Τις τελευταίες μέρες τα ακούσαμε όλα για το γάμο και την τεκνοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών. Εξ αντιδιαστολής θα νόμιζε κανείς ότι ο γάμος των ετερόφυλων ζευγαριών είναι μια Βόλτα στον Παράδεισο. Αλλά δεν είναι…
Εδώ και δυο βδομάδες όλο και υπάρχει κάτι καινούργιο για τα ομόφυλα ζευγάρια και για την τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια, που προκαλεί ακόμη μεγαλύτερες συζητήσεις και αντιπαραθέσεις.
Δεν τις παρακολουθώ αυτές στις συζητήσεις, είτε γίνονται στην τηλεόραση, είτε στα Μέσα Ενημέρωσης, έντυπα και ηλεκτρονικά. Ιδίως αν συμμετέχουν πολιτικοί. Ξέρω ότι από τους πολιτικούς που παίρνουν θέση, είτε της μιας είτε της άλλης μεριάς, κάποιοι μπορεί να έχουν μια ας το πούμε “ιδεολογική θέση” για το θέμα, αλλά οι περισσότεροι προσπαθούν να υποθέσουν πως θα εκλάβουν την θέση τους, οι ψηφοφόροι τους και αν με τη θέση τους θα κερδίσουν ή θα χάσουν ψήφους.
Ας είναι. Ζούμε σε άλλες εποχές. Θα γίνει ότι γίνει μ’ αυτό το θέμα και σε λίγο θα ξεχαστεί, γιατί κάποιο άλλο θέμα θα έρθει στην επικαιρότητα.
Συζητώντας τόσο πολύ για τους γάμους μεταξύ ομόφυλων, ξεχάσαμε τους γάμους μεταξύ ετερόφυλων. Και θα έλεγε κανείς, εξ αντιδιαστολής, ότι ο γάμος μεταξύ ετερόφυλων είναι αρκετός για να λύσει όλα τα προβλήματα της ζωής και ισοδυναμεί περίπου με μια “βόλτα στον Παράδεισο”.
Αλλά δεν είναι έτσι. Αυτός ο “Παράδεισος” θεωρείται ένα χαρμόσυνο γεγονός, που ευλογεί και η εκκλησία και οι πάντες καθώς πετάνε ρύζι σ’ αυτούς που κάνουν τον χορό του Ησαΐα. Συχνά είναι η ευτυχής κατάληξη που μπορεί να οδηγήσει δυο ανθρώπους σε ένα καλό μέλλον.
Εξ ίσου συχνά όμως, μετατρέπεται σε “κόλαση”. Σε ένα πρόβλημα που δεν μπορεί να λύσει κανένας νόμος και καμιά ευλογία.
Ουσιαστικά ο γάμος και η τεκνοποίηση που συχνά ακολουθεί, είναι στην πραγματικότητα, από τις πιο δύσκολες εμπειρίες που θα κληθεί να αντιμετωπίσει κανείς στην ζωή του.
Γιατί παρεμβάλλονται τόσοι συνειδητοί και ασυνείδητοι παράγοντες που κανείς δεν υπολόγιζε πως θα αντιμετωπίσει όταν έκανε πρόταση γάμου στην καλή του.
Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με την σειρά.
Επί αιώνες τώρα οι άνθρωποι μεγαλώνουν με την σκέψη, ότι κάποια στιγμή θα πρέπει να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά. Αυτό το “πρέπει” ως κοινωνική και περισσότερο ακόμη οικογενειακή “επιταγή” είναι ακόμη βαρύτερο για τις γυναίκες, που τα χρονικά τους περιθώρια για την τεκνοποίηση, έχουν ένα συγκεκριμένο χρονικό όριο. Είναι και ασυνείδητη πίεση της Φύσης, που ζητάει απ’ όλους μας τη διαιώνιση του είδους.
Μια γυναίκα γύρω στα 30 της αρχίζει να πιέζεται αφόρητα και συνειδητά και ασυνείδητα, γιατί μπαίνει στην ηλικία που θα πρέπει να έχει βρει κάποιον κατάλληλο για να γίνει ο σύζυγός, που να πληροί τις προϋποθέσεις, καθώς δεν γνωρίζει κάποιον την μια μέρα και την άλλη τον παντρεύεσαι.
Για τους άντρες τα περιθώρια, αν και δεν υπάρχουν βιολογικά, αρχίζουν να γίνονται πιεστικά (κάπως, όχι πάρα πολύ) γύρω στα 40 τους που θα πρέπει να αποφασίσουν να αφήσουν την εργένικη ζωή τους και να κάνουν οικογένεια.
