Οριστικοποιήθηκε και αποστάλθηκε στα ΑΕΙ η υπουργική απόφαση που καθορίζει τις διαδικασίες για τη διαγραφή φοιτητών, σηματοδοτώντας μια σημαντική εξέλιξη στο πεδίο της ανώτατης εκπαίδευσης.
Η εγκύκλιος περιλαμβάνει διευκρινιστικές οδηγίες που αποσκοπούν στην εφαρμογή σαφών και δίκαιων κανόνων. Σύμφωνα με τη δήλωση της υπουργού Παιδείας, Σοφίας Ζαχαράκη, πρόκειται για μια «καθαρή δέσμευση για το αύριο των πανεπιστημίων μας», τονίζοντας την ανάγκη για ιδρύματα με σταθερούς κανόνες που προσφέρουν προοπτικές και αξιόπιστα πτυχία. «Δεν αφήνουμε κανέναν πίσω», ανέφερε η υπουργός, υπογραμμίζοντας ότι η απόφαση αυτή έρχεται να αντιμετωπίσει χρόνιες στρεβλώσεις και να αναδείξει την αξία της στήριξης των φοιτητών. Ο υφυπουργός Παιδείας, Νίκος Παπαϊωάννου, αναφέρθηκε στο νέο πλαίσιο ως «σαφές και κοινωνικά δίκαιο», επισημαίνοντας το τέλος των παθογενειών δεκαετιών.
Υπογράμμισε την παροχή δίκαιων ευκαιριών προς τους φοιτητές που πλησιάζουν στην ολοκλήρωση των σπουδών τους, υποστηρίζοντας ότι η Ελλάδα επιδιώκει πανεπιστήμια σύγχρονα και ανταγωνιστικά στον παγκόσμιο χώρο. Το νέο πλαίσιο αναμένεται να δώσει νέα διάσταση στην ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα, προσφέροντας ένα σταθερό υπόβαθρο για τους φοιτητές και ενισχύοντας τη σύνδεση με την κοινωνία και την αγορά εργασίας.
Ειδικότερα, με την υπογραφή της Υπουργικής Απόφασης καθορίζεται μία σειρά από διαδικασίες:
- Ο καθορισμός της ανώτατης διάρκειας φοίτησης για φοιτητές που εγγράφονται από το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023 και εξής, καθώς και για όσους είχαν εισαχθεί σε προγενέστερα έτη.
- Ο τρόπος υπολογισμού της ανώτατης διάρκειας σε ακαδημαϊκά έτη και τις συνέπειες υπέρβασής της.
- Η διαδικασία άσκησης του δικαιώματος παράτασης φοίτησης υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, με δυνατότητα επιπλέον δύο ή τριών ακαδημαϊκών εξαμήνων, ανάλογα με την περίπτωση.
- Η δυνατότητα έκτακτης εμβόλιμης εξεταστικής για φοιτητές που έχουν έως και δύο μαθήματα για την ολοκλήρωση των σπουδών τους.
- Η διαδικασία διαγραφής και τη δυνατότητα άσκησης αίτησης θεραπείας.
- Οι εξαιρέσεις από τον κανόνα της ανώτατης διάρκειας, για φοιτητές με πιστοποιημένη αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον 50%.
- Τα αρμόδια όργανα ελέγχου και εποπτείας για την ορθή εφαρμογή της απόφασης.
Η Υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Σοφία Ζαχαράκη, δήλωσε: «Η σημερινή απόφαση είναι μια καθαρή δέσμευση για το αύριο των πανεπιστημίων μας και για τους φοιτητές και φοιτήτριές μας που αγωνίζονται καθημερινά. Θέλουμε ιδρύματα που λειτουργούν με σταθερούς και ξεκάθαρους κανόνες, που δίνουν προοπτική, με αξιόπιστα πτυχία, αλλά και στηρίζουν όσους πραγματικά προσπαθούν. Δεν αφήνουμε κανέναν πίσω. Βάζουμε τέλος σε χρόνιες στρεβλώσεις που αδικούσαν και τα παιδιά μας και τα πανεπιστήμιά μας. Δεν είναι απλώς μια τυπική ρύθμιση, αλλά ένα μήνυμα ότι η Πολιτεία αναγνωρίζει τις δυσκολίες, στέκεται δίπλα στον φοιτητή και στην φοιτήτρια και ανοίγει τον δρόμο για πανεπιστήμια που εμπνέουν εμπιστοσύνη και νέους ανθρώπους που βγαίνουν στην κοινωνία με γνώσεις, δύναμη και αυτοπεποίθηση».
