Η Αληθινή ιστορία του «Oppenheimer» | Όλα για τα αληθινά γεγονότα που ενέπνευσαν την ταινία του Christopher Nolan

Με αφορμή την ταινία του Christopher Nolan που κέρδισε 7 Όσκαρ, ανάμεσά τους  το Όσκαρ καλύτερης ταινίας και Α’ Ανδρικού ρόλου, ας γνωρίσουμε ποιος ήταν ο πραγματικός Oppenheimer. 

Στη φωτογραφία εξωφύλλου, ο Cillian Murphy – ο οποίος υποδύεται τον J. Robert Oppenheimer, “τον πατέρα της ατομικής βόμβας”, στην ταινία του 2023- και ο πραγματικός Oppenheimer. 

«Είτε σας αρέσει είτε όχι, ο J. Robert Oppenheimer είναι ο πιο σημαντικός άνθρωπος που έζησε ποτέ. Έφτιαξε τον κόσμο στον οποίο ζούμε, καλώς ή κακώς». Christopher Nolan

Ο Oppenheimer μνημονεύεται περισσότερο ως ο «πατέρας της ατομικής βόμβας» και ήταν ο φυσικός υπεύθυνος για το Manhattan Project, το όνομα που δόθηκε στο άκρως απόρρητο έργο που ανέπτυξε τα όπλα που χρησιμοποιούσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες για να καταστρέψει τις ιαπωνικές πόλεις Χιροσίμα και Ναγκασάκι, το 1945.  Η πορεία του προς τη δημιουργία της βόμβας χαράχθηκε στην παιδική του ηλικία, όταν ο Oppenheimer αποδείχθηκε ότι ήταν επιστημονικά προικισμένος και προηγμένος πολύ πέρα ​​από τα χρόνια του.

Ως επιφυλακτικός και στοχαστικός άνθρωπος, ο Oppenheimer δεν μοιραζόταν πάντα ελεύθερα τις εσωτερικές του λειτουργίες. Μίλησε για τη βαρύτητα της ατομικής βόμβας μετά τις δύο εκρήξεις και τα επόμενα χρόνια αντιτάχθηκε ανοιχτά στην ανάπτυξη της βόμβας υδρογόνου για χρήση κατά της Σοβιετικής Ένωσης κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. Η τελευταία επιλογή σήμαινε ότι ερευνήθηκε ως συμπαθής του κομμουνιστή, μια κατηγορία που ο Oppenheimer αρνήθηκε.

Η πορεία του Oppenheimer προς την ατομική βόμβα και τα συναισθήματά του για τη χρήση της είναι τόσο καθηλωτικά όσο και καταστροφικά. 

Ποιος ήταν ο J. Robert Oppenheimer;

Ο Julius Robert Oppenheimer εισήχθη στο Manhattan Project αμέσως μετά την έναρξή του το 1942. Ενώ ο Πρόεδρος Roosevelt εξέφρασε κάποιο δισταγμό, οι ΗΠΑ ξεκίνησαν το έργο για να εξερευνήσουν την κατασκευή μιας ατομικής βόμβας κατά τη διάρκεια του Β ‘Παγκοσμίου Πολέμου.

Όπως αναφέρει το Εθνικό Μουσείο Πυρηνικής Επιστήμης και Ιστορίας, ο Οπενχάιμερ, ήδη διάσημος θεωρητικός φυσικός εκείνη την εποχή, υπηρέτησε ως διευθυντής του Εργαστηρίου του Λος Άλαμος καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου. Τελικά του δόθηκε το παρατσούκλι «πατέρας της ατομικής βόμβας» αφού τέθηκε υπεύθυνος τόσο για την έρευνα όσο και για το σχεδιασμό του καταστροφικού όπλου.

Ο Oppenheimer γεννήθηκε στις 22 Απριλίου 1904 και κέρδισε τη φήμη για ακαδημαϊκό ταλέντο νωρίς στη ζωή του. Μέχρι τα 10 του χρόνια, ο Οπενχάιμερ σπούδαζε φυσική και χημεία. Σε ηλικία 12 ετών, η Ορυκτολογική Λέσχη της Νέας Υόρκης του ζήτησε να μιλήσει στη συνάντηση της ομάδας χωρίς να συνειδητοποιήσει ότι δεν ήταν ακόμη έφηβος. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ σε ηλικία 22 ετών αφού τελείωσε το πτυχίο του σε τρία χρόνια.

