Η μελάσα είναι ένας παχύρευστος χυμός, σαν σιρόπι, που παρασκευάζεται από την επεξεργασία ζαχαροκάλαμου. Ο βαθμός και ο τύπος της εξαρτάται από την ωριμότητα των ζαχαροκάλαμων που χρησιμοποιούνται αλλά και την μέθοδο παραγωγής που ακολουθείται.
Τύποι μελάσας
Τη μελάσα θα τη συναντήσουμε στο εμπόριο σε τρείς τύπους (ελαφριά, σκούρη και μαύρη), οι οποίοι προκύπτουν κατά την διάρκεια μετατροπής συγκεκριμένων τροφίμων σε ζάχαρη. Το θρεπτικό περιεχόμενο και η ποιότητα της εξαρτώνται από τη μέθοδο που ακολουθείται για την παραγωγή της, την ωριμότητα του φυτού και την ποσότητα της ζάχαρης που εξάγεται.
Πιο συγκεκριμένα οι τύποι της είναι:
- Blackstrap Melasses (ή τελική μελάσα): Λαμβάνεται από ακατέργαστη ζάχαρη από ζαχαροκάλαμο και κονσερβοποιημένη ζάχαρη.
- Μελάσα από ζαχαροκάλαμο: Είναι υποπροϊόν της εξευγενισμένης ζάχαρης από χυμό ζαχαροκάλαμου και μελάσα τεύτλων.
- Θειούχα: Αναφέρεται έτσι η μελάσα που έχει εκχυλιστεί από νεαρό ζαχαροκάλαμο και έχει υποστεί επεξεργασία με διοξείδιο του θείου για συντήρηση.
- Μη απορροφημένη (ή μη σπασμένη μελάσα.): Εξάγεται από το ώριμο ζαχαροκάλαμο, δεν χρειάζεται η προσθήκη θείου για την συντήρησή της και διατηρεί την πλούσια και ελαφριά γεύση της.
- Hydrol (ή Υδροόλη) : Ο συγκεκριμένος τύπος μελάσας λαμβάνεται από την υδρόλυση αμύλου.
- Άλλοι τύποι μελάσας: περιλαμβάνουν μελάσα ροδιού που είναι θρεπτικές και παρασκευάζονται από ρόδι.
Τι γεύση έχει η μελάσα;
Η ελαφριά μελάσα έχει γλυκιά και ήπια γεύση, ενώ η σκοτεινή μελάσα είναι πλουσιότερη και γεμάτη στη γεύση, σχεδόν σαν τη σακχαρίνη γι’ αυτό και χρησιμοποιείται σε επιδόρπια.
Συνιστώμενη δοσολογία και χρήση της μελάσας
Η ημερήσια συνιστώμενη δοσολογία της μελάσας είναι έως δύο κουταλάκια του γλυκού την ημέρα.
Αποτελεί ιδανική λύση για την προσθήκη της σε σάλτσες ντομάτας, συνταγές με κιμά, όσπρια, γλυκά με βάση τα φρούτα, και μαρμελάδες. Επιπλέον μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με γιαούρτι, παγωτό, χυμούς, καφέ ή τσάι αλλά για γενικά σε συνταγές μαγειρικής ή ζαχαροπλαστικής που απαιτούν προσθήκη γλυκαντικών ουσιών.
Διατροφική αξία
Η μελάσα είναι:
- Καλή πηγή υδατανθράκων, οπότε παρέχει στον οργανισμό μας άμεση ενέργεια.
- Έχει πολύ μικρή περιεκτικότητα σε λίπος και φυτικές
- Περιέχει μέταλλα και ιχνοστοιχεία:
- Ασβέστιο
- Κάλιο
- Μαγνήσιο,
- μαγγάνιο,
- κάλιο,
- χαλκό,
- σίδηρο,
- φώσφορο,
- χρώμιο,
- κοβάλτιο και
- Νάτριο.
- Περιέχει βιταμίνες κυρίως του συμπλέγματος Β (νιασίνη, βιταμίνη Β6, θειαμίνη και ριβοφλαβίνη).
Οφέλη για την υγεία
Η κατανάλωση μελάσας στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής:
- Συμβάλλει θετικά στην θεραπεία ατόμων που πάσχουν από σιδηροπενική αναιμία, έχουν χαμηλά επίπεδα σιδήρου ή φεριττίνης.
- Βοηθάει στην μείωση των συμπτωμάτων που έχουν οι γυναίκες κατά την περίοδο της εμμήνου ρύσης, της εμμηνόπαυσης .
- Θωρακίζει τον οργανισμό με ολικές πολυφαινόλες και με ισχυρά αντιοξειδωτικά.
- Συμβάλλει επίσης στην καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος αλλά και την θεραπεία της δυσκοιλιότητας.
- Συμβάλλει στην ενίσχυση της σπαργής του δέρματος (ενυδάτωση των κυττάρων του δέρματος).
- Εξαιτίας της περιεκτικότητας της σε βιταμίνες και μέταλλα συμβάλλει στην ανάπτυξη των οστών αλλά και την διατήρηση της οστικής πυκνότητας των ενηλίκων.
- Τέλος συμβάλλει στην υγεία του δέρματος και βοηθάει στην επούλωση δερματικών βλαβών.
Ποια άτομα μπορούν να καταναλώνουν μελάσα;
Γενικότερα θεωρείται ασφαλής η κατανάλωση της στις επιτρεπόμενες ποσότητες. Άτομα που έχουν αλλεργία στο ζαχαροκάλαμο πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση της (αυτούσια ή προϊόντα που την περιέχουν). Επίσης άτομα που πάσχουν από διαταραχές του μεταβολισμού της γλυκόζης ή διαβήτη μπορούν να καταναλώνουν μελάσα εφόσον συμβουλευτούν τον ιατρό και τον Διαιτολόγο τους.
Τέλος να σημειωθεί ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι παρά τις ανεκτίμητες θρεπτικές ουσίες που περιέχει , δεν παύει να είναι μια γλυκαντική ουσία , η οποία πρέπει να καταναλώνεται με φειδώ, στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής.
