Αν πέσεις, στάσου στο ύψος σου και προσπάθησε ξανά…”
Nadia Comaneci
Αριθμός 10… Αν ο κόσμος θυμόταν μόνο ένα πράγμα για τη Νάντια Κομανέτσι, θα ήταν αυτό…
Μια μικροκαμωμένη κοπέλα, η οποία το 1976, στην Ολυμπιάδα του Μόντρεαλ, εντυπωσίασε όλη την υφήλιο με τη χάρη και την ευκινησία της, θα μείνει στη μνήμη όλων ως η πρώτη αθλήτρια της γυμναστικής που της δόθηκε το άριστα για τις τέλειες επιδόσεις της. Και δεν ήταν μόνο ένα…Αλλά επτά τα δεκάρια που της απένειμαν οι κριτές…
“Μια μέρα πήγα σχολείο ψάχνοντας για παιδιά με ταλέντο και γυμναστική και είδα στον κήπο δύο κοπέλες να παίζουν στο διάλειμμα. Έτρεχαν και πηδούσαν παριστάνοντας τις γυμνάστριες. Μέχρι να τις πλησιάσω, είχε χτυπήσει το κουδούνι, μπήκαν στην τάξη τους και τις έχασα. Ήξερα ότι δεν θα έφευγα από το σχολείο πριν τις βρω. Πήγαινα από τάξη σε τάξη ψάχνοντας, αλλά ήταν αδύνατο να τις βρω. Γύρισα όλες τις τάξεις δύο φορές και δεν τις βρήκα πουθενά. Τη τρίτη φορά άρχισα να ρωτάω ποιά παιδιά αγαπούσαν τη γυμναστική. Σε κάθε τάξη κάποια κοριτσάκια σήκωναν το χέρι τους, αλλά σε μια τάξη δύο κοπέλες πετάχτηκαν από το θρανίο τους κι άρχισαν να φωνάζουν `εγώ`. Ήταν η Nadia και άλλη μία κοπέλα, που σήμερα είαι μια πολλά υποσχόμενη μπαλαρίνα.” Η Νάντια Κομανέτσι πήγε στο ειδικό σχολείο για αθλητές, όπου έκανε τέσσερις ώρες την ημέρα γυμναστική και πέντε ώρες μάθημα. Στα επτά της χρόνια -μικρότερη από κάθε άλλη- κατετάγη 13η στο Εθνικό Πρωτάθλημα Νέων της Ρουμανίας. Την επόμενη χρονιά ήταν πρώτη. Το 1975 κερδίζει το χρυσό τους Πανευρωπαικούς και ανακηρύσσεται από τηον Παγκόσμια Ομοσπονδία Γυμναστικής, αθλήτρια της χρονιάς. Το 1976 ήταν η μεγάλη της χρονιά. Συμμετέχει στους Ολυμπιακούς αγώνες του Μόντρεαλ. Ήδη, την πρώτη μέρα των αγώνων, παίρνει από έναν κριτή το πρώτο δεκάρι στην ιστορία της γυμναστικής. Τις επόμενες πέντε μέρες παίρνει άλλα έξι δεκάρια και κερδίζει συνολικά τρία χρυσά μετάλλια – ασύμμετροι ζυγοί, δοκός και σύνθετο ατομικό- ένα αργυρό κι ένα χάλκινο. Ήταν μόλις 14 ετών ,είχε ύψος 1,5 μέτρο και ζύγιζε 39 κιλά. Η συμμετοχή της στους αγώνες δεν άφηνε και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας, καθώς ήταν τραυματισμένη στο πόδι και πονούσε πολύ. Οι ασκήσεις της, γεμάτες χάρη και φρεσκάδα, ήταν πολύ πιο δύσκολες από αυτές που συνηθίζονταν μέχρι τότε και τα άλματα στο έδαφος και στους ασύμμετρους ζυγούς, εντυπωσιακά επικίνδυνα. Η άνεσή της στη δοκό , η καταπληκτική ηρεμία της σε κάθε κίνησή της και η πρωτοτυπία των ασκήσεών της, έκαναν την Κομανέτσι μοναδική. Έπειτα από αυτήν, είπαν ότι το άθλημα έγινε πολύ πιο δύσκολο και εξαιρετικά δημοφιλές. Η ίδια, μέσα σε λίγες ώρες, είχε γίνει το πρόσωπο της ημέρας. Είναι χαρακτηριστικό ότι το κομπιούτερ των αγώνων δεν είχε ρυθμιστεί μέχρι το 10 κι έτσι την πρώτη φορά έδειξε 1. Για το πρώτο της δεκάρι είχε πει: “Άρχισα να πιστεύω ότι ίσως είχα πάρει 10 όταν άκουσα τον κόσμο να χειροκροτά τόσο δυνατά. Εγώ είχα βαθμολογήσει τον εαυτό μου με 9,90. Μια συναθλήτριά μου με έσπρωξε να χαιρετήσω τον κόσμο. Κούνησα το χέρι μου. Δεν είχα καταλάβει τί σήμαινε το πρώτο 10 στην Ολυμπιάδα.” Στη Ρουμανία, όπου επέστρεψε θριαμβευτικά, ένιωσε έκπληξη όταν είδε χιλιάδες ανθρώπους να την υποδέχονται και να τραγουδούν ρυθμικά:”Άξιζες ένα 20.” Τα επόμενα χρόνια η Κομανέτσι κυριαρχεί. Το 1980, στους Ολυμπιακούς της Μόσχας, κερδίζει δύο χρυσά μετάλλια και δύο αργυρά. Σε εκείνη την Ολυμπιάδα κέρδισε άλλα δύο χρυσά μετάλλια, ενώ, μετά από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, κέρδισε και τον τίτλο του Ήρωα της Σοσιαλιστικής Εργασίας της Ρουμανίας. `Ηταν η πιο νέα που κέρδισε το βραβείο αυτό κατά τη διάρκεια της διοίκησης του Nicolae Ceausescu.
