459 χρόνια πριν, στις 15 Φεβρουαρίου του 1564 γεννήθηκε ο πατέρας της σύγχρονης επιστήμης.

Ο Albert Einstein και ο Steven Hawcking τον έχουν χαρακτηρίσει ως “τον πατέρα της σύγχρονης επιστήμης”. Τον Ιταλό αστρονόμο και φυσικομαθηματικό με την καθοριστική του συμβολή στην εξέλιξη της επιστημονικής σκέψης, Galileo Galilei.

Ο Galileo Galilei (1564-1642) θεωρείται ο πατέρας της σύγχρονης επιστήμης και συνέβαλε σημαντικά στους τομείς της φυσικής, της αστρονομίας, της κοσμολογίας, των μαθηματικών και της φιλοσοφίας. Ο Galileo εφηύρε ένα βελτιωμένο τηλεσκόπιο που του επέτρεπε να παρατηρεί και να περιγράφει τα φεγγάρια του Δία, τους δακτυλίους του Κρόνου, τις φάσεις της Αφροδίτης, τις ηλιακές κηλίδες και την τραχιά σεληνιακή επιφάνεια. Το ταλέντο του για αυτοπροβολή του κέρδισε ισχυρούς φίλους μεταξύ της άρχουσας ελίτ της Ιταλίας και εχθρούς μεταξύ των ηγετών της Καθολικής Εκκλησίας. Η υπεράσπιση του ηλιοκεντρικού σύμπαντος από τον Galileo τον έφερε ενώπιον των θρησκευτικών αρχών το 1616 και ξανά το 1633, όταν αναγκάστηκε να αποκηρύξει τις απόψεις του  και τέθηκε σε κατ` οίκον περιορισμό για το υπόλοιπο της ζωής του.

Η πρώιμη ζωή, η εκπαίδευση και τα πειράματα

Ο Galileo Galilei γεννήθηκε στην Πίζα το 1564 και ήταν το πρώτο από τα έξι παιδιά του Vincenzo Galilei, ενός μουσικού και λόγιου. Το 1581 μπήκε στο Πανεπιστήμιο της Πίζας σε ηλικία 16 ετών για να σπουδάσει ιατρική, αλλά σύντομα παραγκωνίστηκε από τα μαθηματικά. Έφυγε χωρίς να τελειώσει το πτυχίο του. Το 1583 έκανε την πρώτη του σημαντική ανακάλυψη, περιγράφοντας τους κανόνες που διέπουν την κίνηση των εκκρεμών.

Από το 1589 έως το 1610, ήταν πρόεδρος των μαθηματικών στα πανεπιστήμια της Πίζας και στη συνέχεια της Πάδοβας. Εκείνα τα χρόνια έκανε τα πειράματα με πτωτικά σώματα που είχαν την πιο σημαντική συνεισφορά του στη φυσική.

Ο Galileo είχε τρία παιδιά με τη Marina Gampa, την οποία δεν παντρεύτηκε ποτέ: Δύο κόρες, τη Virginia (αργότερα «Αδελφή Maria Celeste») και τη Livia Galilei, και έναν γιο, τον Vincenzo Gampa. Παρά τα δικά του προβλήματα αργότερα με την Καθολική Εκκλησία, και οι δύο κόρες του Γαλιλαίου έγιναν μοναχές σε ένα μοναστήρι κοντά στη Φλωρεντία.

Ο Galileo, τα τηλεσκόπια και η αυλή των Μεδίκων

Το 1609 ο Γαλιλαίος ανακάλυψε το τηλεσκόπιο που τελειοποίησε σε μεγάλο βαθμό. Στα 25 του χρόνια έγινε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας για μια μελέτη του σχετικά με το κέντρο βάρους των στερεών σωμάτων. Με το τηλεσκόπιό του έκανε σπουδαιότατες αστρονομικές παρατηρήσεις, επιβεβαιώνοντας τη θεωρία, που είχε διατυπώσει 60 χρόνια πριν από εκείνον,ο Πολωνός μαθηματικός Κοπέρνικος. “Η γη κινείται γύρω από τον ήλιο” αντίθετα με τις αντιλήψεις που υπήρχαν μέχρι τότε.

