93 χρόνια πριν έφυγε από τη ζωή ο άνθρωπος από το Λίβανο που με το έργο του ‘Ο Προφήτης’ έγινε ένας από τους ποιητές με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στον κόσμο.
Πίνακας εξωφύλλου από τη Mary Haskell
Ο Kahlil Gibran, γνωστός στα αραβικά ως Gibran Khalil Gibran, γεννήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 1883 στο Bsharri του Λιβάνου, το οποίο εκείνη την εποχή ήταν μέρος της Συρίας και μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ήταν ο μικρότερος γιος του Khalil Sa’d Jubran, ενός φοροεισπράκτορα που τελικά φυλακίστηκε για υπεξαίρεση, και της Kamila Jubran, της οποίας ο πατέρας ήταν κληρικός στη Μαρωνιτική Χριστιανική Εκκλησία.
Το 1885, ο Gibran μετανάστευσε με τη μητέρα και τα αδέρφια του στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου εγκαταστάθηκαν στη μεγάλη συριακή και λιβανέζικη κοινότητα στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. Εκεί ο Gibran έμαθε αγγλικά και γράφτηκε σε μαθήματα τέχνης. Η μητέρα του συντηρούσε την οικογένεια ως μοδίστρα και πωλώντας λευκά είδη.
Σε ηλικία 15 ετών, ο Gibran στάλθηκε από τη μητέρα του στη Βηρυτό του Λιβάνου για να φοιτήσει σε ένα σχολείο Μαρωνιτών. Επέστρεψε στη Βοστώνη το 1902. Εκείνη τη χρονιά και την επόμενη αδερφή του Gibran, η Sultan, ο ετεροθαλής αδερφός, ο Butros, και η μητέρα του πέθαναν από φυματίωση και καρκίνο, αντίστοιχα. Η εναπομείνασα ζωντανή αδερφή του, Marianna, συντηρούσε τον εαυτό της και τον Gibranως μόδιστρο.
Το 1904, ο Gibran άρχισε να δημοσιεύει άρθρα σε μια αραβόφωνη εφημερίδα και είχε επίσης την πρώτη δημόσια έκθεση με τα σχέδιά του, τα οποία υποστήριξε ο φωτογράφος της Βοστώνης Fred Holland Day. Ήταν μέσα από τη Day που τα έργα τέχνης του Gibran τράβηξαν την προσοχή μιας γυναίκας εννέα χρόνια μεγαλύτερής του, της Mary Haskell, η οποία διηύθυνε ένα σχολείο αποκλειστικά για κορίτσια. H Haskell έγινε η δια βίου προστάτιδα του Gibran, πληρώνοντάς του για να σπουδάσει τέχνη στην Ακαδημία Τζούλιαν στο Παρίσι το 1908. Εκεί, ο Gibran συνάντησε τον γλύπτη August Rodin, ο οποίος φέρεται να τον αποκαλούσε κάποτε «ο William Blake του εικοστού αιώνα». Τα εκατοντάδες σχέδια και οι πίνακες του Gibran εξακολουθούν να εκτιμώνται ιδιαίτερα.
Ο Haskel επέτρεψε επίσης τη μετακόμιση του Gibran στη Νέα Υόρκη το 1911, όπου εγκαταστάθηκε σε ένα διαμέρισμα ενός δωματίου στο μποέμικο Γκρίνουιτς Βίλατζ. Σε ένα γεύμα στο Village, ο Gibran συνάντησε τον Alfred Knopf, ο οποίος θα γινόταν ο εκδότης του. Το 1918 εκδόθηκε το βιβλίο ποιημάτων και παραβολών του Gibran, “Ο τρελός” . Το 1923, ο Knopf δημοσίευσε αυτό που θα γινόταν το πιο διάσημο έργο του Gibran, “Ο Προφήτης”. Αν και δεν γνώρισε τον έπαινο των κριτικών ή την πρόωρη επιτυχία – το βιβλίο δεν αξιολογήθηκε ποτέ από τους New York Times, για παράδειγμα, και πούλησε μόνο χίλια διακόσια αντίτυπα τον πρώτο χρόνο του – το βιβλίο έγινε φαινόμενο. “Ο Προφήτης” έχει πουλήσει πλέον περισσότερα από δέκα εκατομμύρια αντίτυπα, καθιστώντας τον Gibran έναν από τους ποιητές με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στον κόσμο. Τρία χρόνια αργότερα, ο Gibran δημοσίευσε το Sand και Foam (Alfred A. Knopf), ένα βιβλίο με ποιήματα και αφορισμούς.
Η βιβλική έμπνευση “Ο Προφήτης” ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής τη δεκαετία του 1960. Σχετικά με αυτό, ο μεταφραστής και ιστορικός της Μέσης Ανατολής Juan Cole είπε: «Πολλοί άνθρωποι στράφηκαν μακριά από την ίδρυση της Εκκλησίας στον Gibran. Προσέφερε έναν παγκόσμιο πνευματισμό χωρίς δόγματα σε αντίθεση με την ορθόδοξη θρησκεία και το όραμά του για το πνευματικό δεν ήταν ηθικολογικό. Στην πραγματικότητα, προέτρεψε τους ανθρώπους να μην επικρίνουν».
