Ακούγεται συχνά η φράση: ‘όσοι μεγάλωσαν τη δεκαετία του ‘80, μεγάλωσαν καλύτερα’. Είναιέτσι όμως; Είναι η ζωή την τρίτη δεκαετία του 21ου αιώνα, χειρότερη από την πιο ‘γνωστή’δεκαετία του 20ου αιώνα; Συγκρίνουμε κάποιες καταστάσεις και αφήνουμε το συμπέρασμα σε εσάς.
Τι είχε το τραπέζι του ‘80; Κρέας μόνο Κυριακή – που κάποιες φορές ήταν ‘από τον γείτονα που έσφαξε’. Συχνά-πυκνά, υπήρχε και το ‘κοτόπουλο που έσφαξε η θεία’. Και η σαλμονέλα παραμόνευε πλάι από τη σαλάτα. ‘Υπερτροφή’ ήταν η φέτα βρεγμένο ψωμί με ζάχαρη -κρυσταλλική.
Τώρα το κρέας είναι έως και καθημερινά στο τραπέζι, προέρχεται από Δημόσια Σφαγεία, απόζώα που εκτρέφονται με συγκεκριμένες διαδικασίες και απόλυτο έλεγχο στις συνθήκες διακίνησης.
Υπετροφές είναι τα διάφορα ‘berries’ (cranberries / raspberries, κλπ), το pomegranate (aka‘ρόδι’ που υπήρχε αείποτε στους κήπους αλλά το σνομπάραμε!) και η quinoa. Υγιεινά σνακςοι μπάρες που φτιάχνονται με βρώμη και φυστίκια Αιγίνης – που επίσης σνομπάραμε στα80ς!
Το luncheo meat (Dakor / Zwan) πλήρες σε ατόφιο, μασίφ λίπος, ήταν το ‘Fouantre μπούτιχοιρινό’ και η ‘γαλοπούλα χωρίς γλουτένη’ της εποχής. Με την τελευταία και τις συνέπειές της, δεν είχαμε ακόμα γνωριστεί.
Το γάλα ήταν ‘κατ’ ευθείαν από το ζώο’. Αλλά ήθελε βράσιμο για να αντιμετωπιστεί ο μελιταίοςπυρετός. Το ‘εβαπορέ’ έβγαινε και σε ζαχαρούχο. Έπινες ένα ποτήρι, πάχαινε και ο διπλανόςσου!
Τα κηπευτικά / λαχανικά κλπ ήταν ραντισμένα με υλικά που συζητούνταν στα καφενεία μεταξύτων αγρορών. Μετά από χρόνια, μαθαίναμε (αν μαθαίναμε) τυχόν παρενέργειες. Σήμεραυπάρχουν εγκεκριμένα λιπάσματα και έλεγχος από γεωπόνο. Για τα κουνούπια είχαμε το ‘flit’ και το ‘φιδάκι’. Όποιος επέζησε (όλοι μας) έχει αναπτύξει ειδική αντοχή σε ‘σκληρά χημικά’.
Σαν παιδιά των 80ς παίζαμε σε αλάνες – με το σκληρό, άσπρο χώμα που άφηνε υπέροχα κόκκινες πληγές όταν έπεφτες. Ιδρώναμε τις βαμβακερές φανέλλες με τους φίλους και πίναμε– όλοι μαζί –νερό από τη βρύση. Τα παπούτσια ήταν ό,τι βρίσκαμε. Αισθανόσουν να πατάς το χώμα – κυριολεκτικά. Τώρα οι αλάνες είναι οργανωμένα γήπεδα ‘5×5’ που ομάδες φίλων κλείνουν και αθλούνται σε συγκεκριμένες ώρες & ημέρες, φορώντας ‘dri fit’ ρούχα για άθληση.
Υπάρχουν και τα video games βέβαια – και τα παιδιά παίζουν με φίλους σε όλο τον κόσμο. Και εξασκούν καλύτερα τα Αγγλικά τους! Σήμερα χιλιάδες τρέχουν στα πάρκα φορώντας αθλητικά παπούτσια με εξαιρετική απορρόφηση κραδασμών. Βελτιώνοντας την γενικότερη υγεία τους.
