25 χρόνια πριν ο μεγάλος σκηνοθέτης έκλεισε για πάντα τα μάτια του, αφήνοντας πίσω εκπληκτικές ταινίες που όσες φορές και να τις δεις σε προβληματίζουν και γεννούν νέα ερωτήματα
Ενώ ο σκηνοθέτης είχε μια μικρού μήκους φιλμογραφία για τέσσερις δεκαετίες, κάθε ταινία που έκανε ήταν απίστευτη. Ο Stanley Kubrick ήταν ένας από τους λίγους κινηματογραφιστές που έχει φτάσει σε ένα επίπεδο αθανασίας στην ιστορία του κινηματογράφου. Αυτό που έχει κάνει σε όλη τη φιλμογραφία του θα αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου, δημιουργώντας έναν ποικίλο κατάλογο αριστουργημάτων που αντέχουν μέχρι σήμερα. Έδειξε ίσως ένα από τα μεγαλύτερα πεδία αφήγησης που μπορεί να έχει ένας σκηνοθέτης. Ήταν ένας τελειομανής που είχε μια μοναδική ικανότητα να διαλέγει μια ενδιαφέρουσα ιστορία και να τη μεταμορφώνει πλήρως ώστε να ταιριάζει με το δικό του όραμα. Το στυλ του είναι αυτό που έχουν και θα διδαχθούν πολλοί φοιτητές κινηματογράφου, ενώ έχει εμπνεύσει πολλούς κινηματογραφιστές του σήμερα. Ο Mike Flanagan το πέτυχε αυτό και πολλά άλλα αποτίοντας φόρο τιμής στον Κιούμπρικ και το στυλ του, ενώ τιμήθηκε με το αρχικό υλικό στην ταινία του Doctor Sleep.
Η σειρά των διάσημων ταινιών του Stanley Kubrick είναι σχεδόν αδύνατο να αντιπαρατεθεί η μία στην άλλη. Δεδομένου ότι είναι όλα πολύ διαφορετικά ως προς το θέμα, μπορούν σχεδόν όλες να σταθούν στο δικό τους βάθρο της τελειότητας.
Eyes Wide Shut
Eyes wide shut που σημαίνει στα ελληνικά “ Μάτια ερμητικά κλειστά”… Μια ταινία που έγραψε τη δική της μεγάλη ιστορία και που όποιος την έχει δει, δεν μπορεί παρά να τη θυμάται και να έχει αφήσει στο μυαλό του κάποια ερωτήματα ίσως.
O Stanley Kubrick “έφυγε” από τη ζωή από καρδιακή προσβολή, στον ύπνο του, λίγο πριν βγει η ταινία στις αίθουσες. Ήταν τέσσερις μόλις ημέρες μετά την τελική version του “κύκνειου άσματός” του.
Σε αυτήν την ταινία, ο σκηνοθέτης και παραγωγός της, κάνει λόγο για μια απόκρυφη, μυστική κοινωνία που εξαλείφει αυτούς που μπαίνουν στο δρόμο της… Αρκετές θεωρίες προέκυψαν για το θάνατο του Kubrick και για την “ύποπτη”, τόσο ξαφνική φύση του.
Μήπως, τελικά, αποκάλυψε στο κοινό στοιχεία που δεν έπρεπε; Τι ήταν όμως αυτό που ήθελε να πει ο Kubrick μ` αυτή την ταινία του; Ποιο μήνυμα ήθελε να περάσει. Αν κανείς δει συνολικά όλους τους συμβολισμούς αυτής της πραγματικά περίεργης ταινίας θα καταλήξει σε ένα βασικό συμπέρασμα. Ότι αυτό που λέει βασικά ο Kubrick είναι πως η ζωή μας, όχι μόνο σε επίπεδο πολιτικό και κοινωνικό, αλλά και σε επίπεδο και προσωπικό και ερωτικό, ρυθμίζεται από κάποιες μυστηριώδεις και αόρατες ελίτ. Όχι η ζωή της μάζας γιατί-σύμφωνα με τον Kubrick πάντα- η ζωή της μάζας δεν ενδιαφέρει κανέναν και επίσης αν χρειαστεί εξαγοράζεται εύκολα. Αλλά η ζωή αυτών που ήδη ανήκουν σ` αυτές τις ελίτ ή έχουν τα φόντα για να ενταχθούν. Στην αρχή σχετικά της ταινίας και στο πάρτι που πηγαίνει το ζευγάρι η Alice συναντά έναν μυστηριώδη άνδρα κάποιας ηλικίας με το όνομα Sandor Szavost, ο οποίος προσπαθεί να την ξελογιάσει με τον τρόπο που ο όφις προσπαθούσε να ξελογιάσει την Εύα στον Κήπο της Εδέμ, εκθειάζοντας τα καλά της ηδονής και της λαγνείας και από την άλλη τονίζοντας την άχρωμη βαρεμάρα της συζυγικής ζωής. Είναι μια ευθεία αναφορά στον Anton Szandor Lavey, τον ιδρυτή της εκκλησίας του Σατανά.