Ο Gibran δραστηριοποιήθηκε σε μια αραβοαμερικανική λογοτεχνική ομάδα με έδρα τη Νέα Υόρκη με την επωνυμία Pen League, ένα υποσύνολο του κινήματος Mahjar, τα μέλη του οποίου προωθούσαν τη γραφή στα αραβικά και τα αγγλικά. Σε όλη του τη ζωή θα δημοσίευσε εννέα βιβλία στα αραβικά και οκτώ στα αγγλικά, τα οποία αφορούσαν την αγάπη, τη λαχτάρα και τον θάνατο και εξερευνούσαν θρησκευτικά θέματα.
Πέθανε από κίρρωση του ήπατος στις 10 Απριλίου 1931, στη Νέα Υόρκη.
Ακολουθούν αποσπάσματα από τον , καθώς και μερικές φράσεις του από τη σημαντική πνευματική κληρονομιά που μας άφησε…
“Kαι μια γυναίκα που βαστούσε ένα μωρό στην
αγκαλιά της είπε: Μίλησε μας για τα παιδιά.
Και είπε αυτός (ο προφήτης):
Τα παιδιά δεν είναι δικά σας παιδιά.
Είναι οι γιοι και οι κόρες της λαχτάρας της ζωής
για τον εαυτό της.
Έρχονται στον κόσμο μέσα από σας
αλλά δεν προέρχονται από εσάς
και παρότι είναι μαζί σας, δεν ανήκουν σε σας.
Mπορείτε να τους δώσετε την αγάπη σας
όχι όμως τις σκέψεις σας
Γιατί έχουν τις δικές τους σκέψεις.
Μπορείτε να στεγάσετε το σώμα τους
όχι όμως την ψυχή τους.
Γιατί η ψυχή τους ζει στο σπίτι του αύριο
που εσείς δεν μπορείτε να το επισκεφτείτε
ούτε καν στα όνειρά σας.
Μπορείτε να πασχίσετε να τους μοιάσετε
μην προσπαθείτε όμως να τα κάνετε να σας μοιάσουν.
Γιατί η ζωή δεν πηγαίνει πίσω
ούτε μένει στο χτες.
Eίστε τα τόξα απ’ τα οποία τινάζονται
σαν ζωντανές σαϊτες τα παιδιά σας.
Ο τοξότης βλέπει στόχο στη γραμμή του Απείρου
και σας λυγίζει με τη δύναμή Του ώστε οι σαϊτες Του
να φύγουν γοργά και να φτάσουν μακριά.
Δεχτείτε το λύγισμά σας στα χέρια Του με χαρά.
γιατί αυτός, όπως αγαπά τη σαϊτα που εκτοξεύεται
αγαπά και τόξο που είναι σταθερό.”
“Μετά η Αλμήτρα μίλησε ξανά και είπε
Και τι έχεις να πεις για το γάμο Δάσκαλε:;
Κι εκείνος αποκρίθηκε έτσι:
Γεννηθήκατε μαζί , και θα είστε παντοτινά μαζί.
Θα είστε μαζί κι όταν τα άσπρα φτερά του θανάτου σκορπίσουν τις μέρες μας.
Ναι , θα είστε μαζί ακόμα και μέσα στη σιωπηλή ανάμνηση του Θεού.
Αφήστε όμως να υπάρχουν αποστάσεις στην ενωσή σας.
Κι αφήστε τους ανέμους του ουρανού να χορεύουν ανάμεσα σας.
Αγαπάτε ο ένας τον άλλο , αλλα μην κάνετε δεσμά από την αγάπη.
Αφήστε την αγάπη να είναι σα μια κινούμενη θάλασσα ανάμεσα στις ακτές των ψυχών σας.
Γεμίστε τις κούπες ο ένας του άλλου ,αλλά μην πίνετε από την ίδια κούπα.
Δίνετε ο ένας στον άλλο από το ψωμί σας αλλά μην τρώτε από το ίδιο κομμάτι .
Καθώς οι χορδές του λαγούτου είναι μόνες, παρ` όλο που δονούνται με την ίδια μουσική.
Δώσετε τις καρδιές σας, οχι όμως στη φύλαξη ό ένας του άλλου.
Γιατί μόνο το χέρι της Ζωής μπορεί να κρατήσει τις καρδιές σας.
Να στέκεστε μαζί ,κι ωστόσο όχι πολύ κοντά μαζι:
Γιατί οι κολόνες του Ναού στέκονται χώρια, και η βελανιδιά και το κυπαρίσσι δε φυτρώνουν το ένα στη σκιά του άλλου.”
“Το έθνος να λυπάστε αν φορεί ένδυμα που δεν το ύφανε.
Ψωμί αν τρώει αλλά όχι απ` τη σοδειά του.
Κρασί αν πίνει, αλλά όχι από το πατητήρι του.