Για να αγοράσεις αυτοκίνητο έπρεπε να γίνεις μηχανικός: το τι ανάρτηση είχε κάθε μοντέλο, η ανθεκτικότητα του αμαξώματος στη σκουριά, η ποιότητα κατασκευής κάθε μάρκας, η απόδοση των κινητήρων, για όλα έπρεπε να έχεις γνώσεις για να αποφασίσεις σωστά. Γιατίτότε η αγορά αυτοκινήτου ήταν ‘μοναδικό γεγονός’. Υπήρχαν ‘αυτοκίνητα-φέρετρα’ και τα καλά αυτοκίνητα’. Σήμερα επιλέγεις τον τύπο του αυτοκινήτου που σου ταιριάζει και κοιτάς
μόνον το κόστος. Τα αυτοκίνητα του 2020 είναι όλα πολύ καλά. Και θα αλλάξεις 3-4 φορές στη ζωή σου.
Ο καλύτερος δρόμος ήταν η ‘Εθνική Οδός Κορίνθου -Πατρών’: Μιάμιση λωρίδα ανά κατεύθυνση, χωρίς διαχωριστική λωρίδα. Για προσπέραση, έπρεπε ο μπροστινός να κινηθεί στην ΛΕΑ. Οπότε σκοτωνόταν αυτός που είχε σταματήσει να αλλάξει λάστιχο. Η έλλειψη διαζώματος στη μέση, έκανε τα δυστυχήματα θεαματικότερα: ‘πλαγιομετωπική σύγκroυση’ έγραφαν οι τίτλοι της εφημερίδας. Οι νεκροί ανακοινώνονταν ανά Σαββατοκύριακο.
Σήμερα έχουμε ‘Οδούς’ : ‘Αττική’ , ‘Ιονία’, ‘Αιγαίου’, ‘Ολυμπία’, ‘Εγνατία’ και ετοιμάζονται καιάλλοι. Πηγαίνεις Θεσσαλονίκη σε 4 ώρες με ασφάλεια. Χάθηκε η ωραία αμφιβολία του επαρχιακού δικτύου που έφτανες σε 5+ ώρες. Με σημαντικό συντελεστή αμφιβολίας για το αν θα φτάσεις!
Οι φίλοι και γνωστοί έδιναν ραντεβού στα στέκια της γειτονιάς και συζητούσαν τα τοπικά θέματα. Η βραδινή έξοδος ήταν ‘σινεμά’ και απαιτούσε αρκετή αναμονή για να κόψεις εισιτήριο, ειδικά αν η ταινία ήταν blockbuster.
Τώρα στα καφενεία συζητούνται θέματα του ‘παγκόσμιου χωριού’, αφού όλοι έχουν στο χέρι τους στο smartphone και σχολιάζουν τις τελευταίες ειδήσεις. Και έχουν δει τα τελευταία αθλητικά γεγονότα – live!
Πηγαίνουν σινεμά μισή ώρα πριν την έναρξη της παράστασης, αφού έχουν κλείσει όχι μόνον τις θέσεις (που τους αρέσουν), αλλά και τα ποπ-κορν, τσιπς και ‘κοκακόλες’ που θα καταναλώσουν.
Το 1983 ένα ταξίδι ‘Αθήνα-Λονδίνο’ κόστιζε 76.000 δραχμές, δηλαδή 223 ευρώ. Μιλάμε για τοπιο φθηνό, με εταιρία ‘ότι κάτσει’ και ενδιάμεση στάση στη Γενεύη. Σήμερα το ίδιο ταξίδι, με prime εταιρεία, χωρίς ενδιάμεση στάση και με σωστό ωράριο, κοστίζει 250 ευρώ. Το κλείνεις από τον υπολογιστή σου. Μαζί και τη διαμονή σου.
Αλλά τα ταξίδια έχουν χάσει το ‘εμπορικό τους’ ενδιαφέρον. Όποιος ταξίδευε στο εξωτερικό το80, γέμιζε παραγγελίες: ‘φέρε τσιγάρα, Fred Perry και Levi’s, το ορίτζιναλ με τα καψούλια’. Τότε, την εποχή των Sportex και Zita Hellas, ένα ζευγάρι Adidas σε έβαζε στα καλύτεραμαγαζιά.
Tώρα εντάξει, στα ταξίδια θα δεις μουσεία και νέα πράγματα, αλλά κανείς δεν σου ζητάτίποτα. Τους φέρνεις μαγνητάκια για το ψυγείο, αφού ό,τι θέλουν τα βρίσκουν στην τοπική αγορά. Και αν όχι θα τα βρουν στο e-commerce.
Α, και ένα τελευταίο στατιστικό: Το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα το 1980 ήταν 75,3 χρόνια.Το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα το 2014 ήταν 81,5 χρόνια.
Λοιπόν; Υπάρχει ‘καλύτερη εποχή’ ή ‘κάθε εποχή έχει και τα καλά της’;