Ας υποθέσουμε λοιπόν πως ένας άντρας και μια γυναίκα, συναντήθηκαν ερωτεύτηκαν και αποφάσισαν να παντρευτούν. Ο λόγος που κάποιοι άνθρωποι παντρεύονται είναι το “συμφέρον”.
Μην παρεξηγήσετε αυτή τη λέξη νομίζοντας πως εννοώ στενά το οικονομικό συμφέρον. Μπορεί συχνά να είναι αυτό, αλλά πάρτε το “συμφέρον” με την πιο ευρεία έννοια του. Μπορεί να είναι ερωτικό, ή ψυχολογικό, ή κοινωνικό ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να καλύψει η ευρεία έννοια της λέξης συμφέρον.
Με λίγα λόγια πρέπει να είναι πεπεισμένοι ότι ο γάμος που αποφάσισαν είναι για το καλό τους.
Οι δυο άνθρωποι που ανεβαίνουν τα σκαλιά της εκκλησίας , εκείνη με το νυφικό της και εκείνος με τα γαμπριάτικα του – βάλτε τις σχετικές αναλογίες και όταν πρόκειται για πολιτικό γάμο – είναι δυο διαφορετικοί άνθρωποι, από εκείνους που μετά από λίγο θα κατέβουν τα σκαλιά της εκκλησίας – ή θα βγουν από το Δημαρχείο.
Το πρώτο που έχει συμβεί είναι ότι από δω και πέρα η ζωή τους, είναι βεβαρημένη με ένα σωρό νόμους, που οι περισσότεροι δεν τους γνωρίζουν καν. Δεν μπορείς να κάνεις ό,τι σού ΄ρχεται γιατί κάποια από αυτά είναι αντίθετα με τον νόμο. Αλλά και αν αφήσουμε στην άκρη τους νόμους, πρέπει να συμβιβάσεις τις δικές σου συνήθειες με τις συνήθειες ενός άλλου ατόμου. Και να βρεις κάποια άκρη σ’ αυτά κάνοντας τους απαραίτητους συμβιβασμούς. Δεν είσαι πια “Εσύ”. Είσαι μέρος ενός συνόλου που ονομάζεται “Εγώ κι εσύ”. Αυτός ο συμβιβασμός για άλλους μπορεί να είναι δυσάρεστος, αλλά για άλλους πολύ ευχάριστος, γιατί σε αντάλλαγμα έχεις αποκτήσει ένα “σύντροφο” στη ζωή, που είναι ένα από τα δυο μεγάλα ζητούμενα της ανθρώπινης ύπαρξης.
Αυτό το έχει γνωρίσει με τον δικό του τρόπο κάθε ζευγάρι που έχει παντρευτεί.
Υπάρχει όμως κάτι άλλο που ελάχιστοι το γνωρίζουν. Το μυαλό μας αποτελείται από δισεκατομμύρια συνάψεις, που κάνουν τον καθένα από εμάς αυτό που είναι. Εκείνο που δεν γνωρίζουν οι περισσότεροι, είναι ότι το μυαλό του καθενός, είναι φορτωμένο με κάποιες πολύ βαριές συνάψεις που δεν αποφασίσαμε εμείς να τις βάλουμε στο μυαλό μας. Τις έβαλαν τα χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης εμπειρίας που έχουν δημιουργήσει ένα συλλογικό ασυνείδητο, που έχει φτιάξει ένα ολοκληρωμένο σύστημα συμπεριφοράς, που έχει τον τίτλο “έγγαμος” στο οποίο έχει προστεθεί με ιδιαίτερο βάρος, η εμπειρία που βιώσαμε από τον γάμο των γονιών μας. Αυτό το “τσιπάκι” ας το πούμε έτσι, γιατί κομπιούτερ είμαστε κι εμείς, όσο είμαστε ανύπαντροι παραμένει ανενεργό. Την ώρα που βγαίνουμε από την εκκλησία ή από το Δημαρχείο, αυτό το ως τώρα ανενεργό “τσιπάκι” ενεργοποιείται, και αρχίζει να μας μετατρέπει σε έναν άλλο άνθρωπο, αν και ακόμη δεν το γνωρίζουμε. Είναι σαν το κομπιούτερ μας να λειτουργεί με διαφορετική διαμόρφωση σε όλα του τα πεδία.
Είναι ένα “restart” που ήδη έχει αρχίσει να μας μετατρέπει σε κάτι άλλο.
