Οι ηγέτες ορισμένων χωρών βλέπουν την άνοδο της στάθμης της θάλασσας να απειλεί να καταπιεί τα σπίτια τους. Άλλοι βλέπουν τους πολίτες τους να πεθαίνουν από πλημμύρες, τυφώνες και καύσωνες, όλα επιδεινωμένα από την κλιματική αλλαγή.
Αλλά ο κόσμος που περιέγραψε ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στην ομιλία του στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών την Τρίτη δεν ταιριάζει με αυτόν που αντιμετωπίζουν πολλοί ηγέτες του κόσμου που βρίσκονταν στο ακροατήριο. Ούτε ταιριάζει με αυτό που παρατηρούν εδώ και καιρό οι επιστήμονες.
«Αυτή η «κλιματική αλλαγή» είναι, κατά τη γνώμη μου, η μεγαλύτερη απάτη που έχει διαπραχθεί ποτέ στον κόσμο», δήλωσε ο Τραμπ. «Όλες αυτές οι προβλέψεις που έγιναν από τα Ηνωμένα Έθνη και πολλούς άλλους, συχνά για λάθος λόγους, ήταν λανθασμένες. Έγιναν από ηλίθιους ανθρώπους που κόστισαν στις χώρες τους περιουσίες και δεν έδωσαν σε αυτές τις χώρες καμία ευκαιρία για επιτυχία. Αν δεν ξεφύγετε από αυτή την πράσινη απάτη, η χώρα σας θα αποτύχει».
Ο Τραμπ είναι εδώ και καιρό επικριτής της κλιματολογίας και των πολιτικών που στοχεύουν στη μετάβαση του κόσμου σε πράσινες μορφές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή. Ωστόσο, η ομιλία του την Τρίτη ήταν μια από τις πιο εκτενείς που έχει δώσει μέχρι σήμερα. Περιλάμβανε ψευδείς δηλώσεις και συνδέσεις μεταξύ πραγμάτων που δεν έχουν καμία σχέση μεταξύ τους.
Η Ιλάνα Σέιντ, πρέσβειρα της νησιωτικής χώρας Παλάου και επικεφαλής της οργάνωσης των μικρών νησιωτικών κρατών, βρισκόταν στο ακροατήριο. Είπε ότι αυτό έχουν συνηθίσει να περιμένουν από τον Τραμπ και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πρόσθεσε ότι η αδράνεια απέναντι στην κλιματική αλλαγή θα «αποτελέσει προδοσία των πιο ευάλωτων», μια άποψη που συμμερίζεται και ο Έβανς Ντέιβι Ντζέβα από το Μαλάουι, ο οποίος είπε ότι «θέτουμε σε κίνδυνο τις ζωές αθώων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο».
Για την Αντέλ Τόμας, κλιματολόγο που έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 40 μελέτες και έχει διδακτορικό, οι καταστροφές που προκαλεί η κλιματική αλλαγή είναι και προσωπική υπόθεση. Η Τόμας, αντιπρόεδρος της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, του κορυφαίου παγκόσμιου οργανισμού για την κλιματική επιστήμη, κατάγεται από τις Μπαχάμες και δήλωσε ότι βίωσε από πρώτο χέρι «την καταστροφή της κλιματικής καταστροφής» όταν ο τυφώνας Σάντι έπληξε την Καραϊβική και τη Νέα Υόρκη, την πόλη από την οποία μιλούσε ο Τραμπ, το 2012.
«Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο μπορούν ήδη να μαρτυρήσουν την καταστροφή που έχει φέρει η κλιματική αλλαγή στη ζωή τους», είπε. «Τα στοιχεία δεν είναι αφηρημένα. Είναι ζωντανά, είναι θανατηφόρα και απαιτούν επείγουσα δράση».
Το Associated Press σε άρθρο του, ρίχνει μια ματιά σε μερικές από τις δηλώσεις του Τραμπ την Τρίτη, την επιστημονική βάση πίσω από αυτές και τις αντιδράσεις.
Για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Τι είπε ο Τραμπ: χαρακτήρισε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική ενέργεια, «αστείες» και «αξιολύπητες», ισχυριζόμενος ψευδώς ότι δεν λειτουργούν, είναι πολύ ακριβές και πολύ αδύναμες.
