Η εικόνα που περιγράφει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Παραγωγών Λαϊκών Αγορών Θεσσαλίας, Απόστολος Τσακανίκας, μιλώντας στην ΕΡΤ Βόλου, αποτυπώνει τη δύσκολη πραγματικότητα που βιώνουν οι Έλληνες παραγωγοί: «Κάθε πέρυσι και καλύτερα, κάθε φέτος και χειρότερα».
Οι λαϊκές αγορές, παραδοσιακό στήριγμα της ελληνικής οικογένειας, βρίσκονται πλέον αντιμέτωπες με την αλματώδη αύξηση εισαγωγών, την απουσία αγροτικής πολιτικής και το δυσβάσταχτο κόστος παραγωγής.
Σύμφωνα με τον κ. Τσακανίκα, ενώ μέχρι το 1987 η χώρα διέθετε 100% επάρκεια σε βασικά προϊόντα και πραγματοποιούσε εξαγωγές, σήμερα η αυτάρκεια περιορίζεται στο 30%, με το υπόλοιπο 70% να καλύπτεται από εισαγωγές.
«Ακόμα και κρεμμύδια και πιπεριές στη χωριάτικη σαλάτα είναι εισαγωγής» σημειώνει, προειδοποιώντας ότι μεγάλο μέρος των προϊόντων έρχεται από τρίτες χώρες, χωρίς επαρκείς ελέγχους για φυτοφάρμακα που στην Ευρώπη έχουν απαγορευτεί εδώ και δεκαετίες.
Το πρόβλημα, όμως, δεν σταματά εκεί. Οι παραγωγοί, όπως τονίζει, επιβαρύνονται με ΦΠΑ 13% και 24% σε σπόρους, λιπάσματα, καύσιμα και εφόδια, χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να τον εισπράξουν από τον καταναλωτή, όπως συμβαίνει με τους εμπόρους.
«Φορολογούμαστε δύο φορές» λέει χαρακτηριστικά, ζητώντας μηδενισμό του ΦΠΑ για να μπορέσει να μειωθεί το κόστος παραγωγής. Την ίδια στιγμή, το πετρέλαιο και το ρεύμα παραμένουν πανάκριβα, ενώ οι εφοπλιστές απολαμβάνουν φορολογικά προνόμια.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με τις οδηγίες 2020/285 και 2022/542, έδωσε από την 1η Ιανουαρίου 2025 τη δυνατότητα στα κράτη-μέλη να μειώσουν ή και να καταργήσουν τον ΦΠΑ σε βασικά αγαθά.
Ωστόσο, η Ελλάδα δεν έχει ενσωματώσει ακόμη αυτές τις προβλέψεις. «Κάνουν την πάπια και θα το παρουσιάσουν αργότερα σαν δικό τους μέτρο» σχολιάζει ο κ. Τσακανίκας, αφήνοντας αιχμές ενόψει ΔΕΘ.
Οι συνέπειες είναι ορατές: μόνο στη Μαγνησία τα τελευταία δύο χρόνια εγκατέλειψαν τη δουλειά τους 52 παραγωγοί και 13 έμποροι. «Τα χωράφια και τα θερμοκήπια μένουν εγκαταλελειμμένα, γιατί δεν συμφέρει να καλλιεργήσεις» τονίζει.
Παράλληλα, η αλλαγή στη νομοθεσία για τα δελτία αποστολής, με τα πρόστιμα να εκτοξεύονται από 500 σε 5.000 ευρώ, επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τους μικρούς παραγωγούς.
«Δεν υπάρχει αγροτική πολιτική, ούτε κοινωνική πολιτική» καταλήγει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας, προειδοποιώντας ότι αν δεν ληφθούν μέτρα στήριξης, οι λαϊκές αγορές κινδυνεύουν να χάσουν τον χαρακτήρα τους ως χώρος διάθεσης φρέσκων, ελληνικών και ποιοτικών προϊόντων.
