172 χρόνια πριν, στις 25 Ιουνίου του 1852 γεννήθηκε ο κύριος του Καταλανικού Μοντερνισμού που έφερε τη ζωή στα κτίρια. Μερικά από τα πιο αξιόλογα έργα του στη Βαρκελώνη μιλούν για την έμπνευσή του στη φύση και το πάθος του για τις γεωμετρικές φόρμες.
“Η ευθεία γραμμή ανήκει στους ανθρώπους. Η κυρτή ανήκει στον Θεό.” Antoni Gaudi
Υπήρξε ένας από τους σπουδαιότερους αρχιτέκτονες του καταλανικού μοντερνισμού. O Antoni Gaudi επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τους Viollet-le-Duc, John Ruskin και Richard Wagner και μέσα από το έργο του θέλησε να ανανεώσει την τοπική αρχιτεκτονική έκφραση επεξεργαζόμενος νέες φόρμες. Το σπουδαιότερο, ίσως, και τελευταίο δημιούργημά του είναι η Sagrada Familia. Τραγική ειρωνεία είναι ότι, στις 7 Ιουνίου 1926, καθώς πήγαινε να δει την κατασκευή της, χτυπήθηκε από διερχόμενο τραμ και απεβίωσε , στις 10 Ιουνίου.
Η Βαρκελώνη δεν είναι τυχαία η πιο όμορφη και η πιο κοσμοπολίτικη ισπανική πόλη που καθηλώνει τους πάντες με την εκπληκτική αρχιτεκτονική της. Όταν επισκέφθηκα τη Βαρκελώνη και είδα το θεϊκό έργο του – ένας χαρακτηρισμός που του αξίζει- υποκλίθηκα στο χάρισμα ενός ανθρώπου που καταφέρνει να “κόβει την ανάσα” σε όποιον αντικρίζει τα δημιουργήματά του.
Ποιος ήταν ο Antoni Gaudi
Γεννήθηκε στην Ταραγόνα το 1852. Στα πρώτα του χρόνια, πέρασε πολλές ώρες παρατηρώντας τη φύση. Ως φοιτητής της αρχιτεκτονικής, δεν έλαμψε, αλλά ξεπέρασε τον εαυτό του με ιδιοφυείς ιδέες. Η φύση ήταν ο κύριος δάσκαλος του Antoni Gaudi και η υπέρτατη πηγή έμπνευσης. Εμπνεύστηκε από τη φύση για να διαμορφώσει όλα του τα έργα.
Ο Gaudi ήθελε να ανακαλύψει την ουσία της Μητέρας Γης και να περάσει την ουσία της στις δημιουργίες του. Ο κύριος χορηγός του ήταν ο Eusebi Güell, ο οποίος κατάφερε εντυπωσιακά να ωθήσει τη βιομηχανία σε εθνικό επίπεδο και ξεκίνησε μια σχέση αμοιβαίου θαυμασμού με τον Antoni Gaudi. Έφτασε σε επαγγελματική επιτυχία με την Εκκλησία της Colonia Güell, την Casa Batllο, την Casa Mila (επίσης γνωστή ως La Pedrera), το Park Güell και τη Sagrada Familia.
Την ίδια στιγμή που έφτανε στο επαγγελματικό μεγαλείο, ο Καταλανός αρχιτέκτονας άρχισε την προσωπική του απόσυρση σταδιακά μακριά από την κοινωνική του ζωή και ξεκινώντας μια περίοδο πιο μυστικιστικής και θρησκευτικής ζωής , που συμπίπτουν με το έργο του στην ημιτελή Sagrada Familia. Το 1926, ο Gaudi χτυπήθηκε από τραμ και πέθανε λίγο αργότερα. Τάφηκε στη Sagrada Familia όπου μπορεί κανείς να επισκεφτεί τον τάφο του.
Στο στυλ αρχιτεκτονικής του Καταλανικού Μοντερνισμού, τα έργα του δείχνουν την αναζήτησή του για την τελειότητα στην τέχνη, την τελειότητα στην ανθρωπότητα και την τελειότητα στην κοινωνία. Μερικά από τα πιο διάσημα και πιο δημοφιλή κτίρια του Gaudi στη Βαρκελώνη περιλαμβάνουν το La Sagrada Familia, το Park Güell, το Casa Batllo, το Casa Mila και το Casa Calvet.
Casa Batllo` (1904 – 1906)
Passeig de Gracia, 43, 08007 Βαρκελώνη, Ισπανία
Το Casa Batllo` είναι ένα όμορφο αρχιτεκτονικό έργο εμπνευσμένο από τη φύση. Μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς από την UNESCO. Το αρχικό σπίτι χτίστηκε μεταξύ 1875 και 1877. Το 1900, ο Josep Batllο αγόρασε το σπίτι και το 1904 ανέθεσε τις εργασίες ανακαίνισης στον Γκαουντί που το ολοκλήρωσε το 1906. Ο Gaudiεπέκτεινε την εσωτερική αυλή, άλλαξε τις προσόψεις του δρόμου και του εσωτερικού , έστεψε το κτίριο με νέο κάλυμμα, και άλλαξε τους ορόφους. Το Casa Batlló είναι μια εικαστική σύνθεση, λαμπερή με το μεσογειακό φως.