Πρόκειται για ένα αμερικανικό-βρετανικό θρίλερ σε σενάριο του Frederick Rafael. Ωστόσο,είναι ευλαβικά βασισμένο στο μυθιστόρημα Traumnovelle του Arthur Schnitzler.
Η ταινία απέσπασε καλές κριτικές, και οι εισπράξεις της έφτασαν τα 162$ εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως. Στις ΗΠΑ, ωστόσο, το κατέστησαν ακατάλληλο εξαιτίας των αρκετών σεξουαλικών σκηνών που περιλαμβάνει.
Η ταινία διαδραματίζεται στη Νέα Υόρκη και αναφέρεται στην περίεργη και επικίνδυνη περιπλάνηση του ιατρού Bill Harford, όταν μαθαίνει ότι η γυναίκα του σκέφτηκε να συνάψει εξωσυζυγικές σχέσεις με άλλους άντρες- ένα χρόνο πριν. Πώς το μαθαίνει; Μια νύχτα η σύζυγός του, Άλις, κάτω από την επίδραση της μαριχουάνας, του αποκαλύπτει χωρίς να το καταλάβει, ότι είχε σεξουαλικές φαντασιώσεις μ’ έναν άλλον άνδρα. Εκείνος προβληματίζεται και παίρνει τους δρόμους… Κατά τη διάρκεια της περιπλάνησής του μέσα στη νύχτα, συναντά ένα γνωστό του πιανίστα. Εκείνος του εκμυστηρεύεται την ύπαρξη μιας αδελφότητας, που επιδίδεται σε σεξουαλικά όργια. Ο Bill, αποφασίζει να παρευρεθεί σε μία από τις συγκεντρώσεις αυτής της αδελφότητας. Το κάνει, τελικά, διαπιστώνοντας ότι σε αυτή ανήκουν άτομα με υψηλές κοινωνικές θέσεις και εξαιρετικά μεγάλη δύναμη.
The Shining (Η Λάμψη)
Το εν λόγω έργο είναι τουλάχιστον μία από, αν όχι η καλύτερη ταινία τρόμου που έγινε ποτέ, και παραμένει εντυπωσιακό το γεγονός ότι ένα έργο με τόσο πλούσιο θέμα παραμένει εξίσου τρομακτική σε αρχέγονο επίπεδο. Οι ιδιόρρυθμες οπτικές επιλογές είναι τόσο αποτελεσματικές στο να αμβλύνουν τις αισθήσεις που προκαλούν οι σκηνές τρόμου. Στην ταινία κυριαρχεί ένα βασικό στοιχείο τρόμου που ζει από γενιά σε γενιά, με απίστευτη προσοχή στη λεπτομέρεια και σχολαστική χρήση κάθε κινηματογραφικού κόλπου του βιβλίου. Η χρήση των λήψεων παρακολούθησης από τον Kubrick επιτρέπει στην ένταση να αυξάνεται σιγά-σιγά καθώς ο θεατής αναγκάζεται να περιμένει και να δει τι υπάρχει σε κάθε γωνία. Η ταινία είναι αργή, αλλά η ανταμοιβή είναι μια έκρηξη αίματος, φόβου και ψυχολογίας.
Ο Kubrick σπάνια έχει πάρει μια ερμηνεία από έναν ηθοποιό τόσο σαγηνευτική όσο αυτή του Jack Nicholson. Οι διαβόητες δυσκολίες στο σετ και οι επακόλουθες θεωρίες συνωμοσίας κάνουν τη Λάμψη εξίσου συναρπαστική τέσσερις δεκαετίες αργότερα.