Το έθνος να λυπάστε που δεν υψώνει τη φωνή παρά μονάχα στη πομπή της κηδείας.
Που δεν συμφιλιώνεται παρά μονάχα μες τα ερείπιά του.
Που δεν επαναστατεί παρά μονάχα σαν βρεθεί ο λαιμός του ανάμεσα στο
σπαθί και την πέτρα.
Το έθνος να λυπάστε που έχει αλεπού για πολιτικό, απατεώνα για
φιλόσοφο, μπαλώματα και απομιμήσεις είναι η τέχνη του.
Το έθνος να λυπάστε που έχει σοφούς από χρόνια βουβαμένους.”
Η ψυχή μου μου μίλησε και μ’ έμαθε να πίνω το κρασί που δεν μπορεί να βγει από το πατήρι και δεν μπορεί να χυθεί από κούπες πού τα χέρια μπορούν να σηκώσουν ή τα χείλη ν’ αγγίξουν.
Όταν η αγάπη σε καλεί, ακολούθησέ την,
Να είσαι ευγνώμων για τις δύσκολες στιγμές. Σου έδειξαν πόσο δυνατός μπορείς να είσαι.
Η καλοσύνη είναι αρετή των δυνατών των ανθρώπων.
Δεν υπάρχει απόλυτη αλήθεια.
Είναι οι μικρόψυχοι άνθρωποι εκείνοι που προσπαθούν να εξευτελίσουν τους άλλους.
Το κακό που κάνουν άλλοι σε σένα, είναι πιο εύκολο να το ξεχάσεις, από το κακό που κάνεις εσύ σε άλλους.
Μπορεί να ξεχνάς εκείνους που σε έκαναν να γελάσεις, αλλά δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσεις εκείνους που ήταν δίπλα σου στις πιο σκοτεινές στιγμές.
Τα απλά πράγματα στη ζωή, είναι και τα πιο συναρπαστικά.
Η αγάπη είναι ζωή. Και η ζωή αγάπη.
Πάντα να βάζεις αγάπη στη δουλειά σου.
Για να καταλάβεις την καρδιά και το μυαλό ενός ανθρώπου, δες τι σε εμπνέει να κάνεις.
Η αληθινή αγάπη ποτέ δεν είναι κτητική.
Προσπάθησε να αντιμετωπίζεις τους κακούς τρόπους των ανθρώπων με ευχάριστο τρόπο.
Η αγάπη συνδέει τα πάντα μέσα σε μια απόλυτη αρμονία.
Δες και τη θετική πλευρά της ζωής.
Δεν βλέπουμε τα πράγματα όπως είναι στην πραγματικότητα. Τα βλέπουμε σύμφωνα με το ποιοι είμαστε εμείς.
Η αληθινή αγάπη δημιουργείται όταν δυο άνθρωποι βρεθούν κοντά, πρώτα στο πνεύμα.
Αφήστε χώρο στις σχέσεις σας.
Αν προσεύχεσαι όταν βρέχει, θυμήσου να προσευχηθείς και όταν έχει λιακάδα.
Όταν δίνεις ολόκληρο τον εαυτό σου, τότε δίνεις πραγματικά.
Η αληθινή ομορφιά πηγάζει από μέσα μας.
Τα παιδιά σου δεν σου ανήκουν. Είναι γιοι και κόρες, της ίδιας της ζωής.
Κάθε σχέση πρέπει να είναι ελεύθερη από δεσμά.
Κάθε ομορφιά και μεγαλείο σ΄ αυτό τον κόσμο δημιουργείται από μια μόνο σκέψη ή συναίσθημα μέσα στον άνθρωπο. Κάθετι που βλέπουμε σήμερα, κάθετι που έφτιαξαν οι πρoηγούμενες γενιές, ήταν, πριν φανερωθεί, μια σκέψη στο νου ενός ανθρώπου ή μια παρόρμηση στην καρδιά μιας γυναίκας.
Η στάση σου απέναντι στη ζωή, θα καθορίσει και τη στάση της ζωής απέναντί σου.
Ο φίλος που βρίσκεται μακριά, καμιά φορά είναι πιο κοντά σου από εκείνον που ζει στη διπλανή πόρτα.
Η πεταλούδα που τριγυρίζει γύρω στη λάμπα μέχρι να πεθάνει είναι πιο αξιοθαύμαστη από το τυφλό ποντίκι που ζει μέσα στη σκοτεινή τρύπα.
Το δάκρυ του νέου είναι σα μια σταγόνα δροσιάς πάνω στο φύλλο του τριαντάφυλλου, ενώ το δάκρυ του γέρου είναι σαν ένα κίτρινο φύλλο που πέφτει με τον άνεμο καθώς πλησιάζει ο χειμώνας.
Είμαι ζωντανός όπως κι εσύ και βρίσκομαι δίπλα σου. Κλείσε τα μάτια σου, κοίτα γύρω σου και θα με δεις μπροστά σου. (επίγραμμα στα αραβικά έξω από τον τάφο του Χαλίλ Γκιμπράν).
