Είναι εκπληκτικό ότι ο Μartin Scorsese έχει το ταλέντο να μπορεί από τη μια να δημιουργήσει ένα κλασικό γκανγκστερικό έπος και λίγο αργότερα να φτιάξει μια όμορφη ταινία για μια εντελώς διαφορετική κοινωνία κάνοντάς την να φαίνεται εξίσου ζωντανή και συναρπαστική. Ο Scorsese γεννήθηκε στις 17 Νοεμβρίου του 1942
«Όσοι από εμάς τον γνωρίζαμε, ξέρουμε ότι κάποτε σκέφτηκε να γίνει ιερέας, αλλά πραγματικά ξέρω ότι η αποστολή του ήταν να γίνει αυτό που είναι σήμερα, ο “αρχιερέας” του κινηματογράφου», ολοκλήρωσε την ομιλία του ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο χαιρετίζοντας τον Mάρτιν Σκορσέζε, όταν η Ακαδημία του απένειμε το βραβείο AFI Life Achievement και αυτά τα λόγια δεν θα μπορούσαν να είναι πιο αληθινά και αντιπροσωπευτικά για εκείνον.
Ο Μάρτιν Σκορσέζε όχι μόνο επηρέασε τον κινηματογράφο όπως τον ξέρουμε σήμερα με δεκάδες αριστουργήματα που συνδυάζουν το παλιό με το καινούριο, αλλά αφιέρωσε τα χρήματά του, τις προσπάθειές του και τον χρόνο του στη συντήρηση ταινιών, την αποκατάσταση και τη διάσωση ταινιών που πολλοί πίστευαν ότι είχαν χαθεί εδώ και καιρό. Το πάθος του για τον κινηματογράφο προκαλεί, τουλάχιστον, δέος.
Γεννημένος το 1942 στη Νέα Υόρκη, μεγάλωσε στη γειτονιά της Μικρής Ιταλίας, η οποία στη συνέχεια έδωσε την έμπνευση για πολλές από τις ταινίες του. Σε πέντε δεκαετίες παραγωγής ταινιών του Χόλιγουντ, ο Σκορσέζε έγραψε και σκηνοθέτησε μερικές από τις πιο κλασικές, διαχρονικές και εμβληματικές ταινίες όλων των εποχών (συμπεριλαμβανομένων μερικών που θεωρούνται από τις καλύτερες ταινίες που έγιναν ποτέ).
Έχει συνεργαστεί με σημαντικούς αστέρες του κινηματογράφου όπως οι Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Ντάνιελ Ντέι Λιούις και Λίζα Μινέλλι. Έχει κερδίσει πολλά σημαντικά βραβεία και έχει λάβει πολλά βραβεία ισόβιας επιτυχίας για τη συνεισφορά του στον κινηματογράφο.
Ας θυμηθούμε τις δέκα πιο επιτυχημένες ταινίες του Mάρτιν Σκορσέζε με τυχαία σειρά.
1. Taxi Driver (1976)
Οδηγός Ταξί
Η ταινία προτάθηκε για τέσσερα βραβεία Όσκαρ, ενώ βραβεύτηκε με τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Καννών.
Η ταινία “Οδηγός Ταξί” είναι μια από τις καλύτερες ταινίες του Mάρτιν Σκορσέζε. Αφηγείται την ιστορία του Τράβις Μπικλ, ενός απόστρατου που υπηρέτησε στον πόλεμο του Βιετνάμ, ο οποίος πάσχει από κατάθλιψη. Προκειμένου να καταπολεμήσει τις αϋπνίες του, εργάζεται τις νύχτες ως οδηγός ταξί. Για να είναι απασχολημένος και να κρατιέται από τις σκέψεις του- καθώς παρατηρεί συνεχώς αυτό που αναφέρει ως αποβράσματα της πόλης- βιώνοντας αγάπη και συμπόνια.
Είναι μοναχικός τύπος κι έχει έντονη αίσθηση του σωστού και του λάθους στην ανθρωπότητα. Ο Τράβις παθαίνει ψύχωση με την Μπέτσι, μια κοπέλα που εργάζεται στην προεκλογική εκστρατεία του γερουσιαστή Τσαρλς Πάλανταϊν. Ύστερα από ένα ατυχές ραντεβού μαζί της αποφασίζει να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι του για να αλλάξει τον κόσμο.