Το μυαλό μας περιέχει ένα σωρό ανενεργά “τσιπάκια” που δεν φτιάχτηκαν από εμάς, αλλά περιέχουν το σύνολο της συμπεριφοράς μας, με την οποία θα ανταποκριθούμε σε οποιοδήποτε γεγονός. Σε έναν θάνατο συγγενικού προσώπου, σε μια οικονομική καταστροφή, ή σε μια πετυχημένη στροφή της ζωής μας.
Άλλο είναι το εγκεφαλικό κύκλωμα που λειτουργεί στην έννοια “εγώ ανύπαντρος” και άλλο αυτό που λειτουργεί στην έννοια “εγώ παντρεμένος”.
Γι αυτό και πολλοί “μεταλλάσσονται”, πολύ γρήγορα μετά τον γάμο τους. Οι τσάρκες με την παλιοπαρέα στα μπαρ, μετατρέπονται σε εξόδους για φαγητό με άλλα ζευγάρια. Για αυτό φτιάχνονται και καινούργιες παρέες, που συνήθως περιλαμβάνουν άτομα του ίδιου “είδους” με εμάς, δηλαδή παντρεμένους.
Σπάνια ένας ανύπαντρος ή μια ανύπαντρη χωράει στο καινούργιο κύκλο που δημιουργείται. Είναι “persona non grata”, καθώς ιδίως αν είναι γοητευτικός ή γοητευτική, αποτελεί και έναν δυνητικό “κίνδυνο”.
Αν το τσιπάκι της έννοιας “έγγαμος” είναι αρκετά “βαρύ” και μας μεταλλάσει, δεν συγκρίνεται με τίποτα με τις έννοιες “πατέρας” ή “μητέρα” που είναι από τις πιο βαριές έννοιες του συλλογικού ασυνείδητου, αλλά εμπεριέχει και ένα Μεταφυσικό στοιχείο, που δεν συγκρίνεται με τίποτα από όσα θα γνωρίσουμε στη ζωήμας.
Η ζωή μας αλλάζει σε κάθε επίπεδο. Για τις γυναίκας η έννοια “μητέρα” γίνεται η βασική έννοια της ύπαρξης, γιατί μέσα της επί εννέα μήνες ήδη ένιωθε να συντελείται ένα “θαύμα”. Οι πατεράδες κάνουν λίγους μήνες να “ενσωματώσουν” την καινούργια τους ιδιότητα.
Για πολλούς και περισσότερο για πολλές, το γονεϊκό σύνδρομο γίνεται ο βασικός πυρήνας της ζωής τους.
Αυτή θα μπορούσε να είναι μια ολοκληρωμένη εικόνα ευτυχίας, αν και τα υπόλοιπα μεγέθη της ζωής τους, κυρίως τα οικονομικά είναι τακτοποιημένα. Αν τα οικονομικά δεν πάνε καλά, η ύπαρξη των παιδιών τα κάνει βαρύτερα.
Όμως τα πράγματα είναι ακόμη πιο σύνθετα. Οι έννοιες “πατέρας” και “μητέρα” είναι από τις πιο επιδραστικές στην διαμόρφωση του χαρακτήρα που θα αναπτύξει ένα παιδί και στις αποφάσεις ζωής που θα πάρει στην ζωή του.
Όμως ποιος από εμάς είναι αρκετά ώριμος για να υποδυθιεί τον ρόλο του προτύπου. Δεν ερχόμαστε στην ζωή με ένα “εγχειρίδιο” που θα μας επιτρέψει να γίνουμε πατέρας ή μητέρα “πρότυπο”. Εκτός από αυτά το κάθε παιδί γεννιέται με έναν δικό του κώδικα αξιών, που είναι ανεξάρτητος από οποιαδήποτε επίδραση θα δεχτεί στην συνέχεια. Άλλος γεννιέται με καλό χαρακτήρα, άλλος με κακό και άλλος με οτιδήποτε τυχαίο αλλά καθοριστικό στην ζωή του. Έτσι τρεις διαφορετικοί χαρακτήρες βρίσκονται για χρόνια μέσα στον ίδιο χώρο όπου αναγκαστικά συνυπάρχουν και σε μια αλληλοεπίδραση, στην οποία δεν παίζει μόνο ρόλο ο χαρακτήρας των εμπλεκομένων, αλλά και οι προκαταλήψεις του συλλογικού ασυνείδητου, που μας είναι και ασυνείδητες. Πρακτικά με τόσους παράγοντες που συμμετέχουν στην διαμόρφωση του χαρακτήρα ενός παιδιού, είναι σχεδόν αδύνατον να γίνουμε τα “πρότυπα” που θα ακολουθήσει στη ζωή του.
