«Διπλωματικό φάουλ» και «μέγιστη απρέπεια» χαρακτηρίζει η Αθήνα την πρωτοφανή κίνηση του Ρίσι Σούνακ χθες να ακυρώσει τη συνάντησή του με τον Έλληνα ομόλογό του λίγες ώρες πριν το προγραμματισμένο ραντεβού τους.
Ο Κ. Μητσοτάκης μόλις είχε ολοκληρώσει το ραντεβού του με τον ηγέτη των Εργατικών -της αντιπολίτευσης δηλαδή- όταν από το Γραφείο του Βρετανού πρωθυπουργού τηλεφώνησαν στην επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του Έλληνα πρωθυπουργού Άννα-Μαρία Μπούρα για να την ενημερώσουν ότι το ραντεβού με τον Ρίσι Σούνακ ακυρώνεται και ότι ο Κ. Μητσοτάκης είχε τη δυνατότητα να συναντήσει τον αντιπρόεδρο της βρετανικής κυβέρνησης, πρόταση την οποία, σύμφωνα με πηγές στην Αθήνα, η ελληνική πλευρά δεν άφησε καν να ολοκληρωθεί.
Η Αθήνα βλέπει εκλογικούς λόγους πίσω από την πρωτοφανή απόφαση του Ρίσι Σούνακ να ακυρώσει το ραντεβού του με ομόλογό του, πόσω μάλλον μιας χώρας συμμάχου με την οποία παραδοσιακά έχουν καλές σχέσεις και, φυσικά, συμμάχου στο ΝΑΤΟ.
Ο Σούνακ υπολείπεται 20 μονάδες του Στάρμερ, ενώ η Βρετανία οδεύει σε εκλογές τον επόμενο χρόνο. Πρόθεση του Σούνακ ήταν, προφανώς, να συσπειρώσει τα συντηρητικά κοινά (αν και οι δημοσκοπήσεις στη Βρετανία τον τελευταίο χρόνο αποτυπώνουν στροφή και του βρετανικού λαού υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών), την ώρα μάλιστα που ο Στάρμερ φαίνεται να έχει δηλώσει ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο σε μια πιθανή συμφωνία μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της Αθήνας για τα Γλυπτά.
Το θέμα σχολιάζεται σε -βρετανικά και μη- ΜΜΕ, μεταφέροντας παρασκήνιο και τις δικές τους πληροφορίες για το τι συνέβη.
Οι Συντηρητικοί υποστηρίζουν ότι ήταν αφελές εκ μέρους του ηγέτη των Εργατικών Κιρ Στάρμερ να συναντηθεί με τον Έλληνα ηγέτη, δεδομένης της δημόσιας άποψης που εξέφρασε ο Κ. Μητσοτάκης για το μέλλον των Γλυπτών την Κυριακή.
Η άποψη των Εργατικών είναι ότι δεν θα στέκονταν εμπόδιο σε μια συμφωνία δανεισμού μεταξύ του Βρετανικού Μουσείου και της Αθήνας, αν υπήρχε συμφωνία ανάμεσά τους.
Εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης δήλωσε ότι “δεν υπάρχουν σχέδια” περί αλλαγής του νόμου του 1963 για το Βρετανικό Μουσείο – ο οποίος απαγορεύει την απομάκρυνση αντικειμένων από τη συλλογή του Ιδρύματος.
Ωστόσο, ο δανεισμός δεν απαιτεί αλλαγή του νόμου, και έτσι θα μπορούσε να υπάρξει συμφωνία μεταξύ Βρετανικού Μουσείου και Αθήνας, ανεξαρτήτως της άποψης του Βρετανού πρωθυπουργού.
Πολλοί Συντηρητικοί πιστεύουν πως μια τέτοια ρύθμιση θα ήταν ένας “ολισθηρός δρόμος”.
“Ο Keir Starmer είναι ξεκάθαρα πρόθυμος να αγνοήσει τις συνεισφορές γενεών Βρετανών φορολογουμένων για να κρατήσουν ασφαλή τα Γλυπτά και να τα μοιραστούν με τον κόσμο”, υποστήριξε πηγή του κόμματος των Τόρηδων (του Σούνακ δηλαδή).
