Χιλιάδες άνθρωποι ξεκίνησαν μία μακρά πορεία μέσα από τα δάση της Βοσνίας στα βήματα των χιλιάδων ανδρών και εφήβων που προσπαθούσαν να διαφύγουν από την φρίκη της Σρεμπρένιτσα τον Ιούλιο 1995.
Κάθε χρόνο, η «πορεία για την ειρήνη» καλύπτει τα 100 χιλιόμετρα ανάμεσα στην Σρεμπρένιτσα, όπου οι σερβικές δυνάμεις της Βοσνίας κατέσφαξαν περί τους 8.000 Μουσουλμάνους, άνδρες και εφήβους, μέχρι το χωριό Νεζούκ, όπου έφθασαν οι πρώτοι επιζήσαντες.
Αφού κατέλαβαν στις 11 Ιουλίου 1995 αυτήν την πόλη θύλακα, που είχε κηρυχθεί «ζώνη προστασίας του ΟΗΕ» και στο εσωτερικό της οποίας βρίσκονταν 40.000 άνθρωποι, ανάμεσά τους καταδιωγμένοι πρόσφυγες, οι σερβικές δυνάμεις υπό τον στρατηγό Ράτκο Μλάντιτς επιδόθηκαν σε μαζικές εκτελέσεις.
Η σφαγή της Σρεμπένιτσα είναι το μόνο έγκλημα του πολέμου της Βοσνίας (1992-1995, 100.000 νεκροί) που χαρακτηρίσθηκε γενοκτονία από την διεθνή δικαιοσύνη.
Ανάμεσα στους 6.000 πεζοπόρους, ο Αμίρ Κούλαγκλιτς, 65 ετών, που τότε υπηρετούσε στον βοσνιακό στρατό, ετοιμάζεται να ξαναπάρει τον δρόμο που είχε πάρει πριν από 30 χρόνια, όταν κατάφερε να διαφύγει από την κόλαση της Σρεμπρένιτσα.
«Για μένα, η πορεία διήρκεσε επτά μέρες και οκτώ νύκτες…Ολοι όσοι, όπως εγώ, έκαναν αυτόν τον δρόμο δεν είχαν παρά έναν σκοπό: να επιβιώσουμε και να ξαναβρούμε τις οικογένειές μας», λέει.
Αφού γλίτωσε από τις ενέδρες και τις βόμβες, ήταν ένας από τους πρώτους που έφθασαν στο χωριό Νεζούκ, στην κεφαλή μίας φάλαγγας προσφύγων μήκους 11 χιλιομέτρων.
Ο πατέρας του και πολλοί δικοί του άνθρωποι δεν επέζησαν.
Ούτε ο πατέρας της Ελβίζα Μάσιτς και μια δεκαριά άνδρες της οικογένειάς της επέζησαν.
«Βρήκαμε τα λείψανα, ένα οστό ή δύο, μελών της οικογένειας και τα ενταφιάσαμε. Από τον πατέρα μου δεν βρήκαμε ποτέ τίποτε», λέει η 37χρονη.
Αν και η διεθνής ποινική δικαιοσύνη καταδίκασε σε ισόβια κάθειρξη τον Ράτκο Μλάντιτς και τον Ράντοβαν Κάρατζιτς για εγκλήματα πολέμου και γενοκτονία, στην Βοσνία και την Σερβία, εξακολουθούν να κυριαρχούν απόψεις που αρνούνται ότι η σφαγή της Σρεμπρένιτσα είναι γεγονός.
Ο Αμίρ Κούλαγκλιτς ελπίζει ότι σύντομα μία νέα γενιά Σέρβων θα αναγνωρίσει αυτό που συνέβη στην Σρεμπρένιτσα – μία πόλη που ανήκει στις σερβικές ζώνες της Βοσνίας – και θα ζητήσει συγγνώμη.
«Θα συγχωρήσουμε και θα προσπαθήσουμε να χτίσουμε μία νέα Σρεμπρένιτσα, μία πόλη της ειρήνης, της ανοχής και του σεβασμού».
Οι πεζοπόροι αναμένεται να φθάσουν την Πέμπτη στο μνημείο της Σρεμπρένιτσα-Ποτοτσάρι, όπου είναι θαμμένα 7.000 θύματα. Θα συμμετάσχουν στις τελετές μνήμης της γενοκτονίας κατά τις οποίες θα ενταφιασθούν τα λείψανα 7 ακόμη θυμάτων, δύο 19χρονων νέων και μίας 67χρονης γυναίκας.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ-AFP
