Στη θεσμοθέτηση των δύο θαλάσσιων πάρκων που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης σε νότιες Κυκλάδες και Ιόνιο, αναφέρθηκε μιλώντας στο ΕΡΤΝews, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου.
Ο κ. Παπασταύρου έκανε λόγο για «ένα σημαντικό βήμα για την προστασία των θαλασσών μας», κάτι που όπως είπε «αναγνωρίζεται ήδη και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό».
«Οι θάλασσές μας είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένες με την ιστορία μας, τον πολιτισμό μας, την οικονομία μας και θα έλεγα με την καρδιά της εθνικής μας ταυτότητας. Άρα από σήμερα ξεκινάμε μια προσπάθεια να έχουμε ένα δίχτυ προστασίας σε πάνω από το 35% των χωρικών μας υδάτων», προσέθεσε.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας τόνισε πως η Ελλάδα πρωτοπορεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς ο ευρωπαϊκός στόχος για προστασία άνω του 30% των χωρικών υδάτων μέχρι το 2030, θα έχει ολοκληρωθεί με προστασία του 35% και παραπάνω έως το 2026.
Όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους επιλέχθηκαν οι συγκεκριμένες δύο περιοχές είναι ότι παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και μεγαλύτερη ευαισθησία. «Γι’ αυτό προτεραιότητα δίνονται και στο Ιόνιο που έχουμε την τάφρο του Ιονίου και στις νότιες Κυκλάδες. Είναι περιοχές που είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένες και έχουν ένα ιδιαίτερο οικολογικό και περιβαλλοντικό ενδιαφέρον. Η χώρα μας έχει το μεγαλύτερο παγκόσμιο πληθυσμό στη μεσογειακή φώκια. Η πλειοψηφία βρίσκει στην περιοχή της Πολυαίγου και των νότιων Κυκλάδων, άρα έχουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον που απαιτεί μια συνολική και ολιστική αντιμετώπιση», εξήγησε.
Ο κ. Παπασταύρου ξεκαθάρισε ότι η δημιουργία των δύο θαλάσσιων πάρκων δεν σημαίνει την παύση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
«Οι ανθρώπινες δραστηριότητες και στις παράκτιες περιοχές, την κτηνοτροφία και μικρή αλιεία συνεχίζουν», είπε χαρακτηριστικά και εξήγησε ότι «καμιά φορά κανείς ερμηνεύει την προστασία του περιβάλλοντος ως αντίθετη με την οικονομική δραστηριότητα. Δεν συμβαίνει αυτό. Το αντίθετο συμβαίνει δημιουργείται ένας νέος κύκλος δραστηριοτήτων για τουρισμό, ο οποίος έχει να κάνει με τον καταδυτικό, για όποιον ενδιαφέρεται για περιοχές που είναι οικολογικά προστατευμένες, άρα δεν υπάρχει τίποτα που περιορίζει την ανθρώπινη δραστηριότητα όσον αφορά αυτό».
Μιλώντας για τους περιορισμούς που θα υπάρχουν στην Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη, η οποία βγήκε σε δημόσια διαβούλευση, τόνισε ότι «θα αφορούν συγκεκριμένα είδη και συγκεκριμένες περιόδους, για παράδειγμα τον Απρίλιο και τον Μάιο που γεννούν τα ψάρια. Υπάρχουν κάποιοι συγκεκριμένοι περιορισμοί, όμως αυτοί οι περιορισμοί όπως έχει αποδειχθεί στην πράξη οδηγούν στην αναζωογόνηση του θαλάσσιου πλούτου των περιοχών».
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, απαγορεύεται η μηχανότρατα «η οποία δημιουργεί μια καταστροφική συνέπεια στα λιβάδια της Ποσειδωνίας, τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον «γιατί συσσωρεύεται εκεί το διοξείδιο του άνθρακα, οπότε η ανάπτυξη, η προστασία του οικοτόπου εκεί είναι κάτι που μας ενδιαφέρει όλους από πολλές πλευρές».
