Η πρώτη συγγραφέας που της απονεμήθηκε βραβείο Pulitzer, γεννήθηκε στις 24 Ιανουαρίου του 1862.

Η Edith Wharton (1862-1937) γεννήθηκε σε μια αυστηρά ελεγχόμενη κοινωνία σε μια εποχή που οι γυναίκες αποθαρρύνονταν από το να πετύχουν οτιδήποτε πέρα ​​από έναν σωστό γάμο.

H Wharton έσπασε αυτούς τους περιορισμούς για να γίνει μια από τους μεγαλύτερους συγγραφείς της Αμερικής. Συγγραφέας των The Age of Innocence, Ethan Frome και The House of Mirth, έγραψε πάνω από 40 βιβλία σε 40 χρόνια, συμπεριλαμβανομένων έργων για την αρχιτεκτονική, τους κήπους, την εσωτερική διακόσμηση και τα ταξίδια. Ήταν η πρώτη γυναίκα που τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ για τη μυθοπλασία, επίτιμο διδάκτορα Γραμμάτων από το Πανεπιστήμιο του Γέιλ και πλήρη μέλος στην Αμερικανική Ακαδημία Τεχνών και Γραμμάτων.

• 

  «Κανένα παιδί της ηλικίας μου… δεν ήταν τόσο κοντά μου όσο οι μεγάλες φωνές που μου μιλούσαν από βιβλία. Κάθε φορά που προσπαθώ να θυμηθώ την παιδική μου ηλικία, είναι στη βιβλιοθήκη του πατέρα μου που ζωντανεύει…»

Παιδικά χρόνια

Η Wharton γεννήθηκε ως Edith Newbold Jones σε μια πλούσια οικογένεια της Νέας Υόρκης στις 24 Ιανουαρίου 1862, στη διεύθυνση 14 West 23rd St. Το τρίτο παιδί και μοναχοκόρη του George Frederic και της Lucretia Rhinelander Jones, η νεαρή Edith πέρασε μεγάλο μέρος της παιδικής της ηλικίας στην Ευρώπη, κυρίως στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία, αναπτύσσοντας τόσο το χάρισμά της για τις γλώσσες όσο και μια βαθιά εκτίμηση για την ομορφιά – στην τέχνη, την αρχιτεκτονική και τη λογοτεχνία.

Επιστρέφοντας στη Νέα Υόρκη το 1872, η λογοτεχνική ζωή της Edith ξεκίνησε: οι γονείς της προσέλαβαν την ταλαντούχα Anna Catherine Bahlmann ως γκουβερνάντα της, της επετράπη η πρόσβαση στη βιβλιοθήκη του πατέρα της και σε ηλικία 16 ετών, τα “Verses”, ο τόμος των ποιημάτων της δημοσιεύτηκε ιδιωτικά.

• 

  «..ήταν δεκατρία χρόνια μεγαλύτερος από εμένα, αλλά η διαφορά στην ηλικία μειώθηκε από τη φυσική του νεανικότητα, το καλό του χιούμορ και την ευθυμία του και το γεγονός ότι μοιραζόταν την αγάπη μου για τα ζώα και την υπαίθρια ζωή και σύντομα θα το έπιανε. ο πυρετός μου για τα ταξίδια…»

Κοινωνία και γάμος

Η παιδική της ηλικία τελείωσε με το θάνατο του πατέρα της τον Μάρτιο του 1882, ακολουθούμενη από δύο ρομαντικές απογοητεύσεις. Ανύπαντρη ακόμα στα 23 της, η Edith πλησίαζε γρήγορα το καθεστώς της «γηραιάς ανύπαντρης». Το 1885 παντρεύτηκε τον Edward Robbins (Teddy) Wharton. Αν και δεν ταίριαζαν απόλυτα μεταξύ τους, το ζευγάρι γέμισε τα πρώτα χρόνια του γάμου του με ταξίδια, σπίτια και σκύλους.

Ενώ ζούσε στο Νιούπορτ, η Wharton αλίευσε τις σχεδιαστικές της δεξιότητες, συνυπογράφοντας (με τον Ogden Codman, Jr.) το πρώτο της σημαντικό βιβλίο, ένα εκπληκτικά επιτυχημένο μη λογοτεχνικό έργο για το σχέδιο και την αρχιτεκτονική, The Decoration of Houses (1897).

• 
  «Η υπέρτατη αριστεία είναι η απλότητα. Μέτρο, φυσική κατάσταση, συνάφεια – αυτές είναι οι ιδιότητες που δίνουν μονιμότητα στο έργο των μεγάλων αρχιτεκτόνων…»

The Mount

Το 1901, πρόθυμη να δραπετεύσει από το Νιούπορτ, η Wharton αγόρασε 113 στρέμματα στο Lenox, στη συνέχεια σχεδίασε και έχτισε το The Mount, ένα σπίτι που θα κάλυπτε τις ανάγκες της ως σχεδιάστρια, κηπουρός, οικοδέσποινα και πάνω απ` όλα συγγραφέας. Κάθε πτυχή του κτήματος —συμπεριλαμβανομένων των κήπων, της αρχιτεκτονικής και της εσωτερικής διακόσμησης— προκαλεί το πνεύμα του δημιουργού του.

