Την ιστορία του Δαρβίνου, λίγο ή πολύ, οι περισσότεροι την γνωρίζουν… Τον Άγγλο φυσιοδίφη που έμελλε να φέρει επαναστατικές αλλαγές στην ανθρώπινη γνώση με τη θεωρία του για τη βιολογική εξέλιξη μέσω της φυσικής επιλογής.
Το πασίγνωστο βιβλίο του “Η προέλευση των ειδών” (Origin of Species) που δημοσιεύτηκε το 1859, υποστηρίζει ότι τα είδη του ζωικού βασιλείου δεν παραμένουν αμετάβλητα, όπως υποστήριζε ο Αριστοτέλης. Αντιθέτως, έχουν κοινή καταγωγή και μέσω της φυσικής επιλογής εξελίσσονται με την πάροδο των χιλιετιών. Ήταν αναμενόμενο αυτή του η θέση να δημιουργήσει έντονες αντιδράσεις από την πρώτη στιγμή. Και δεν ήταν μόνο από την επιστημονική κοινότητα, αλλά και από την Εκκλησία, που είχε την πεποίθηση ότι η δημιουργία του κόσμου είναι αποτέλεσμα της Θείας Χάριτος. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, ο Δαρβίνος να χαρακτηρισθεί άθεος και να χλευαστεί ως απόγονος πιθήκων. Κάποιοι, μάλιστα, από τους υποστηρικτές του σύρθηκαν στα δικαστήρια (Δίκη των Πιθήκων).
Ακόμα και αν έχει περάσει περισσότερο από ένας αιώνας από το θάνατό του, η επιστημονική κοινότητα τελικά, αποδέχτηκε τη θεωρία του, η οποία επαληθεύτηκε στο μεταξύ μέσα από πλήθος παρατηρήσεων και νεότερων ανακαλύψεων.
1. Ο Δαρβίνος γεννήθηκε την ίδια μέρα με τον Αβραάμ Λίνκολν.
Τόσο ο Δαρβίνος όσο και ο Λίνκολν γεννήθηκαν στις 12 Φεβρουαρίου 1809, αλλά σε πολύ διαφορετικά περιβάλλοντα. Ενώ ο 16ος πρόεδρος της Αμερικής γεννήθηκε σε μια ξύλινη καλύβα στην έρημο του Κεντάκι, ο Δαρβίνος γεννήθηκε σε ένα μεγαλειώδες γεωργιανό σπίτι σε ένα κτήμα με θέα στον ποταμό Σέβερν και τη μεσαιωνική πόλη της αγοράς Shrewsbury της Αγγλίας.
2. Περίμενε περισσότερα από 20 χρόνια για να δημοσιεύσει την πρωτοποριακή θεωρία του για την εξέλιξη.
Το πενταετές ταξίδι του Δαρβίνου σε όλο τον κόσμο με το HMS Beagle, το οποίο ολοκληρώθηκε το 1836, του παρείχε ανεκτίμητη έρευνα που συνέβαλε στην ανάπτυξη της θεωρίας του για την εξέλιξη και τη φυσική επιλογή. Ανησυχώντας, ωστόσο, για τη δημόσια και εκκλησιαστική αποδοχή της βαθιά ριζοσπαστικής ιδέας του, δεν παρουσίασε τη θεωρία του για την εξέλιξη παρά μόνο το 1858 όταν έκανε κοινή ανακοίνωση με τον Βρετανό φυσιοδίφη Άλφρεντ Ράσελ Γουάλας, η θεωρία του οποίου επρόκειτο να δημοσιοποιηθεί με ιδέα παρόμοια με του Δαρβίνου. Τον επόμενο χρόνο, ο Δαρβίνος δημοσίευσε το θεμελιώδες έργο του, «Η προέλευση των ειδών μέσω της φυσικής επιλογής ή η διατήρηση των ευνοημένων φυλών στον αγώνα για τη ζωή.»
