Η Γερμανία δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει τα ακραία κύματα καύσωνα, τα οποία γίνονται όλο και πιο συχνά, προειδοποιούν επιστήμονες της γηριατρικής και ζητούν την άμεση λήψη μέτρων. Την ίδια ώρα οι οικονομολόγοι επισημαίνουν το κόστος των υψηλών θερμοκρασιών για την οικονομία και οι εκπαιδευτικοί ζητούν κλιματισμό στα σχολεία.
Σε ανάλυσή της που δημοσιεύεται στην Επιθεώρηση για την Γεροντολογία και την Γηριατρική, η Γερμανική Εταιρία Γηριατρικής (DGG) υποστηρίζει ότι η «εάν δεν γίνει επαρκής προετοιμασία, τα ακραία κύματα καύσωνα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε δεκάδες χιλιάδες θανάτους εντός λίγων ημερών – σε θανάτους που θα μπορούσαν να αποφευχθούν». Ο επικεφαλής της Μονάδας Ψηφιακής Γηριατρικής στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Χαϊδελβέργης καθηγητής Κλέμενς Μπέκερ τονίζει την σημασία της σωστής προετοιμασίας και εκτιμά ότι η Γερμανία δεν διαθέτει ούτε τα βασικά για να αντιμετωπίσει τέτοια ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως ο θερμικός θόλος.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο «Ρόμπερτ Κοχ», μέχρι το καλοκαίρι του 2023 είχαν καταγραφεί στην Γερμανία 7.600 θάνατοι οι οποίοι σχετίζονταν με την υψηλή θερμοκρασία, χωρίς ωστόσο να αφυπνιστούν οι αρμόδιες αρχές. Ενδεικτικά, μόνο 25 από τις 294 περιφέρειες της χώρας έχουν εκπονήσει σχέδιο δράσης για την περίπτωση ακραίας ζέστης. «Ένα κύμα καύσωνα χωρίς προετοιμασία μπορεί να οδηγήσει σε δεκάδες χιλιάδες θανάτους μέσα σε μόνο λίγες ημέρες. Πρέπει να σχεδιαστούν μέτρα από ομάδες κρίσης, τουλάχιστον σε περιοχές όπως η κοιλάδα του Ρήνου, η περιοχή της Κολωνίας και μητροπολιτικές περιοχές όπως το Μόναχο, η Στουτγάρδη, η Δρέσδη, το Βερολίνο, η Φρανκφούρτη και η περιοχή του Ρουρ», αναφέρει η ανάλυση και επισημαίνει ότι με τον καύσωνα σχετίζονται μεταξύ άλλων περιστατικά εγκεφαλικών επεισοδίων, αφυδάτωσης και καρδιακών προσβολών.
Σε αντίθεση με τις πλημμύρες και τις καταιγίδες, οι καύσωνες δεν θεωρούνται νομικά καταστροφές, με αποτέλεσμα πολλά μέτρα προφύλαξης να είναι προαιρετικά και όχι υποχρεωτικά. Υπάρχει έλλειμμα σαφούς καταμερισμού ευθυνών και συγκεκριμένου σχεδιασμού, π.χ. για εκκένωση χώρων, απαγόρευση εργασίας σε εξωτερικούς χώρους ή αναστολή αδειών για τους εργαζόμενους στον υγειονομικό κλάδο, αναφέρεται στην ανάλυση και τονίζεται επίσης ότι και το σύστημα προειδοποίησης του πληθυσμού δεν είναι επαρκώς σχεδιασμένο ή συντονισμένο.
Μπορούν ωστόσο να ληφθούν μέτρα, συνεχίζουν οι ειδικοί στην ανάλυσή τους και ζητούν οι καύσωνες να αντιμετωπίζονται με σαφές σχέδιο διαχείρισης κρίσης, το οποίο θα εκπονήσουν ειδικές ομάδες διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. Επιπλέον, στις μεγάλες πόλεις θα πρέπει τα τμήματα επειγόντων περιστατικών των νοσοκομείων να είναι προετοιμασμένα και για περιστατικά θερμοπληξίας, ενώ σε περιφερειακό επίπεδο, θα πρέπει να υπάρξει μέριμνα για λειτουργία κλιματιζόμενων χώρων, άμεση επικοινωνία με τους πολίτες και συνεργασία με τα ασφαλιστικά ταμεία προκειμένου ιδιαίτερα ευάλωτα άτομα να λαμβάνουν εγκαίρως την απαιτούμενη φροντίδα.
