Η οριενταλιστική ιστορία του Giacomo Puccini για τη σεξουαλική εκμετάλλευση μιας Ασιάτισσας μπορεί να φαίνεται αποκρουστική στην εποχή #metoo – ωστόσο παραμένει ένα από τα κορυφαία αριστουργήματα του οπερατικού ρεπερτορίου. O Puccini γεννήθηκε στις 22 Δεκεμβρίου του 1858.

To σύγχρονο κοινό της εποχής #MeToo, το πιθανότερο να βιώνει το θέμα αυτού του μουσικού αριστουργήματος γραμμένο από έναν λευκό Ευρωπαίο άνδρα για τη σεξουαλική εκμετάλλευση και τον θάνατο μιας Ασιάτισσας, ως αποκρουστικό. Μπορεί να είναι ένα εμβληματικό παράδειγμα Οριενταλισμού, ωστόσο τεχνικά και μουσικά θεωρείται όχι μόνο το καλύτερο έργο του Giacomo Puccini, αλλά και ένα από τα αριστουργήματα του ρεπερτορίου της όπερας.

H “Madama Butterfly” του Giacomo Puccini είναι μια όπερα σε τρεις πράξεις, η οποία αρχικά προοριζόταν να έχει δύο πράξεις. Συνοδεύεται από ιταλικό λιμπρέτο φιλοτεχνημένο από τους Giuseppe Giacosa και Luigi Illica.

Προέλευση

Η όπερα βασίζεται στο διήγημα του 1898 του John Luther Long με τον ίδιο τίτλο «Madame Butterfly». Η ιστορία του βασίστηκε στο «Madame Chrysanthème», ένα γαλλικό μυθιστόρημα του Pierre Loti. Ο David Belasco δραματοποίησε την εκδοχή του Long και δημιούργησε ένα μονόπρακτο με τίτλο “Μadame Butterfly”: Μια τραγωδία της Ιαπωνίας». Το 1900, ο Puccini συνάντησε μια από τις παραστάσεις του στο Λονδίνο στη Νέα Υόρκη και αποφάσισε να τη δουλέψει.

Ιστορία & Παραστάσεις

O Puccini φιλοτέχνησε την πρώτη εκδοχή της όπερας σε δύο πράξεις. Έκανε πρεμιέρα το 1904 στο Μιλάνο, αλλά έλαβε κακή ανταπόκριση, παρά την ερμηνεία των αξιόλογων καλλιτεχνών της σοπράνο Giuseppe De Luca και Giovanni Zenatello. Ο Puccini στη συνέχεια αναθεώρησε την αρχική όπερα και δημιούργησε την τρίτη πράξη χωρίζοντας τη δεύτερη. Σύντομα, η επιτυχία ακολούθησε και η πρώτη αναθεωρημένη παράσταση στη Μπρέσια έλαβε ευρεία αποδοχή από τους κριτικούς.

Ο Puccini είχε δημιουργήσει συνολικά πέντε διαφορετικές εκδοχές του «Madama Butterfly». Η δεύτερη εκδοχή ήταν η πρώτη που ανέβηκε πέρα ​​από τον Ατλαντικό καθώς πρωτοπαρουσιάστηκε στην Ουάσιγκτον DC το 1906, με τις επόμενες παραστάσεις στη Νέα Υόρκη. Κατά τη διάρκεια της περιοδείας στην Αμερική, έγραψε την τρίτη εκδοχή για τη Metropolitan Opera της Νέας Υόρκης. Έκανε περαιτέρω τροποποιήσεις στη φωνητική και ορχηστρική παρτιτούρα και δημιούργησε μια τέταρτη εκδοχή που έκανε πρεμιέρα στο Παρίσι. Το 1907, έκανε τις τελευταίες τροποποιήσεις για να δημιουργήσει την πέμπτη έκδοση, η οποία είναι η τυπική έκδοση που εκτελείται σε όλο τον κόσμο. Περιστασιακά εκτελείται και η αρχική εκδοχή (δίπρακτη).

Πλοκή

Arena di Verona- Madama Butterfly

Η Madama Butterfly του Giacomo Puccini  που πρωτοπαρουσιάστηκε στο Μιλάνο το 1904, είναι ίσως η πιο άσχημη ιστορία στον κανόνα της όπερας – αν και δεν υπάρχει έλλειψη ανταγωνισμού. Ο υπολοχαγός BF Pinkerton, αξιωματικός του ναυτικού από το USS Lincoln, βρίσκεται στο Ναγκασάκι. Ενώ εκεί, με τη βοήθεια του Γκόρο, ενός αδίστακτου Ιάπωνα μεσίτη γάμων, παρασύρει την ορφανή, φτωχή 15χρονη Butterfly σε γάμο. Πιστεύοντας στις εφήμερες υποσχέσεις του και ότι είναι νόμιμα παντρεμένη, η Butterfly εγκαταλείπει τη βουδιστική πίστη της για τον Χριστιανισμό και την αποκηρύσσουν η οικογένεια και οι φίλοι της.

