Η Απλή Αναλογική ήταν πάγιο αίτημα των αριστερών κομμάτων. Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ την ψήφισε
ικανοποιούσε αυτό το αίτημα, αλλά μάλλον είχε ένα άλλο σχέδιο.
Η Απλή Αναλογική ήταν πάγιο αίτημα των αριστερών κομμάτων. Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ την ψήφισε
ικανοποιούσε αυτό το αίτημα, αλλά μάλλον είχε ένα άλλο σχέδιο. Αλλά μερικές φορές τα
σχέδια αποτυγχάνουν, ειδικά όταν δεν ακολουθούνται βασικές κινήσεις επιτυχίας τους.
Τον Ιούλιο του 2016, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ψήφισε την απλή αναλογική. Στην ομιλία
του κατά την ψήφιση του νόμου, ο κος Α. Τσίπρας αναφέρθηκε σε “ιστορική πρόταση της
Κυβέρνησης” που βασίστηκε στο ότι “η απλή αναλογική αποτελεί αίτημα όχι μόνον της
αριστεράς αλλά και του προοδευτικού κόσμου” και είναι βήμα “ αποκατάστασης της ισότιμης
ψήφου των πολιτών και της διαφάνειας που αποτελούν προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ”.
Κατά την ίδια ομιλία του, ο κος Τσίπρας κατηγόρησε την ΝΔ πως διαφωνόντας με την απλή
αναλογική “ταυτίζει την άμεση δημοκρατία (σσ. δηλαδή την απλή αναλογική) με τον λαϊκισμό”
και εκφράζει “μια συντηρητική αντίληψη και τον φόβο απέναντι στη λαϊκή κρίση”.
Η απλή αναλογική, όπως είπε ο κος Τσίπρας, ήταν πάντα ένα αίτημα των αριστερών
κομμάτων. Εκ των πραγμάτων, διευκολύνει την είσοδο πολλών κομμάτων στη Βουλή και
αποδίδει περισσότερες έδρες στα κόμματα με μικρά ποσοστά. Και στην αριστερά υπήρχαν
πάντα μικρά κόμματα. Ιδεολογικά λοιπόν, ο ΣΥΡΙΖΑ έφερε έναν νόμο που ικανοποιούσε ένα
πάγιο και διαχρονικό αίτημα. Όμως εκτός από το προφανές, υπάρχουν και άλλες οπτικές. Δεν
είναι λογικό να κάνει κάποιος την σκέψη πως ο ΣΥΡΙΖΑ, ψηφίζοντας την απλή αναλογική θα
πετύχαινε ‘με ένα σμπάρο, δύο τρυγόνια’: αφ’ ενός η ΝΔ δεν θα κατάφερνε να πάρει
αυτοδυναμία, αφ’ ετέρου σε μια κατακερματισμένη Βουλή, ο ΣΥΡΙΖΑ ως ηγετικό κόμμα της
Αριστεράς, θα έχει τη δυνατότητα να φτιάξει μια πολυκομματική Κυβέρνηση. Ειδικά όταν στη
Βουλή προβλέπονταν πως θα υπήρχαν αρκετά ‘φίλα προσκείμενα προς τον ΣΥΡΙΖΑ’
κόμματα, όπως το ΠΑΣΟΚ και τα ‘ΜεΡΑ25’, ‘Πλεύση Ελευθερίας’, αλλά και – γιατί όχι, αφού το
έχει ξανακάνει με τους ΑΝΕΛ – και ακροδεξιά κόμματα. Ένας άλλος θετικός παράγοντας, ήταν
το γεγονός πως σε μια τέτοια Βουλή, η ΝΔ στερούνταν οποιασδήποτε πιθανής συμμαχίας: τα
αριστερά κόμματα αποκλείονταν λόγω θέσεων, τα ακροδεξιά λόγω ‘αυξημένης ευαισθησίας’
απέναντι σε αυτόν τον χώρο.
Κατά μια οπτική ο ΣΥΡΙΖΑ διαμόρφωνε ένα περιβάλλον που θα ‘έπαιζε μόνος του’.
Όμως μερικές φορές μπορεί ένα σχέδιο μπορεί να στραβώσει και τότε ‘να πέσεις στον λάκο
που έσκαβε για τον άλλο ’. |
Τα – απρόσμενα αρνητικά – αποτελέσματα των εκλογών αφαίρεσαν οποιαδήποτε
πρωτοβουλία του ΣΥΡΙΖΑ στην Αριστερά και έδωσαν σημαντικές πιθανότητες στη ΝΔ για
αυτοδύναμη Κυβέρνηση. Ο κος Α. Τσίπρας έπρεπε να αιτιολογήσει γιατί το σχέδιο πήγε
στραβά. Φυσικά δεν μπορούσε να ομολογήσει τον σχεδιασμό του. Επέρριψε έτσι τις ευθύνες
στους άλλους: δήλωσε πως η απλή αναλογική “λειτούργησε ως μια προοπτική
κατακερματισμού των δυνάμεων που θα μπορούσαν να διαμορφώσουν κυβέρνηση… αλλά τα
κόμματα του προοδευτικού χώρου την απέρριψαν”. Και ως άλλος Ανδρέας, είπε το δικό του
‘mea culpa’.
Στην παραπάνω δήλωσή του, ο κος Τσίπρας δεν έλαβε υπόψη του κάποιες καταστάσεις.
Πρώτον την αδυναμία του να κάνει μια ελκυστική προεκλογική εκστρατεία με καθαρές θέσεις
και λογικές προτάσεις. Έτσι απέτυχε να βελτιώσει τα ποσοστά του 2019, και έγινε ‘δεύτερη
επιλογή’. Δεύτερον, όταν έβλεπε τα ποσοστά του να πέφτουν, αντί για να βρει την αιτία,
ανέπτυξε μια έντονη – και πολλές φορές οξύτατη – αντιπαράθεση με όλα τα άλλα
‘συνορεύοντα’ κόμματα, προφανώς σε μια προσπάθεια να συσπειρώσει ψηφοφόρους. Όμως
έτσι όχι μόνο απώλεσε τις απαραίτητες για συνεργασίες, καλές σχέσεις, αλλά – κατά τα
φαινόμενα – έχασε και ψηφοφόρους.
Τελικά μεταβλήθηκε από ‘θελκτικό εταίρο’ σε ‘τοξικό παράγοντα’, ενώ ταυτόχρονα τα
αναπάντεχα χαμηλά ποσοστά του, άνοιξαν την όρεξη των άλλων κομμάτων που, αντί για
συνεργασία, διείδαν την δυνατότητα δικών τους κερδών από την ακόμα παραπάνω
αποδυνάμωση των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ. Ή με άλλα λόγια ‘δρυός πεσούσης, πας ανήρ
ξηλεύεται’.
Είναι φυσικό πως κάθε κόμμα κάνει τους σχεδιασμούς του, έτσι ώστε να διαμορφωθεί ένα
ευνοϊκό πλαίσιο για την λειτουργία του. Όμως η επιτυχία αυτών των σχεδίων εξαρτάται από
την σωστή εφαρμογή τους. Και κάθε ένα από αυτά τα σχέδια έχει ένα ‘καλό’ και ένα ‘κακό’
σενάριο.
Στην περίπτωση της απλής αναλογικής το σχέδιο ήταν κατανοητό και αφορούσε την
διαμόρφωση Κυβέρνησης συνεργασίας, αλλά η εφαρμογή του – μάλλον – απολύτως
αποτυχημένη, αφού ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε ότι ήταν δυνατόν για να δημιουργήσει αντιπαλότητες με
κάθε άλλο κόμμα.
