Είναι πολύ ισχυρές οι ενδείξεις ιστορικού κακοποίησης ή παραμέλησης στα παιδικά χρόνια του ατόμου.
Σύνδρομο Μινχάουζεν. Ένας όρος που προέρχεται από το όνομα του ήρωα του γνωστού βιβλίου του Ροδόλφου Ράσπε, του 1785. Ο λόγος για το βαρόνο Μινχάουζεν, ο οποίος μετά την επιστροφή του από το Ρωσοτουρκικό Πόλεμο, άρχισε να διηγείται φανταστικά κατορθώματα.
Ο Dr. Richard Ascher, ήταν εκείνος που το 1951, πρωτοπεριέγραψε το σύνδρομο Μινχάουζεν και το παρουσίασε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό The Lancet.
Στην Ψυχοπαθολογία ως σύνδρομο Μινχάουζεν ορίζεται η «πλασματική» κατάσταση ασθενείας. Όταν είναι προκαλούμενη ή προσποιούμενη από το ίδιο το άτομο προς τον εαυτό του, μέσω της λήψης φαρμάκων ή αυτοτραυματισμών. Για ποιο λόγο να συμβαίνει αυτό, θα αναρωτηθεί κανείς. Σκοπός είναι να προκαλέσει την προσοχή, τη συμπάθεια των γύρω του και να ασχοληθούν μαζί του.
Το άτομο αυτό είναι εξαιρετικά ενημερωμένο για τα συμπτώματα και την κλινική εικόνα της ασθένειας ή της κατάστασης που ενσαρκώνει. Μάλιστα, έχει συχνά την ικανότητα να πείθει ακόμη και τους πιο έμπειρους γιατρούς ή ειδικούς ψυχικής υγείας.
Σε αντίθεση με τους ασθενείς που πραγματικά αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υγείας, για τους οποίους η νοσηλεία και η παραμονή στο νοσοκομείο δεν είναι μια ευχάριστη έκβαση, το άτομο με Σύνδρομο Μινχάουζεν νιώθει μεγάλη ικανοποίηση αν τελικά νοσηλευτεί…
Ωστόσο, η συγκεκριμένη διαταραχή δεν πρέπει να συγχέεται με την Υποχονδρίαση. Στην πρώτη περίπτωση, το άτομο προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή επικεντρώνεται σε όλους τους ανθρώπους του περιβάλλοντός του και όχι αποκλειστικά στους γιατρούς. Αντιθέτως ένας ασθενής με Υποχονδρίαση, έχει στόχο του να βρίσκεται όσο το δυνατόν «εντός» υποστηρικτικού δικτύου γιατρών των οποίων κι επιθυμεί να έχει τη συνεχή προσοχή τους.
Τα συνήθη σωματικά συμπτώματα του Συνδρόμου είναι κοιλιακό άλγος, ναυτίες, ίλιγγοι, ενώ ο σταθερός στόχος τους είναι να φαίνονται μονίμως άρρωστοι.
Τί και αν ο γιατρός που κάνει τη διάγνωση θεωρεί ότι είναι υγιείς… Εκείνοι δεν αποδέχονται τη διάγνωση και απευθύνονται σε άλλους γιατρούς μέχρι να βρεθεί εκείνος που θα τους πει τη διάγνωση που θέλουν να ακούσουν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πιο σοβαρή και άκρως πιο επικίνδυνη μορφή του Συνδρόμου είναι το Σύνδρομο Μινχάουζεν δια Αντιπροσώπου, το οποίο συναντάται έντονα στην Δικαστική Ψυχολογία. Απαντάται κυρίως σε γυναίκες που προκαλούν ασθένεια, για παράδειγμα στα παιδιά τους εάν είναι μητέρες, ή σε ανήμπορα άτομα (ηλικιωμένους, ή βαριά ασθενείς, κ.ά.).
Είναι πολλές οι περιπτώσεις γυναικών serial killers που έχουν το συγκεκριμένο Σύνδρομο, ενώ σπάνια επικεντρώνονται μόνο σε ένα μόνο θύμα. Συνήθως λειτουργούν ταυτόχρονα σε πολλά άτομα, κι όταν είναι μητέρες με την σειρά σε όλα τα παιδιά τους. Στο τέλος οδηγούν ως και το θάνατο τα θύματά τους. Η πλειοψηφία τους ανήκει στην κατηγορία εκείνη που ονομάζεται στην Εγκληματολογία «Άγγελοι του Θανάτου”.
Ποια είναι όμως τα αίτια του Συνδρόμου Μινχάουζεν ;
Όσο περίεργο και να φαίνεται, αυτά δεν έχουν διευκρινιστεί εντελώς. Το σίγουρο είναι ότι όπως έχουν δείξει οι έρευνες μέχρι σήμερα, στην ανάπτυξή του παίζουν ρόλο, τόσο βιολογικοί όσο και ψυχολογικοί παράγοντες. Επιπλέον, είναι πολύ ισχυρές οι ενδείξεις ιστορικού κακοποίησης ή παραμέλησης στα παιδικά χρόνια του ατόμου. Κυρίως, όταν στερήθηκε η συναισθηματική πληρότητα στην παιδική του ηλικία.
Πιθανά ενδεικτικά στοιχεία αποτελούν: το ασαφές και ασυνάρτητο ιστορικό, οι επαναλαμβανόμενες επισκέψεις στο γιατρό με τα ίδια συμπτώματα, η εμφάνιση των συμπτωμάτων όταν το θύμα βρίσκεται υπό την φροντίδα του θύτη, αλλά και η εξάλειψή τους κατά την απουσία του θύτη.
Σε περίπτωση που ο ειδικός διαγνώσει ή υποψιαστεί ότι κάποιος πάσχει από αυτό το σύνδρομο, καλείται να ειδοποιήσει τις αρμόδιες κοινωνικές υπηρεσίες με σκοπό την άμεση προστασία του θύματος και την αποφυγή περαιτέρω σωματικής ή ψυχικής βλάβης.
Βιβλιογραφία
Huffman, J.C., Stern, T.A. (2003) The diagnosis and treatment of Munchausen’s syndrome. General Hospital Psychiatry: 25:5, p. 358-363.
Munchausen Syndrome by Proxy: A Form of Child Abuse By Grace, Eunice; Jagannathan, NithyaInternational Journal of Child and Adolescent Health, Vol. 8, No. 3, July 1, 2015
Munchausen Syndrome by Proxy By Artingstall, Kathryn AThe FBI Law Enforcement Bulletin, Vol. 64, No. 8, August 1995
Murder Most Rare: The Female Serial Killer By Michael D. Kelleher; C. L. KelleherPraeger, 1998
Lies!, Lies!!, Lies!!! The Psychology of Deceit By Charles V. FordAmerican Psychiatric Press, 1996
* Aπαγορεύεται αναδημοσίευση του κειμένου ή μέρος αυτού, από άλλο site / blog.