Σύμφωνα με μελέτη της Allianz Research την οποία επικαλείται σε ρεπορτάζ του το πρώτο κανάλι της γερμανικής δημόσιας τηλεόρασης ARD, τα κύματα καύσωνα μπορούν να οδηγήσουν σε σημαντικές απώλειες και στην οικονομική ανάπτυξη μιας χώρας. Ενδεικτικά, τέτοια φαινόμενα θα μπορούσαν να μειώσουν το ΑΕΠ κατά 0,5 μονάδες στην Ευρώπη, επισημαίνεται στην έρευνα, στην οποία αναδεικνύεται μεταξύ άλλων και η διαφορά Βορρά – Νότου. «Εντός της Ευρώπης, υπάρχει ένα ισχυρό χάσμα Βορρά-Νότου», δηλώνει η οικονομολόγος της Allianz Γιασμίν Γκρεσλ και κάνει λόγο για ιδιαίτερα έντονες επιπτώσεις στις χώρες της νότιας Ευρώπης, ενώ στον συγκριτικά «δροσερό βορρά», όπως η Γερμανία, ο αντίκτυπος είναι σχετικά μικρός, στις 0,1 ποσοστιαίες μονάδες. Ωστόσο, αυτό θα μπορούσε να είναι αρκετό για να προκαλέσει την εξασθένηση της τρέχουσας προβλεπόμενης ανάπτυξης στη Γερμανία ύψους 0,1% για το 2025, διευκρινίζει η κυρία Γκρεσλ. Όπως λέει χαρακτηριστικά, τα κύματα καύσωνα έχουν παρόμοιες επιπτώσεις με τις απεργίες των εργαζομένων – μία ημέρα με ακραίες θερμοκρασίες άνω των 32 βαθμών Κελσίου αντιστοιχεί σε περίπου μισή ημέρα απεργίας.
Ο τουρισμός της Γερμανίας είναι ένας από τους κλάδους που θεωρούνται ιδιαίτερα ευάλωτοι στις ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες. Ο Γερμανικός Σύνδεσμος Τουρισμού (DTV) εξέφρασε την ανησυχία του για τον αντίκτυπο του καύσωνα: «Οι καλοκαιρινοί μήνες είναι η κορύφωση της τουριστικής περιόδου για πολλές γερμανικές πόλεις. Η Γερμανία πρέπει να παραμείνει ελκυστική ως ταξιδιωτικός προορισμός και να λάβει πολύ σοβαρά υπ’όψιν την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του DTV Νόρμπερτ Κουντς και προειδοποίησε ότι χωρίς κατάλληλα μέτρα, τα κέντρα των πόλεων θα μπορούσαν να καταστούν προσωρινά μη ελκυστικά για τους επισκέπτες κατά τους θερινούς μήνες. Εκτός από τις μακροπρόθεσμες προσαρμογές πολεοδομικού σχεδιασμού, βραχυπρόθεσμες λύσεις όπως κλιματιζόμενοι χώροι, σιντριβάνια και συστήματα υδρονέφωσης μπορούν να εφαρμοστούν γρήγορα και αποτελεσματικά, επισήμανε ο κ. Κουντς.
Την ανησυχία τους εξέφρασαν όμως και οι εκπαιδευτικοί της Βαυαρίας, ζητώντας καλύτερη προστασία στα σχολεία. Σύμφωνα με την πρόεδρο των εκπαιδευτικών του κρατιδίου Σιμόνε Φλάισμαν, οι ανακαινίσεις και τα νέα κτίρια θα πρέπει στο εξής να λαμβάνουν υπ’ όψιν και τις υψηλές θερμοκρασίες. Στα περισσότερα κρατίδια το σχολικό έτος δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί και σήμερα πολλά παιδιά επέστρεψαν νωρίτερα στο σπίτι, προκειμένου να αποφύγουν τις πιο θερμές ώρες της ημέρας. Η απόφαση για αυτό αποτελεί ευθύνη της διεύθυνσης κάθε σχολείου. Οι θερμοκρασίες στην Γερμανία έφθασαν σήμερα μέχρι και τους 38 βαθμούς Κελσίου, ενώ η κορύφωση του καύσωνα αναμένεται αύριο, με ακόμη υψηλότερες θερμοκρασίες.