3. Ο Δαρβίνος υπέφερε από χρόνιες ασθένειες
Ο Δαρβίνος άρχισε να υποφέρει από εξάντληση, έκζεμα και χρόνιες κρίσεις ναυτίας, πονοκεφάλους και καρδιακούς παλμούς που επέμειναν για το υπόλοιπο της ζωής του. Κάποιοι εικάζουν ότι κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του ο Δαρβίνος μπορεί να είχε προσβληθεί από μια παρασιτική ασθένεια που ονομάζεται νόσος Chagas που μπορεί τελικά να οδηγήσει σε καρδιακή ζημιά, η οποία τελικά προκάλεσε τον θάνατο του Δαρβίνου.
4. Συνέθεσε μια λίστα με υπέρ και κατά για να αποφασίσει αν θα παντρευτεί.
Επιδεικνύοντας λογική κλίση ακόμα και σε θέματα συναισθήματος, το 1838, ο Δαρβίνος το 1838 συνέθεσε μια λίστα με δύο στήλες που οριοθετούσαν τα θετικά και τα αρνητικά του γάμου. Στη στήλη «Παντρέψου»: «παιδιά», «μόνιμος σύντροφος (και φίλος σε μεγάλη ηλικία)…καλύτερα από σκυλί ούτως ή άλλως» και «κάποιος να φροντίσει το σπίτι». Στη στήλη «Μην παντρευτείς»: «Ελευθερία να πηγαίνει κανείς όπου θέλει», «συνομιλία έξυπνων ανδρών στα κλαμπ» και «απώλεια χρόνου». Ωστόσο, δεν ήταν στη λίστα του Δαρβίνου οι οικογενειακοί δεσμοί γιατί παντρεύτηκε την πρώτη του ξαδέρφη Έμμα Γουέτζγουντ το 1839.
5. H αιμομιξία με την ξαδέλφη του δημιούργησε προβλήματα υγείας στους απογόνους τους
Η αιμομιξία ήταν συνηθισμένο φαινόμενο καθ` όλη τη διάρκεια της ιστορίας κυρίως σε βασιλικές οικογένειες και δυναστείες. Ο λόγος; Ήθελαν να εξασφαλίσουν την καθαρότητα και γνησιότητα της αριστοκρατικής τους καταγωγής, αλλά και για πολιτικούς ή οικονομικούς λόγους.
Ωστόσο, συνηθισμένο αποτέλεσμα της αιμομιξίας είναι προβλήματα υγείας στους απογόνους.
`Εως και το 19ο αιώνα η αιμομιξία και κυρίως οι γάμοι μεταξύ ξαδέλφων ήταν κοινωνικά αποδεκτό, ακόμη και επιβεβλημένο.
Ο θεμελιωτής της θεωρίας της εξέλιξης, απέκτησε με την ξαδέλφη του δέκα παιδιά εκ των οποίων τα τρία πέθαναν. Από τα άλλα επτά, τα τρία δεν μπορούσαν να τεκνοποιήσουν. Κάθε φορά που τα παιδιά του αρρώσταιναν εξέφραζε φόβους πως είχαν κληρονομήσει “αδυναμίες” που οφείλονταν στην αιμομιξία του ίδιου με την γυναίκα του αλλά και των προηγούμενων αιμομιξιών στην οικογένεια του και στην οικογένεια της Emma.
6. Παράτησε την ιατρική σχολή.
Ο πατέρας του Δαρβίνου ήταν ένας επιτυχημένος γιατρός που προετοίμασε τον γιο του να ακολουθήσει τα βήματά του. Το καλοκαίρι του 1825 υπηρέτησε ως μαθητευόμενος στο ιατρείο του πατέρα του και μετά από αυτό εισήλθε σε μια από τις κορυφαίες ιατρικές σχολές της Βρετανίας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. Ωστόσο, ο Δαρβίνος μισούσε την θέα του αίματος και βαριόταν τις διαλέξεις. Άφησε την ιατρική σχολή και ματαίωσε τα όνειρα του πατέρα του.