Τον Ιανουάριο του 1610 ανακάλυψε τέσσερα νέα «αστέρια» σε τροχιά γύρω από τον Δία—τα τέσσερα μεγαλύτερα φεγγάρια του πλανήτη. Γρήγορα δημοσίευσε μια σύντομη πραγματεία που περιγράφει τις ανακαλύψεις του, «Siderius Nuncius» («Ο Έναστρος Αγγελιοφόρος»), η οποία περιείχε επίσης παρατηρήσεις της επιφάνειας του φεγγαριού και περιγραφές πλήθους νέων άστρων στον Γαλαξία. Σε μια προσπάθεια να κερδίσει την εύνοια του ισχυρού μεγάλου δούκα της Τοσκάνης, Κόζιμο Β` ντε Μεδίκων, πρότεινε τα φεγγάρια του Δία να ονομάζονται «Μάτρια αστέρια».

Το “The Starry Messenger” έκανε τον Galileo διασημότητα στην Ιταλία. Ο Κόζιμο Β` τον διόρισε μαθηματικό και φιλόσοφο στους Μεδίκους, προσφέροντάς του μια πλατφόρμα για να διακηρύξει τις θεωρίες του και να γελοιοποιήσει τους αντιπάλους του.Οι παρατηρήσεις του έρχονταν σε αντίθεση με την αριστοτελική άποψη για το σύμπαν, που τότε ήταν ευρέως αποδεκτή τόσο από τους επιστήμονες όσο και από τους θεολόγους. Η τραχιά επιφάνεια του φεγγαριού έρχεται σε αντίθεση με την ιδέα της ουράνιας τελειότητας και οι τροχιές των άστρων της Μεσογείου παραβίαζαν τη γεωκεντρική αντίληψη ότι οι ουρανοί περιστρέφονταν γύρω από τη Γη.

Η Δίκη του

Για εκείνη τη συντηρητική εποχή ήταν λογικό να προκαλέσουν ποικίλες αντιδράσεις οι παρατηρήσεις και οι ανακοινώσεις του Γαλιλαίου. Για την ακρίβεια, δημιουργήθηκε πραγματική επανάσταση και ζωηρότατη αντίδραση όχι μόνο στους ακαδημαϊκούς, αλλά και στους εκκλησιαστικούς κύκλους, που τον κατηγόρησαν ως απατεώνα και αιρετικό. Ο Γαλιλαίος σε καμία περίπτωση δεν πτοήθηκε από όλα αυτά. Τους προσκάλεσε, μάλιστα να παραστούν σε δημόσια επίδειξη των πειραμάτων του. Αυτό είχε το εξαιρετικό αποτέλεσμα να θριαμβεύσει η αλήθεια, να αποστομωθούν οι κατήγοροί του και το σπουδαιότερο… ο Galileo να συνεχίσει τη διδασκαλία του με μεγαλύτερο θάρρος και τόλμη!

Ωστόσο , οι επιθέσεις των αντιφρονούντων εναντίων του συνεχιζονταν ακόμα πιο σφοδρές και συκοφαντικές. Όσο απλωνόταν η φήμη και η διδασκαλία του, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο φθόνος για τον Galileo.

Το 1616 η Καθολική Εκκλησία τοποθέτησε το πρώτο σύγχρονο επιστημονικό επιχείρημα για ένα ηλιοκεντρικό σύμπαν του Nicolaus Copernicus, στο ευρετήριο των απαγορευμένων βιβλίων της. Ο Πάπας Παύλος Ε` κάλεσε τον Γαλιλαίο στη Ρώμη και του είπε ότι δεν μπορούσε πλέον να υποστηρίξει δημόσια τον Copernicus.

Ήταν 5 Μαρτίου του 1616 όταν με απόφαση της επίσημης εκκλησίας, έθεσαν το βιβλίο του σε απαγόρευση και το περιέλαβαν στον “Πίνακα των απαγορευμένων βιβλίων” (Index librorum prohibitorum).

Σαν να μην έφτανε μόνο αυτό, έσυραν τον Galileo ενώπιον του δικαστηρίου της Ιερής Εξέτασης, με την κατηγορία ότι ήταν αιρετικός. Ο λόγος; Ότι δήθεν η διδασκαλία του για την κίνηση της γης ήταν αντίθετη με την Αγία Γραφή.