Ο Υφυπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, αρμόδιος για την Ανώτατη Εκπαίδευση, Νίκος Παπαϊωάννου, δήλωσε σχετικά: «Θέτουμε σε εφαρμογή ένα σαφές και κοινωνικά δίκαιο πλαίσιο για την ανώτατη διάρκεια φοίτησης στα πανεπιστήμιά μας. Εξασφαλίζουμε την ακαδημαϊκή συνέπεια και την εύρυθμη λειτουργία των ιδρυμάτων, δίνοντας παράλληλα δίκαιες ευκαιρίες σε όσους βρίσκονται κοντά στην ολοκλήρωση των σπουδών τους. Βάζουμε τέλος σε παθογένειες δεκαετιών και δίνουμε τη δυνατότητα στα ιδρύματα να λειτουργούν με κανόνες που ενισχύουν την ακαδημαϊκή ποιότητα και το κύρος των πτυχίων. Η Ελλάδα θέλει πανεπιστήμια σύγχρονα, αξιόπιστα και ανταγωνιστικά διεθνώς. Αυτό υπηρετούμε με σταθερά βήματα, βάζοντας στο κέντρο τον φοιτητή, την αριστεία και την ουσιαστική σύνδεση με την κοινωνία και την αγορά εργασίας».
Χρηστικός οδηγός για τους φοιτητές βάσει της υπουργικής απόφασης με θέμα:
Παροχή διευκρινίσεων για την εφαρμογή του άρθρου 76 του ν. 4957/2022 (Α΄ 141), όπως τροποποιήθηκε με τον ν. 5224/2025 (Α΄142), περί ανώτατης διάρκειας φοίτησης
1. Ποια είναι η ανώτατη διάρκεια φοίτησης
• Για προγράμματα με ελάχιστη διάρκεια 8 εξάμηνα: μέγιστος χρόνος = 8 + 4 εξάμηνα.
• Για προγράμματα με διάρκεια >8 εξαμήνων: μέγιστος χρόνος = ελάχιστη διάρκεια + 6 εξάμηνα.
• Διαγραφή: αν ο φοιτητής υπερβεί το όριο και δεν καταστεί πτυχιούχος → αυτοδίκαιη διαγραφή 2 μήνες μετά την ανάρτηση αποτελεσμάτων επαναληπτικής εξεταστικής Σεπτεμβρίου.
2. Πότε δίνεται δυνατότητα παράτασης φοίτησης
• Παράταση: +2 εξάμηνα ή +3 εξάμηνα αν εκκρεμεί υποχρεωτική πρακτική/πτυχιακή/διπλωματική.
• Προϋποθέσεις (σωρευτικά):
α) επιτυχής αξιολόγηση σε ≥70% ECTS του προγράμματος,
β) συμμετοχή σε ≥2 ακαδημαϊκές δοκιμασίες στα τελευταία 4 εξάμηνα (τουλάχιστον 1 επιτυχώς).
• Ειδική περίπτωση: αν έχει ολοκληρώσει όλα τα μαθήματα και εκκρεμεί μόνο πρακτική ή πτυχιακή/διπλωματική → δεν απαιτείται η προϋπόθεση (β).
• Αίτηση: εντός 30 ημερών από έκδοση βαθμολογίων Σεπτεμβρίου.
• Κατά τη διάρκεια παράτασης: δεν επιτρέπεται μερική φοίτηση (παρ. 5) ή προσωρινή διακοπή φοίτησης (παρ. 6).
3. Περιπτώσεις που προβλέπεται έκτακτη εμβόλιμη εξεταστική
• Δικαιούνται όσοι μετά την παράταση οφείλουν ≤2 μαθήματα.
• Υποβολή αίτησης: εντός 10 ημερών από τα αποτελέσματα τελευταίας εξεταστικής.
• Διοργάνωση από το Τμήμα: αποτελέσματα έως 15 Δεκεμβρίου.
• Αν αποτύχουν → αυτοδίκαιη διαγραφή.
4. Τί προβλέπεται στις μεταβατικές διατάξεις (άρθρο 454 παρ. 3 ν. 4957/2022, όπως τροποποιήθηκε με ν. 5224/2025)
• Νέοι φοιτητές (εισαγωγή από 2022-2023 και εξής): ισχύει κανονικά η παρ. 1.
