Η αμερικανική τρυπανοσωμίαση, γνωστή και ως νόσος Chagas, που προκαλείται από το παράσιτο Trypanosoma cruzi, είναι μία ενδημική νόσος κυρίως στη Λατινική Αμερική. Ωστόσο, πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «The Lancet Infectious Diseases», αποκαλύπτει ότι, παρότι το συνολικό παγκόσμιο φορτίο της νόσου έχει μειωθεί τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, τα περιστατικά παρουσιάζουν αύξηση σε μη ενδημικές περιοχές, όπως η δυτική Ευρώπη.
Η νόσος Chagas εξελίσσεται μέσω δύο κύριων φάσεων, της οξείας και της χρόνιας. Η οξεία φάση εμφανίζεται λίγο μετά τη μόλυνση και περιλαμβάνει συμπτώματα όπως πυρετό, οίδημα, κόπωση και πρησμένους λεμφαδένες. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η λοίμωξη μεταβαίνει στη χρόνια φάση, οπότε το παράσιτο μπορεί να προκαλέσει βλάβη σε διάφορα όργανα, ιδιαίτερα στην καρδιά και το πεπτικό σύστημα.
Η συγκεκριμένη έρευνα του Institute for Health Metrics and Evaluation του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον είναι η πιο λεπτομερής παγκόσμια αξιολόγηση της νόσου από το 1990 έως το 2023. Όπως διαπιστώθηκε, το 2023 10,5 εκατομμύρια άνθρωποι ζούσαν με τη νόσο, αριθμός μειωμένος κατά 16% από το 1990. Η μείωση στο παγκόσμιο ποσοστό επιπολασμού της νόσου ανέρχεται στο 55%, μετά τις απαραίτητες προσαρμογές ανά ηλικία. Σχεδόν όλες οι χώρες της Λατινικής Αμερικής παρουσίασαν μείωση στα ποσοστά επιπολασμού την ίδια περίοδο, με εξαίρεση το Μεξικό, όπου σημειώθηκε αύξηση 31% στη συχνότητα εμφάνισης της νόσου.
Παρά αυτήν την πρόοδο, το 2023 το 38% των παγκόσμιων περιστατικών εντοπίστηκε στη Βραζιλία, το 17% στην Αργεντινή και το 8% στη Βολιβία. Επιπλέον, το 2023 η Βραζιλία κατέγραψε τον μεγαλύτερο αριθμό θανάτων, αντιπροσωπεύοντας το 68% όλων των θανάτων από τη νόσο Chagas παγκοσμίως. Την ίδια χρονιά, η Βολιβία είχε το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας προσαρμοσμένο ανά ηλικία με 4,6 θανάτους ανά 100.000 κατοίκους.
Στις περιοχές όπου η νόσος δεν είναι ενδημική, ο αριθμός των κρουσμάτων αυξήθηκε κατά σχεδόν 50% από το 1990 έως το 2023. Οι περισσότερες περιπτώσεις καταγράφηκαν στη δυτική Ευρώπη, όπου τα περιστατικά αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 200% και στη Βόρεια Αμερική, όπου σημειώθηκε αύξηση άνω του 50% την ίδια περίοδο. Η νόσος, πλέον, πλήττει κυρίως άτομα ηλικίας 45-65 ετών, γεγονός που προαναγγέλλει μελλοντικές προκλήσεις για τα συστήματα υγείας, καθώς αυξάνονται οι χρόνιες επιπλοκές στο καρδιαγγειακό και πεπτικό σύστημα.
Οι ερευνητές σημειώνουν ότι σήμερα υπάρχουν μόνο δύο διαθέσιμα φάρμακα για τη θεραπεία της νόσου Chagas, τα οποία, όμως, αναπτύχθηκαν πριν από περισσότερα από 50 χρόνια, ενώ συχνά προκαλούν σοβαρές παρενέργειες ή δεν θεραπεύουν τη λοίμωξη. Μια νέα ενδεχόμενη θεραπευτική προσέγγιση βρίσκεται αυτή τη στιγμή υπό ανάπτυξη από φαρμακευτική εταιρεία.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ
