Η διαδικασία της γήρανσης σχετίζεται συχνά με την εμφάνιση νευρολογικών συμπτωμάτων όπως η γνωστική έκπτωση, η απώλεια μνήμης και οι διαταραχές της διάθεσης, όπως η κατάθλιψη.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο αυξητικός παράγοντας GDF11, μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο αίμα, έχει ευεργετική επίδραση στην οσφρητική αντίληψη και στη δημιουργία νέων κυττάρων στον εγκέφαλο ηλικιωμένων ποντικών.
Ωστόσο, ο μηχανισμός δράσης του GDF11 στον εγκέφαλο παραμένει άγνωστος.
Ερευνητές από το Ινστιτούτο Pasteur, το Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (CNRS) και το Γαλλικό Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας και Ιατρικών Ερευνών (Inserm) ανακάλυψαν ότι η μακροχρόνια χορήγηση της πρωτεΐνης GDF11 σε ηλικιωμένα ποντίκια βελτιώνει τη μνήμη τους και μειώνει σημαντικά τις διαταραχές συμπεριφοράς που σχετίζονται με την κατάθλιψη, επιτρέποντάς τους να επιστρέψουν σε μια συμπεριφορά παρόμοια με αυτή που παρατηρείται σε νεότερα ποντίκια.
Οι επιστήμονες διεξήγαγαν περαιτέρω μελέτες σε διαφόρων ηλικιών μοντέλα ποντικών ή ποντίκια με διαταραχές συμπεριφοράς παρόμοιες με την κατάθλιψη και in vitro καλλιέργειες νευρώνων, οι οποίες τους επέτρεψαν να αναγνωρίσουν τον μοριακό μηχανισμό δράσης του GDF11.
Ανακάλυψαν ότι η χορήγηση του GDF11 ενεργοποιεί τη φυσική διαδικασία του ενδοκυτταρικού καθαρισμού, που ονομάζεται «αυτοφαγία», στον εγκέφαλο, και την εξάλειψη των γερασμένων κυττάρων. Έτσι, η πρωτεΐνη GDF11 αυξάνει έμμεσα τον κύκλο εργασιών των κυττάρων στον ιππόκαμπο και αποκαθιστά τη νευρωνική δραστηριότητα.
Για να κατανοήσουν καλύτερα τη σχέση μεταξύ των καταθλιπτικών διαταραχών και της πρωτεΐνης GDF11 στον άνθρωπο, οι επιστήμονες ποσοτικοποίησαν την πρωτεΐνη στον ορό αίματος νεαρών ασθενών με διαταραχή μείζονος κατάθλιψης.
Παρατήρησαν ότι τα επίπεδα GDF11 είναι σημαντικά χαμηλότερα σε αυτούς τους ασθενείς. Επιπλέον, μετρώντας τα επίπεδα αυτής της πρωτεΐνης σε διαφορετικά στάδια, οι επιστήμονες παρατήρησαν μια διακύμανση στο επίπεδο ανάλογα με τον βαθμό κατάθλιψης.
«Αυτή η εργασία παρέχει κλινικά στοιχεία που συνδέουν τα χαμηλά επίπεδα του GDF11 στο αίμα με διαταραχές της διάθεσης σε ασθενείς με κατάθλιψη», δήλωσε η μεταδιδακτορική Ελληνίδα μοριακή βιολόγος, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Παστέρ και συν-συγγραφέας της μελέτης Λήδα Κατσιμπάρδη.
«Στο μέλλον, αυτό το μόριο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως βιοδείκτης για τη διάγνωση καταθλιπτικών επεισοδίων. Θα μπορούσε επίσης να χρησιμεύσει ως θεραπευτικό μόριο για την αντιμετώπιση γνωστικών και συναισθηματικών διαταραχών», καταλήγει.
Τα ευρήματα της μελέτης δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Nature Aging.
