Μια αυστηρή θεωρητικός, αφοσιωμένη στον επαναστατικό αγώνα και ταυτόχρονα εύθυμη και συναισθηματική γυναίκα που ξεχείλιζε από ζωντάνια και θηλυκότητα, η οποία γεννήθηκε στις 5 Μαρτίου του 1871.
Από άποψη φυσικής διάπλασης, η Πολωνοεβραικής καταγωγής Γερμανίδα επαναστάτρια, δεν θύμιζε καθόλου την τυπική ηρωίδα. Μαρξίστρια, πολιτική θεωρητικός και επαναστάτρια που ανήκε στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας και αργότερα στο Ανεξάρτητο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας. Χλωμή, αρκετά μικροκαμωμένη και εξαιτίας μιας παιδικής ασθένειας στα ισχία, κούτσαινε ελαφρά. Τη διέκρινε, ωστόσο, μια ιδιαίτερη, μαγνητική δύναμη στο βλέμμα της, σιγουριά στα λόγια της, που μάγευε το ακροατήριό της. Δεν θα μπορούσε να είναι άλλη από τη Rosa Luxemburg.
Η πολιτική της πλούσια και το θεωρητικό της έργο, συγκαταλέγεται στις κορυφαίες επαναστατικές μορφές όλων των εποχών. Προερχόταν από εύπορη εβραική οικογένεια στην κατεχόμενη από τους Ρώσους Πολωνία, δραπέτευε όταν ήταν μικρή στη Γερμανία, με τη βοήθεια ενός καθολικού παπά, κρυμμένη σε μια άμαξα με άχυρο. Ξεκίνησε να σπουδάζει φυσικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης. Την κέρδισε, όμως, η πολιτική οικονομία. Συνδέθηκε με το εργατικό κίνημα της Ζυρίζης, γνωρίστηκε με την αφρόκρεμα του ευρωπαικού σοσιαλιστικού κόμματος και στις αρχές του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ίδρυσε την Ένωση “Σπάρτακος”, η οποία εξελίχθηκε αργότερα, στο Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας. Η συγκεκριμένη Ένωση, εναντιώθηκε στην πολεμική σύρραξη και η Ρόζα πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του πολέμου στη φυλακή. Το 1919, αφού αποφυλακίστηκε, συμμετείχε σε μια πρόωρη εξέγερση στο Βερολίνο, η οποία καταστάλθηκε με βίαιο τρόπο από το σοσιαλιστικό κατεστημένο και το στρατό. Ήταν 15 Ιανουαρίου του 1919, όταν χτύπησε την πόρτα της η αστυνομία. Ακολούθησε τους αστυνομικούς στο αυτοκίνητο χωρίς να διαμαρτυρηθεί, μεταφέρθηκε στο αρχηγείο του στρατού για αναγνώριση και στη συνέχεια επέστρεψε στο αυτοκίνητο, όπου και πυροβολήθηκε στο κεφάλι. Μέσα σε λίγες ώρες σκότωσαν με τον ίδιο ακρίβώς τρόπο και τον Λίμπκνεχτ. Το άψυχο σώμα της πετάχτηκε σε ένα κανάλι από μια γέφυρα. Ένα από τα τελευταία της άρθρα, με τίτλο “Tάξη βασιλεύει στο Βερολίνο”, επιβεβαιώθηκε με τραγικό τρόπο. Μπορεί να ήταν μια αυστηρή θεωρητικός και απόλυτα αφοσιωμένη στον επαναστατικό αγώνα, η Luxembourg ήταν μια εύθυμη και συναισθηματική γυναίκα, που ξεχείλιζε από ζωντάνια και θηλυκότητα. Λάτρευε το διάβασμα, τη λογοτεχνία, τη μουσική, τη ζωγραφική και να ακούει τις άριες του Μότσαρτ. Αγάπησε και αγαπήθηκε. Το χόμπι της ήταν να μελετά γεωλογία, βοτανική και ορνιθολογία, να μαζεύει φυτά και να τα ταξινομεί σε φυτολόγια. Οι επικριτές και οι εχθροί της, την παρουσίαζαν ως “αιμοσταγή Rosa”, ένα άγριο θηρίο που προκαλούσε τρόμο. Σαν απάντηση, είπε:”Η προλεταριακή επανάσταση δεν έχει ανάγκη την τρομοκρατία για να πετύχει τους σκοπούς της. Μισεί και απεχθάνεται το φόνο. Δεν έχει ανάγκη από αυτό το μέσο πάλης, γιατί δεν αγωνίζεται εναντίον του συστήματος.”
Τι είναι αυτό που εξακολουθεί να εμπνέει τις νεότερες γενιές;
Οι βιογράφοι θα υποστήριζαν ότι είναι η ακούραστη παρόρμησή της να αμφισβητήσει όσους έχουν εξουσία – το μαχητικό της έργο ενάντια στο πολιτικό δόγμα, την κοινωνική ανισότητα, τον σεξισμό και τις διακρίσεις κατά της αναπηρίας έχουν κάνει την κληρονομιά της ζωντανή και φρέσκια.
