Ποιοι το χειρότερο σενάριο που μπορεί να συμβεί – Τι είναι οι γεωμαγνητικές καταιγίδες
Εντείνεται η γεωμαγνητική καταιγίδα που πλήττει τη Γη αυτό το Σαββατοκύριακο, με την αμερικανική Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας (NOAA) να προβλέπει ότι ενδέχεται να είναι η ισχυρότερη των τελευταίων 165 ετών. Με το βόρειο σέλας να εμφανίζεται και να χαρίζει μοναδικές εικόνες στις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Καναδά, αλλά και τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη της Ασίας και της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ισλανδίας, της Φινλανδίας, της Σουηδίας, της Νορβηγίας, αλλά και της Γερμανίας, όμως οι επιστήμονες λένε ότι ο «αληθινός κίνδυνος» ίσως να μην έχει κάνει ακόμα την εμφάνισή του.
Στο χειρότερο σενάριο –καθώς η γεωμαγνητική καταιγίδα έχει αναβαθμιστεί στο επίπεδο G5 ή «ακραίο»- μπορεί να συμβεί ό,τι και το 1859, στη διάρκεια του «Γεγονότος Κάριγκτον». Τότε, οι επικοινωνίες είχαν διακοπεί σε όλο τον κόσμο, καθώς οι τηλεγραφικοί σταθμοί είχαν τυλιχτεί στις φλόγες! Στη σημερινή κοινωνία, που εξαρτάται σε τόσο μεγάλο βαθμό από τον ηλεκτρισμό και το διαδίκτυο, η γεωμαγνητική καταιγίδα θα μπορούσε να προκαλέσει εκτεταμένες διακοπές της ηλεκτροδότησης και προβλήματα στα δίκτυα τηλεπικοινωνίας, τα συστήματα πλοήγησης, τις ραδιοφωνικές και δορυφορικές λειτουργίες, καθώς και ζημιές σε κρίσιμες υποδομές. Κίνδυνος μπορεί να υπάρξει για τους αστροναύτες που δεν θα φορούν ειδικές στολές.
Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες επηρεάζουν επίσης τις πτήσεις των εμπορικών αεροπορικών εταιρειών, οι οποίες έχουν οδηγίες να μένουν μακριά από τους πόλους της Γης κατά τη διάρκεια τέτοιων γεγονότων λόγω του κινδύνου απώλειας των δυνατοτήτων επικοινωνίας ή πλοήγησης.
Οι γεωμαγνητικές καταιγίδες είναι εκρήξεις πλάσματος από την επιφάνεια του ηλίου, οι οποίες κατευθύνουν ακτινοβολία προς τη Γη. Όταν η ακτινοβολία αυτή φτάσει στον πλανήτη μας, προκαλεί αλλαγές στο μαγνητικό πεδίο του πλανήτη μας. Το υλικό που στέλνεται με ταχύτητα μακριά από τον ήλιο κατά τη διάρκεια των στεμματικών εκτοξεύσεων μάζας μπορεί να φτάσει στη Γη μεταξύ 30 και 72 ωρών μετά, προκαλώντας γεωμαγνητικές καταιγίδες που επηρεάζουν τους δορυφόρους και δημιουργούν ηλεκτρικά ρεύματα στην ανώτερη ατμόσφαιρα που ταξιδεύουν μέσω του εδάφους και μπορούν να έχουν αντίκτυπο στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας.
Η πιο πρόσφατη τέτοια καταιγίδα μεγάλης έντασης (G5) καταγράφηκε στις 20 Ιανουαρίου 2005, όταν μια καταιγίδα ενεργητικών πρωτονίων προσέκρουσε στη Γη, προκαλώντας μια ραδιοέκρηξη με υψηλή συχνότητα, υποδεικνύοντας την παρουσία μεγάλου αριθμού ενεργητικών ηλεκτρονίων σε πολύ ισχυρά μαγνητικά πεδία. Τότε, είχαν καταγραφεί διακοπές της ηλεκτροδότησης στη Σουηδία, ενώ είχαν καταστραφεί μετασχηματιστές στη Νότια Αφρική.
Το Κέντρο Πρόβλεψης Διαστημικού Καιρού στις ΗΠΑ, χαρακτηρίζει αυτό το γεγονός «ασυνήθιστο». Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι έχουν καταγραφεί μόλις τρεις γεωμαγνητικές καταιγίδες στον τρέχοντα ηλιακό κύκλο- από τον Δεκέμβριο του 2019, αλλά όλες θεωρήθηκαν ασθενείς και είχαν ουσιαστικά μηδενική επίπτωση στη Γη. Η πιο ισχυρή γεωμαγνητική καταιγίδα που έχει καταγραφεί στη Γη, μετά το «Γεγονός Κάριγκτον» του 1859, ήταν το 1989, όταν η… διαστημική κακοκαιρία οδήγησε σε μαζική διακοπή της ηλεκτροδότησης στο Κεμπέκ του Καναδά για περισσότερες από εννέα ώρες, αφού οι γεωμαγνητικές διακυμάνσεις προκάλεσαν βλάβες σε μετασχηματιστές και άλλο σημαντικό εξοπλισμό.
Πάντως, στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι κυβερνητικές υπηρεσίες έχουν προειδοποιήσει ότι η γεωμαγνητική καταιγίδα αυτών των ημερών μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην ηλεκτροδότηση και τις επικοινωνίες, με τις αρχές να προτείνουν στους πολίτες να έχουν εφοδιαστεί με επιπλέον μπαταρίες ή ακόμα και χειροκίνητους φορτιστές για μικρές ηλεκτρικές συσκευές. Ανάμεσα στις συμβουλές προς τους πολίτες ήταν επίσης να αποσυνδέσουν τις ηλεκτρικές συσκευές από τις πρίζες για να τις προστατεύσουν από τις αυξομειώσεις τάσεις που αναμένονται και να μειώσουν την κατανάλωση ρεύματος, όπως και να φροντίσουν να έχουν καύσιμα στα ρεζερβουάρ των αυτοκινήτων τους (ή να είναι φορτισμένα, εάν πρόκειται για ηλεκτρικά) καθώς σε εκτεταμένες διακοπές ρεύματος οι σταθμοί ανεφοδιασμού αυτοκινήτων δεν θα λειτουργούν.
