κύτταρο φτάνει στο τέλος της ζωής του, ξεκινά μια διαδικασία που ονομάζεται απόπτωση (ή προγραμματισμένος κυτταρικός θάνατος). Αυτή είναι μια ομαλή διαδικασία ώστε το σώμα να απομακρύνει τα γηρασμένα κύτταρα, αυτά που έχουν βλάβες ή έχουν μεταλλαχθεί. Το κύτταρο αποικοδομείται στα δομικά συστατικά του. Υπάρχουν όμως και φορές που συγκεκριμένα τμήματα του κυττάρου είναι ανάγκη να αντικατασταθούν.
Αυτή η διαδικασία ονομάζεται αυτοφαγία, που είναι μια μεταβολική διαδικασία που συμβαίνει όταν οι παλιές, αδύναμες κυτταρικές δομές επιδιορθώνονται, ανακυκλώνονται και ανανεώνονται.
Αυτή η μεταβολική διαδικασία ανανέωσης χρησιμοποιεί τα λυσοσώματα. Τα λυσοσώματα είναι οργανίδια που διασπούν και επαναχρησιμοποιούν τις κυτταρικές δομές. Τα συστατικά των κυττάρων μετατρέπονται σε αμινοξέα, τις δομικές μονάδες των πρωτεϊνών, και μεταφέρονται σε άλλα τμήματα του σώματος, όπου χρησιμοποιούνται για την ανανέωση των κυττάρων και την απαλλαγή του σώματος από τα άχρηστα απορρίμματα. Με αυτό τον τρόπο μετακινούνται τα κυτταρικά απορρίμματα, και η γήρανση ουσιαστικά αντιστρέφεται.
Αυτή η διαδικασία βοηθά στην καταστροφή των παθογόνων, καθώς δομούνται νέα και ισχυρά κύτταρα του ανοσοποιητικού. Ένα δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα δεν σημαίνει μονάχα καλύτερη αντοχή στις λοιμώξεις, αλλά και στον καρκίνο. Με την αυτοφαγία μειώνεται η πιθανότητα μετάλλαξης των κυττάρων, καθώς προστατεύεται ο πυρήνας τους (πράγμα που προλαμβάνει τη δημιουργία των καρκινικών κυττάρων).
Η αυτοφαγία είναι μια μέθοδος η οποία ουσιαστικά καθαρίζει το σώμα από τα κατεστραμμένα κύτταρα και τις τοξίνες, και έτσι βοηθά στη δημιουργία νέων, υγιών κυττάρων.
Με τον καιρό, τα κύτταρα συσσωρεύουν νεκρά οργανίδια και κατεστραμμένες πρωτεΐνες που παρεμποδίζουν τις εσωτερικές λειτουργίες του σώματος. Έτσι επέρχεται η γήρανση και τα νοσήματα που σχετίζονται με αυτή επειδή τα κύτταρα δεν μπορούν να διαιρεθούν και να λειτουργήσουν φυσιολογικά.
Με την αυτοφαγία το σώμα απαλλάσσεται από τις κατεστραμμένες δομές , αποτοξινώνεται και θωρακίζεται φυσικά απέναντι στα νοσήματα.
Οφέλη αυτοφαγίας
Οι μελέτες δείχνουν ότι η αυτοφαγία παίζει σημαντικό ρόλο στην φλεγμονή και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα. Η αυτοφαγία προστατεύει από :
- τον καρκίνο
- τις νευροεκφυλιστικές διαταραχές
- τη γήρανση
- τις φλεγμονώδεις νόσους
- την αντίσταση στην ινσουλίνη
Η αυτοφαγία είναι ένας αποτελεσματικός μηχανισμός για την απομάκρυνση των απορριμμάτων, την αναστολή της ανάπτυξης των καρκινικών κυττάρων και την αποτροπή μεταβολικών δυσλειτουργιών όπως η παχυσαρκία και ο διαβήτης.
Πώς μπορούμε να αυξήσουμε την αυτοφαγία στο σώμα;
Υπάρχουν τρόποι με τους οποίους μπορείτε να ενισχύσετε την αυτοφαγία, όπως:
1. Η νηστεία: η νηστεία είναι ένας πανίσχυρος τρόπος για τη διέγερση της αυτοφαγίας.
2. Η άσκηση: η άσκηση έχει πολλαπλά οφέλη στην υγεία, αλλά μπορεί να ενισχύσει την αυτοφαγία στον εγκέφαλο και σε άλλα κύτταρα του σώματος.