Το Casa Batllο είναι το μοναδικό παράδειγμα στον κόσμο του οποίου ο ισχυρός συμβολισμός και ο χαρακτήρας δημιουργούν μια μαγική ιστορία πέρα από τον μοντερνισμό, την ποίηση και την τέχνη. Το σπασμένο γυαλί και τα υαλωμένα κεραμικά από το Paseo de Gracia κάνουν την εμβληματική πρόσοψη ένα φιλόξενο εσωτερικό. Από το 1993, το Casa Batllο κατοικείται από τους σημερινούς ιδιοκτήτες του. Το σπίτι νοικιάζει τις εγκαταστάσεις του για εκδηλώσεις. Το Casa Batllο δέχεται ένα εκατομμύριο επισκέπτες ετησίως.
Park Guell (1900 – 1914)
08024 Βαρκελώνη, Ισπανία
O Eusebi Guell ανέθεσε στον Gaudi να εκπονήσει σχέδια για την ανάπτυξη μιας περιουσίας για εύπορες οικογένειες σε μια μεγάλη ιδιοκτησία που είχε αποκτήσει στη ζώνη γνωστή ευρέως ως Muntanya Pelada (γυμνό βουνό). Το Park Güell άρχισε να χτίζεται το 1900 και ολοκληρώθηκε το 1914. Ο ίδιος ο Antoni Gaudi μετακόμισε εκεί το 1906 για να ζήσει με τον πατέρα και την ανιψιά του. Το σπίτι του στο Park Güell άνοιξε στο κοινό ως Μουσείο Οικίας Gaudi το 1963.
Το Park Güell έγινε ένα δημόσιο πάρκο που εκτιμήθηκε πολύ από τους κατοίκους της Βαρκελώνης, καθώς και ένας σημαντικός πόλος έλξης για τους επισκέπτες. Το Park Güell αναγνωρίστηκε ως καλλιτεχνικό μνημείο το 1969 και ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO το 1984.
Casa Mila`, επίσης γνωστό ως La Pedrera (1906 – 1912)
Provença, 261-265, 08008 Barcelona, Spain
Το Casa Mila` ήταν η τελευταία ιδιωτική κατοικία που σχεδιάστηκε από τον Antoni Gaudi. Είναι το πιο εμβληματικό έργο της αστικής αρχιτεκτονικής λόγω τόσο των κατασκευαστικών και λειτουργικών του καινοτομιών, όσο και των διακοσμητικών λύσεων του. Ωστόσο, το κτίριο ήταν αμφιλεγόμενο λόγω της κυματοειδούς πέτρινης πρόσοψής του και των στριφτών μπαλκονιών από σφυρήλατο σίδερο.
Το 1984 ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO. Από το 2013 είναι η έδρα του Fundacion Catalunya που διαχειρίζεται την επίσκεψη στο κτίριο, τις εκθέσεις και άλλες πολιτιστικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες στο Casa Milà.
Sagrada Familia ( 1882 – αναμενόμενη ολοκλήρωση το 2026)
Carrer de Mallorca, 401, 08013 Βαρκελώνη, Ισπανία
Η Sagrada Familia (Basílica y Templo Expiatorio de la Sagrada Familia,) που σημαίνει Βασιλική και Εξαγνιστική Εκκλησία της Αγίας Οικογενείας είναι μεγάλη ρωμαιοκαθολική εκκλησία στη Βαρκελώνη της Καταλονίας στην Ισπανία.
Θεωρείται ότι είναι το καλύτερο δείγμα μοντερνιστικής αρχιτεκτονικής που σχεδιάστηκε από τον Antoni Gaudi και καθημερινά χιλιάδες τουρίστες εξερευνούν αυτόν τον περίεργο αλλά ημιτελή ναό.
Μπορεί να είναι ημιτελής, ωστόσο η εκκλησία αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Μάλιστα το Νοέμβριο του 2010 εγκαινιάστηκε και καθαγιάστηκε από τον Πάπα Βενέδικτο ΙΣΤ΄ , έγινε Βασιλική και τώρα πια μπορεί να τελεστεί εκεί η Θεία Λειτουργία και να την παρακολουθήσουν οι πιστοί. Η κατασκευή της La Sagrada Familia ξεκίνησε το 1882. Επί του παρόντος, το 70 τοις εκατό της Basilica de la Sagrada Familia (η Βασιλική της Άγιας Οικογένειας) έχει ολοκληρωθεί, με καθορισμένη ημερομηνία να ολοκληρωθεί έως 2026. Η παραπάνω εικόνα είναι του 2017.