Ενώ ασχολείται με πολλά θέματα, όλα άξια αναφοράς και συζήτησης, νομίζω ότι το πιο σημαντικό ίσως είναι η υφολογική και αισθητική αξία του καθώς και η ιδιοφυής κινηματογραφία της. Αξίζει να σημειωθεί ο ζοφερός τρόπος με τον οποίο παρουσιάζεται η Νέα Υόρκη και το πώς την παρατηρεί ο Travis. Η κάμερα είναι πάντα σε αργή κίνηση, για να μεταφέρει τις μεταλλαγέςτων συναισθημάτων του πρωταγωνιστή του και τον τρόπο που επιλέγει κάθε φορά τον στόχο του, για να φτάσει στην τελική σκηνή της κάθαρσης.
2. THE AGE OF INNOCENCE (1992)
Τα χρόνια της αθωότητας
Κέρδισε Όσκαρ καλύτερης ενδυματολογίας, Χρυσή σφαίρα καλύτερου Β΄γυναικείου ρόλου, BAFTA καλύτερου Β’ γυναικείου ρόλου, βραβείο Bodil καλύτερης αμερικανικής ταινίας
To έργο “Τα χρόνια της αθωότητας” είναι αναμφίβολα ένας σκορτεζικός θρίαμβος. Ο σκηνοθέτης που συνέδεσε το όνομά του με το μοντέρνο ρεαλισμό κάνει το παράτολμο βήμα να γυρίσει το κλασικό μυθιστόρημα της Ίντιθ Γουόρτον. Αφηγούμενος την ιστορία ενός δικηγόρου που είναι αρραβωνιασμένος και αγαπά όμως μια άλλη γυναίκα, με απίστευτα δυνατές ερμηνείες από τους Ντάνιελ Ντέι Λιούις και Μισέλ Πφάιφερ και υπέροχη σκηνογραφία και κοστούμια, αυτό το έργο παραμένει ένα από τα πιο όμορφα και σπαραχτικά αριστουργήματα του κινηματογράφου. Μιας από τις ωραιότερες διασκευές αγάπης και αισθησιασμού που βγήκαν ποτέ στην οθόνη.
Είναι πραγματικά εκπληκτικό ότι ένας άνθρωπος, ο Mάρτιν Σκορσέζε έχει το ταλέντο να μπορεί από τη μια να δημιουργήσει ένα κλασικό γκανγκστερικό έπος και δυο χρόνια αργότερα να δημιουργήσει μια όμορφη ταινία για μια εντελώς διαφορετική κοινωνία, κάνοντάς την να φαίνεται εξίσου ζωντανή και συναρπαστική όσο οτιδήποτε έχει κάνει ποτέ.
3. THE KING OF COMEDY (1982)
Βασιλιάς για μια νύχτα
Δύο χρόνια μετά το μεγαλεπήβολο αριστούργημά του «Οργισμένο Είδωλο» ο Σκορσέζε αποφασίζει να “τρελάνει” το κοινό του επιστρέφοντας με μια κωμωδία. Σε αυτήν την ταινία, η ερμηνεία του Ρόμπερτ Ντε Νίρο είναι ίσως η καλύτερη που έγινε ποτέ. Η ερμηνεία του ως Ρούπερτ Πάπκιν απεικονίζει τέλεια την απελπισμένη γοητεία πάνω στην οποία βασίζεται αυτός ο χαρακτήρας. Η ταινία μιλάει για έναν κωμικό που έχει απόλυτη εμμονή με έναν παρουσιαστή τοκ σόου (τον οποίο υποδύεται ο Τζέρι Λιούις) και είναι έτοιμος να υποκύψει σε κάθε δυνατό μέσο για να πάρει το κοινό μαζί του.
Αυτή είναι η ταινία που ενέπνευσε άμεσα τον Joker του Τοντ Φίλιπς “δανείζοντάς” του αρκετές σκηνές, κυρίως εκείνη στην οποία ο Ρούπερτ ονειρεύεται ότι είναι ο οικοδεσπότης της δικής του τηλεοπτικής εκπομπής και χιλιάδες άνθρωποι τον αποκαλούν Βασιλιά της Κωμωδίας. Μια ειλικρινής απεικόνιση και μελέτη της ανθρώπινης επιθυμίας για αναγνώριση και των απελπισμένων μέτρων στα οποία μπορεί κανείς να οδηγηθεί.