Αλλά μια πηγή των Εργατικών δήλωσε ότι η θέση τους ήταν πάγια -μια κυβέρνηση των Εργατικών δεν θα άλλαζε τον νόμο για να επιτρέψει τη μόνιμη μετακίνηση των Γλυπτών- και η συμπεριφορά του κ. Σούνακ ήταν “αξιολύπητη”, ενώ μια άλλη πηγή σχολίασε: “Τι παράξενο θέατρο πολιτιστικού πολέμου”».
Bloomberg: «Κεραυνοί» από τους Εργατικούς κατά Σούνακ
Από την πλευρά του, δημοσίευμα του Bloomberg σημειώνει: «Ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθεί η συνάντηση των δύο ηγετών, εξαιτίας των σχολίων του Μητσοτάκη για τα Γλυπτά, σύμφωνα με μια ανώτερη πηγή του Συντηρητικού Κόμματος.
Οι Έλληνες έλαβαν ένα τηλεφώνημα γύρω στις 6 το απόγευμα τοπική ώρα, ακριβώς τη στιγμή που ολοκληρωνόταν η συνάντηση του Μητσοτάκη με τον ηγέτη της βρετανικής αντιπολίτευσης Κιρ Στάρμερ, δήλωσε άτομο που γνωρίζει πώς εξελίχθηκε η ακύρωση του ραντεβού.
Οι Financial Times ανέφεραν νωρίτερα ότι ο Starmer στην ιδιωτική του συζήτηση με τον Μητσοτάκη δεν ήταν διατεθειμένος να αλλάξει τον νόμο σχετικά με τα Γλυπτά, αλλά δεν θα στεκόταν εμπόδιο σε μια συμφωνία δανεισμού, αν υπήρχε ποτέ μια αμοιβαία αποδεκτή συμφωνία μεταξύ Βρετανικού Μουσείου και Αθήνας.
Υπενθυμίζεται ότι ο Σούνακ υπολείπεται του ηγέτη των Εργατικών κατά περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες στις δημοσκοπήσεις ενόψει των εκλογών που αναμένονται το επόμενο έτος. Εν τω μεταξύ, ο Στάρμερ και ο Μητσοτάκης συζήτησαν για τα Γλυπτά κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους και οι δύο πλευρές παρουσίασαν τα επιχειρήματά τους».
Τα σχόλια του Έλληνα πρωθυπουργού δεν διέφεραν από όσα έχει πει στο παρελθόν και αντανακλούν τις πάγιες θέσεις των Ελλήνων για το θέμα, δήλωσε ανώτερος Έλληνας αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι σε κάθε περίπτωση το θέμα δεν αφορά τη βρετανική κυβέρνηση, αλλά το Βρετανικό Μουσείο.
«Λάθος η απόφαση Σούνακ»
Ο Josh Lambkin, από το Parthenon Project, το οποίο συνεργάζεται με το Βρετανικό Μουσείο και το Μουσείο της Ακρόπολης σε μια προσπάθεια να μεσολαβήσει για μια συμφωνία, επέκρινε την απόφαση του Sunak.
«Είναι κρίμα που ο Βρετανός πρωθυπουργός αισθάνεται ότι δεν μπορεί να συζητήσει το θέμα των Γλυπτών με τον Έλληνα πρωθυπουργό, ειδικά αν αναλογιστεί κανείς πόσο πολλά μπορούν να κερδίσουν και οι δύο χώρες από μια λογική επίλυση του θέματος», δήλωσε.
Η ακύρωση του ραντεβού θέτει, επίσης, σε κίνδυνο τη σχέση του με την Ελλάδα, που θα μπορούσε να βοηθήσει τον Σούνακ να βελτιώσει τη συνεργασία του με τα ευρωπαϊκά κράτη για το μεταναστευτικό.
Σύμφωνα με τον Guardian, εκπρόσωπος των Εργατικών δήλωσε τα εξής: «Εάν ο πρωθυπουργός δεν είναι σε θέση να συναντηθεί με έναν Ευρωπαίο σύμμαχο με τον οποίο η Βρετανία έχει σημαντικούς οικονομικούς δεσμούς, αυτό αποτελεί μία ακόμη απόδειξη ότι δεν είναι σε θέση να προσφέρει τη σοβαρή οικονομική ηγεσία που απαιτεί η χώρα μας».