2001: A Space Odyssey
Ένα ριζοσπαστικό ορόσημο επιστημονικής φαντασίας από το 1968 και δώρο στους λάτρεις του κινηματογράφου, 2001: A Space Odyssey θεωρείται ευρέως ως μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, και δικαίως. Συνδυάζοντας εικόνες επιστημονικής φαντασίας με κλασική παρτιτούρα, ο Kubrick δείχνει τη μεγαλειώδη φύση του διαστήματος και το μυστήριο του σύμπαντος. Ενώ ο κόσμος αυτής της ταινίας κινείται αργά, ο Kubrick κάνει κάθε λήψη δώρο στα μάτια. Τα οπτικά εφέ του είναι επαναστατικά και αντέχουν δεκαετίες αργότερα. Η πλοκή του είναι αφηγηματική καθώς η ανθρωπότητα προσπαθεί να προχωρήσει με τις εξελίξεις στην τεχνολογία, ενώ ταυτόχρονα αμφισβητεί τι πραγματικά καθορίζει το ανθρώπινο υποκείμενο.
Full Metal Jacket
Warner Bros.
Αυτή η διχασμένη ταινία είναι ουσιαστικά δύο ταινίες σε μία. Το πρώτο μισό του Full Metal Jacket είναι ίσως ένα από τα πιο διάσημα σεκάνς προπόνησης που έχουν γυριστεί ποτέ. Αυτές οι σκηνές ανήκουν εξ ολοκλήρου στον R. Lee Ermey ( λοχίας Heartman)ο οποίος διατηρεί τέτοιο έλεγχο στους νεοσύλλεκτους. Τόσο η υποκριτική του όσο και η σκηνοθεσία του Kubrick περιγράφουν λεπτομερώς τη φρίκη του boot camp. Κάθε σκηνή είναι όμορφα κατασκευασμένη και βάναυσα αληθινή στην απεικόνιση της μέσης στρατιωτικής ζωής και της διαδικασίας της διάσπασης από τους διοικητές για να γίνουν φυσικοί δολοφόνοι. Αξέχαστη είναι η περιβόητη σκηνή του μπάνιου, όπου ο Kubrick μετατρέπει την ταινία σε ένα ολοκληρωτικό πολεμικό δράμα. Η κλίμακα της ταινίας εκρήγνυται, ακολουθώντας κάθε έναν από αυτούς τους νεοσύλλεκτους καθώς ωριμάζουν από την εκπαίδευση στη μάχη. Είναι όσο αληθινή θα μπορούσε να γίνει. Με μεγάλα σκηνικά, πρακτικά εφέ και μια δυναμικά συναρπαστική τελική σεκάνς με θέμα το The Mickey Mouse Club, αυτή είναι μια από τις καλύτερες πολεμικές ταινίες που έγιναν ποτέ.
A Clockwork Orange (Κουρδιστό Πορτοκάλι)
Ένα ψυχολογικό θρίλερ βασισμένο στους χαρακτήρες και ένα αριστούργημα που θα παραμείνει για πάντα ως μία από τις καλύτερες ταινίες που έγιναν ποτέ, το A Clockwork Orange είναι ίσως η πιο φιλόδοξη ταινία του Kubrick. Άγρια και βίαιη, αλλά για νόμιμους λόγους. η ταινία είναι για την ίδια τη βία, όπως λέγεται μέσα από την οπτική γωνία του Alex, που ερμηνεύει έξοχα ο Malcolm McDowell. Η μελέτη χαρακτήρων έχει συγκεντρώσει οπαδούς λατρείας λόγω της ακραίας φύσης του θέματός της και του καινοτόμου συνδυασμού της επιστημονικής φαντασίας, της κωμωδίας, του τρόμου και της ειλικρινούς ταινίας τέχνης. Ακολουθούμε τον Alex στο ταξίδι του για να καταλάβουμε την λαχτάρα του για υπερβία – οι σκύλοι του γίνονται αντίπαλοί του, η οικογένειά του αποξενώνεται, η κυβέρνηση γίνεται εισβολή και ο κόσμος του ανατρέπεται. Η μουσική είναι επίσης δυνατή και υπνωτική. To “Κουρδιστό Πορτοκάλι” έχει μια από τις καλύτερες γραμμές κλεισίματος στον σύγχρονο κινηματογράφο, ένα τέλειο τέλος σε μια ανησυχητική, αξέχαστη εμπειρία.