Αυτή ήταν η στάση που κέρδισε τους εχθρούς της τόσο στα δεξιά όσο και στα αριστερά του πολιτικού φάσματος.
Η Kate Evans, συγγραφέας και εικονογράφος της Red Rosa, με μια εικονογραφική βιογραφία της Rosa Luxemburg, μας λέει την ιστορία της, με τα λόγια της Luxemburg:
1. «Θέλω να φορτώσω τη συνείδηση των εύπορων με όλα τα δεινά και όλα τα κρυμμένα, πικρά δάκρυα “
ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ,
Kate Evans
Λεζάντα εικόνας, H Rosa έδειξε ότι δεν είσαι ποτέ πολύ νέος για να αρχίσεις να παλεύεις ενάντια στην ανισότητα
Ως μαθήτρια στη Βαρσοβία τη δεκαετία του 1880, η Rosa Luxemburg τάχθηκε κατά της ανισότητας και του ανθρώπινου πόνου.
2. «Ο καπιταλισμός τείνει να καταβροχθίσει ολόκληρη την υδρόγειο… ωστόσο δεν είναι σε θέση να υπάρξει από μόνος του· χρειάζεται άλλα οικονομικά μέσα ως έδαφος»
ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ,
Kate Evans
Σπούδασε για διδακτορικό στα οικονομικά.
H Dr Luxemburgυποστήριξε ότι ο καπιταλισμός είναι θεμελιωδώς ασταθής και επιρρεπής σε κρίσεις, και προέβλεψε ορισμένες από τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτό που σήμερα αποκαλούμε πιστωτική κρίση του 2008.
3. “Σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα”
ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ,
Kate Evans
Πίστευε ακράδαντα ότι όταν ο καπιταλισμός βρισκόταν σε κρίση, δεν υπήρχε παρά μια απλή επιλογή – μια σοσιαλιστική κοινωνία ήταν προτιμότερη από το χάος και τη σκληρότητα για τα οποία κατηγορούσε τον αχαλίνωτο καπιταλισμό.
4. “Μόνο η άμεση μαζική δράση μπορεί να επιφέρει την αλλαγή!”
ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ,
Kate Evans
Η Dr Luxemburg ήταν υποστηρίκτρια της σοσιαλιστικής επανάστασης και υποκίνησε τους ανθρώπους να ξεσηκωθούν και να πάρουν τον έλεγχο της ζωής τους.
5. “Η ελευθερία μόνο για τους υποστηρικτές ενός κόμματος δεν είναι καθόλου ελευθερία. Η ελευθερία είναι πάντα και αποκλειστικά ελευθερία για όσους σκέφτονται διαφορετικά”
ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ,
Kate Evans
Αλλά ήταν επίσης και δημοκράτρια. Πίστευε στην ελευθερία του Τύπου και στην ελευθερία του συνέρχεσθαι και διαφωνούσε με τον Λένιν σε αυτά τα σημεία.
6. «…να σπείρουμε θάνατο και καταστροφή».
ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ,
Kate Evans
H Rosa Luxemburg ήταν σκληρή πολέμια του ιμπεριαλισμού.
7. “Ο πόλεμος είναι μεθοδικός, οργανωμένος, γιγαντιαίος φόνος”
ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ,
Kate Evans
Πολέμησε ενάντια στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο – ως αποτέλεσμα φυλακίστηκε – και πίστευε ότι οι υπεύθυνοι στρατηγοί έπρεπε να είχαν δικαστεί για εγκλήματα πολέμου.
8. «Με κάθε μύγα που κάποιος απρόσεκτα τσακίζει και συνθλίβει, ολόκληρος ο κόσμος τελειώνει»
ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ,
Kate Evans
Ο σεβασμός της για τη ζωή επεκτάθηκε και στο ζωικό βασίλειο. Όταν ήταν στη φυλακή τάιζε τις σφήκες στο κελί της από το μερίδιο της μαρμελάδας της.
9. Μην δικαιολογείτε και παλέψτε για να αλλάξετε τον κόσμο
ΠΗΓΗ ΕΙΚΟΝΑΣ,
Kate Evans
Παρά τις διακρίσεις εις βάρος της ως γυναίκα, πρόσφυγας, Εβραίος και ως άτομο με σωματική αναπηρία, η Rosa Luxemburg έγινε μια σεβαστή και επιτυχημένη ακαδημαϊκός θεωρητικός, δημοσιογράφος και συντάκτης – για να μην αναφέρουμε έναν ασυμβίβαστο σοσιαλιστή επαναστάτη.
Όλες οι εικόνες από την Red Rosa από την Kate Evans, Verso Books 2015.