Η ροζ ελληνική σημαία που εκτέθηκε στο Ελληνικό Προξενείο στη Νέα Υόρκη προκάλεσε οργισμένες αντιδράσεις στην Ελλάδα. Ακραιφνής πατριδολατρία ή αίσθημα ενοχής μιας πατριαρχικής κουλτούρας μπροστά στον καθρέφτη;
Η παραποίηση ενός συμβόλου, οσοδήποτε ιερού, δεν είναι a priori ανόσια πράξη. Εξαρτάται από το κίνητρο και τις προθέσεις.
Αν σκοπός της πράξης είναι ο ευτελισμός του συμβόλου και η προσβολή της ιδέας που εκπροσωπεί, πρόκειται για απαράδεκτη ενέργεια που οφείλει να τύχει καθολικής αποδοκιμασίας.
Αν, αντίθετα, η πράξη της παραποίησης έχει σαν στόχο να θέσει το σύμβολο στην υπηρεσία μίας ευγενούς ιδέας που δεν αντίκειται σε εκείνη που το σύμβολο πρωταρχικά εκφράζει, η πράξη αυτή όχι μόνο δεν είναι αξιοκατάκριτη αλλά και οφείλει να επαινείται!
Μεταξύ των δύο ακραίων εκδοχών υπάρχει, φυσικά, και η πιο ουδέτερη: Χωρίς να έχει κάποιος την παραμικρή πρόθεση να προσβάλει το σύμβολο, του προσθέτει στοιχεία που του δίνουν μια πιο προσωπική χροιά. Για παράδειγμα, στο γήπεδο της ΑΕΚ έχουμε δει πάμπολλες φορές την ελληνική σημαία σε… κιτρινόμαυρο χρώμα και με ευδιάκριτο τον θυρεό της ΑΕΚ. Δεν θυμάμαι κανέναν υπερπατριώτη να ενοχλήθηκε ποτέ γι’ αυτό, και καλώς, αφού ο κάτοχος της σημαίας θέλει απλά να δηλώσει υπερήφανος ως Έλληνας και ως οπαδός της ΑΕΚ!
Μου είναι λοιπόν δύσκολο να κατανοήσω τον θόρυβο που ξεσήκωσε η “ροζ ελληνική σημαία” που εκτέθηκε ως καλλιτεχνικό έργο (και αποσύρθηκε κακήν – κακώς) στο Ελληνικό Γενικό Προξενείο της Νέας Υόρκης. Το ροζ χρώμα κουβαλά έναν θλιβερό συμβολισμό: το αίμα που, με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα σήμερα, χύνεται μέσα σε ελληνικά σπίτια σαν συνέπεια της ενδοοικογενειακής βίας. Μάλιστα, η σημαία φτιάχτηκε από κομμάτια σεντονιών σε σπίτια που γνώρισαν την εμπειρία αυτής της μορφής βίας.
Ας με συγχωρήσει ο φίλος αναγνώστης, αλλά το επιχείρημα ότι “τη σημαία τη βάφει κόκκινη μόνο το αίμα των ηρώων” το θεωρώ προσχηματικό, αν όχι υποκριτικό! Για ποιο σκοπό έχυσαν το αίμα τους οι ήρωες, αν το όραμά τους δεν ήταν να αφήσουν πίσω τους μία καλύτερη Ελλάδα, μια Ελλάδα στην οποία νιώθει κάποιος περήφανος να λέει πως ανήκει; Όμως, πόσο περήφανοι μπορούμε να αισθανόμαστε όταν τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί εκθετικά (κυριολεκτώ!) τα εγκλήματα που συμβαίνουν μέσα σε ελληνικά σπίτια, με δράστες κάποιους ψευτο-νταήδες που ουδεμία σχέση έχουν με τους ήρωες που πολέμησαν για την ελευθερία όλων μας; Κάθε μορφή ελευθερίας!
Και υπάρχει στ’ αλήθεια κάποιος που πιστεύει πως, αν – μεταφυσικά – ζητούσαμε από έναν ευγενή ήρωα να μας επιτρέψει την “ιεροσυλία” της παραποίησης του εθνικού συμβόλου, με σκοπό την ευαισθητοποίηση της κοινωνίας πάνω σε ένα κοινωνικό πρόβλημα που κατωτεροποιεί τη χώρα μας, θα υπήρχε περίπτωση ο ήρωας αυτός να μας το αρνηθεί;
Ας μη μιλούμε, λοιπόν, για λογαριασμό ηρώων. Στην καλύτερη περίπτωση, είναι μια ανεπίτρεπτη πράξη αυθαιρεσίας!
Μένω, όμως, να αναρωτιέμαι για τις πραγματικές ρίζες του ιερού θυμού που ρέει άφθονος τις μέρες αυτές στα social media, με αφορμή τη ροζ σημαία: Είναι έκφραση ακραιφνούς πατριδολατρίας, ή μήπως ενοχική αντίδραση μιας πατριαρχικής κουλτούρας που βλέπει ξαφνικά τη μορφή της μέσα στον καθρέφτη;
Έχω απάντηση, αλλά θα την κρατήσω για τον εαυτό μου…
Υ.Γ: Όταν ένας υπουργός Εξωτερικών εμφανίζεται φοβικός και ευπειθής απέναντι στον αρχηγό ενός κόμματος που συντίθεται κατά κύριο λόγο από γραφικούς, αναρωτιέμαι πώς θα σταθεί απέναντι σε διπλωματικά θηρία άλλων χωρών, όχι κατ’ ανάγκη φιλικών…