Στις 21 Αυγούστου του 1911 κλάπηκε το διασημότερο έργο τέχνης όλων των εποχών.
Αν κάποιος στεκόταν έξω από το Λούβρο στο Παρίσι το πρωί της 21ης Αυγούστου 1911, μπορεί παρατηρούσε τρεις άνδρες να βγαίνουν βιαστικά από το μουσείο.
Εκείνο το πρωί, με το Λούβρο ακόμα κλειστό, τρεις άνδρες “γλίστρησαν” στο μουσείο και σήκωσαν 200 κιλά ζωγραφικής, πλαίσιο και προστατευτική γυάλινη θήκη από τον τοίχο. Απογυμνωμένος από το πλαίσιο και τη θήκη του, ο ξύλινος καμβάς καλύφθηκε με μια κουβέρτα και πήγε στο σταθμό Quai d`Orsay, όπου οι τρεις ληστές επιβιβάστηκαν σε ένα τρένο express στις 7:47 π.μ. έξω από την πόλη.
Είχαν κλέψει τη «Μόνα Λίζα».
Διάσημη σε μια νύχτα
Πριν από την κλοπή της, η «Mona Lisa» δεν ήταν ευρέως γνωστή εκτός του καλλιτεχνικού κόσμου. Ο Leonardo da Vinci ζωγράφισε τον πίνακα το 1507, αλλά μόλις τη δεκαετία του 1860 οι κριτικοί άρχισαν να το αναγνωρίζουν ως αριστούργημα της αναγεννησιακής ζωγραφικής.
Πέρασαν 28 ώρες, λένε, ώσπου κάποιος να προσέξει καν τα τέσσερα γυμνά αγκίστρια.
Αυτός που το παρατήρησε ήταν ένας πιεστικός καλλιτέχνης νεκρής φύσης που έστησε το καβαλέτο του για να ζωγραφίσει αυτή τη γκαλερί στο Λούβρο.
Αλλά ο καλλιτέχνης δεν ανησυχούσε. Εκείνη την εποχή, βρισκόταν σε εξέλιξη ένα έργο για τη φωτογράφηση των πολλών έργων του Λούβρου. Κάθε κομμάτι έπρεπε να μεταφερθεί στην οροφή, αφού οι κάμερες της ημέρας δεν λειτουργούσαν καλά στο εσωτερικό.
Τελικά έπεισε έναν φρουρό ,να πάει να δει πόσο καιρό θα είχαν οι φωτογράφοι τον πίνακα. “Έφυγε και γύρισε και είπε, “Ξέρεις, οι φωτογράφοι λένε ότι δεν το έχουν!”.
Ξαφνικά, η Mona Lisa γίνεται αυτός ο απίστευτα διάσημος πίνακας — κυριολεκτικά εν μία νυκτί.
Αφού το Λούβρο ανακοίνωσε την κλοπή, οι εφημερίδες σε όλο τον κόσμο κυκλοφόρησαν πρωτοσέλιδα για το χαμένο αριστούργημα.
«60 ντετέκτιβ αναζητούν την κλεμμένη «Mona Lisa», αγανακτισμένο το κοινό της Γαλλίας», δήλωσαν οι New York Times. Η ληστεία είχε γίνει κάτι σαν εθνικό σκάνδαλο.
Κάποια στιγμή, ο Αμερικανός μεγιστάνας και λάτρης της τέχνης JP Morgan θεωρήθηκε ύποπτος ότι παρήγγειλε την κλοπή. Ο Pablo Picasso θεωρήθηκε επίσης ύποπτος και ανακρίθηκε.
Και καθώς οι εντάσεις κλιμακώνονταν μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας ενόψει του Α` Παγκοσμίου Πολέμου, “υπήρχαν άνθρωποι που πίστευαν ότι ο Kaizer ήταν πίσω από αυτό”.
Μετά από μια εβδομαδιαία διακοπή λειτουργίας, το Λούβρο άνοιξε ξανά για όχλους ανθρώπων, μεταξύ των οποίων και ο Franz Kafka, όλοι έσπευσαν να δουν το κενό σημείο που είχε γίνει «σημάδι ντροπής» για τους Παριζιάνους.
Εν τω μεταξύ, οι κλέφτες είχαν κάνει μια καθαρή απόδραση. Ήταν τρεις Ιταλοί: δύο αδέρφια, ο Vincenzo και ο Michele Lancelotti, και ο αρχηγός, Vincenzo Perugia. Ήταν ένας τεχνίτης που είχε δουλέψει στο Λούβρο για να τοποθετήσει τις ίδιες προστατευτικές γυάλινες θήκες που είχε σκίσει από τη «Mona Lisa».
O Perugia ήλπιζε να πουλήσει τον πίνακα. Αλλά η ληστεία είχε λάβει τόση μεγάλη προσοχή που η «Mona Lisa» έγινε περιζήτητο έργο τέχνης. “Μέσα σε λίγες μέρες, οι εφημερίδες πρόσφεραν ανταμοιβές. Ο Perugia το άφησε στο ψεύτικο πάτο ενός μπαούλου στην πανσιόν του στο Παρίσι.
Είκοσι οκτώ μήνες αφότου το άρπαξε από το Λούβρο, o Perugia τελικά κατάφερε να πουλήσει τη «Mona Lisa» σε έναν έμπορο έργων τέχνης στη Φλωρεντία.
Αλλά ο έμπορος ήταν καχύποπτος. Έβαλε τον επικεφαλής μιας ιταλικής γκαλερί τέχνης να έρθει να ρίξει μια ματιά στον πίνακα.
Μια σφραγίδα στο πίσω μέρος επιβεβαίωσε την αυθεντικότητά της.
Toυ είπαν να το αφήσει μαζί τους και θα πάρει μια αμοιβή. O Perugia γύρισε σπίτι. Όμως μισή ώρα αργότερα, προς έκπληξή του, η αστυνομία ήταν στην πόρτα του.
Είπε αργότερα ότι προσπαθούσε να το επιστρέψει στην Ιταλία – ότι ήταν πατριώτης και το έκλεψε ο Ναπολέοντας – και προσπαθούσε να το επιστρέψει στη χώρα της γέννησής του. Με πολλές φανφάρες, ο πίνακας επέστρεψε στο Λούβρο. Ο Perugia ομολόγησε την ενοχή του για την κλοπή και καταδικάστηκε σε μόλις οκτώ μήνες φυλάκιση.
Λίγες μέρες μετά τη δίκη του ξέσπασε ο Α` Παγκόσμιος Πόλεμος. Ξαφνικά, το δράμα μιας ληστείας τέχνης βγήκε στα πρωτοσέλιδα.