4. RAGING BULL (1980)
Οργισμένο Είδωλο
Η ταινία προτάθηκε για 8 βραβεία Όσκαρ και χάρισε στον Ρόμπερτ Ντε Νίρο το πρώτο του Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου και το δεύτερο Όσκαρ, μετά τη βράβευση του με Όσκαρ Β΄Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία The Godfather Part II το 1974.
Το Raging Bull αφηγείται την ιστορία του Τζέικ Λα Μότα (Ρόμπερτ Ντε Νίρο) καθώς ανεβαίνει στις τάξεις για να κερδίσει έναν τίτλο πυγμαχίας, ενώ η προσωπική του ζωή γίνεται όλο και περισσότερο μπερδεμένη.Ένας παγκόσμιος πρωταθλητής της πυγμαχίας καταλήγει στη φυλακή και ύστερα – εντελώς αλλαγμένος- κάνει τον κομφερανσιέ σε ένα μπαρ απαγγέλλοντας Σαίξπηρ.
Ο Mάρτιν Σκορσέζε ήταν εκείνη την εποχή ο προστατευόμενος του Μάικλ Πάουελ και τον συμβούλεψε να γυρίσει την ταινία ασπρόμαυρη, μια απόφαση που καρποφόρησε και πέτυχε τους στόχους της να γοητεύσει και ταυτόχρονα να δραματοποιήσει.
Πρόκειται για μια τέλεια κινηματογράφηση που καταφέρνει να κάνει έναν αγώνα πυγμαχίας εξίσου συναρπαστικό. Το Raging Bull είναι περισσότερο μελέτη χαρακτήρων παρά μια ταινία πυγμαχίας, κάνοντας μια βαθιά βουτιά στον ψυχισμό του Τζέικ Λα Μότα και εξερευνώντας τις έννοιες του μεγαλείου και της αυτοεκτίμησης, την αναζήτηση για λύτρωση και τις θυσίες που απαιτεί.
5. GOODFELLAS (1990)
Τα καλά παιδιά
Υπήρξε υποψήφια για έξι βραβεία Όσκαρ, κερδίζοντας τελικά ένα – του Β΄Ανδρικού ρόλου για την ερμηνεία του Πέσι.
Στα BAFTA κέρδισε σε έξι κατηγορίες.
To Goodfellas είναι ο ορισμός του κλασικού. Mια ταινίας που έχει αποτυπωθεί βαθιά στην ψυχή των ταινιόφιλων σε όλο τον κόσμο και ενός αριστουργήματος που οι άνθρωποι συνεχίζουν να βλέπουν εδώ και τρεις δεκαετίες. Αφηγούμενος την ιστορία του Χένρι Χιλ καθώς εξελίσσεται από μικρός εγκληματίας σε γκάνγκστερ πρώτης κατηγορίας στη Νέα Υόρκη, η πλοκή του Goodfellas εφαρμόζει τέλεια τις έννοιες του Σκορσέζε περί δικαιοσύνης και ηθικής, φροντίζοντας πάντα να αποδίδεται δικαιοσύνη.
To Goodfellas φημίζεται για πολλά πράγματα. Από τον ιδιοφυή κόκκινο φωτισμό στην εναρκτήρια σκηνή που εμπνέει τρόμο και μια περίεργη αλλαγή της αίγλης, τη σκηνή του “funny how” που με κάποιο τρόπο καταφέρνει να απεικονίσει και να τονίσει την τρομακτική κατάσταση του σκληρού άντρα περισσότερο από οτιδήποτε άλλο στην ταινία, μέχρι την εντελώς αυτοσχέδια σκηνή δείπνου με τον Ντε Νίρο, τον Πέσι και τη μαμά του Σκορσέζε. O συνδυασμός όλων αυτών είναι που κάνουν το Goodfellas μια διαχρονική ταινία που καθόρισε τη (μετα)μοντέρνα εξέλιξη του γκανγκστερικού είδους.
6. MEAN STREETS (1973)
Κακόφημοι δρόμοι
Ο Ντε Νίρο κέρδισε το βραβείο Β’ Ανδρικού ρόλου της Εθνικής εταιρείας κριτικών κινηματογράφου για το ρόλο του ως “Τζόνι Μπόι” Τσιβέλο.