Ο Οπενχάιμερ πήγε τελικά στην Ευρώπη για να σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και αργότερα στο Ινστιτούτο Θεωρητικής Φυσικής του Πανεπιστημίου του Γκέτινγκεν. Αν και μια σκηνή στο Oppenheimer δείχνει τον νεαρό θεωρητικό φυσικό να δηλητηριάζει ένα μήλο στο γραφείο του καθηγητή του στο Κέμπριτζ με κυανιούχο κάλιο μόνο για να διορθώσει το λάθος του την επόμενη μέρα, είπε ο εγγονός του Oppenheimer , Charles. To TIMES αναφέρει το περιστατικό είναι αναληθές. «Δεν υπάρχει κανένα αρχείο που να προσπαθεί να σκοτώσει κάποιον», είπε ο Charles στο δημοσίευμα. “Αυτή είναι μια πραγματικά σοβαρή κατηγορία και είναι ιστορική αναθεώρηση. Δεν υπάρχει ούτε ένας εχθρός ή φίλος του Robert Oppenheimer που να το άκουσε κατά τη διάρκεια της ζωής του και να το θεώρησε αληθινό».

Ο Oppenheimer συνέχισε για να λάβει Ph.D. πτυχίο υπό τον Max Born, έναν φυσικό που βοήθησε στην ανάπτυξη της θεωρίας της κβαντικής μηχανικής. Επέστρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες και άρχισε να εργάζεται ως σύμβουλος στην Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Δίδαξε επίσης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Μπέρκλεϋ, από το 1929 έως το 1943.

Τον Οκτώβριο του 1942, ο Oppenheimer τέθηκε επικεφαλής αυτού που τότε ήταν γνωστό ως Project Y, ένα εργαστήριο που επικεντρωνόταν στην έρευνα της φυσικής των όπλων. Υπηρέτησε ως διευθυντής των εγκαταστάσεων του Λος Άλαμος από το 1943 έως το 1945 πριν παραιτηθεί.

Είχε ο J. Robert Oppenheimer οικογένεια;

Ο Oppenheimer παντρεύτηκε τη βιολόγο Katharine “Kitty” Oppenheimer (née Puening) το 1940. Η Kitty (Emily Blunt) είχε παντρευτεί τρεις φορές στο παρελθόν: ακύρωσε τον πρώτο της γάμο το 1933. ο δεύτερος σύζυγός της — ο οποίος ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος — πέθανε κατά τη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου. και ήταν παντρεμένη με τον τρίτο σύζυγό της, Richard Harrison, όταν γνώρισε τον Oppenheimer.

Η Kitty και ο Oppenheimer καλωσόρισαν δύο παιδιά μαζί: τον γιο Peter το 1941 και την κόρη Katherine “Toni” το 1944.

Σύμφωνα με το Εθνικό Μουσείο Πυρηνικής Επιστήμης και Ιστορίας, η Kitty εργάστηκε επίσης στις εγκαταστάσεις του Los Alamos για σύντομο χρονικό διάστημα και ήταν γνωστή για τα δείπνα που έκανε για τις άλλες συζύγους των επιστημόνων στις εγκαταστάσεις. Ήταν η πρώτη και πιο σημαντική έμπιστη φίλη του Oppenheimer σε όλα τα θέματα της ζωής του. Η Kitty πάλεψε επίσης με τον αλκοολισμό και την κατάθλιψη, ειδικά μετά το θάνατο του Oppenheimer το 1967. Πέθανε το 1972 στην Πόλη του Παναμά του Παναμά, μετά από πνευμονική εμβολή.

Πριν γνωρίσει την Kitty, ο Oppenheimer είχε σχέση με τον ψυχίατρο και μέλος του Αμερικανικού Κομμουνιστικού Κόμματος Jean Tatlock (Florence Pugh). Οι δυο τους γνωρίστηκαν το 1936, αν και ο Tatlock τελείωσε τη σχέση τους το 1939. Ωστόσο, ο Oppenheimer και ο Tatlock αναζωπύρωσαν το ειδύλλιό τους κατά τη διάρκεια του γάμου του με την Kitty, με τον φυσικό να επισκέπτεται ακόμη και το Tatlock στο Σαν Φρανσίσκο μέχρι το 1943. Ο Tatlock πέθανε τον Ιανουάριο του 1944.

