Το ακριβές σημείο ταφής του Πλάτωνα κατέστη δυνατό να εντοπιστεί, σύμφωνα με έρευνα του Ιταλικού Ιδρύματος Ερευνών, η οποία βασίσθηκε σε παπύρους της τοποθεσίας Ερκολάνο (Ηράκλειο), κοντά στην Νάπολη.
Σύμφωνα με την έρευνα, με υπεύθυνο τον Ιταλό Γκρατσιάνο Ρανόκια, ειδικό στην μελέτη παπύρων, ο Πλάτωνας ενταφιάστηκε στην «Ακαδημία» που φέρει το όνομά του στην Αθήνα, σε κήπο πλησίον του «ναού των Μουσών».
Οι Ιταλοί ερευνητές προσθέτουν ότι από την νέα αυτή ανάγνωση «προκύπτει πως ο Πλάτωντας πωλήθηκε ως δούλος ήδη το 404 π. Χ., όταν οι Σπαρτιάτες κατέκτησαν την Αίγινα, ή, ως εναλλακτική περίπτωση, το 399 π. Χ. , αμέσως μετά τον θάνατο του Σωκράτη».
Μέχρι τώρα, για το συγκεκριμένο συμβάν γινόταν πάντα αναφορά στο 387 π.Χ. και στην περίοδο κατά την οποία ο Πλάτωνας βρισκόταν στις Συρακούσες της Σικελίας.
Τα ελάχιστα στοιχεία που γνωρίζουμε για τον Πλάτωνα
Aπό το βιβλίο «Το βιβλίο των νεκρών φιλοσόφων» αναφέρεται πως κατά τον Κικέρωνα, ο Πλάτωνας αποβίωσε την ώρα που έγραφε. Όμως ο Έρμιππος λέει ότι πέθανε σ’ ένα γαμήλιο φαγοπότι σε ηλικία 81 ετών και ότι ενταφιάστηκε στο χώρο της Ακαδημίας.
Ο Νεοπλατωνικός της Αναγέννησης Μαρσίλιο Φιτσίνο προσθέτει ότι ο Πλάτωνας πέθανε ανήμερα των γενεθλίων του και σχολιάζει ότι ο αριθμός 81 έχει τεράστια σημασία, καθώς είναι ο τελειότερος, γινόμενο του 9 επί 9 και άθροισμα του 8 συν 1. Όμως μία διαφορετική εκδοχή αναφέρει ότι ο Πλάτωνας πέθανε μαστιζόμενος από ψείρες. Πάντως όποιος διαδίδει μια τόσο σιχαμερή ιστορία «τον θίγει βαθύτατα», αποφαίνεται το 1687 ο εμβριθής Τόμας Στάνλεϋ στην Ιστορία της Φιλοσοφίας.
H σημασία των παπύρων του Ερκολάνο
Ο εντοπισμός του σημείου ταφής του Πλάτωνα, στην Ακαδημία της Αθήνας, έγινε χάρη σε βιονική ανάγνωση παπύρων που βρίσκονταν στο Ερκολάνο της Κάτω Ιταλίας και απανθρακώθηκαν από την έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ..
Πρόκειται συνολικά για πάνω από 1.800 παπύρους, με φιλοσοφικά κείμενα, κυρίως του Φιλοδήμου του Επικούρειου. Στην μεγάλη τους πλειοψηφία φυλάσσονται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Νάπολης και δεν εκτίθενται στο κοινό διότι θεωρούνται ιδιαίτερα «ευαίσθητα» αρχαιολογικά ευρήματα.
Σύμφωνα με την επίσημη καταγραφή, πρόκειται για 1.814 παπύρους και αποσπάσματα, οι 1.756 από τους οποίους ανακαλύφθηκαν το 1855. Χάρη στις προσπάθειες των παπυρολόγων, μέχρι τώρα 340 έχουν αναγνωστεί, 970 θεωρούνται μερικώς κατεστραμμένοι, ενώ περίπου 500 είναι απανθρακωμένα αποσπάσματα.