Ο Gaudi τη μεταμόρφωσε με το αρχιτεκτονικό και μηχανικό στυλ του συνδυάζοντας το γοτθικό ρυθμό και μορφές Μοντερνισμού με διαρθρωτικές κολόνες και αψίδες.
Τα τελευταία του χρόνια της ζωής του τα αφιέρωσε στο συγκεκριμένο έργο ενώ όταν έφυγε από τη ζωή , λιγότερο από το ένα τέταρτο του έργου είχε ολοκληρωθεί.Η κατασκευή της προχώρησε με αργούς ρυθμούς. Αυτό συνέβαινει γιατί βασιζόταν σε ιδιωτικές δωρεές, διακόπηκε από τον Ισπανικό Εμφύλιο και τη δεκαετία του `50 ξαναβρέθηκε σε περιοδική πρόοδο . Η κατασκευή πέρασε το μέσο όρο το 2010 και με αναμενόμενη ημερομηνία ολοκλήρωσης το 2026 – επέτειος 100 χρόνων από το θάνατο του Gaudi.
Το εκπληκτικό έργο του Gaudi έχει διχάσει τους πολίτες της Βαρκελώνης. Aυτό συμβαίνει γιατί συναγωνίζεται τον Καθεδρικό Ναό της Βαρκελώνης, η πιθανότητα ότι η δουλειά που έγινε μετά το θάνατό του δεν βασίστηκε στο σχέδιό του, καθώς και ότι το υπόγειο τούνελ ενός υπόγειου τραίνου μπορεί να διαταράξει τη σταθερότητα του κτιρίου.
O Αntoni Gaudi γνώριζε πλήρως το γεγονός ότι δεν θα έβλεπε τον ναό τελειωμένο. Αποφάσισε να σχεδιάσει την κατασκευή της Sagrada Familia σε ενότητες. Ξεκίνησε με την αψίδα και την πρόσοψη της Γέννησης με την ιδέα ότι αν κατάφερνε να αφήσει τουλάχιστον ένα από αυτά τελειωμένο, θα ήταν πιο δύσκολο να εγκαταλείψει την κατασκευή. Και αυτό είναι το μόνο μέρος της Sagrada Familia που χτίστηκε αρχικά από τον Antoni Gaudí.
Προκειμένου να ξεπεράσει τα ελαττώματα που είδε στα γοτθικά δομικά συστήματα, ο Gaudi είχε ως στόχο να δημιουργήσει μια νέα αρχιτεκτονική με ισορροπημένες και αυτοφερόμενες δομές. Πήρε την έμπνευσή του για τη Sagrada Familia από δύο πηγές: το χριστιανικό μήνυμα και τη φύση. Η μακροχρόνια παρατήρηση του φυσικού κόσμου από τον Gaudi του παρείχε πάντα ένα εννοιολογικό και μεθοδολογικό πλαίσιο που υπήρχε σε όλα του τα έργα. Δεν αντέγραψε απλώς τη φύση, αλλά ανέλυσε τη λειτουργία των στοιχείων της για να διατυπώσει δομικά και επίσημα σχέδια τα οποία στη συνέχεια μπόρεσε να εφαρμόσει στην αρχιτεκτονική.
Casa Calvet (1898 – 1899)
Carrer de Sant Marc, 57, 08253 Sant Salvador de Guardiola, Βαρκελώνη, Ισπανία
Το Casa Calvet είναι ένα από τα πρώτα έργα του Gaudi. Θεωρήθηκε η πιο συντηρητική κατασκευή του κορυφαίου αρχιτέκτονα. Αν και περιέχει επίσης έντονα μοντερνιστικά στοιχεία όπως η πρόσοψη που καταλήγει σε καμπύλη και τα μπαλκόνια της σοφίτας που μοιάζουν με κάτι βγαλμένο από παραμύθι. Στο ισόγειο στεγάζει προς το παρόν εστιατόριο.
Το Casa Calvet παραγγέλθηκε από τον κατασκευαστή κλωστοϋφαντουργικών Pere Màrtir Calvet, ο οποίος δημιούργησε τις επαγγελματικές του εγκαταστάσεις στο ισόγειο και στο υπόγειο και χρησιμοποίησε τους επάνω ορόφους ως ιδιωτική του κατοικία. Το 1900, το Δημοτικό Συμβούλιο της Βαρκελώνης απένειμε στο Casa Calvet το βραβείο για το καλύτερο κτίριο της χρονιάς. Το Casa Calvet χτίστηκε σε μπαρόκ καταλανικό στιλ χρησιμοποιώντας πέτρα που εξορύσσονταν στο Montjuic. Το σπίτι διαθέτει υπέροχα σφυρήλατο σίδηρο στα μπαλκόνια. Τόσο η αίθουσα όσο και το ισόγειο παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Εκεί, η τυπική καταλανική οροφή, οι γρανιτένιες κολόνες της Σαλομονίας και οι καμάρες με τα ανάγλυφα σε σχήμα αμπέλου υπενθυμίζουν την προσοχή του Gaudi στη λεπτομέρεια.