Τι επινόησε ο J. Robert Oppenheimer;

Ο Oppenheimer εργάστηκε κυρίως στη θεωρητική φυσική και έκανε μια σειρά από συνεισφορές στον τομέα αυτό. Ενώ είναι γνωστός για την ανάπτυξη της ατομικής βόμβας, ο φυσικός ήταν επίσης υπεύθυνος για την ανάπτυξη της προσέγγισης Born-Oppenheimer, η οποία είναι μια μαθηματική προσέγγιση στη μοριακή δυναμική

Το έργο του πιστώνεται επίσης με την πρόβλεψη μεταγενέστερων ευρημάτων από άλλους επιστήμονες, όπως το νετρόνιο, το μεσόνιο και το αστέρι νετρονίων, εκτός από μια σειρά από θεωρητικές συνεισφορές.

Τι ήταν το Manhattan Project;

Το 1939,επιστήμονες σε όλο τον κόσμο έμαθαν ότι οι επιστήμονες της ναζιστικής Γερμανίας είχαν μάθει πώς να χωρίζουν ένα άτομο ουρανίου. Η διαδικασία είναι γνωστή ως πυρηνική σχάση και απαιτεί ένα νετρόνιο για σύγκρουση με ένα άτομο ουρανίου, το οποίο με τη σειρά του απελευθερώνει μια ποσότητα ενέργειας που μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες. Ως εκ τούτου, η είδηση ​​ανησύχησε κατάλληλα τους επιστήμονες σε όλο τον κόσμο, ειδικά αν σήμαινε ότι οι Ναζί θα αναπτύξουν τα δικά τους ατομικά όπλα.

Ο Albert Einstein (Tom Conti), ο οποίος έφυγε από τη Ναζιστική Γερμανία, και ο φυσικός Leo Slizard έκαναν ο καθένας βήματα για να μιλήσουν στον Πρόεδρο Roosevelt για τη σοβαρότητα της κατάστασης και να ενθαρρύνουν τον Roosevelt να αναπτύξει ένα πρόγραμμα στις Ηνωμένες Πολιτείες ώστε οι επιστήμονες να εργαστούν για την ανάπτυξη του δικό του έργο. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ ξεκίνησε το Σχέδιο Μανχάταν το 1942, αν και ο Einstein δεν συμμετείχε στο στρατιωτικό και επιστημονικό έργο. Σύμφωνα με τo Εθνικό Μουσείο Πυρηνικής Επιστήμης και Ιστορίας, το έργο είχε αρχικά την έδρα της στη Νέα Υόρκη, εξ ου και το όνομα, και με επικεφαλής τον υποστράτηγο Leslie Groves (Matt Damon).

Από εκεί κατασκευάστηκαν δύο μυστικές πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Oak Ridge του Τενεσί και στο Hanford της Ουάσιγκτον, καθώς και ένα εργαστήριο στο Los Alamos του Νέου Μεξικού, όπου ο Oppenheimer ήταν επικεφαλής της έρευνας. Ενώ 120.000 άνθρωποι εργάζονταν στο Manhattan Project, μόνο λίγοι γνώριζαν τον πραγματικό στόχο του έργου στο οποίο συνεισέφεραν.

Γνωστή ως δοκιμή Trinity, η πρώτη ατομική βόμβα δοκιμάστηκε στις 16 Ιουλίου 1945, στην έρημο Jornada del Muerto — περισσότερα από 200 μίλια νότια του Los Alamos. Ο Oppenheimer επέλεξε το κωδικό όνομα Trinity εμπνευσμένο από την ποίηση του John Donne. Τα αποτελέσματα ήταν ένα σοκ για όλους τους εμπλεκόμενους. Τα σπίτια 100 μίλια μακριά μπορούσαν να αισθανθούν την έκρηξη και ένα σύννεφο μανιταριών πετούσε περίπου οκτώ μίλια στον ουρανό.

Μετά το τεστ Trinity, ο Oppenheimer θυμήθηκε αργότερα: «Λίγοι άνθρωποι γέλασαν, λίγοι άνθρωποι έκλαψαν, οι περισσότεροι άνθρωποι ήταν σιωπηλοί». Είπε επίσης περίφημα ότι μια γραμμή από την ινδουιστική γραφή Bhagavad-Gita ήρθε στο μυαλό: «Τώρα, έγινα Θάνατος, ο καταστροφέας των κόσμων».