Τα στοιχεία: Η ηλιακή και η αιολική ενέργεια είναι πλέον «σχεδόν πάντα» οι φθηνότερες και ταχύτερες επιλογές για τη νέα παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με έκθεση του Ιουλίου των Ηνωμένων Εθνών.
Οι τρεις φθηνότερες πηγές ηλεκτρικής ενέργειας παγκοσμίως πέρυσι ήταν η χερσαία αιολική ενέργεια, τα ηλιακά πάνελ και η νέα υδροηλεκτρική ενέργεια, σύμφωνα με έκθεση για το κόστος της ενέργειας της Διεθνούς Οργάνωσης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA).
Ο Τραμπ ισχυρίστηκε ψευδώς ότι οι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος στην Ευρώπη είναι τώρα «δύο έως τρεις φορές υψηλότεροι από ό,τι στις Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ οι δικοί μας λογαριασμοί μειώνονται σημαντικά». Στην πραγματικότητα, οι τιμές λιανικής πώλησης ηλεκτρικού ρεύματος στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αυξηθεί ταχύτερα από το ποσοστό του πληθωρισμού από το 2022, σύμφωνα με την Αμερικανική Υπηρεσία Ενέργειας. Η υπηρεσία αναμένει ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να αυξάνονται έως το 2026.
Για τη διεθνή πολιτική για το κλίμα, τον ΟΗΕ και τη Συμφωνία του Παρισιού
Τι είπε ο Τραμπ: Επέκρινε τις προσπάθειες του ΟΗΕ για το κλίμα, λέγοντας ότι απέσυρε την Αμερική από τη «ψεύτικη» Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα επειδή «πλήρωνε πολύ περισσότερα από κάθε άλλη χώρα, ενώ οι άλλες δεν πλήρωναν».
Τα στοιχεία: Η Συμφωνία του Παρισιού, που αποφασίστηκε με διεθνή συναίνεση το 2015, είναι ένα εθελοντικό αλλά δεσμευτικό έγγραφο στο οποίο κάθε χώρα καλείται να θέσει τον δικό της εθνικό στόχο για τον περιορισμό των εκπομπών που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη και να αποφασίσει πόσα χρήματα θα συνεισφέρει στις χώρες που θα πληγούν περισσότερο από την κλιματική αλλαγή.
Επειδή το διοξείδιο του άνθρακα παραμένει στην ατμόσφαιρα για περισσότερο από έναν αιώνα, οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν εκπέμψει περισσότερο αέριο που παγιδεύει τη θερμότητα από οποιαδήποτε άλλη χώρα, παρόλο που η Κίνα είναι πλέον ο μεγαλύτερος ρυπαντής άνθρακα. Από το 1850, οι ΗΠΑ έχουν συνεισφέρει το 24% του ανθρωπογενούς διοξειδίου του άνθρακα που βρίσκεται στην ατμόσφαιρα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Global Carbon Project. Ολόκληρη η αφρικανική ήπειρος, με πληθυσμό τετραπλάσιο από αυτόν των ΗΠΑ, ευθύνεται για περίπου το 3%.
Για τον άνθρακα
Τι είπε ο Τραμπ: «Έχω μια μικρή εντολή στο Λευκό Οίκο. Ποτέ μην χρησιμοποιείτε τη λέξη «άνθρακας». Χρησιμοποιείτε μόνο τις λέξεις «καθαρός, όμορφος άνθρακας». Ακούγεται πολύ καλύτερο, έτσι δεν είναι;».
Τα στοιχεία: Ο άνθρακας σκοτώνει εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο. «Ο πρόεδρος μπορεί να προσποιείται ότι ο άνθρακας είναι καθαρός, αλλά πραγματικοί άνθρωποι — μητέρες, πατέρες, γιοι και κόρες — θα πεθάνουν εξαιτίας αυτού του ψέματος», δήλωσε ο κλιματολόγος του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ, Ρομπ Τζάκσον.
Ο Τραμπ χαρακτήρισε επίσης το αποτύπωμα άνθρακα «μια φάρσα που επινοήθηκε από ανθρώπους με κακές προθέσεις», μια άποψη με την οποία συμφώνησε ο κλιματολόγος του Πανεπιστημίου του Τέξας A&M, Άντριου Ντέσλερ. Ο Ντέσλερ είπε ότι ο όρος επινοήθηκε από τις πετρελαϊκές εταιρείες και μπορεί να σχεδιάστηκε για να μεταφέρει την ευθύνη για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής από τις εταιρείες στους ιδιώτες.
