Ένα κολλώδες, μαύρο υγρό που εντοπίστηκε να αναβλύζει από το πηδάλιο ενός ερευνητικού σκάφους στα Μεγάλα Λίμνες αποδείχθηκε πως δεν ήταν απλώς μία ανεξήγητη μηχανική διαρροή – ήταν ένα νέο, βιολογικά ενεργό οικοσύστημα.
Όπως αναφέρει το CNN, το «Blue Heron», ένα ερευνητικό σκάφος του Πανεπιστημίου της Μινεσότα που συλλέγει δεδομένα από τις λίμνες Έρι και Σουπιρίορ, εντόπισε τη μυστηριώδη ουσία τον Σεπτέμβριο, ενώ ήταν αγκυροβολημένο. Η ουσία, που αργότερα ονομάστηκε ανεπίσημα “ShipGoo001”, εντοπίστηκε στο εσωτερικό του άξονα του πηδαλίου, ενός απομονωμένου, κλειστού χώρου χωρίς καμία προφανή έκθεση στο περιβάλλον.
Ο Νταγκ Ρίκετς, υπεύθυνος θαλάσσιων επιχειρήσεων στο Large Lakes Observatory, έφερε ένα δείγμα στο εργαστήριο για ανάλυση. Η έκπληξη των επιστημόνων ήταν μεγάλη: το πηχτό, πίσσα-όπως υλικό έσφυζε από ζωή, περιλαμβάνοντας γνωστά αλλά και εντελώς άγνωστα μικρόβια.
«Δεν θα έπρεπε να υπάρχει ζωή εδώ»
«Δεν υπάρχει κανένας λόγος να περιμένει κανείς ζωντανούς οργανισμούς σε αυτό το σημείο του πλοίου», δήλωσε ο Ρίκετς, εξηγώντας ότι ο άξονας του πηδαλίου είναι ουσιαστικά ένα απομονωμένο, αδρανές περιβάλλον. Ωστόσο, το δείγμα αποκάλυψε ένα σύνθετο μικροβιακό οικοσύστημα, με είδη που ζουν σε συνθήκες χωρίς οξυγόνο — κάτι που, όπως όλα δείχνουν, επιτρέπει σε αυτά τα βακτήρια να «ανθίζουν» σε ασυνήθιστα σημεία.
Σύμφωνα με τον μικροβιολόγο και υπεύθυνο της έρευνας, Κόντι Σέικ, στόχος είναι πλέον η συγκέντρωση επιπλέον δειγμάτων χωρίς την έκθεσή τους στο οξυγόνο, ώστε να διατηρηθούν οι συνθήκες στις οποίες αναπτύσσονται. «Είναι συναρπαστικό γιατί δεν το περιμέναμε. Ίσως πολλά από τα τεχνητά περιβάλλοντα που δημιουργούμε — ακόμη και τυχαία — να προσφέρουν νέες κατοικίες για μικροοργανισμούς», είπε ο Σέικ.
Γενετικές συγγένειες με μικρόβια από Μεσόγειο και Καναδά
Μέρος του DNA που εξήχθη από το «ShipGoo001» φαίνεται να συνδέεται με μικροοργανισμούς που έχουν εντοπιστεί σε υδρογονανθρακικά ιζήματα στη Μεσόγειο, στον Καναδά και σε παράκτιες περιοχές της Καλιφόρνιας και της Γερμανίας. Αυτό υποδηλώνει πως οι συνθήκες που φιλοξενούν αυτούς τους μικροοργανισμούς είναι ευρύτερα διαδεδομένες, αλλά παραμένουν σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητες.
Βιοδιαβρώσεις και πρακτικές χρήσεις
Ένα βασικό ερώτημα είναι κατά πόσο το υλικό προκαλεί βιοδιαβρώσεις — δηλαδή, διάβρωση μετάλλων μέσω μικροβιακής δραστηριότητας. Αν αυτό ισχύει, ενδέχεται να έχει επιπτώσεις σε κρίσιμες υποδομές, όπως αγωγούς πετρελαίου ή πλοία γλυκού νερού. Οι επιστήμονες επίσης ερευνούν αν το υλικό περιλαμβάνει μικροοργανισμούς που παράγουν μεθάνιο, κάτι που θα μπορούσε να έχει εφαρμογές στην παραγωγή βιοκαυσίμων.
Πώς έφτασε εκεί;
Το πλοίο αγοράστηκε μεταχειρισμένο πριν από σχεδόν 30 χρόνια, και ο Σέικ δεν αποκλείει το ενδεχόμενο το υλικό να προήλθε από λιπαντικά ή από «θαλάσσιο χιόνι» — συσσωματώσεις οργανικού υλικού που βυθίζονται και ενδέχεται να μεταφέρουν μικροοργανισμούς σε οξυγόνο-ελεύθερες μικρο-νήσους.
Το μικρόβιο είναι παντού — αρκεί να το αναγνωρίσεις
Ο Τζέφρι Μάρλοου, βιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης, που δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε: «Το συναρπαστικό είναι το πού βρίσκονται αυτά τα μικρόβια και τι δυνατότητες κρύβουν. Το δείγμα αυτό έφτασε στους μικροβιολόγους επειδή κάποιος είχε την περιέργεια να ρωτήσει “τι είναι αυτό;”. Αυτό δείχνει ότι πρέπει να κοιτάμε πιο προσεκτικά και τα πιο απίθανα σημεία γύρω μας».
Οι ερευνητές σκοπεύουν να δημοσιεύσουν πλήρη ανάλυση των μικροοργανισμών σε προσεχές άρθρο, ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε άλλες επιστημονικές ομάδες να συνεχίσουν τη μελέτη τους.