Metropolitan Opera- Madama Butterfly

Παρά την έντονη έλξη του για αυτήν και τις προειδοποιήσεις του τοπικού προξένου των ΗΠΑ o Pinkerton εγκαταλείπει την Butterfly και το παιδί τους, λέγοντάς της ότι θα επιστρέψει για να την πάει πίσω στην Αμερική. Περνούν τρία χρόνια αναμονής, κατά τη διάρκεια των οποίων η Butterfly γεννά κρυφά το παιδί του χωρίς κανέναν άλλο παρά τον υπηρέτη και τη σύντροφό της Suzuki για υποστήριξη. Όταν ο Pinkerton επιστρέφει τελικά στην Ιαπωνία, είναι με την «πραγματική» Αμερικανίδα σύζυγό του, Kate. Όταν ανακαλύπτουν την ύπαρξη του γιου του αποφασίζουν να πάρουν το παιδί από τον Butterfly και να επιστρέψουν στην Αμερική. Η Butterfly συμφωνεί με αυτό που βλέπει ως καλύτερη ζωή για τον γιο της και αυτοκτονεί (κάνει χαρακίρι), ώστε να μην βασανίζεται στα ενήλικα του χρόνια από την εγκατάλειψη της μητέρας του.

Teatro alla Scala – Madama Butterfly

Μουσική Επισκόπηση

Giacomo Puccini 

Η μουσική της «Madama Butterfly» μπορεί να περιγραφεί ως ένα συναισθηματικό τρενάκι. Υπέροχα δημιουργημένα κομμάτια μελωδίας που αναδεικνύουν με επιτυχία με ίσα μέρη τη χροιά, τον ενθουσιασμό και τη θλίψη. Ολόκληρη η όπερα είναι ένα αισθητικό ταμπλό, μια πραγματικά εξαιρετική διασταύρωση ομορφιάς, συναισθήματος και τέχνης. Η προσπάθεια του συνθέτη είναι ορατή σε όλη τη διαδρομή και των πέντε εκδόσεων. Η πέμπτη και τελευταία εκδοχή είναι μια ακριβής εξερεύνηση της κοινωνικής εκμετάλλευσης των γυναικών από το κυρίαρχο φύλο που αναζητά την ευχαρίστηση. Η έλλειψη χρήσης των αγγλικών του επέτρεψε να ξεπεράσει την εγγενή ανθρωπιά της πρωταγωνίστριας του «Butterfly» μέσω της μουσικής.

Η παρτιτούρα του Puccini γοητεύει και συμπληρώνεται από μερικά υπέροχα σχόλια της ορχήστρας. Στον Pinkerton, έχει δημιουργήσει έναν από τους πιο ηθικά χρεοκοπημένους χαρακτήρες που χάρισε στην όπερα. Διεύρυνε μάλιστα τον ρόλο από συμπάθεια, καθώς οι τενόροι αρνήθηκαν να τον ερμηνεύσουν αρχικά. Το libretto είναι αδιαμφισβήτητα ξεκάθαρο, γεγονός που αυξάνει περαιτέρω τη σημασία της ορχηστρικής ομορφιάς του Puccini. Το αποτέλεσμα είναι ένα άγριο αριστούργημα. Εντάσσεται στο πάνθεον της όπερας που προκάλεσε αδιαμφισβήτητο θαυμασμό αλλά και αντιμετώπισε ερωτήματα στην πιο φωτισμένη σύγχρονη γενιά. Το έργο του συνθέτη προσφέρει μια από τις πιο πειστικές και ολοκληρωμένες απεικονίσεις της μουσικής με τους σκοτεινούς και πλούσιους τόνους της –

καθώς και χαρακτήρες που είναι κάπως θορυβώδεις και δυναμικοί, αλλά και ευάλωτοι.

Όσο για το libretto,  πέρασε από πέντε εκδοχές του κομματιού με τους συγγραφείς του Giuseppe Giacosa και Luigi Ilika  μέχρι που πέτυχε αυτό που έχουμε σήμερα: μια ακριβή, αδίστακτη εξερεύνηση του πώς μια σχεδόν ανίσχυρη γυναίκα αγοράζεται και πωλείται σε έναν δυτικό που αναζητά την ευχαρίστηση.

Royal Albert Hall- Madama Butterfly