Είναι καθαρά θέμα τύχης, ή εξαιρετικής σοφίας για να μπορέσει να παίξει κανείς σωστά τον ρόλο του προτύπου. Πολύ συχνά οι γονείς γίνονται “αντιπρότυπα”, δηλαδή το παράδειγμα που δεν θέλουν να ακολουθήσουν τα παιδιά. Ένα πράγμα στο οποίο φαίνεται να συμφωνούν οι περισσότεροι είναι ότι εκείνο που χρειάζονται τα παιδιά μεγαλώνοντας είναι αγάπη.
Σωστό μοιάζει αυτό, αλλά τι είναι αγάπη; Και πως μπορούμε να την μεταφέρουμε στα παιδιά μας. Δύσκολη απάντηση. Ο κάθε γονιός έχει την δική του άποψη για αυτό το θέμα και κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει πως θα την εισπράξουν τα παιδιά και αν υπάρχει πραγματική αγάπη και εισπραχθεί, αν αυτό θα τα καταστήσει απροετοίμαστα, για τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσει στην ζωή, σε έναν σκληρό και ανταγωνιστικό κόσμο.
Άλλος μπορεί να μπερδεύει την έννοια της “αγάπης” με την έννοια της “ιδιοκτησίας”
Μέσα σε κάθε οικογένεια, μπορεί να υπάρχει κλίμα ομόνοιες, αλλά μπορεί να υπάρχουν και όχι μόνο “χειρωνακτικά” κακοποιητικές συμπεριφορές, ή καυγάδες, μπροστά στα παιδιά. Ο τεράστιος αριθμός γυναικοκτονιών τα τελευταία χρόνια δεν είναι η κορυφή, αλλά μια μικρή ακρούλα της κορυφής του παγόβουνου.
Υπάρχουν όμως και άλλες κακοποιητικές συμπεριφορές που δεν γεμίζουν με μελανιές το σώμα μας, αλλά την ψυχή μας.
Υπάρχουν ψυχολογικές, οικονομικές, χειριστικές κακοποιητικές συμπεριφορές και ότι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς, ούτε και να μπορεί να υπολογίσει τι επιπτώσεις θα έχουν στα παιδιά.
Μια οικογένεια, αν όλα κυλάνε ομαλά θα μπορούσε να μοιάζει με μια παιδική χαρά για όλα τα μέλη της.
Αλλά θα μπορούσε να μοιάζει και με αρένα.
Ο γάμος του πιο διάσημου ζευγαριού στον κόσμο, που έχουμε στο “εξώφυλλο” μας, του Μπραντ Πιτ και της Αντζελίνας, δείχνει που μπορεί να καταλήξει ένα γάμος που πολλοί τον είχαν ονομάσει “ο γάμος του αιώνα”, με τις αντιπαραθέσεις να συνεχίζονται επί χρόνια μετά το διαζύγιό τους.
Πολλοί στην αντιπαράθεση για την τεκνοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών προβάλλουν το επιχείρημα, ότι το παράδειγμα δυο ομόφυλων γονιών θα δώσει μια ροπή στα παιδιά τους προς την ομοφυλοφιλία. Πιθανόν να είναι σωστό το επιχείρημα, αλλά προσωπικά δεν έχω ιδέα προς τα που θα οδηγήσουν τα παιδιά δύο όμοφυλοι γονείς. Ούτε υπάρχουν και επαρκή στατιστικά στοιχεία αφού το φαινόμενο των ομόφυλων γάμων, που έχουν και παιδιά, είναι πολύ πρόσφατο.
Σήμερα όμως υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός ομοφυλόφιλων στον πλανήτη. Δεν ξέρω στατιστικά πόσοι ομοφυλόφιλοι υπάρχουν στην Ελλάδα ή σε οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου. Οι σημερινοί ομοφυλόφιλοι όμως γεννήθηκαν από ετεροφυλόφιλους γονείς, οπότε ποιο συμπέρασμα να βγάλουμε;
Είναι ένα θέμα δύσκολο η διαμόρφωση των παιδιών και δεν υπάρχει σωστή απάντηση που να τα καλύπτει όλα.
Αλλά ας υποθέσουμε ότι τα πράγματα κυλάνε ομαλά, σε ένα γάμο μεταξύ ετερόφυλων.
