227 χρόνια πριν, στις 31 Ιανουαρίου 1797 γεννήθηκε ένας από τους καλύτερους συνθέτες της πρώιμης ρομαντικής εποχής

“Κάποιοι άνθρωποι έρχονται στη ζωή μας, αφήνουν το αχνάρι τους στην καρδιά μας και δεν είμαστε ποτέ πια οι ίδιοι…”

Ο Αυστριακός συνθέτης Franz Schubert παρά τη σύντομη ζωή του, δημιούργησε εκατοντάδες έργα, ιδιαίτερα τα ρομαντικά τραγούδια γνωστά ως Lieder. Συνέθεσε επίσης δέκα συμφωνίες, όπερες και πολλά άλλα. Δεν ήταν ιδιαίτερα διάσημος κατά τη διάρκεια της ζωής του, αλλά από λίγο μετά τον θάνατό του και μετά έγινε γνωστός ως ένας από τους καλύτερους συνθέτες της πρώιμης ρομαντικής εποχής. Πολλές από τις συνθέσεις του παραμένουν από τις πιο δημοφιλείς από τις αρχές του 19ου αιώνα.

Τα πρώτα χρόνια

Ο Schubert γεννήθηκε στη Βιέννη στις 31 Ιανουαρίου 1797. Ο πατέρας του ήταν δάσκαλος σε σχολείο και η μητέρα του ήταν οικιακή υπάλληλος. Έδειξε το χάρισμά του στη μουσική από μικρή ηλικία και ενθαρρύνθηκε στις μουσικές του σπουδές από την οικογένειά του. Ο πατέρας και ο μεγαλύτερος αδερφός του τον δίδαξαν να παίζει βιολί και έλαβε επίσης μαθήματα από τον οργανοπαίκτη στην τοπική εκκλησία του.

Πέτυχε τις εξετάσεις που απαιτούνταν για την είσοδο στη Χορωδία του Imperial Court Chapel το 1808, εισερχόμενος επίσης στο Βασιλικό Σεμινάριο. Το έβρισκε δύσκολο να λείπει από το σπίτι, αλλά ήταν ένας εξαιρετικά ικανός μαθητής. Μελέτησε τη μουσική συνθετών όπως ο Beethoven, ο Mozart και ο Haydn. Όταν έσπασε η φωνή του σε ηλικία 15 ετών, άφησε τη χορωδία και άρχισε να σπουδάζει υπό τον Antonio Salieri.

Πρώιμα μουσικά έργα

Από το 1814  και για τέσσερα χρόνια ακολουθεί τα χνάρια του πατέρα του κι εργάζεται ως δάσκαλος στο ίδιο σχολείο όπου δούλευε κι εκείνος. Αυτό το επάγγελμα δεν του άρεσε καθόλου κι αποφασίζει να ακολουθήσει το όνειρό του και να ασχοληθεί με τη σύνθεση. Εκείνα τα χρόνια είναι τα πιο παραγωγικά του. Συνθέτει πέντε συμφωνίες, τέσσερις λειτουργίες, όπερες και πολλά lieder.

Μεταξύ των πρώτων σημαντικών έργων του Schubert ήταν το κομμάτι Gretchen am Spinnrade, το οποίο βασίστηκε στο Faust του Goethe.  Με αυτή την ιδιότητα ήρθε σε επαφή με ένα ευρύ φάσμα ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων ηθοποιών, τραγουδιστών και ποιητών. Κάποια από αυτά τα έκανε φίλος και τους ζήτησε να ερμηνεύσουν τα έργα που είχε γράψει σε μικρές ιδιωτικές συναυλίες, που έδιναν είτε στα δικά τους σπίτια είτε σε σπίτια πλούσιων φίλων.

Μεγαλώνοντας Μουσικά

Το 1815, ο έγραψε το Erlkοnig, μια αξιοσημείωτη μπαλάντα βασισμένη ξανά στο έργο του Goethe. Αυτό το έργο συνδύαζε ασυμφωνία, διαμορφώσεις και συνεχώς μεταβαλλόμενη συνοδεία για να δημιουργήσει ένα συναρπαστικό αποτέλεσμα. Το τραγούδι, που αφηγείται την ιστορία τεσσάρων βασικών χαρακτήρων, θεωρείται ένα από τα καλύτερα από τα προηγούμενα έργα του.

