Έφυγε από τη ζωή, σε ηλικία 97 ετών ο Τομ Λέρερ, καθηγητής μαθηματικών και θρυλικός σατιρικός τραγουδοποιός, σύμφωνα με αμερικανικά μέσα ενημέρωσης. Ο Λέρερ, γνωστός για τους σαρδόνιους και συχνά σκοτεινούς στίχους του, υπήρξε αγαπημένος καλλιτέχνης για πολλές γενιές Αμερικανών.
Ο επιστήμονας, στιχουργός, συνθέτης και τραγουδιστής απεβίωσε το Σάββατο, στο σπίτι του στο Κέμπριτζ, κοντά στη Βοστόνη της Μασαχουσέτης, όπως επιβεβαίωσε στενός του φίλος, ο Ντέιβιντ Χέρντερ, στην εφημερίδα New York Times.
Με το χαρακτηριστικό του πιάνο και το ιδιότυπο χιούμορ του, ο Λέρερ κατέκτησε το κοινό τη δεκαετία του 1950 και του 1960, συνδυάζοντας εύθυμες μελωδίες με καυστική κοινωνική και πολιτική σάτιρα. Οι δημιουργίες του αποτελούσαν συχνά ειρωνικά σχόλια πάνω στην επιστήμη, την εκπαίδευση, τα ήθη και τις παθογένειες της εποχής του, ενώ η επιρροή του παραμένει αισθητή μέχρι σήμερα.
Παιδί θαύμα, πήρε πτυχίο από το Χάρβαρντ στα 19 του και κατόπιν άρχισε να διδάσκει μαθηματικά στο περίβλεπτο πανεπιστήμιο MIT (Massachusetts Institute of Technology).
Με απόψεις πολύ μπροστά από την εποχή του για ζητήματα όπως η ρύπανση του περιβάλλοντος, ή η διάδοση των πυρηνικών όπλων, ο Τομ Λέρερ έγινε διάσημος για το καυστικό χιούμορ του και τις παλαβές ρίμες του.
Αρεσκόταν σε καυστικά αστεία, για θέματα από τον φόνο ως τις συζυγικές εντάσεις, από τη χημεία ως την αποστροφή του για τα περιστέρια.
«Δηλητηριάζοντας περιστέρια στο πάρκο» ήταν άλλωστε ο τίτλος ενός από τα πιο εμβληματικά τραγούδια του Τομ Λέρερ, στο οποίο αναφέρεται σε ζευγάρι που σκοτώνει την ώρα του την άνοιξη εξοντώνοντας περιστέρια με στρυχνίνη («μια πρέζα τόση δα αρκεί!»).
Όμως τα θέματα με τα οποία καταπιανόταν στα τραγούδια του ήταν συχνά πολύ πιο σοβαρά, όπως στο «Who’s next» («Ποιος έχει σειρά»), για τα πυρηνικά όπλα, ή στο «Pollution» («Ρύπανση»), στο οποίο προειδοποιούσε: «μπορείτε να βουρτσίζετε ακόμα/με την τελευταία οδοντόπαστα της μόδας/και μετά να ξεπλένετε το στόμα/με βιομηχανικά απόβλητα».
Μέγας θαυμαστής του δήλωνε ο Ντάνιελ Ράντκλιφ, ο ηθοποιός που ενσάρκωσε τον Χάρι Πότερ: «Κατά τη γνώμη μου, ο Τομ Λέρερ είναι ο πιο ευφυής, ο πιο αστείος τύπος του 20ού αιώνα», «κατά κάποιον τρόπο είναι ήρωάς μου», έλεγε.
Γεννημένος την 9η Απριλίου 1928, παιδί λαϊκής εβραϊκής οικογένειας, ο Τομ Λέρερ μεγάλωσε στο Άπερ Ιστ Σάιντ, στο Μανχάταν, στη Νέα Υόρκη. Άρχισε τις σπουδές του στο Χάρβαρντ στα 15 του χρόνια, πήρε το πτυχίο του τρία και κάτι χρόνια αργότερα, με βαθμό λίαν καλώς. Κατόπιν άρχισε να διδάσκει μαθηματικά, στο MIT, στο Χάρβαρντ και σε άλλα πανεπιστήμια, ανάμεσά τους σχολή της Καλιφόρνιας.
Η σχέση του με τη μουσική που δημιουργούσε, κυρίως για να διασκεδάζει τον εαυτό του και φίλους του, και με τις συναυλίες γινόταν συχνά άβολη — είχε εκμυστηρευτεί πως τον ενοχλούσαν οι δημόσιες επιδοκιμασίες. Ερωτηθείς κάποτε γιατί σταμάτησε να γράφει στίχους και να συνθέτει τραγούδια, θα έδινε την αφοπλιστική απάντηση «η πολιτική σάτιρα έγινε απαρχαιωμένο είδος όταν απένειμαν το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης στον Χένρι Κίσιντζερ».
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP
