Ο Sir Henry Cole είχε μια ιδέα εκείνα τα Χριστούγεννα. Που να φανταζόταν ότι η κίνησή του θα έγραφε ιστορία; Σήμερα, υπάρχουν λίγα εναπομείναντα παραδείγματα αυτής της πρώτης χριστουγεννιάτικης κάρτας. Mία πουλήθηκε πριν λίγο καιρό σε δημοπρασία για 25.000 £. Τι ακριβώς όμως συνέβη το 1843;
Όλα ξεκίνησαν το 1843, όταν ο δημόσιος υπάλληλος και επιχειρηματίας, Sir Henry Cole- βρίσκοντας ότι ήταν πολύ απασχολημένος για να στείλει τα συνηθισμένα του χριστουγεννιάτικα γράμματα σε όλους τους φίλους και γνωστούς του- ανέθεσε στον φίλο του, τον καλλιτέχνη John Callcott Horsley, να σχεδιάσει μια κάρτα για να του στείλει.
Η Πρώτη Χριστουγεννιάτικη Κάρτα
Το σχέδιο της κάρτας σε βικτωριανό στυλ, απεικόνιζε τις δύο όψεις των Χριστουγέννων. Μια κεντρική εικόνα που απεικόνιζε την οικογενειακή ευτυχία του Henry με άφθονα φαγητά και ποτά πλαισιώνεται από δύο σκηνές που δείχνουν τους λιγότερο τυχερούς, φτωχούς και άπορους να δέχονται βοήθεια με δώρα φαγητού και ρουχισμού. Η κάρτα ήταν παρόμοιου μεγέθους με μια ταχυδρομική κάρτα και έφερε το μήνυμα “A Merry Christmas and a Happy New Year to You”.
Ο Sir Henry είχε χίλιες κάρτες χαραγμένες και χρωματισμένες στο χέρι, στέλνοντας τις μισές από αυτές στους φίλους του και πουλώντας τις υπόλοιπες για μικροποσά σε κατάστημα στην Old Bond Street του Λονδίνου. Αυτό προκάλεσε μεγάλη αντίδραση καθώς το Κίνημα Εγκράτειας αντιτάχθηκε έντονα στο γεγονός ότι απεικόνιζε την οικογένειά του να πίνει μαζί με ένα παιδί…
Υπάρχουν λίγα εναπομείναντα παραδείγματα αυτής της πρώτης χριστουγεννιάτικης κάρτας. Mία πουλήθηκε πριν λίγο καιρό σε δημοπρασία για 25.000 £. Το Μουσείο Dickens στο Λονδίνο απέκτησε επίσης πρόσφατα μία.
Το BBC επισκέφτηκε το South Devon, το σπίτι του καλλιτέχνη John Calcott Horsley, και πήρε συνέντευξη από το μέλος του GCA Laura Stoddart σχετικά με την πρώτη χριστουγεννιάτικη κάρτα και τη συνεχιζόμενη δημοτικότητα των χριστουγεννιάτικων καρτών του 2020.
Sir Henry Cole
Το 1838, συνεργαζόμενος με τον Rowland Hill, ο Henry Cole πρωτοστάτησε στην εισαγωγή μιας φτηνής προπληρωμένης αποστολής– το post penny. Η ανάληψη της ευθύνης για το σχέδιο του εξωφύλλου των ταχυδρομικών τελών έφερε τον Henry Cole σε επαφή με τον καλλιτέχνη John Calcott Horsley, τα ταλέντα του οποίου αξιοποίησε το 1843, όταν του ανέθεσε προσωπικά το σχέδιο, το οποίο επρόκειτο να γίνει η πρώτη εμπορική χριστουγεννιάτικη κάρτα.
Συνεργάστηκε με ταλαντούχους σχεδιαστές για την ανάπτυξη μιας σειράς διακοσμητικών ειδών δώρου που κυκλοφορούσαν στην αγορά με την επωνυμία Felix Summerly`s Art-Manufacturers.
Το 1850 ο Henry Cole έγινε πρόεδρος της Εταιρείας για την Ενθάρρυνση των Κατασκευαστών Τεχνών και του Εμπορίου, γεγονός που τον έκανε να πιέζει για βελτιώσεις σε τομείς όπως οι πατέντες και η επέκταση της ταχυδρομικής μεταρρύθμισης ώστε να συμπεριλάβει την αποστολή δεμάτων στο εξωτερικό.
Ωστόσο, το πιο εντυπωσιακό έργο του σε αυτόν τον ρόλο πρέπει να είναι η οργάνωση της Μεγάλης Έκθεσης του 1851. Ουσιαστικά η πρώτη διεθνής εμπορική έκθεση του Ηνωμένου Βασιλείου, συγκέντρωσε τουλάχιστον 14.000 εκθέτες κάτω από την τεράστια γυάλινη οροφή του Crystal Palace, παρέχοντας μια βιτρίνα για το καλύτερο της βρετανικής βιομηχανίας. Ήταν η Μεγάλη Έκθεση που αποτέλεσε το θεμέλιο αυτού που έγινε το Μουσείο Βικτώριας και Αλβέρτου, το οποίο ο Henry είδε ως ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματά του, αναφερόμενος συχνά σε αυτό ως το «παιδί» του. Το μουσείο, το οποίο ιδρύθηκε το 1852 ως Μουσείο Κατασκευαστών και μετονομάστηκε το 1899 προς τιμήν της χήρας Βασίλισσας Βικτώριας και της συζύγου της, εκπλήρωσε την αποστολή του Cole να εκπαιδεύσει Βρετανούς σχεδιαστές και κατασκευαστές. Ως το μεγαλύτερο και με τη μεγαλύτερη επιρροή μουσεία διακοσμητικών τεχνών στον κόσμο, το V&A παραμένει πιστό στις αρχές του «να αυξάνει την κατανόηση και την απόλαυση της τέχνης, της χειροτεχνίας και του σχεδιασμού μέσω των συλλογών του που είναι διαθέσιμες στο ευρύτερο δυνατό κοινό».
Το μουσείο V&A συνεχίζει να συνδέεται με ευχετήριες κάρτες και διαθέτει μια συλλογή από περίπου 30.000 κάρτες. Αυτές συμπεριλαμβάνουν από τον Άγιο Βαλεντίνο του 18ου αιώνα έως τις σημερινές κάρτες για κάθε είδους περιστάσεις. Τα αρχεία απόκτησης ήδη από τη δεκαετία του 1850 δείχνουν ότι σύγχρονες κάρτες αγοράστηκαν για το Μουσείο από γραφεία – μια δραστηριότητα που συνεχίζεται σήμερα.
Το όνομα του Sir Henry Cole ζει στη βιομηχανία των ευχετήριων καρτών μέσω του The Henries, των ετήσιων βρετανικών βραβείων ευχετήριων καρτών.
The Penny Post
Για τους περισσότερους βικτωριανούς ένα σελίνιο ήταν πολλά χρήματα, έτσι οι ευχετήριες κάρτες για τα Χριστούγεννα ήταν προνόμιο των ευκατάστατων. Ωστόσο, η εισαγωγή του post penny το 1840, με εκείνα τα περίφημα γραμματόσημα Penny Black, ήταν ο καταλύτης για μια τεράστια ανάπτυξη αυτής της αποστολής καρτών.
Μέχρι την αλλαγή του αιώνα, το Ταχυδρομείο και οι ταχυδρόμοι του χειρίζονταν επιπλέον 11,5 εκατομμύρια παραδόσεις κατά τη διάρκεια της εβδομάδας των Χριστουγέννων. Σήμερα, στο πιο δημοφιλές χριστιανικό φεστιβάλ δημιουργεί φορτηγά με κάρτες σε όλο τον κόσμο, πολύ πάνω από 1 δισεκατομμύριο, μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Αποστολή χριστουγεννιάτικων καρτών στον 21ο αιώνα 
Η αποστολή καρτών στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε δραματικά στις αρχές του 20ου αιώνα, με τις κάρτες να παίζουν ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στην επικοινωνία κατά τη διάρκεια των δύο παγκοσμίων πολέμων.
Σχεδόν ένα δισεκατομμύριο χριστουγεννιάτικες κάρτες πωλήθηκαν το 2019. Η πανδημία του COVID-19 του 2020 οδήγησε τους καταναλωτές στο Ηνωμένο Βασίλειο να αγοράζουν τις χριστουγεννιάτικες κάρτες τους νωρίτερα από ποτέ! Οι έμποροι λιανικής ανέφεραν ότι είδαν μεγάλες αυξήσεις στις ευχετήριες κάρτες σε κουτί, καθώς οι συναλλαγές πολλών καταστημάτων High St ήταν περιορισμένες και λόγω των κυβερνητικών lockdown και των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης. Οι κάρτες συνεχίζουν να είναι ένας σημαντικός τρόπος για να διατηρεί κανείς επαφή με αγαπημένα πρόσωπα αυτή την ιδιαίτερη εποχή του χρόνου.
Δημοφιλή σχέδια ευχετήριων καρτών
Ενώ τα θρησκευτικά θέματα κυριαρχούσαν σε πολλές χριστουγεννιάτικες κάρτες τον 20ο αιώνα, οι κοσμικές εικόνες ήταν δημοφιλείς από την πρώτη κάρτα. Το χιόνι συνεχίζει να είναι μια δημοφιλής εικόνα Χριστουγεννιάτικων καρτών σήμερα. Η πρώτη εμφανίστηκε το 1860, μετά τον πιο κρύο χειμώνα που έχει καταγραφεί, σε μια διάσημη εικόνα ενός Stagecoach που μάχεται μέσα από χιονοθύελλες και χιονοστιβάδες.
Μια από τις πιο δημοφιλείς χριστουγεννιάτικες κάρτες κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου περιελάμβανε μια εικόνα στρατιωτών στριμωγμένων γύρω από ένα μαγκάλι, σκεπτόμενοι τους φίλους που απουσιάζουν.
Ωστόσο, το χριστιανικό μήνυμα εξακολουθεί να εμφανίζεται σε πολλές κάρτες, με το θείο βρέφος στη φάτνη.Τα σύντομα αποσπάσματα από τα παραδοσιακά κάλαντα είναι δημοφιλή, όπως και τα θέματα του φωτός και της ειρήνης, τα κεριά και τα περιστέρια.
