Σκηνικό γενικευμένης σύρραξης διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή, καθώς το Ισραήλ εξαπέλυσε σφοδρές αεροπορικές επιθέσεις στην Τεχεράνη τα ξημερώματα της Τετάρτης, στοχεύοντας εγκαταστάσεις στρατιωτικής και πυρηνικής σημασίας. Η επίθεση ήρθε λίγες ώρες μετά την ακραία δήλωση του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, που κάλεσε σε «άνευ όρων παράδοση» του Ιράν, ενώ προειδοποίησε ότι οι ΗΠΑ γνωρίζουν «πού κρύβεται» ο Ανώτατος Ηγέτης Αλί Χαμενεΐ.
Χιλιάδες κάτοικοι της Τεχεράνης εγκατέλειψαν μαζικά τα σπίτια τους την έκτη ημέρα της ισραηλινής αεροπορικής εκστρατείας.
Καθώς οι ΗΠΑ αποστέλλουν πολεμικά αεροσκάφη στη Μέση Ανατολή, ο Τραμπ προειδοποίησε τον Ανώτατο Ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ότι οι ΗΠΑ «ξέρουν πού κρύβεται» και ζήτησε «ΑΝΕΥ ΟΡΩΝ ΠΑΡΑΔΟΣΗ», χωρίς να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες.
Ο Τραμπ διευκρίνισε σε ανάρτησή του ότι δεν υπάρχουν σχέδια για τη δολοφονία του Χαμενεΐ, «τουλάχιστον προς το παρόν».
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (IAEA) δήλωσε επίσης για πρώτη φορά ότι οι ισραηλινές επιθέσεις στο βασικό ιρανικό εργοστάσιο εμπλουτισμού ουρανίου στο Νατάνζ προκάλεσαν ζημιές και στις υπόγειες εγκαταστάσεις φυγοκεντρητών, όχι μόνο στις εγκαταστάσεις επιφανείας.
Το Ισραήλ υποστηρίζει ότι η εκστρατεία του είναι απαραίτητη για να αποτραπεί η περαιτέρω πρόοδος του Ιράν προς την απόκτηση πυρηνικού όπλου. Οι επιθέσεις έχουν σκοτώσει τουλάχιστον 224 ανθρώπους στο Ιράν.
Το Ιράν απάντησε εκτοξεύοντας περίπου 400 πυραύλους και εκατοντάδες drones κατά του Ισραήλ. Μέχρι στιγμής, 24 άτομα έχουν σκοτωθεί στο Ισραήλ.
Καίρια πλήγματα και υψηλόβαθμοι στόχοι
Μεταξύ των στόχων ήταν το εργοστάσιο παραγωγής πυραύλων στο Khojir και το Πανεπιστήμιο Imam Hossein, το οποίο συνδέεται με τους Φρουρούς της Επανάστασης (IRGC). Το Ισραήλ ανακοίνωσε επίσης πως σκότωσε τον Στρατηγό Αλί Σαντμανί, έναν από τους υψηλότερους εν ζωή διοικητές των IRGC.
Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) επιβεβαίωσε ότι οι ισραηλινές επιθέσεις προκάλεσαν σοβαρές ζημιές σε υπόγειες εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου στη Νατάνζ, όχι μόνο σε επιφανειακές υποδομές.
Χάος στην Τεχεράνη – Κάλεσμα Τραμπ για εκκένωση
Ο Τραμπ κάλεσε δημοσίως τους πολίτες να «εγκαταλείψουν αμέσως την Τεχεράνη», σε ευθυγράμμιση με ανάλογες εκκλήσεις του ισραηλινού στρατού για μαζική απομάκρυνση 330.000 κατοίκων από το κέντρο της πόλης. Η πρωτεύουσα της χώρας άδειασε.
Ο Τραμπ ζητά ιρανική παράδοση
Ο Τραμπ αποχώρησε πρόωρα από τη Σύνοδο Κορυφής της G7 στον Καναδά για να ασχοληθεί με τη σύγκρουση Ισραήλ–Ιράν, δηλώνοντας: «Δεν συζητάμε κατάπαυση του πυρός. Θέλουμε κάτι καλύτερο από αυτό.»
Όταν του ζητήθηκε να εξηγήσει, είπε πως οι ΗΠΑ θέλουν «ένα πραγματικό τέλος» στη σύγκρουση, που μπορεί να περιλαμβάνει το Ιράν να «παραιτηθεί πλήρως». Πρόσθεσε: «Δεν έχω και πολύ διάθεση για διαπραγμάτευση».
Παρά τις απειλές, ανέφερε ότι η διπλωματία παραμένει πιθανή επιλογή και ότι μπορεί να στείλει τον Αντιπρόεδρο Τζ. Ντ. Βανς και τον ειδικό απεσταλμένο Στιβ Γουίτκοφ για συνομιλίες με την Τεχεράνη.
Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ μετακινούν στρατιωτικά αεροσκάφη και πολεμικά πλοία στη Μέση Ανατολή, προστατεύοντας το Ισραήλ και προετοιμαζόμενες για πιθανές ιρανικές επιθέσεις κατά αμερικανικών βάσεων.
Το Ιράν υπό περιορισμό
Η ιρανική κυβέρνηση περιόρισε την πρόσβαση στο διαδίκτυο και τις τηλεπικοινωνίες. Η υπηρεσία NetBlocks ανέφερε σημαντική μείωση στην κυκλοφορία δεδομένων, ενώ σταθερές τηλεφωνικές γραμμές δεν μπορούσαν να κάνουν διεθνείς κλήσεις.
Η Κυβερνοασφάλεια του Ιράν επιβεβαίωσε τα μέτρα, δηλώνοντας πως πρόκειται για προστασία από κυβερνοεπιθέσεις και εχθρικές επιχειρήσεις. Οι αρχές φαίνεται να ενεργοποίησαν το λεγόμενο «χαλάλ ίντερνετ», μια κλειστή ιρανική εκδοχή του διαδικτύου.
Η κρατική τηλεόραση του Ιράν κάλεσε τους πολίτες να αφαιρέσουν την εφαρμογή WhatsApp, υποστηρίζοντας (χωρίς αποδείξεις) ότι συλλέγει δεδομένα για το Ισραήλ.
Πηγή: Associated Press