Σε ένα γράμμα στον αγαπημένο της, Morton Fullerton, η Wharton αποκάλυψε πόσο από τον εαυτό της έβαλε στο The Mount:

«Είμαι έκπληκτη με την επιτυχία των προσπαθειών μου. Αναμφισβήτητα, είμαι καλύτερη κηπουρός τοπίων παρά μυθιστοριογράφος, και αυτό το μέρος, του οποίου κάθε σειρά είναι δική μου δουλειά, ξεπερνά κατά πολύ το The House of Mirth… «

Οι Whartons θα ζούσαν στο “The Mount” για λίγα δέκα χρόνια. Ήταν μια μεταμορφωτική δεκαετία για την Wharton, γεμάτη επαγγελματικούς θριάμβους και συναισθηματικές αναταραχές. Εδώ θα έγραφε μερικά από τα σπουδαιότερα έργα της, συμπεριλαμβανομένων των The House of Mirth (1905) και Ethan Frome (1911). Όλα αυτά ενώ ο γάμος της διαλύθηκε κάτω από το βάρος της ψυχικής αστάθειας του Teddy Wharton. Οι Whartons πούλησαν το The Mount το 1911, και χώρισαν το 1913. Η Edith Wharton μετακόμισε μόνιμα στη Γαλλία, ο Teddy επέστρεψε στο σπίτι της αδερφής του στο Lenox.

• 

  «Δεν έχει κλονίσει όλα τα θεμέλια της πραγματικότητας για εσάς;»

Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος

Το 1914, όταν ξέσπασε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος, η Edith Wharton ήταν πλούσια, διάσημη, πρόσφατα χωρισμένη και ζούσε στην αγαπημένη της πόλη, το Παρίσι. Αντί να αποσυρθεί στην ασφάλεια της Αγγλίας ή να επιστρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες, η Wharton επέλεξε να μείνει και να αφοσιωθεί στη δημιουργία ενός πολύπλοκου δικτύου φιλανθρωπικών και ανθρωπιστικών οργανώσεων.

Η Wharton δημιούργησε αίθουσες εργασίας για άνεργους μοδίστρες, αναρρωτήρια για φυματικούς, ξενώνες για πρόσφυγες και σχολεία για παιδιά που φεύγουν από το κατεστραμμένο από τον πόλεμο Βέλγιο. Ως συγγραφέας, η Wharton είχε σκοπό να δει τις πραγματικότητες του πολέμου και ήταν ένας από τους λίγους δημοσιογράφους και συγγραφείς που επιτρέπονταν να πάνε στην πρώτη γραμμή. Το 1916, η Wharton έλαβε τη Γαλλική Λεγεώνα της Τιμής για το πολεμικό της έργο.

• 

  «Είμαι αδιόρθωτη λάτρις της ζωής, θαυματοποιός και τυχοδιώκτης».

Επόμενα Χρόνια

Στο τέλος του πολέμου, η Wharton μετακόμισε από το Παρίσι στο Pavillon Colombe, μια βίλα στα προάστια στο χωριό St.Brice-sous-Forêt. Το 1921, το μυθιστόρημά της στην παλιά Νέα Υόρκη, “The Age of the Innocence” (Τα χρόνια της αθωότητας), κέρδισε το Βραβείο Πούλιτζερ για τη μυθοπλασία. Το 1920 απέκτησε το Chateau Ste.-Claire, ένα ανακαινισμένο μοναστήρι στη νότια Γαλλία. Για το υπόλοιπο της ζωής της, μοίραζε τον χρόνο της σε αυτά τα δύο σπίτια, αφιερωμένη στους φίλους και τα σκυλιά της, γράφοντας πλούσια, ταξιδεύοντας και κηπουρική. Επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες μόνο δύο φορές μετά τη μετακόμισή της στη Γαλλία, την τελευταία φορά το 1923 για να λάβει το Διδακτορικό  της από το Γέιλ.

Έφυγε από τη ζωή στις 11 Αυγούστου 1937, σε ηλικία 75 ετών στο Pavillon Colombe. Είναι θαμμένη, στο Cimetiere des Gonards στις Βερσαλλίες, κοντά στον καλό της φίλο Walter Berry.

Ακολουθούν αποφθέγματα από τα έργα της….

Δεν μπορεί κανείς μας να κόψει το διάβασμα – είναι ύπουλο σαν βίτσιο και βαρετό σαν αρετή – Η Λυδία Λίθος

Τίποτα δεν συγκρίνεται με έναν καλό διάλογο. Ο αέρας των ιδεών είναι ο μόνος αέρας που αξίζει να αναπνέει κανείς – Τα Χρόνια της Αθωότητας

Πραγματική μοναξιά είναι να ζεις ανάμεσα σε όλους αυτούς τους ανθρώπους, που το μόνο που θέλουν από σένα είναι να προσποιείσαι.  – Τα Χρόνια της Αθωότητας

Ζούμε μέσα στις ψυχές μας σαν σε αχαρτογράφητη περιοχή όπου έχουμε καθαρίσει μερικά στρέμματα για να κατοικήσουμε – Η Λυδία Λίθος

Σε όλους μας αρέσει οι παλιανθρωπιές μας να έχουν ένα ωραίο περιτύλιγμα, μια δικαιολογία – Η Λυδία Λίθος

Ο έρωτας χάνεται σαν το πέρασμα του πλοίου από τα κύματα – Η Λυδία Λίθος

Μόνο το γεγονός ότι αγνοούμε πόσο καλά μας ξέρουν οι οικείοι μας, μας επιτρέπει να συμβιώσουμε μαζί τους – Η Λυδία Λίθος