3. Ο ύπνος: οι άνθρωποι που κοιμούνται καλά ζουν περισσότερο, έχουν λιγότερα νοσήματα και φαίνονται νεότεροι. Ένας από τους μηχανισμούς της αυτοφαγίας ελέγχεται από τον κύκλο ύπνου/αφύπνισης(κιρκάδιος ρυθμός). Όταν δεν υπάρχει συνέπεια στις ώρες που κοιμόμαστε και ξυπνάμε και εκθέτουμε τα μάτια μας στο μπλε φως των συσκευών ακατάλληλες ώρες, διαταράσσουμε τον κιρκάδιο ρυθμό μας, ο οποίος με τη σειρά του διαταράσσει την αυτοφαγία.
4. Οι τροφές που αυξάνουν την αυτοφαγία: υπάρχουν συγκεκριμένες τροφές και μπαχαρικά όπως ο κουρκουμάς που βοηθούν στην αυτοφαγία, πράγμα το οποίο εξηγεί τις αντικαρκινικές ιδιότητες αυτού του εξαιρετικού μπαχαρικού. Τα σταυρανθή λαχανικά, το πράσινο τσάι και άλλες τροφές πλούσια σε αντιοξειδωτικά όπως οι ξηροί καρποί, τα σταφύλια (το λευκό και το κόκκινο κρασί), τα μούρα και η μαύρη σοκολάτα επάγουν την αυτοφαγία κυρίως μέσω της ρεσβερατρόλης.
5. Η προσεκτική κατανάλωση πρωτεϊνών : η υπερβολική πρόσληψη πρωτεΐνης μπορεί να μειώσει την αυτοφαγία. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για ανθρώπους που ακολουθούν διατροφή με χαμηλούς υδατάνθρακες και πολλή πρωτεΐνη η οποία πρέπει να αντικατασταθεί από περισσότερα λαχανικά και υγιή λιπαρά. Η ρύθμιση της πρόσληψης των πρωτεϊνών είναι το κλειδί για τη διατήρηση της αυτοφαγίας.
6. Η κετογονική διατροφή: η κετογονική διατροφή, μια πιο περιοριστική διατροφή με χαμηλούς υδατάνθρακες βοηθά στην πρόσληψη υγιεινών λιπαρών και περιορισμένης πρωτεΐνης, και έτσι διεγείρει την αυτοφαγία. Αυτό μπορεί να εξηγεί γιατί η κετογονική διατροφή χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση πολλών χρόνιων νοσημάτων όπως ο καρκίνος και οι νευροεκφυλιστικές διαταραχές.
Το σώμα μας είναι πολύπλοκο, αλλά εξαιρετικά έξυπνο. Η αυτοφαγία είναι ένας εξαιρετικός μηχανισμός που το σώμα μας χρησιμοποιεί για να αντιμετωπίσει τους περιβαλλοντικούς παράγοντες και να βελτιώσει την υγεία των κυττάρων. Η αυτοφαγία είναι ένας μηχανισμός που μπορούν να χρησιμοποιήσουν όλοι και δεν έχει κανένα κόστος, ούτε χρειάζεται ειδικά συμπληρώματα.
Ο Νόβακ Τζόκοβιτς η Αυτοφαγία και η διαλειμματική δίαιτα
Τον Μάιο του 2020 σε instagram live ο Νοβακ Τζόκοβιτς , αποκάλυψε ένα άλλο μυστικό σχετικά με τη διατροφή του. Κι αυτό λέγεται «αυτοφαγία» ή διαλειμματική δίαιτα. Σ’ αυτό το live είχε δίπλα του και τον Δρ.Ντράγκαν Ιβάνοφ που θεωρείται ειδικός στην εσωτερική παθολογία. Όπως αποκάλυψε ο Τζόκοβιτς μένει 16 συνεχόμενες ώρες δίχως να φάει το παραμικρό, καθώς αυτό είναι μέρος της διαδικασίας που αποκαλείται «αυτοφαγία». «Με το να μην τρώω τίποτα επί 16 ώρες την ημέρα βελτίωσε το πεπτικό μου σύστημα. Κοιμάμαι καλύτερα και έχω περισσότερη ενέργεια», είπε ο Νόλε ο οποίος σε συνέντευξή του αργότερα είπε ότι δεν το κάνει κάθε μέρα αλλά του αρέσει να το κάνει.