Φωτογράφισε τα μεγαλύτερα ονόματα στον κόσμο της μόδας και της τέχνης, συμπεριλαμβανομένων των Pablo Picasso, Marcel Dysan, George Grosz, Igor Stravinsky, Yves Saint Laurent, Picasso, Woody Allen και πολλών άλλων. Το μυστικό της επιτυχίας του ήταν η ικανότητά του να απεικονίζει μια αίσθηση πραγματικής οικειότητας με το μοντέλο μέσα από τα πορτρέτα του.
Eίναι ευρέως αναγνωρισμένος ως ένας από τους σημαντικότερους και πιο σημαντικούς φωτογράφους του εικοστού αιώνα.
Στην καριέρα του έξι δεκαετιών, μπόρεσε να συνδυάσει την ακρίβεια της όρασης με την εφεύρεση της φόρμας.
Δεν ήταν μόνο ένας εξαιρετικός πορτρετίστας και δεξιοτέχνης της νεκρής φύσης, αλλά ήταν επίσης ένας μεγάλος καινοτόμος στη φωτογραφία μόδας.
Η δουλειά του στη μόδα γεφύρωσε το χάσμα μεταξύ τέχνης και εμπορίου και βοήθησε στον επαναπροσδιορισμό της γλώσσας της φωτογραφίας μόδας στη διαδικασία.
Ήταν εκείνος που έφερε επανάσταση στην αμερικανική φωτογραφία μόδας μετά τον Β` Παγκόσμιο Πόλεμο, εντάσσοντας την ομάδα του περιοδικού Vogue. Τράβηξε ένα αξιοσημείωτο εξώφυλλο 165 φωτογραφιών για τη Vogue για εξήντα χρόνια – καθιστώντας τον τον πιο παραγωγικό φωτογράφο στην ιστορία του περιοδικού.
Ήταν ένας από τους πρώτους φωτογράφους που τράβηξαν σε ένα απλό απλό φόντο – μια τεχνική που χρησιμοποιείται πλέον σε κάθε στούντιο σε όλο τον κόσμο.
Η ικανότητα του Penn να χρησιμοποιεί το φως, τη σκιά και τον χώρο για να παράγει νεκρές φύσεις και πορτρέτα που είναι ταυτόχρονα υποβλητικά και προκλητικά είναι αριστοτεχνική.
Στη δεκαετία του 1940, ο Irving Penn, χρησιμοποιώντας σκηνικά από λευκό χαρτί και εντυπωσιακές συνθέσεις για να τονίσει τη φόρμα, εισήγαγε ένα συνοπτικό στυλ στη φωτογραφία μόδας που ξεφεύγει από τις περίτεχνες ρυθμίσεις που καθόριζαν προηγουμένως το είδος.
Φωτογράφισε τα μεγαλύτερα ονόματα στον κόσμο της μόδας και της τέχνης, συμπεριλαμβανομένων των Pablo Picasso, Marcel Dysan, George Grosz, Igor Stravinsky, Yves Saint Laurent, Picasso, Woody Allen και πολλών άλλων. Το μυστικό της επιτυχίας του ήταν η ικανότητά του να απεικονίζει μια αίσθηση πραγματικής οικειότητας με το μοντέλο μέσα από τα πορτρέτα του.
Εκτός από τις φωτογραφίες που έγιναν στο στούντιο από το 1950 έως το 1995, ο Penn ταξίδευε συχνά στο Παρίσι για να φωτογραφίσει τις συλλογές υψηλής ραπτικής για το περιοδικό. Μέχρι το τέλος της ζωής του, χρησιμοποιούσε την ίδια κουρτίνα θεάτρου που βρέθηκε για αυτόν στο Παρίσι το 1950 ως φόντο για να μεταμορφώσει μια αξιοσημείωτη ποικιλία στυλ και σχεδίων σε διαχρονικές εικόνες.
Irving Penn, Self-Portrait, Cuzco Studio, 1948 © The Irving Penn Foundation
“Μια καλή φωτογραφία είναι αυτή που επικοινωνεί ένα γεγονός, αγγίζει την καρδιά, αφήνει στον θεατή έναν αλλαγμένο άνθρωπο επειδή το έχει δει. Είναι, με μια λέξη, αποτελεσματικό.”
Irving Penn
Tα πρώτα χρόνια
Harry, Irving, and Arthur Penn, Φιλαδέλφεια, περ. 1938,
Ο Irving Penn γεννήθηκε το 1917 στο Πλέινφιλντ του Νιου Τζέρσεϊ σε οικογένεια Ρώσων μεταναστών. Από τα πρώτα μαθητικά του χρόνια, ήθελε να γίνει καλλιτέχνης. Η τέχνη ήταν κάτι πολύτιμο στην οικογένεια του Penn. Στον πατέρα του, αν και ωρολογοποιός στο επάγγελμα, του άρεσε να ζωγραφίζει. Έτσι, ο Pen ονειρευόταν να γίνει ζωγράφος, αλλά απέτυχε να το κάνει. Κατέστρεψε ακόμη και τα έργα που έκανε και τα έβλεπε ανεπαρκή.
Ενώ παρακολουθούσε τη Σχολή Βιομηχανικών Τεχνών του Μουσείου της Φιλαδέλφειας, ο Ίρβινγκ συνάντησε τον Alexey Brodovitch στο Harper`s Bazaar. Ο διάσημος δάσκαλος, φωτογράφος και καλλιτεχνικός διευθυντής έγινε αργότερα ο μέντοράς του. Ο Brodovitch τον έκανε βοηθό εικονογράφο και γραφίστα στο περιοδικό. Αφού δημοσίευσε εκεί τα πρώτα του σχέδια, κατάφερε να αγοράσει την πρώτη του φωτογραφική μηχανή, μια Rolleiflex, το 1938. Για πρώτη φορά άρχισε να πειραματίζεται με τη φωτογραφία μόδας. Έχοντας μάθει γραφικό σχέδιο υπό την κηδεμονία του Brodovich, σύντομα εξοικειώθηκε με καλλιτέχνες avant-garde από την Ευρώπη.
Συνεργάστηκε με τα πιο διάσημα περιοδικά
Vogue Εξώφυλλο από τον Irving Penn, 1 Οκτωβρίου 1943
Το 1940, ο Irving Penn προσλήφθηκε ως καλλιτεχνικός διευθυντής της Saks Fifth Avenue στη Νέα Υόρκη. Ωστόσο, έμεινε στο Saks μόνο για ένα μικρό χρονικό διάστημα, μετά το οποίο πήρε ένα χρόνο άδεια για ζωγραφική και λήψη φωτογραφιών στο Μεξικό και σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες. Όποιοι πίνακες και αν είχαν δημιουργηθεί σε αυτό το ταξίδι δεν διατηρήθηκαν, αλλά οι φωτογραφίες που τράβηξε με τη φωτογραφική μηχανή του Rolleiflex επιβίωσαν. Όταν ο Penn επέστρεψε από το ταξίδι του, προσλήφθηκε από τον θρυλικό καλλιτεχνικό διευθυντή Alexander Lieberman ως συνεργάτης για να κάνει layout για το περιοδικό Vogue.
165 Αριθμός εξωφύλλων της Vogue – Ο Jean Patchett φωτογραφήθηκε από τον Irving Penn, 1 Απριλίου 1950
Όταν ο Pen εξέφρασε την απογοήτευσή του που οι φωτογράφοι του προσωπικού του περιοδικού δεν ικανοποιήθηκαν με τις προτάσεις του για φωτογραφίες εξωφύλλου, ο Lieberman τον ενθάρρυνε να αρχίσει να βγάζει τις δικές του. Η πρώτη του έγχρωμη φωτογραφία για τη Vogue ήταν μια νεκρή φύση με γάντι, ζώνη και τσαντάκι. Δημοσιεύτηκε στο εξώφυλλο του τεύχους Οκτωβρίου 1943 της Vogue. Με πάνω από έξι δεκαετίες στη Vogue, ο Irving Penn θα δημιουργούσε εκατόν εξήντα πέντε εξώφυλλα, περισσότερα από ό,τι οποιοσδήποτε άλλος φωτογράφος είχε πριν από αυτόν.
Irving Penn, Ασπρόμαυρο Εξώφυλλο της Vogue (Jean Patchett), Νέα Υόρκη, 1950.
Irving Penn, Φόρεμα Αρλεκίνου (Lisa Fonssagrives-Penn), Νέα Υόρκη, 1950, Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο, IL, ΗΠΑ.
H διαφορετικότητα του έργου του Penn
Salvador Dalí του Irving Penn, Νέα Υόρκη, 1947
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Vogue, ο Penn άνοιξε επίσης το δικό του στούντιο στη Νέα Υόρκη για τη δημιουργία φωτογραφιών διαφήμισης και μόδας. Είχε πολλούς πελάτες πολύ υψηλού προφίλ, συμπεριλαμβανομένων ηθοποιών και διασημοτήτων. Για παράδειγμα, η Sophia Loren, ο Yves Saint Laurent, ο Salvador Dali, ο Al Pacino και o Picasso ήταν μερικοί από τους υψηλού προφίλ ανθρώπους που φωτογράφισε ο Penn. Από τη μόδα και τη διαφήμιση μέχρι τις φωτογραφίες πορτρέτων και νεκρών φύσεων, ο Pen πειραματίστηκε με τα πάντα. Αν και δημιούργησε ένα ποικίλο έργο, είναι περισσότερο γνωστός ως φωτογράφος νεκρών φύσεων και πορτρέτων.
Yves Saint Laurent του Irving Penn, Παρίσι, 1957
Η πλειονότητα των φωτογραφιών του τραβήχτηκαν στο στούντιο του μπροστά σε ένα απλό φόντο με τρίποδο, κάμερα, συχνά Rolleiflex και μικρό σκαμπό. Τραβούσε κυρίως ασπρόμαυρες φωτογραφίες, αλλά ασχολήθηκε με τις έγχρωμες φωτογραφίες καθώς και οι καιροί άλλαξαν. Συχνά τοποθετούσε τα μοντέλα του μπροστά από έναν λευκό τοίχο, σε ουδέτερο φόντο, κάνοντάς τα να αναδείξουν στοιχεία του χαρακτήρα τους στις πόζες τους. Ο Pen έκανε επίσης τις δικές του εκτυπώσεις. Ήθελε το αντικείμενο να είναι τόσο ενδιαφέρον όσο η εικόνα. Οι φωτογραφικές του εκτυπώσεις ανήκουν σε έναν παρελθοντικό κόσμο που δεν υπάρχει πια σήμερα.
Φωτογραφίες μόδας
Earthly Bodies από τον Irving Penn, 1949-50
Για περισσότερα από 50 χρόνια ο Irving Penn εργαζόταν στο χώρο της φωτογραφίας μόδας. Αυτό που αναζητούσε ήταν η ανθρώπινη πλευρά των μοντέλων του, προκειμένου να μετατρέψει μια άψυχη φωτογραφία σε πορτρέτο με προσωπικότητα. Το 1949 και το 1950 ξεκίνησε τα πρώτα του πειράματα με γυμνά στο στούντιο του στη Νέα Υόρκη. Ξεκίνησε μια σειρά γυναικείων γυμνών με καμπύλες, με τον τίτλο “Eathly Bodies”. Μόλις τελείωσε τη σειρά, ο ίδιος ο Penn έκρυψε τις φωτογραφίες φοβούμενος μια επικείμενη αρνητική αντίδραση.
Τα δεκαπέντε μοντέλα που απεικονίζονταν σε αυτές τις φωτογραφίες χαρακτηρίζονταν από καμπύλες και μερικά παραπανίσια κιλά, κάτι που ήταν σε πλήρη αντίθεση με τα πιο αδύνατα σώματα που υπήρχαν στα μέσα ενημέρωσης εκείνης της εποχής. Οι εικόνες ήταν χαρακτηριστικό παράδειγμα των στιλιστικών αρχών και της συνολικής δουλειάς που υποστήριζε ο Irving Penn. Ωστόσο, πολλές από τις εικόνες του θεωρήθηκαν προκλητικές και δεν εκτέθηκαν για δεκαετίες.
Γάμος με το πρώτο Supermodel Lisa Fonssagrives
Irving Penn με τη σύζυγό του Lisa, 1951 (αριστέρα)
Δίπλα στη Lisa Fonssagrives-Penn in Rochas Mermaid Dress by Irving Penn (δεξιά)
Στα τέλη της δεκαετίας του 1940, ο Irving Penn συνάντησε για πρώτη φορά τη Lisa Fonssagrives που έγινε η αγάπη της ζωής του. Είναι γνωστή ως το πρώτο supermodel και ενέπνευσε τον Penn με πολλούς τρόπους. Το ζευγάρι παντρεύτηκε στο Λονδίνο τον Σεπτέμβριο του 1950. Την ίδια χρονιά, ο Penn πήγε στο Παρίσι με τη Lisa για να δημιουργήσει μια σειρά φωτογραφιών μόδας για τις συλλογές υψηλής ραπτικής για τη Vogue. Μεταξύ αυτών των φωτογραφιών είναι μια που δείχνει τη σύζυγό του, Lisa Fonssagrives-Penn, με φόρεμα Rochas Mermaid. Ο φωτογράφος χρησιμοποίησε το όμορφο φως του Παρισιού για να φωτίσει τη μούσα του στο στούντιο του στο Παρίσι στον τελευταίο όροφο και ένα παλιό καμβά ως φόντο. Στις φωτογραφίες του, μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι ο Penn εμπνεύστηκε επίσης από τον χορό και την αρχιτεκτονική και κατάφερε να τα χωρέσει όλα σε μια εικόνα ενός μοντέλου που φορούσε ένα ακριβό φόρεμα.