Η επιστήμη της κλιματικής αλλαγής ξεκίνησε πριν από 169 χρόνια, όταν η Αμερικανίδα επιστήμονας, Γιούνις Νιούτον Φουτ, πραγματοποίησε απλά πειράματα με φιάλες και ηλιακό φως, δείχνοντας ότι το διοξείδιο του άνθρακα παγιδεύει περισσότερη θερμότητα από την κανονική ατμόσφαιρα. Πρόκειται για ένα πείραμα που μπορεί να επαναληφθεί στο σπίτι και έχει γίνει εκατοντάδες φορές σε εργαστήρια και σε θερμοκήπια σε όλο τον κόσμο σε καθημερινή βάση. Είναι βασική φυσική και χημεία με μακρά ιστορία.
«Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η ανθρώπινη επίδραση έχει θερμάνει την ατμόσφαιρα, τους ωκεανούς και τη γη», ανέφερε η Διακυβερνητική Επιτροπή των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή, η οποία αποτελείται από εκατοντάδες επιστήμονες με διδακτορικά στον τομέα.
Το 2018, η ίδια η κυβέρνηση του Τραμπ δήλωσε: «Οι επιπτώσεις της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής είναι ήδη αισθητές στις Ηνωμένες Πολιτείες και προβλέπεται να ενταθούν στο μέλλον».
Για τις αγελάδες και το μεθάνιο
Τι είπε ο Τραμπ: Στις Ηνωμένες Πολιτείες, εξακολουθούμε να έχουμε ριζοσπαστικούς περιβαλλοντολόγους που θέλουν να κλείσουν τα εργοστάσια. Όλα πρέπει να σταματήσουν. Όχι άλλες αγελάδες. Δεν θέλουμε πια αγελάδες».
Τα στοιχεία: Οι αγελάδες εκπέμπουν μεθάνιο, ένα ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου. Σε όλο τον κόσμο, τα βοοειδή εκτρέφονται συχνά σε εκτάσεις όπου έχουν κοπεί δάση. Δεδομένου ότι τα δάση απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα, η κοπή τους για την εκτροφή βοοειδών έχει διπλά αρνητικές συνέπειες. Ωστόσο, κανείς δεν προτείνει την εξάλειψη των αγελάδων, δήλωσε η Νούσα Ούρμπαντσιτς, διευθύνουσα σύμβουλος του Changing Markets Foundation. «Αυτή η πολωτική και διχαστική γλώσσα παραποιεί το περιβαλλοντικό μήνυμα», ανέφερε η Ούρμπαντσιτς. «Αυτό που είναι αλήθεια, ωστόσο, είναι ότι η μείωση των εκπομπών μεθανίου είναι ένας γρήγορος τρόπος για να επιβραδυνθεί η υπερθέρμανση του πλανήτη και να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι».
Ο Τραμπ κατηγόρησε επίσης τον μολυσμένο αέρα που έρχεται από μακριά, τα απορρίμματα που επιπλέουν στον ωκεανό και προέρχονται από άλλες χώρες και τους «ριζοσπαστικοποιημένους περιβαλλοντολόγους».
Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν πράγματι καθαρότερο αέρα από ό,τι είχαν εδώ και δεκαετίες, η ρύπανση που διεισδύει στις κοινότητες προκαλείται κυρίως από τοπικά έργα ρυπογόνου ενέργειας και βιομηχανίας, και όχι από άλλες χώρες. Και πολλοί ειδικοί έχουν δηλώσει ότι το μεγαλύτερο πλήγμα για την ποιότητα του αέρα και του νερού στην περιοχή είναι οι εκτεταμένες περικοπές που έχει επιβάλει η κυβέρνηση Τραμπ στις εξουσίες της Αμερικανικής Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος και σε άλλους θεμελιώδεις περιβαλλοντικούς νόμους.
«Είναι λυπηρό να βλέπεις τα θαλάσσια απορρίμματα, ένα ζήτημα παγκόσμιας σημασίας, να παρουσιάζονται με τόσο λανθασμένο τρόπο», δήλωσε η Λούσι Γούνταλ, αναπληρώτρια καθηγήτρια θαλάσσιας προστασίας και πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Έξετερ.
Πηγή: Associated Press