Μηχανική αστοχία στο κάθισμα του κυβερνήτη κατά την απογείωση φαίνεται ότι είναι η κύρια αιτία της συντριβής του Boeing 787 της Air India στην πτήση AI-171, σύμφωνα με το προκαταρκτικό πόρισμα της Ανεξάρτητης Αρχής Διερεύνησης Αεροπορικών Ατυχημάτων της Ινδίας (AAIB), το οποίο δημοσιοποιήθηκε σήμερα, 25 Ιουνίου 2025. Από τη συντριβή του αεροσκάφους σε ξενώνα όπου διέμεναν φοιτητές ιατρικής, έχασαν τη ζωή τους 247 άτομα.
Το «μοιραίο» κάθισμα
Σύμφωνα με την έκθεση, τη στιγμή που το αεροσκάφος βρισκόταν στη φάση της περιστροφής για απογείωση, το κάθισμα του κυβερνήτη γλίστρησε απότομα προς τα πίσω, λόγω βλάβης στο μηχανισμό κλειδώματος της ράγας. Το βάρος του κυβερνήτη προκάλεσε ασυναίσθητη μετακίνηση των χειριστηρίων ισχύος προς τη θέση «idle», οδηγώντας σε ξαφνική μείωση της ισχύος των κινητήρων. Παρά την προσπάθεια του συγκυβερνήτη να επαναφέρει τα χειριστήρια στη θέση μέγιστης ισχύος, δεν μπόρεσε να αντισταθεί στο βάρος και τη θέση του σώματος του κυβερνήτη, το οποίο ασκούσε πίεση στους μοχλούς.
Χρονική αλληλουχία
Η ανάλυση δεδομένων από τον καταγραφέα πτήσης (FDR) και το μαύρο κουτί ήχου (CVR) καταγράφει με ακρίβεια τα κρίσιμα δευτερόλεπτα:
• +12’’: Έναρξη περιστροφής. Το κάθισμα γλιστρά απότομα προς τα πίσω.
• +15’’: Τα χειριστήρια ισχύος μετακινούνται προς τα πίσω. Ο συγκυβερνήτης φωνάζει: «Πέφτει η ώθηση!»
• +18’’: Ο κυβερνήτης αναφωνεί: «Η θέση μου!» και ακούγονται ήχοι πάλης.
• +26’’: Ο συγκυβερνήτης επιχειρεί να επαναφέρει την ώθηση. Το αεροσκάφος έχει ήδη φτάσει τα 214 πόδια και πέφτει σε stall.
• +38’’: Πρόσκρουση.
Τεχνικά ευρήματα
Η αυτοψία των συντριμμιών αποκάλυψε θραυσμένα πείρους ασφάλισης στο κάθισμα του κυβερνήτη. Το κάθισμα αυτό είχε υποστεί συντήρηση μόλις 11 ημέρες πριν από την πτώση, λόγω «δυσκαμψίας στη ρύθμιση», αλλά δεν έγινε κανένας λειτουργικός έλεγχος μετά την επιδιόρθωση.
Συμπληρωματικοί παράγοντες
Η έρευνα εντόπισε και άλλες συνθήκες που επηρέασαν την αδυναμία ανάκτησης του ελέγχου:
• Η θερμοκρασία περιβάλλοντος άγγιζε τους 43°C, περιορίζοντας τις επιδόσεις των κινητήρων.
• Δεν δόθηκε καμία εντολή GO-AROUND ή STAB TRIM από το πλήρωμα.
• Οι μοχλοί ισχύος στο Boeing 787 δεν διαθέτουν μηχανισμό ασφαλείας τύπου «weight-lock» ή «reverse torque prevention».
Η προκαταρκτική έκθεση κινητοποίησε άμεσα τις διεθνείς αεροπορικές αρχές:
• FAA και EASA εξέδωσαν εντολή επείγουσας επιθεώρησης όλων των καθισμάτων πιλότου στα Boeing 787 εντός 72 ωρών.
• Η Air India καθηλώνει στο έδαφος 12 αεροσκάφη με παρόμοια ιστορικά συντήρησης.
• Η Boeing ανακοίνωσε επανασχεδίαση του μηχανισμού ασφάλισης καθίσματος και τροποποίηση της αντίστασης στους μοχλούς ισχύος, με εφαρμογή από το τρίτο τρίμηνο του 2026.
Η ολοκληρωμένη τεχνική έκθεση για το δυστύχημα αναμένεται να δημοσιευτεί στις 30 Ιουλίου 2025, ενώ έχει προγραμματιστεί διεθνής σύνοδος για την ασφάλεια στο πιλοτήριο τον Αύγουστο του 2025.
