Αν και οι απόψεις διαφέρουν σχετικά με την ιστορία των ελληνικών Χριστουγέννων «καραβάκι» – που σημαίνει «μικρό καράβι» – οι Έλληνες σε όλη τη χώρα στόλιζαν βάρκες για τα Χριστούγεννα αντί για το πανταχού παρόν αειθαλές δέντρο μέχρι τα τέλη του 1800.
Το «καραβάκι» ή βάρκα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές στα ελληνικά νησιωτικά σπίτια ή στα παραθαλάσσια χωριά.
Σύμφωνα με ορισμένους ειδικούς, το καράβι μεταφέρθηκε από παιδιά που τραγουδούσαν χριστουγεννιάτικα κάλαντα στα ελληνικά νησιά ως ευχή για μια καλή χρονιά στους ναυτικούς συγγενείς τους. Πιστεύεται ότι στην πραγματικότητα έχει εξελιχθεί από το μοντέλο μιας εκκλησίας που λέγεται ότι κρατούσαν. Η εκκλησία συμβολίζεται και ως κιβωτός και έτσι δημιουργήθηκε το σκάφος.
Πριν το Χριστουγεννιάτικο Δέντρο στην Ελλάδα
Πριν από το δέντρο και τη βάρκα, οι Έλληνες στόλιζαν το «Χριστόξυλο» που σημαίνει «ξύλο του Χριστού» και ήταν είτε από αχλαδιά είτε από αγριοκερασιά. Ήταν επίσης γνωστός ως «Δωδεκαμερίτης» καθώς συμβόλιζε τις 12 μέρες των Χριστουγέννων – «δώδεκα» που σημαίνει 12 και «μερές» μέρες.
Το ξύλο ήταν αγκαθωτό γιατί προοριζόταν να διώξει τους «Καλικάντζαρους», μια ομάδα τρολ που έβγαιναν από τα εσωτερικά βάθη της γης μια φορά το χρόνο κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων για να προκαλέσουν τον όλεθρο. Όμως, αυτές τις 12 μέρες σώζεται η γη γιατί οι καλλικαντζάροι, πρόθυμοι να βάλουν στα χέρια τους τα ελληνικά γλυκά και να κάνουν αταξίες, σταματούν να κόβουν τον κορμό που κρατάει τη γη. Μέχρι να τελειώσουν τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά και να επιστρέψουν στο τεμαχισμό, ο κορμός μεγάλωσε ξανά.
Το χριστόξυλο –όπως και το σκάφος– τοποθετήθηκε δίπλα στο τζάκι για να κρατούν τα κακά πνεύματα στα άγνωστα καθώς ήταν ο ευκολότερος τρόπος να μπεις στο σπίτι το βράδυ!
Το 1833πρώτη φορά χριστουγεννιάτικο δέντρο ανέβηκε για– εισαγόμενο από τους Βαυαρούς – στο παλάτι του βασιλιά Όθωνα στο Ναύπλιο (την πρώτη πρωτεύουσα της Ελλάδας) και αργότερα στην Αθήνα.
Μόνο μετά τον Β` Παγκόσμιο Πόλεμο και κυρίως μετά τη δεκαετία του 1950 το πολύχρωμο χριστουγεννιάτικο δέντρο όπως το ξέρουμε σήμερα εξασφάλισε τη θέση του στα ελληνικά σπίτια.
Πολλοί πιστεύουν ότι η παράδοση του «καραβιού» δεν άντεξε λόγω της θλίψης και των μελαγχολικών αναμνήσεων που ξύπνησε από τον χωρισμό και την αναχώρηση αγαπημένων προσώπων για τη θάλασσα.
Τι Αντιπροσωπεύει το Ελληνικό Χριστουγεννιάτικο Καράβι
Με μια τεράστια ναυτική παράδοση και τη χώρα με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή στην Ευρώπη, για να μην αναφέρουμε την πατρίδα ορισμένων από τουςτου πιο ισχυρούς εφοπλιστέςκόσμου, δεν είναι περίεργο που οι Έλληνες αγαπούν τη θάλασσα. Είναι μέρος της ύπαρξής τους.
Στο παρελθόν, οι Έλληνες που ζούσαν στα νησιά εξαρτιόνταν αποκλειστικά από τη θάλασσα για τα προς το ζην, είτε ως ψαράδες, είτε ως κατασκευαστές σκαφών είτε ως ιδιοκτήτες. Οι Έλληνες μετανάστευσαν με βάρκες. Και ο μεγαλύτερος μυθικός μας χαρακτήρας, ο Οδυσσέας, πέρασε 10 χρόνια από τη ζωή του σε ένα καράβι αναζητώντας την Ιθάκη.
Μέχρι πολύ πρόσφατα –τη δεκαετία του 1980– πολλά από τα ελληνικά νησιά που σήμερα προσελκύουν χιλιάδες επισκέπτες στις ακτές τους ήταν απομονωμένα στη μέση του Αιγαίου, πολλά με καθόλου ή λίγες ακτοπλοϊκές συνδέσεις με τον Πειραιά και χωρίς νερό ή ηλεκτρισμό..
Ταξιδεύοντας για σχεδόν μια μέρα ή και περισσότερο στο νησί σας και στη συνέχεια σας αποβιβάζετε σε μια «λάντζα» – ένα τρυφερό σκάφος – καθώς τα μεγάλα φεριμπότ γνωστά ως «βαπορία»είχανδώσουν δενπού να… δεν υπήρχαν μεγάλα λιμάνια.
Καταλαβαίνετε λοιπόν τη σχέση των Ελλήνων νησιωτών με την αγαπημένη και συχνά τρομακτική θάλασσα, που αφενός τους πρόσφερε φαγητό και πλούτη και αφετέρου τους έπαιρνε τα αγαπημένα τους πρόσωπα.