“Kαι όμως κινείται”. Με αυτό ήθελε να πει ότι η αλήθεια παραμένει πάντοτε αλήθεια, ότι κι αν κάνουν οι άνθρωποι.

Το 1632 ο Galileo δημοσίευσε τον «Διάλογο σχετικά με τα δύο κύρια συστήματα του κόσμου», ο οποίος υποτίθεται ότι παρουσίαζε επιχειρήματα και για τις δύο πλευρές της συζήτησης για τον ηλιοκεντρισμό. Η προσπάθειά του να ισορροπήσει δεν ξεγέλασε κανέναν, και ιδιαίτερα δεν βοήθησε το γεγονός ότι ο συνήγορός του για τον γεωκεντρισμό ονομάστηκε «Simplicius».

Δυστυχώς το 1637 ο Galileo έχασε το φως του. Τουλάχιστον, πρόλαβε να κάνει την τελευταία του ανακάλυψη, όταν με το τηλεσκόπιό του παρατήρησε τις ημερήσιες ταλαντώσεις της Σελήνης γύρω από τον άξονά της.

Το 1663, ο Galileo κλήθηκε ενώπιον της Ρωμαϊκής Ιεράς Εξέτασης.. Αρχικά αρνήθηκε ότι είχε υποστηρίξει τον ηλιοκεντρισμό, αλλά αργότερα είπε ότι το είχε κάνει μόνο ακούσια. Τελικά, καταδικάστηκε για «βίαια υποψία αίρεσης» και υπό την απειλή βασανιστηρίων αναγκάστηκε να εκφράσει τη λύπη του και να καταραστεί τα λάθη του.

΄Εζησε τα τελευταία του εννέα χρόνια υπό άνετο κατ` οίκον περιορισμό, γράφοντας μια περίληψη των πρώιμων πειραμάτων κίνησης που έγινε το τελευταίο του σπουδαίο επιστημονικό έργο. Πέθανε στο Arcetri κοντά στη Φλωρεντία της Ιταλίας στις 8 Ιανουαρίου 1642 σε ηλικία 77 ετών μετά από αίσθημα παλμών και πυρετό.

Για ποιο πράγμα ήταν διάσημος ο Galileo;

Οι νόμοι της κίνησης του Galileo, που έγιναν από τις μετρήσεις του ότι όλα τα σώματα επιταχύνουν με τον ίδιο ρυθμό ανεξάρτητα από τη μάζα ή το μέγεθός τους, άνοιξαν το δρόμο για την κωδικοποίηση της κλασικής μηχανικής από τον Isaac Newton. Ο ηλιοκεντρισμός του Galileo έγινε σύντομα αποδεκτό επιστημονικό γεγονός. Οι εφευρέσεις του, από πυξίδες και ζυγαριές μέχρι βελτιωμένα τηλεσκόπια και μικροσκόπια, έφεραν επανάσταση στην αστρονομία και τη βιολογία. Ο Galileo ανακάλυψε κρατήρες και βουνά στο φεγγάρι, τις φάσεις της Αφροδίτης, τα φεγγάρια του Δία και τα αστέρια του Γαλαξία. Η κλίση του για στοχαστικό και εφευρετικό πειραματισμό ώθησε την επιστημονική μέθοδο προς τη σύγχρονη μορφή της.

Στη σύγκρουσή του με την Εκκλησία, ο Galileo δικαιώθηκε επίσης σε μεγάλο βαθμό.Πρόσφατη μελέτη υποδηλώνει ότι η πραγματική δίκη και η τιμωρία του Γαλιλαίου ήταν τόσο θέμα δικαστικής ίντριγκας και φιλοσοφικών μικρολεπτομέρειων όσο και εγγενούς έντασης μεταξύ θρησκείας και επιστήμης.

Το 1744 ο «Διάλογος» του Γαλιλαίου αφαιρέθηκε από τον κατάλογο των απαγορευμένων βιβλίων της Εκκλησίας και τον 20ο αιώνα οι Πάπες Πίος ΙΒ` και Ιωάννης Παύλος Β` έκαναν επίσημες δηλώσεις λύπης για τον τρόπο που η Εκκλησία αντιμετώπισε τον Γαλιλαίο