Τι σκέφτηκε ο J. Robert Oppenheimer για την ατομική βόμβα;

Φαίνεται ότι ο Oppenheimer πίστευε στο έργο του, συμπεριλαμβανομένου του έργου που οδήγησε στην τελική έκρηξη ατομικών βομβών πάνω από τη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι της Ιαπωνίας. Στο βιβλίο του 2012, Robert Oppenheimer: A Life Inside the Center, ο συγγραφέας Jay Monk έγραψε ότι στις 6 Αυγούστου 1945, (όταν έπεσε η πρώτη βόμβα), ο Oppenheimer και οι συνάδελφοί του επιστήμονες φάνηκαν νικητές.

Όπως περιγράφει το βιβλίο, «Σε ενθουσιασμό, ο Oppenheimer είπε στο πλήθος ότι ήταν πολύ νωρίς για να πούμε ποια ήταν τα αποτελέσματα του βομβαρδισμού, αλλά ότι «δεν άρεσε στους Ιάπωνες». Ο Monk πρόσθεσε ότι η μόνη λύπη του Oppenheimer ήταν ότι ήταν ότι «Δεν είχαμε αναπτύξει έγκαιρα τη βόμβα για να τη χρησιμοποιήσουμε εναντίον των Γερμανών».

Η δεύτερη βόμβα κατέστρεψε το Ναγκασάκι της Ιαπωνίας στις 9 Αυγούστου 1945. Ο Monk έγραψε επίσης ότι ο Πρόεδρος Truman και ο Oppenheimer δεν συμμετείχαν στην απόφαση για την ανάπτυξη του όπλου, καθώς μια προηγούμενη οδηγία που εκδόθηκε στις 24 Ιουλίου του ίδιου έτους είχε ήδη εξουσιοδοτήσει τον Στρατηγό Ο Spaatz να ρίξει τις επόμενες ατομικές βόμβες «μόλις ετοιμαστεί από το προσωπικό του έργου». Την επόμενη μέρα, ο Πρόεδρος Truman εξέδωσε εντολή να σταματήσουν οι ατομικοί βομβαρδισμοί.

Δεν φαίνεται ότι ο Oppenheimer ήταν περήφανος ή χαρούμενος για την ανάπτυξη της δεύτερης βόμβας. Ο Monk έγραψε ότι μια έκθεση του FBI ανέφερε ότι ο φυσικός ήταν «νευρικό ναυάγιο» μετά τα γεγονότα της 9ης Αυγούστου, και επίσης περιγράφηκε ως «απρόθυμος να υποσχεθεί ότι θα μπορούσε να προκύψει πολύ πραγματικό καλό από τη συνέχιση της εργασίας με την ατομική βόμβα».

Τι είπε ο J. Robert Oppenheimer μετά τις πυρηνικές εκρήξεις το 1945;

Ο Oppenheimer άφησε τη θέση του στις εγκαταστάσεις του Λος Άλαμος τον Νοέμβριο του 1945. Στην αποχαιρετιστήρια ομιλία του, ο Oppenheimer παραδέχτηκε ότι ο αρχικός λόγος που η ομάδα κατασκεύασε τη βόμβα ήταν ότι πιστεύεται ότι η χρήση ενός όπλου αυτής της φύσης μπορεί να ήταν ο μόνος τρόπος για να κερδίσει τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μόλις έγινε σαφές ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να κερδηθεί χωρίς τη χρήση ατομικών όπλων, είπε, ένα διαφορετικό κίνητρο ξεκίνησε.

Όπως το έθεσε ο Oppenheimer, «Μερικοί άνθρωποι, νομίζω, παρακινήθηκαν από την περιέργεια, και δικαίως και κάποιοι από την αίσθηση της περιπέτειας, και δικαίως. Άλλοι είχαν περισσότερα πολιτικά επιχειρήματα και είπαν: «Λοιπόν, γνωρίζουμε ότι τα ατομικά όπλα είναι καταρχήν δυνατά, και δεν είναι σωστό η απειλή της πραγματοποίησής τους να κρέμεται στον κόσμο. Είναι σωστό ο κόσμος να ξέρει τι μπορεί να γίνει στον τομέα του και να το αντιμετωπίσει.»