Συνέχισε γράφοντας τέσσερις ακόμη συμφωνίες ενώ εργαζόταν ακόμα στο σχολείο του πατέρα του. Ήταν επίσης κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου που ο Schubert συνέθεσε μεγάλο αριθμό χορών, ιδιαίτερα βαλς. Αν και δεν ήταν ιδιαίτερα διάσημος κατά τη διάρκεια της ζωής του, ήταν γνωστός για τα αυστριακά Lieder .

ieΜέχρι το τέλος της χρονιάς είχε δημοσιεύσει και περίπου 50 τραγούδια. Το καλοκαίρι, έγινε μέλος της οικογένειας του κόμη Esterhazy. Πέρασαν τους χειμώνες τους σε ένα εξοχικό κτήμα και τα καλοκαίρια τους στην Ουγγαρία. Εκεί ο Schubert έγραψε πολλά από τα ντουέτα του για πιάνο. Μέχρι το 1823, το έργο του μπορεί να θεωρηθεί ώριμο: είχε δύο οπερέτες που παίχτηκαν δημόσια και τα τραγούδια του τραγουδούσαν μερικές φορές επαγγελματικά.

Eπόμενα χρόνια

Το 1821, ενώ βρισκόταν σε μια παραμονή στη χώρα με τον Schober, ο Schubert έγραψε τη μοναδική του σημαντική όπερα, Alfonso und Estrella. Επιστρέφοντας στη Βιέννη, μυήθηκε στα έργα του Shakespeare από τον Edward Bauernfeld. Μουσικά, ήταν ακόμα πολύ δραστήριος: παρήγαγε μια Λειτουργία σε Α διαμέρισμα το 1822, και στη συνέχεια άρχισε να δουλεύει σε μια συμφωνία σε Β ελάσσονα.

Για λόγους που παραμένουν σκοτεινοί, μόνο δύο από τις πέντε κινήσεις του ολοκληρώθηκαν, με τις άλλες τρεις να έχουν μείνει σε σημειώσεις. Αυτό είναι γνωστό σήμερα ως Ημιτελής Συμφωνία του. Μέχρι στιγμής η υγεία του είχε επιδεινωθεί, πιθανώς λόγω του ότι είχε προσβληθεί από σύφιλη.

Το τέλος

Στα τελευταία του χρόνια, ο Schubert επικεντρώθηκε στη συγγραφή μουσικής δωματίου, καθώς και στο να ανεβάζει αυτό που ήταν γνωστό ως Schubertiads: βραδινές εκδηλώσεις στις οποίες τραγουδούσαν τα τραγούδια του. Η υγεία του βελτιώθηκε για λίγο, αλλά μέχρι το 1826, αρρώστησε και πάλι. Παρόλα αυτά, παρήγαγε αρκετά από τα πιο ανθεκτικά έργα του κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, όπως η Σονάτα του για πιάνο στο G και το Κουαρτέτο Εγχόρδων στο G.

Όταν ο Beethoven πέθανε το 1827, ο Schubert ενήργησε ως λαμπαδηδρόμος κηδειών. Την επόμενη χρονιά, συνέθεσε μια ακόμη συμφωνία, ένα ντουέτο πιάνου, μια Λειτουργία και μια σειρά από τραγούδια. Τον Μάρτιο, παρακολούθησε τη μοναδική μεγάλη δημόσια συναυλία της μουσικής του που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια της ζωής του. Έφυγε από τη ζωή από τύφο στις 19 Νοεμβρίου 1828.

“Ιδού, ιδού το τέλος μου” ήταν τα τελευταία του λόγια. 

“Η Τέχνη της Μουσικής ενταφίασε εδώ ένα πλούσιο απόκτημα,αλλά ακόμη ωραιότερες προσδοκίες.” (Die Tonkunst begrub hier einen reichen Besitz,aber noch viel schonere Hoffnungen) γράφει ο ποιητής Franz Grillparzer στο μνημείο του σπουδαίου συνθέτη.