7. Ο Δαρβίνος ήταν φοιτητής θεολογίας
Αφού άφησε το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, ο άνθρωπος που θα αμφισβητούσε το καθιερωμένο θρησκευτικό δόγμα της Δημιουργίας, γράφτηκε στο Κέιμπριτζ για να σπουδάσει θεολογία. Ωστόσο, η πίστη του Δαρβίνου άρχισε να κλονίζεται αφού συνάντησε τα δεινά της δουλείας στο ταξίδι του σε όλο τον κόσμο και μετά τον θάνατο τριών από τα παιδιά του. Ο Δαρβίνος, όμως, ποτέ δεν χαρακτήρισε τον εαυτό του ως άθεο. Αντίθετα, αναφέρθηκε στον εαυτό του ως αγνωστικιστής.
8. Έτρωγε εξωτικά ζώα.
Ο Δαρβίνος όχι μόνο μελέτησε ένα εκλεκτικό θηριοτροφείο ζώων από όλο τον κόσμο, αλλά τα έτρωγε κιόλας. Ως φοιτητής στο Κέιμπριτζ, δημιούργησε το Gourmet Club, γνωστό και ως Λέσχη λαίμαργων. Είχε φάει μεταξύ άλλων γεράκι, καφέ κουκουβάγια, αρμαντίλο, στρουθοκάμηλο και πούμα.
9. Δεν επινόησε τη φράση «επιβίωση του ισχυρότερου».
Αν και σχετίζεται με τη θεωρία της φυσικής επιλογής του Δαρβίνου, η φράση «επιβίωση του ισχυρότερου» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Άγγλο φιλόσοφο Χέρμπερτ Σπένσερ στις «Αρχές της Βιολογίας» του 1864 για να συνδέσει τις οικονομικές και κοινωνιολογικές θεωρίες του με τις βιολογικές έννοιες του Δαρβίνου. Ο Δαρβίνος υιοθέτησε για πρώτη φορά τη φράση στην πέμπτη έκδοσή του «The Origin of Species», που δημοσιεύτηκε το 1869, γράφοντας για τη φυσική επιλογή ότι «η έκφραση που χρησιμοποιείται συχνά από τον Σπένσερ για την επιβίωση του ισχυρότερου είναι πιο ακριβής και μερικές φορές είναι εξίσου βολικό.»
10. Ο Δαρβίνος είναι θαμμένος μέσα στο Αβαείο του Γουέστμινστερ
Αφού ο Δαρβίνος πέθανε στις 19 Απριλίου 1882, η οικογένειά του άρχισε τις προετοιμασίες για να τον θάψει στο χωριό όπου είχε περάσει τα τελευταία 40 χρόνια της ζωής του. Ωστόσο, οι φίλοι και οι συνάδελφοι του Δαρβίνου ξεκίνησαν μια πιεστική εκστρατείαγια να του δώσουν την υψηλή τιμή της ταφής μέσα στο Αβαείο του Γουέστμινστερ του Λονδίνου. Αφού οι εφημερίδες και το κοινό συμμετείχαν στην εκδτρατεία αυτή, ο κοσμήτορας του Westminster έδωσε την έγκρισή του. Μια εβδομάδα μετά το θάνατό του, ο Δαρβίνος κηδεύτηκε στην πιο σεβαστή εκκλησία της Αγγλίας κοντά στους συναδέλφους του επιστήμονες John Herschel και Isaac Newton.
11. Ο Δαρβίνος εμφανιζόταν στο χαρτονόμισμα των 10 λιβρών για 18 χρόνια.
Το 2000 το πορτρέτο του Δαρβίνου εμφανίστηκε στο πίσω μέρος του βρετανικού χαρτονομίσματος των 10 λιρών μαζί με μια εικόνα του HMS Beagle. Ωστόσο, η Τράπεζα της Αγγλίας διέκοψε την κυκλοφορία του χαρτονομίσματος των 10 λιρών το 2018.