• Φοιτητές εγγεγραμμένοι προ της 17.2.2021 (ν. 4777/2021):
◦ Αν δεν είχαν υπερβεί την ελάχιστη διάρκεια → υπολογισμός από 2021-2022.
◦ Αν είχαν υπερβεί → έχουν μόνο τον χρόνο της ελάχιστης διάρκειας από 2021-2022, χωρίς προσαύξηση.
5. Ειδικές περιπτώσεις – παραδείγματα
• Φοιτητής 4ετούς (εισαγωγή 2023-24) → οφείλει να ολοκληρώσει έως εξεταστική Σεπτεμβρίου 2028-29.
• Φοιτητής 5ετούς (εισαγωγή 2023-24) → έως 2030-31.
• Φοιτητής 6ετούς (εισαγωγή 2023-24) → έως 2031-32.
• Φοιτητής 4ετούς (εισαγωγή 2017-18 έως 2020-21) → έως 2026-27.
• Φοιτητής 5ετούς (εισαγωγή 2016-17 έως 2020-21) → έως 2028-29.
• Φοιτητής 6ετούς (εισαγωγή 2015-16 έως 2020-21) → έως 2029-30.
• Φοιτητής που είχε υπερβεί την ελάχιστη διάρκεια την 17.2.2021:
◦ 4ετές πρόγραμμα → έως 2024-25.
◦ 5ετές πρόγραμμα → έως 2025-26.
◦ 6ετές πρόγραμμα → έως 2026-27.
6. Προϋποθέσεις για παράταση ανάλογα με το πρόγραμμα
• 4ετές πρόγραμμα: ≥168 ECTS.
• 5ετές πρόγραμμα: ≥210 ECTS.
• 6ετές πρόγραμμα: ≥252 ECTS.
7. Ποιες είναι οι υποχρεώσεις Α.Ε.Ι. και Γραμματειών
• Έγκαιρη έκδοση αποτελεσμάτων Σεπτεμβρίου.
• Υποχρεωτική ενημέρωση φοιτητών για έναρξη προθεσμίας (ιστοσελίδα, email).
• Κατάλογος διαγραφών κάθε έτος (με στοιχεία: Α.Μ., Τμήμα, έτος εγγραφής/εισαγωγής, αιτία).
• Ανάρτηση καταλόγου ανωνυμοποιημένα στην ιστοσελίδα Τμήματος.
• Αποστολή καταλόγου στη Γενική Διεύθυνση Ανώτατης Εκπαίδευσης έως 31 Δεκεμβρίου (e-mail: [email protected]).
8. Εξαιρέσεις και ειδικές ρυθμίσεις
1. Φοιτητές με πιστοποιημένη αναπηρία ≥50% → εξαιρούνται από διαγραφή.
◦ Δικαιολογητικά: γνωμάτευση ΚΕ.Π.Α. ή Ανώτατων Υγειονομικών Επιτροπών.
◦ Αν είναι χρονικά περιορισμένη → νέα γνωμάτευση με λήξη.
◦ Χρόνος αναπηρίας δεν προσμετράται στη διάρκεια φοίτησης.
2. Σοβαροί λόγοι υγείας (παρ. 4 άρθρου 76) → αίτηση υπέρβασης ανώτατης διάρκειας.
◦ Αναστολή φοιτητικής ιδιότητας (ανενεργή, εκτός από στέγαση).
◦ Χρόνος δεν προσμετράται ούτε στη φοίτηση ούτε στην παράταση.
◦ Απαιτούνται δικαιολογητικά κατά εσωτερικό κανονισμό Α.Ε.Ι.
3. Φοιτητές από καταργηθέντα Τ.Ε.Ι. που εντάχθηκαν σε Πανεπιστήμια → διαθέτουν χρόνο ίσο με την ελάχιστη διάρκεια του πανεπιστημιακού προγράμματος από το έτος ένταξης.
9. Πότε γίνονται οι αυτοδίκαιες διαγραφές φοιτητών
• Μετά τη λήξη ανώτατης διάρκειας
• Μετά το πέρας παράτασης
• Μετά αποτυχημένη εμβόλιμη εξεταστική
• Εφόσον δεν ασκηθούν δικαιώματα παράτασης/εμβόλιμης
10. Υποχρέωση Α.Ε.Ι.
• Επικαιροποίηση εσωτερικών κανονισμών για εναρμόνιση με το νέο πλαίσιο.
• Ενημέρωση της ακαδημαϊκής κοινότητας για τις διατάξεις και τις προθεσμίες.