Τελικά, ο Oppenheimer φαινόταν αποφασιστικός σε μια σειρά ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένου του γεγονότος ότι με την έκρηξη δύο ατομικών βομβών, ο κόσμος έπρεπε να αντιμετωπίσει ένα νέο πρόβλημα. Είπε, «Νομίζω ότι είναι αλήθεια να λέμε ότι τα ατομικά όπλα είναι ένας κίνδυνος που επηρεάζει όλους στον κόσμο, και με αυτή την έννοια ένα εντελώς κοινό πρόβλημα, τόσο κοινό πρόβλημα όσο ήταν για τους Συμμάχους να νικήσουν τους Ναζί. Νομίζω ότι για να αντιμετωπιστεί αυτό το κοινό πρόβλημα πρέπει να υπάρχει πλήρης αίσθηση κοινοτικής ευθύνης. Δεν νομίζω ότι μπορεί να περιμένει κανείς ότι οι άνθρωποι θα συνεισφέρουν στη λύση του προβλήματος μέχρι να συνειδητοποιήσουν την ικανότητά τους να συμμετέχουν στη λύση».

Ήταν κομμουνιστής ο J. Robert Oppenheimer;

Τα χρόνια που ακολούθησαν την έκρηξη δύο ατομικών βομβών ήταν πολιτικά γεμάτα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Oppenheimer διορίστηκε Πρόεδρος της Γενικής Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας και με αυτή την ιδιότητα υποστήριξε κατά της ανάπτυξης μιας βόμβας υδρογόνου.

Εκείνη την εποχή, οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονταν καλά στον Ψυχρό Πόλεμο με τη Σοβιετική Ένωση και η σύσταση του Oppenheimer κατά της δημιουργίας βόμβας υδρογόνου θεωρήθηκε πολιτικά αμφίβολη. Σημειώνεται, ότι ο φυσικός σύντομα παγιδεύτηκε στον Μακαρθισμό και ερευνήθηκε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Τον Δεκέμβριο του 1953, ο τότε Πρόεδρος της Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (και εχθρός του Oppenheimer) Lewis Strauss (Robert Downey Jr.) ενημέρωσε τον φυσικό ότι η άδεια ασφαλείας του είχε ανασταλεί λόγω των υποτιθέμενων δεσμών του με το Κομμουνιστικό Κόμμα και προέτρεψε τον Oppenheimer να παραιτηθεί. (Η ερωμένη του Oppenheimer, Tatlock, ήταν γνωστό μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος, καθώς και ο αδερφός του Frank Oppenheimer και η κουνιάδα του Jackie. Ο Oppenheimer ήταν επίσης υπό έρευνα ενώ δίδασκε στο Μπέρκλεϋ και κατά τη διάρκεια του Προγράμματος Μανχάταν.)

Αντί να παραιτηθεί, ο Oppenheimer ζήτησε ακρόαση για το θέμα, η οποία ξεκίνησε τον Απρίλιο του 1954 και διήρκεσε τέσσερις εβδομάδες. Αρκετοί από τους πρώην συναδέλφους του Oppenheimer κατέθεσαν εναντίον του, συμπεριλαμβανομένου του Edward Teller. Τελικά, ο Oppenheimer έχασε την άδεια ασφαλείας του και τελικά του αφαιρέθηκε ο τίτλος.

Το 1962, o Πρόεδρος Kennedy ζήτησε από τον Oppenheimer να έρθει στον Λευκό Οίκο, όπου έλαβε μια συγγνώμη για ό,τι συνέβη. Έλαβε το Βραβείο Enrico Fermi για τα επιστημονικά του επιτεύγματα ένα χρόνο αργότερα.

Και το 2022, η υπουργός Ενέργειας των Ηνωμένων Πολιτειών, Jennifer M. Granholm ακύρωσε την απόφαση της AEC, λέγοντας: «Περισσότερα στοιχεία έχουν έρθει στο φως για την προκατάληψη και την αδικία της διαδικασίας στην οποία υποβλήθηκε ο Δρ Oppenheimer ενώ τα στοιχεία της πίστης και της αγάπης του της χώρας έχουν μόνο περαιτέρω επιβεβαιωθεί», σύμφωνα με τους New York Times.

Πώς πέθανε ο J. Robert Oppenheimer;

O Oppenheimer έφυγε από τη ζωή από καρκίνο του φάρυγγα, στις 18 Φεβρουαρίου του 1967.