“Μικρές Αγορές” (Small Trades) στο Παρίσι, το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη
Milkman από τον Irving Penn, Νέα Υόρκη, 1951
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Παρίσι το 1950, ο Penn δημιούργησε επίσης τη σειρά Small Trades – ένα από τα πιο σημαντικά έργα στην καριέρα του. Συγκεκριμένα, φωτογράφισε άτομα όπως κρεοπώλες, αρτοποιούς ή εργάτες να κουβαλούν τα εργαλεία τους. Κάθε ένας πόζαρε σε ένα ουδέτερο σκηνικό του στούντιο και γυρίστηκε κάτω από φυσικό φως. Το ταξίδι στο Λονδίνο τον Σεπτέμβριο του 1950 επέτρεψε στον Penn να συνεχίσει το έργο «Small Trades». Ο Pen αναγνώρισε ότι πολλές από αυτές τις δουλειές σύντομα θα εξαφανίζονταν, γι` αυτό ήθελε να αιχμαλωτίσει όλα τα παραδοσιακά επαγγέλματα που συνδέονται με την πόλη, από γυναικείες και ιχθυοπώλες μέχρι μοδίστρες και πλυντήρια φορτηγών.
Charwomen by Irving Penn, Λονδίνο, 1950
Ο Irving Penn κατάφερε να αφαιρέσει το περιττό και να αναδείξει το ουσιαστικό στις φωτογραφίες του, συνδέοντας την τέχνη με την κίνηση του σώματος. Το καινοτόμο και εικονογραφικό στυλ του Penn βασίστηκε σε μια πολύ προσωπική φιλοσοφία που είχε να κάνει με τον τρόπο που φωτογράφιζε: ήθελε άτομα και αντικείμενα που απαθανάτιζε να βρίσκονται στο στούντιο μακριά από το συνηθισμένο τους περιβάλλον. Ο Πεν πίστευε ότι αυτό αποτύπωνε την πραγματική τους φύση. Στόχος του ήταν να καθοδηγήσει την προσοχή του θεατή στο μοντέλο, χωρίς περιττούς περισπασμούς.
“Worlds in a Small Room”
Young Gypsy Couple by Irving Penn, 1965
Τα επόμενα χρόνια μεταξύ 1964 και 1971, ο Penn έπρεπε να ταξιδεύει περισσότερο για αναθέσεις της Vogue. Ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο φωτογραφίζοντας για τη Vogue παρόλο που προτιμούσε το ελεγχόμενο από το στούντιο περιβάλλον, στο οποίο μπορούσε να αφαιρέσει και να συνθέσει τις εικόνες του με την ακρίβεια που ήθελε. Από την Ιαπωνία και την Κρήτη μέχρι την Ισπανία, το Νεπάλ, το Καμερούν, τη Νέα Γουινέα και το Μαρόκο, ο Penn απαθανάτισε πορτρέτα ανθρώπων με φυσικό φως.
Μετά από ένα ταξίδι στο Κούσκο, φωτογράφισε τους κατοίκους και τους ανθρώπους από τα γειτονικά ορεινά χωριά, χρησιμοποιώντας μόνο ένα απλό σκηνικό και φυσικό φωτισμό. Πήρε τη φωτογραφική μηχανή του στο δρόμο και αναδημιουργούσε το ήσυχο στούντιο του όπου κι αν πήγαινε. Το 1974, δημοσίευσε τα διάφορα εθνογραφικά πορτρέτα που έκανε σε μια έκδοση με τίτλο Worlds in a small room.
Το τέλος
Irving Penn: In a Cracked Mirror, 1986, μέσω του Ιδρύματος Irving Penn, Νέα Υόρκη
Ο Irving Penn έφυγε από τη ζωή το 2009 σε ηλικία 92 ετών στο σπίτι του στο Μανχάταν. Το έργο του χαρακτηρίστηκε συνολικά από έναν ιδιαίτερο συνδυασμό κομψότητας, μινιμαλισμού, αγνότητας και απλότητας. Αυτή ήταν η υπογραφή του διάσημου Αμερικανού φωτογράφου και της υπέροχης δουλειάς του. Μετά τον θάνατό του, το ίδρυμα Irving Penn συνέχισε την κληρονομιά του, διασφαλίζοντας ότι η δουλειά του και η φωτογραφία μόδας του θα συνεχίσουν να ζουν. Η δουλειά του θα ξεχωρίζει πάντα γιατί φέρει το χαρακτηριστικό της κομψής αισθητικής απλότητας.