Τότε γιατί το 50% των γάμων καταλήγει σε διαζύγιο και σε δράματα που είναι διαφορετικά σε κάθε περίπτωση, καθώς όταν και ένας πάσχει στην οικογένεια, συνήθως αποκτούν προβλήματα όλα τα μέλη της.
Η απάντηση βρίσκεται στο ότι ο γάμος μετατρέπεται εσωτερικά στον καθέναν από εμάς, στο πεδίο σύγκρουσης δύο κυρίαρχων τάσεων της ανθρώπινης φύσης.
Ο κάθε άνθρωπος έχει δυο κυρίαρχες τάσεις σε σχέση με την συναισθηματική και ερωτική του ζωή.
Η τάση του να αποκτήσουμε σύντροφο και οικογένεια, που θα διαρκέσει σε όλη μας τη ζωή, είναι η μία από τις δυο αυτές κυρίαρχες τάσεις. Είναι η κατάληξη των περισσότερων παραμυθιών που τελειώνει με τον γάμο των πρωταγωνιστών και με την φράση “και έζησαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα”. Αυτό είναι μάλλον λάθος κατάληξη, γιατί τα προβλήματα για το πριγκιπόπουλο που παντρεύτηκε την Σταχτοπούτα του, μόλις τώρα αρχίζουν.
Η άλλη όμως -και έτσι γεννιέται το πεδίο σύγκρουσης – είναι το ένα από τα βασικά ένστικτά μας. Το ένστικτο της αναπαραγωγής, που εμπεριέχει την “λίμπιντο” μας, την σεξουαλική μας παρόρμηση δηλαδή, που δεν παύει, ούτε όταν παντρευτούμε, ούτε όταν αποκτήσουμε παιδιά.
Ιδίως σε νεότερες ηλικίες, αλλά και μέχρι τα πενήντα μας, αλλά συχνά και πολύ πάρα πάνω, η “λίμπιντο” παραμένει ενεργή,
Πως να συνδυάσεις όμως την έννοια του γάμου, ιδίως αν το ερωτικό ενδιαφέρον για τον/την σύντροφό μας, αρχίσει να εξασθενεί μετά από κάποιο διάστημα, όπως γίνεται συνήθως αν όχι πάντα, όταν η “λίμπιντό” μας ενεργοποιείται με ότι μας γυαλίζει;
Η ψυχή του καθενός από εμάς γίνεται έρμαιο μια ανελέητης σύγκρουσης, που αν την αγνοήσει κανείς, το όποιο “τραύμα” δημιουργεί αυτή η σύγκρουση στο τέλος μεταφέρεται στο σώμα μας. Αν εν πάση περιπτώσει, διαπιστώσουμε ότι δεν μπορούμε να υποφέρουμε αυτήν την κατάσταση και αποφασίσουμε να χωρίσουμε, δημιουργείται ένα δεύτερο πεδίο σύγκρουσης που λέει ότι σε κάποια βαθμό θα πρέπει να αποχωριστούμε τα παιδιά μας. Και αυτό είναι μια άλλη πηγή τραυμάτων με άγνωστη κατάληξη, καθώς λίγα ζευγάρια καταφέρνουν να διαχειριστούν σωστά τέτοιες μεγάλες αλλαγές στην προσωπική τους ζωή.
Πολλοί οδηγούνται σε ατέλειωτες δικαστικές αντιπαραθέσεις ή και ακόμη χειρότερα στις τραγωδίες που αποτελούν συχνά μέρος της επικαιρότητας και της ειδησεογραφίας.
Τόσο ο γάμος όσο και η ανατροφή των παιδιών, είναι από τις δυσκολότερες “δουλειές”, που θα κληθεί κανείς να αντιμετωπίσει στην ζωή του.
Ένα είναι σίγουρο.
Στο τέλος θα μείνουμε μόνοι, Τα παιδιά θα μεγαλώσουν και θα φύγουν για να κάνουν την δική τους ζωή και κάποια στιγμή το ένα από τα μέλη του αρχικού ζευγαριού, θα αφήσει αυτόν τον κόσμο.
Όσα ζευγάρια καταφέρνουν να ζήσουν όλη τη ζωή τους μαζί και να είναι ευτυχής η συμβίωση και συγχρόνως καθώς μεγαλώνουν, καταφέρουν να διατηρήσουν μια ζωντανή σχέση με τα παιδιά τους, μπορούν να θεωρούν τον εαυτό τους πολύ τυχερό και ευλογημένο…
Σπάνιο αλλά συμβαίνει…