Τα πράγματα στη Ρουμανία δεν πήγαιναν καλά και αυτό δυσκόλευε τη ζωή της Κομανέτσι. Ο λατρεμένος της προπονητής Karolyi αυτομόλησε στις ΗΠΑ το 1981, ως αντίδραση στην καταπιεστική διακυβέρνηση Ceausescu. Η Nadia Comaneci κλήθηκε να τον ακολουθήσει. Ωστόσο δεν θέλησε να εγκαταλείψει την οικογένειά της και έτσι αρνήθηκε.
Στα 19 της χρόνια, συμμετείχε στο τελευταίο της μεγάλο αθλητικό γεγονός, ενώ κατόπιν αποσύρθηκε από την ενεργό δράση, με την επίσημη διακήρυξη της αποχώρησής της να λαμβάνει χώρα λίγο πριν από τους Ολυμπιακούς του `84 του Λος Άντζελες. Στην τελετή που διοργανώθηκε στο Βουκουρέστι προς τιμή της παραβρέθηκε ακόμα και ο πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής.
Tότε όμως, καθεστώς Τσαουσέσκου τη θεωρούσε πρότυπο του κομμουνιστικού αθλητικού μοντέλου και κάτω από τον φόβο της αυτομόλησής της στην Αμερική, της απαγόρευε τα ταξίδια σε δυτικές χώρες, εξαφανίζοντάς τη κυριολεκτικά από τη δημόσια σφαίρα, την ίδια στιγμή που θα ξεκινούσε η στενή παρακολούθηση της προσωπικής της ζωής. Αποφασίζει, λοιπόν, να φύγει για την Αμερική…
Ήταν 28 Νοεμβρίου του 1989 όταν η θρυλική Ολυμπιονίκης και κορυφαία αθλήτρια της ενόργανης γυμναστικής, φτάνει στην αμερικανική μητρόπολη -στο αεροδρόμιο της Νέας Υόρκης. Συγκλονιστικός ήταν ο τρόπος με τον οποίο αυτή η κορυφαία προσωπικότητα έφυγε από την πατρίδα της, σε μια εποχή που ο Ψυχρός Πόλεμος δεν είχε ακόμη τελειώσει.
Με τη βοήθειά του μετέβη στην Αυστρία, όπου αμέσως πήγε στην αμερικανική πρεσβεία και ζήτησε πολιτικό άσυλο. Αυτή η είδηση έκανε τον γύρο του κόσμου και τα ειδησεογραφικά πρακτορεία μετέδιδαν με έκτακτα τηλεγραφήματα ότι “η Nadia Comaneci άφησε πίσω της ένα πολυτελέστατο διαμέρισμα, ένα αυτοκίνητο και την οικονομική ασφάλεια, για χάρη της ελευθερίας”.
Ο πρώτος άνθρωπος που την υποδέχθηκε ήταν ο προπονητής της, Bela Karolyi, ο οποίος δήλωνε: “Είμαι ευτυχισμένος, γιατί τελικά έκανε το μεγάλο βήμα, που θα την οδηγήσει σε μια ελεύθερη ζωή”.
“Εκείνη την εποχή, το να έφευγε κάποιος κρυφά στο εξωτερικό σήμαινε ότι χανόταν για πάντα. Θα ήταν αδύνατον πλέον να επιστρέψει. Ήταν ταξίδι χωρίς γυρισμό. Ουδέποτε το είπα στη μητέρα μου, γιατί ήμουν σίγουρη πως θα πάθαινε καρδιακή προσβολή. Το είπα μόνο στον αδελφό μου. Ήταν μια σκληρή νύχτα που δεν θα ήθελα να θυμάμαι”, αναφέρει σε συνέντευξή της πολλά χρόνια αργότερα η Nadia Comaneci .
Από τον Απρίλιο του 1996 είναι παντρεμένη με τον Μπαρτ Κόνερ- πρώην αθλητή και καλό της φίλο από τους Ολυμπιακούς του `76. Η λαμπρή τελετή έγινε στο Βουκουρέστι και το περιοδικό Sports Illustrated να την αποκάλεσε«την εκδοχή του βασιλικού γάμου στον κόσμο των σπορ». Η δημοκρατική κυβέρνηση της Ρουμανίας της συμπεριφέρθηκε σαν βασίλισσα, δίνοντάς της ακόμα και την προεδρική κατοικία για τις ανάγκες της γαμήλιας τελετής. Στις 3 Ιουνίου 2006, θα ερχόταν στον κόσμο και ο γιος της, Dylan Conner
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Nadia Comaneci μαγνήτισε τους θεατές και κριτές των Ολυμπιακών του `76, κι άλλαξε τη μοίρα της ενόργανης γυμναστικής… για πάντα…