«Δεν εξιλεώνεσαι για τις αμαρτίες σου στην εκκλησία. Το κάνεις στους δρόμους. Το κάνεις στο σπίτι. Τα υπόλοιπα είναι βλακείες και το ξέρεις». Και έτσι το ξεκινά το Mean Streets, με μια δήλωση της αναζήτησης και του διλήμματος. Στην ανορθόδοξη εναρκτήρια σκηνή της ταινίας, μπορεί να εκληφθεί ότι ο σκηνοθέτης επιβάλλει την άποψή του για την ταινία στο κοινό του.
Ο Σκορσέζε επιστρέφει στη γειτονιά που μεγάλωσε για να κάνει την πρώτη του σπουδαία ταινία στρώνοντας τον κινηματογραφικό δρόμο με αίμα κι ενοχές.
Το Mean Streets είναι μια ταινία του 1973 που περιστρέφεται γύρω από τον Τσάρλι (Χάρβει Κάιτελ), ο οποίος πρέπει να επιλέξει ανάμεσα στο να υψώσει το ανάστημά του στον όχλο, να συμφωνήσει με τις επιθυμίες του θείου του, ή να κάνει παρέα με τον νεότερο απερίσκεπτο φίλο του Johnny Boy (Ρόμπερτ Ντε Νίρο), έναν μικρό τζογαδόρο που χρωστάει χρήματα σχεδόν σε όλους, και έναν κρυφό έρωτα με την ξαδέρφη του Τζόνι, Τερέζα. To Mean Streets καθιέρωσε τον Σκορσέζε ως τον κυρίαρχο του εγκληματικού θρίλερ. Mια ταινία που έγινε από ένα άτομο, που έχει τεράστιο πάθος για τις ταινίες, με απίστευτα περίπλοκους και ενδιαφέροντες πρωταγωνιστές.
7. THE IRISHMAN (2019)
O Iρλανδός
Ήταν υποψήφια σε δέκα κατηγορίες στα Όσκαρ και στις Χρυσές Σφαίρες ήταν υποψήφια σε πέντε κατηγορίες, χωρίς να κερδίσει σε κάποια, καθώς επίσης ήταν υποψήφια και σε δέκα κατηγορίες των BAFTA.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πρόκειται για την επιτομή του γκανγκστερικού σκορσεζικού έργου.
Ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, o Τζο Πέσι και ο Αλ Πατσίνο, η ιερή τριάδα των γκανγκστερικών ταινιών συγκεντρώνονται για να δώσουν ζωή σε μια επική ιστορία που γεννήθηκε εδώ και δεκαετίες, που περιστρέφεται γύρω από τα αδικήματα των οικογενειών του οργανωμένου εγκλήματος, τη βαθιά ισχύ και την επιρροή τους στα μεγαλύτερα ζητήματα και τις ζωές που έζησαν έξω από τη διαφθορά και το αίμα.
Η ζωή του πρωταγωνιστή Φρανκ Σίραν «ο Ιρλανδός» εξελίσσεται σαν ένα ρέκβιεμ, με τον ίδιο να αποτελεί απλώς έναν υπάλληλο που βλέπει τα γεγονότα να τον ξεπερνούν ενώ εκείνος στέκεται αμέτοχος. Το συγκινητικό φινάλε της ταινίας αποκαλύπτει έναν Σκορσέζε ο οποίος δείχνει ότι ήρθε η στιγμή για μια ύστατη απόπειρα εξομολόγησης. Στην αποκάλυψη της ευάλωτης φύσης του «Ιρλανδού», δεν διεκδικεί την εξιλέωση, αλλά τη συγχώρεση.
8. CASINO (1995)
Η Σάρον Στόουν κέρδισε το βραβείο Χρυσής Σφαίρας Α` Γυναικείου Ρόλου
Λίγες ταινίες ξεκινούν με ένα τέλος, και αυτές που έχουν έναν πολύ ξεκάθαρο στόχο στο μυαλό τους, «αυτό είναι το θέμα της ταινίας, τίποτα άλλο». Καθώς βλέπουμε τον χαρακτήρα που υποδύεται ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, Σαμ «Έις» Ρόθσταϊν, να ανατινάζεται στο αυτοκίνητό του μόλις ξεκινά η ταινία, είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για ένα έργο που εξυμνεί τη δύναμη του πεπρωμένου και τη μοιρολατρία που φυσικά συνοδεύεται από αυτήν.