«Με τα δύο αυτά πάρκα ξεπερνούμε τις δεσμεύσεις του Πρωθυπουργού που είχε ανακοινώσει κατά 20-25% και φτάνουμε τον στόχο του 2030 πολύ πιο νωρίς και πρωτοπορούμε και σε επίπεδο Ευρώπης. Στην απαγόρευση της μηχανότρατας είμαστε πρωτοπόροι, μας ακολουθεί η Δανία και η Σουηδία. Η χώρα μας είναι στην πρωτοπορία και σωστά της προστασίας των θαλασσών της», προσέθεσε.
Για τα επόμενα βήματα ανέφερε πως η δημόσια διαβούλευση «τελειώνει στις 22 Σεπτεμβρίου, στη συνέχεια ολοκληρώνονται οι Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες. Κατατίθεται το Προεδρικό Διάταγμα, τίθενται σε εφαρμογή, υπολογίζω στους επόμενους 8-10 μήνες και μετά την εφαρμογή, θα δούμε και στην πράξη».
Γιατί ουσιαστικά όπως εξήγησε: «η μεγάλη πρόκληση είναι το πώς ακριβώς θα εφαρμοστεί, να μην μείνει στα χαρτιά, να υπάρχουν πραγματικές λειτουργικές συνέργειες ούτως ώστε να μπορεί να υπάρχει εποπτεία, να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία, τα drones, να έχουμε επιτήρηση σε πραγματικό χρόνο και με βάση τα πρώτα συμπεράσματα να δούμε πως θα κινηθούμε στα υπόλοιπα».
Σχετικά με το αν στο μέλλον θα μπορούσαν να υπάρξουν θαλάσσια πάρκα και σε άλλες περιοχές ο κ. Παπασταύρου εξήγησε ότι θα πρέπει να «έχουν μια ενότητα. Γιατί το όλο θέμα είναι να μην κάνεις διάσπαρτες ενοποιήσεις, να υπάρχει κάτι που να έχει μια χωρική και περιβαλλοντική ενότητα για να μπορεί να προστατεύεται. Χρειάζεται λοιπόν να υπάρχει αυτή η ενότητα, για να μπορεί να έχει νόημα».
Αναφερόμενος στην αντίδραση του τουρκικού ΥΠΕΞ περί «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο και περί κλειστών και ημίκλειστων θαλασσών, απάντησε: «Οι κλειστές θάλασσες, μονομερείς ενέργειες, όλα αυτά είναι ανυπόστατα και ανεδαφικά. Η άσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων είναι αναφαίρετο δικαίωμά μας και δεν τίθεται σε καμίας μορφής διαπραγμάτευση και συζητήσεις. Είναι δικό μας αναφαίρετο δικαίωμα».
Τέλος όσον αφορά τα θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης, ανέφερε: «Νομίζω και στον τομέα αυτό βλέπουμε πως η χώρα μας με αυτοπεποίθηση, με σχεδιασμό προχωρά στην ανάπτυξη του τομέα των υδρογονανθράκων και η πιθανή συμμετοχή της Chevron και η ανάδειξή της σαν ανάδοχος σε αυτό τον διαγωνισμό νομίζω θα έδειχνε τη de facto αναγνώριση και από το εξωτερικό των δικαιωμάτων μας και θα μας έδινε θα ξεκινούσε μια νέα περίοδος όπου να μπορέσει η χώρα μας επιτέλους να διερευνήσει την μορφή των υδρογονανθράκων που πιθανώς υπάρχουν. Με βάση τις συζητήσεις που έχουμε μέχρι τώρα, θεωρώ ότι και η Chevron και άλλες πιθανόν εταιρείες θα εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους για τα συγκεκριμένα οικόπεδα».
Ακόμα σε ό,τι αφορά τις πιέσεις από τρίτες χώρες όπως η Λιβύη, εξήγησε ότι «παρατηρείται μια ρητορική, αλλά υπάρχει και συνεχίζει να υπάρχει η διαφορά μεταξύ της ρητορικής και της πράξης. Η Λιβύη έχει ανεβάσει τους τόνους, αλλά στην πράξη, όταν έχει να κάνει με τον δικό της διεθνή διαγωνισμό, τηρεί απαρέγκλιτα τη μέση γραμμή. Άρα, στην παρούσα φάση θα έλεγα ότι προχωρούμε με αυτοπεποίθηση, με ψυχραιμία, με στρατηγική για την επιτυχή ολοκλήρωση του διαγωνισμού της πατρίδας μας», κατέληξε.
