Διδακτικές σκέψεις του πιο διεισδυτικού ανακριτή της ανθρώπινης ψυχής πριν τον Freud, ο οποίος έφυγε από τη ζωή στις 11 Νοεμβρίου 1855.
|
Θεωρείται ένας απο τους σπουδαιότερους Δανούς φιλοσόφους και μάλιστα ο πρώτος υπαρξιστής φιλόσοφος! Ήταν ακόμα θεολόγος, ποιητής, κοινωνικός κριτικός και θρησκευτικός συγγραφέας. Κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι ο Soren Kierkegaard ήταν μια εξέχουσα προσωπικότητα που επηρέασε σημαντικά τη σύγχρονη διανόηση. O Kierkegaard άσκησε εξαιρετικά έντονη κριτική στην εγγελιανή φιλοσοφία της εποχής του και σε πρακτικές της επίσημης Εκκλησίας. Εκείνες τις οποίες θεωρούσε φοβερά ανούσιες και τυπολατρικές. Τα περισσότερα από τα έργα του έχουν αντικείμενο θρησκευτικά προβλήματα- για παράδειγμα, τη φύση της πίστης, τον θεσμό της χριστιανικής Εκκλησίας, τη χριστιανική ηθική, τη θεολογία, τις απόψεις και τα συναισθήματα των ατόμων καθώς αντιμετωπίζουν υπαρξιακές επιλογές. Γι`αυτό το λόγο, τον έχουν κατατάξει στον χριστιανικό υπαρξισμό και την υπαρξιακή ψυχολογία. Οι αντιλήψεις του, ωστόσο, προκάλεσαν έντονα συνειδησιακά διλήμματα και αυτοκριτική για τους αναγνώστες του. “Για να γίνουν γόνιμοι οι καιροί που ζούμε, οφείλουν να απολακτίσουν την πολλή και ποικίλη γνώση προς χάριν της αυτογνωσίας· η εποχή μας πρέπει να σπάσει τα δεσμά της αυθεντίας και του δογματισμού και να γίνει σωκρατική” ήταν η επιτακτική ανάγκη που υπογραμμίζεται στο έργο του… Η διαλεκτική δηλαδή. Για να γίνει όμως αυτό, θα έπρεπε να σταματήσει η αντικειμενικότητα να γίνεται το επίκεντρο στην αναζήτηση της αλήθειας. Ο Δανός φιλόσοφος επηρεάστηκε πολύ από τη φιλοσοφική σκέψη του Σωκράτη. Η βασική έννοια της υπαρξιακής αγωνίας για την σωτηρία του ανθρώπου που ανέπτυξε εμφανίστηκε και ορίστηκε αρχικά από τον Ιωάννη Δαμασκηνό. Υπήρξε «ο πιο διεισδυτικός ανακριτής της ανθρώπινης ψυχής πριν τον Freud» κατά τον Lacan, πρόδρομος της φιλοσοφικής σκέψης του 20ου αιώνα, που επηρέασε σε βάθος τον Jaspers, τον Wittgenstein, τον Heidegger και τον Sartre. Στα πρώτα έργα του που χρησιμοποιούσε διάφορους χαρακτήρες, υπέγραφε με ψευδώνυμα- οι οποίοι παρουσίαζαν τις διαφορετικές απόψεις τους μέσω πολύπλοκων διαλόγων. `Αφηνε στον κάθε αναγνώστη του να κατανοήσει την ουσία των έργων του, γιατί«το έργο [του αναγνώστη] θα πρέπει να καθίσταται δύσκολο, καθώς μόνο η δυσκολία εμπνέει εκείνον που έχει ευγενή κίνητρα». Ο Λούντβιχ Βίτγκενσταϊν είχε πει χαρακτηριστικά για τον Kierkegaard ότι ήταν «με διαφορά, ο πιο εξέχων διανοητής του δέκατου ένατου αιώνα». Ο φθόνος είναι συντετριμμένος θαυμασμός. |
| Οι περισσότεροι άνθρωποι είναι υποκειμενικοί με τον εαυτό τους και αντικειμενικοί με τους άλλους -τρομακτικά αντικειμενικοί μερικές φορές. Όμως σκοπός είναι να είμαστε αντικειμενικοί με τον εαυτό μας και υποκειμενικοί με τους άλλους |
| Οι άνθρωποι απαιτούν ελευθερία λόγου σαν αντιστάθμισμα στην ελευθερία σκέψης που σπάνια χρησιμοποιούν. |
| Η κατάσταση των τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών: μία άμαξα όπου ο οδηγός είναι Εβραίος, ο επιβάτης Χριστιανός, ενώ στο πορτ παγκάζ είναι στοιβαγμένος ο Μουσουλμάνος. |
| Το μίσος είναι η αγάπη που έχει ξεμεθύσει. |
| Η Αγωνία είναι η ζάλη της ελευθερίας. |
| Η ζωή μας είναι πάντα η έκφραση των κυρίαρχων σκέψεών μας. |
| Πέρα από το γεγονός ότι η αδράνεια είναι η ρίζα όλων των κακών, είναι μάλλον το μόνο πραγματικά καλό.
Τι θα πει ερωτευμένος; Είναι τάχα αυτό που λέμε πιασμένος; Τυλιγμένος στόν έρωτα; Πόσο αταίριαστη ομοιοκαταληξία! Σαν να μη μπoρεί να επιθυμήσei τίποτα κανείς- τότε ποιός είναι ελεύθερος; Κι αν ήμουν ελεύθερος, πως θα μπορούσα να ποθώ; Αλλιώς ·αν ήμουν ελεύθερος, ελεύθερος σαν το πουλί, τότε γιατί ποθώ; Ποθώ όταν έρχομαι κοντά Σου, ποθώ όταν φεύγω από κοντά Σου, όταν κάθομαι στο πλάι Σου ποθώ. Όταν τολμάς χάνεις για λίγο το βήμα σου. Όταν δεν τολμάς, χάνεις τον εαυτό σο.
|