Το Casino αφηγείται την ιστορία του Spade, ενός ιδιοκτήτη καζίνο στο Λας Βέγκας της δεκαετίας του 1970, καθώς προσπαθεί να εξισορροπήσει την εργασία και την οικογένεια, τη συγκίνηση των ζαριών και την πίεση της του οργανωμένου εγκλήματος που επιβλέπει. Εξαιρετικά βίαιο με όλη τη σημασία της λέξης, συνδυάζει τη σωματική βαρβαρότητα με τον ψυχικό πόλεμο. Ένα έντονο έπος που έχει αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου εδώ και περίπου τρεις δεκαετίες παραμένοντας μια από τις καλύτερες ταινίες που έχει γυρίσει ποτέ ο Σκορσέζε.
9.THE WOLF OF WALL STREET (2013)
Ο λύκος της Wall Street
Βραβεύτηκε με Χρυσή Σφαίρα Α` Ανδρικού Ρόλου – Κωμωδία/Μιούζικαλ για την ερμηνεία του Ντι Κάπριο και έλαβε πέντε υποψηφιότητες για Όσκαρ
Μια ταινία που γνώρισε μεγάλη επιτυχία , ένα τρίωρο έπος που αφηγείται την ιστορία του Τζόρνταν Μπέλφροτ στην πορεία του για την κορυφή της Wall Street.
Πίσω από το θορυβώδες ξεφάντωμα του golden boy κρύβεται το ματαιόδοξο κενό μιας ολόκληρης εποχής.
Ο Λεονάρντο ντι Κάπριο και o Τζόνα Χιλ δίνουν τις καλύτερες ερμηνείες της καριέρας τους.
Πρόκειται για μια από τις καλύτερες ταινίες που έχει κάνει ποτέ ο Σκορσέζε με αστείρευτη ενέργεια κι δηλητηριώδες χιούμορ. Μια απίστευτα συναρπαστική, αστεία αλλά κι ερωτική μαύρη σάτιρα που καταφέρνει όχι μόνο να διασκεδάσει τους θεατές, αλλά και να τους προβληματίσει για το καπιταλιστικό όνειρο που μετατρέπεται σε αμερικανικό εφιάλτη. Μια διασκεδαστική στιγμή που διαλύει τα ήθη σε μια προσπάθεια να τα επαναπροσδιορίσει.
10. SHUTTER ISLAND (2010)
Το Νησί των Καταραμένων
Αυτή η ταινία είναι η απάντηση για όσους ισχυρίζονται ότι ο Mάρτιν Σκορσέζε κάνει μόνο γκανγκστερικές ταινίες. Ένα ψυχολογικό θρίλερ με έντονες neo-noir επιρροές και πρωταγωνιστή τον Λεονάρντο ντι Κάπριο ο οποίος πρωταγωνιστεί ρόλο του αστυνόμου Έντουαρντ “Τέντυ” Ντάνιελς, ο οποίος κάνει έρευνα σε ένα ψυχιατρικό νοσοκομείο στο Νησί των Καταραμένων. Διαδραματίζεται το έτος 1954, όπου δύο αστυνομικοί καταφθάνουν σε ένα απομονωμένο νησί της ανατολικής ακτής προκειμένου να ερευνήσουν την εξαφάνιση μιας ασθενούς από μια ψυχιατρική κλινική υψίστης ασφαλείας. Μια σφοδρή καταιγίδα διακόπτει κάθε επικοινωνία του νησιού με τον έξω κόσμο. Τότε είναι που αρχίζουν να υποψιάζονται ότι κάτι ύποπτο συμβαίνει στο ίδρυμα.
Μόνος εναντίον όλων, ο αστυνόμος Ντάνιελς αγωνίζεται να ξορκίσει τη μοναξιά, τα βάζει με ένα ολόκληρο σύστημα, μένοντας στο τέλος μόνος εναντίον του εαυτού του. Εδώ ο Σκορσέζε αναρωτιέται για τα όρια της κοινωνικής βίας και της προσωπικής ηθικής, σχολιάζοντας το συλλογικό ασυνείδητο μιας ολόκληρης εποχής.
