Μύκητες όπως ο Aspergillus εξαπλώνονται ραγδαία λόγω της υπερθέρμανσης του πλανήτη, προκαλώντας εκατομμύρια θανάτους ετησίως
Ένας αόρατος αλλά φονικός εχθρός εξαπλώνεται ταχύτατα, προειδοποιούν επιστήμονες του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ: οι μύκητες. Αν και συνήθως περνούν απαρατήρητοι, οι μυκητιάσεις ευθύνονται ήδη για περίπου 2,5 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο, αριθμός που θεωρείται υποεκτιμημένος λόγω έλλειψης δεδομένων. Και τώρα, με την υπερθέρμανση του πλανήτη, το πρόβλημα αναμένεται να γίνει οξύτερο.
Όπως σημειώνει το CNN, ε νέα έρευνα που βρίσκεται υπό αξιολόγηση, επιστήμονες χαρτογράφησαν τη μελλοντική εξάπλωση του Aspergillus, ενός κοινού αλλά δυνητικά θανατηφόρου μύκητα που ευδοκιμεί στο έδαφος και μεταδίδεται μέσω των σπορίων του. Ο Aspergillus μπορεί να προκαλέσει ασπεργίλλωση, μια σοβαρή λοίμωξη των πνευμόνων με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας — 20% έως 40% — ιδίως σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς ή σε άτομα με αναπνευστικά νοσήματα όπως το άσθμα, η κυστική ίνωση και η ΧΑΠ.
«Οι περισσότεροι άνθρωποι εισπνέουν σπόρια καθημερινά χωρίς συνέπειες, αλλά αν το ανοσοποιητικό δεν τα εξουδετερώσει, ο μύκητας αναπτύσσεται και σε απλά λόγια “σε τρώει από μέσα προς τα έξω”», εξηγεί ο ερευνητής Νόρμαν βαν Ράιν.
Σύμφωνα με την έρευνα, δύο είδη του Aspergillus αναμένεται να επεκταθούν ραγδαία λόγω της κλιματικής αλλαγής:
Το Aspergillus flavus, που προτιμά τροπικά κλίματα, θα μπορούσε να αυξήσει την εξάπλωσή του κατά 16% ως το 2100, φτάνοντας μέχρι τον βορρά της Κίνας, της Ρωσίας και της Βόρειας Αμερικής. Το είδος αυτό είναι εξαιρετικά ανθεκτικό στα αντιμυκητιακά και απειλεί και την επισιτιστική ασφάλεια, καθώς προσβάλλει και καλλιέργειες.
Το Aspergillus fumigatus, συχνότερο σε εύκρατα κλίματα, μπορεί να επεκτείνει το πεδίο του κατά 77,5% μέχρι το τέλος του αιώνα, αγγίζοντας περιοχές κοντά στον Βόρειο Πόλο και δυνητικά εκθέτοντας 9 εκατομμύρια ανθρώπους μόνο στην Ευρώπη.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι η κλιματική κρίση όχι μόνο διευρύνει τις γεωγραφικές περιοχές όπου μπορούν να επιβιώσουν οι μύκητες, αλλά και ενισχύει την ικανότητά τους να προσαρμόζονται στις θερμοκρασίες του ανθρώπινου σώματος. Επιπλέον, ακραία καιρικά φαινόμενα όπως πλημμύρες και ξηρασίες ευνοούν τη διασπορά σπορίων σε τεράστιες αποστάσεις.
Παρά τη σοβαρότητα της απειλής, τα δεδομένα για την εξάπλωση και τη διάγνωση των μυκητιάσεων παραμένουν ελλιπή. Σύμφωνα με μελέτη του Πανεπιστημίου Μπέρκλεϊ, οι διαγνώσεις ασπεργίλλωσης αυξάνονται κατά 5% κάθε χρόνο στις ΗΠΑ, με πάνω από 20.000 περιστατικά την τελευταία δεκαετία.
Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έχει ήδη κατατάξει το Aspergillus flavus στην «κρίσιμη» κατηγορία παθογόνων, λόγω της επικινδυνότητάς του και της ανθεκτικότητάς του στη φαρμακευτική αγωγή.
«Ο κόσμος γνωρίζει για τα βακτήρια, τους ιούς και τα παράσιτα, αλλά όχι για τους μύκητες», λέει η καθηγήτρια Elaine Bignell από το Πανεπιστήμιο του Έξετερ. «Κι όμως, είναι εξίσου — αν όχι πιο — φονικοί. Και οποιοσδήποτε από εμάς μπορεί να πληγεί στο μέλλον».
