Το TikTok, η δημοφιλέστερη εφαρμογή βίντεο που έχει κερδίσει εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως, εμφανίζεται συχνά ως ένας χώρος ψυχαγωγίας, δημιουργικότητας και ελευθερίας έκφρασης. Ωστόσο, κάτω από αυτήν τη φαινομενικά αθώα εικόνα, αναπτύσσονται μηχανισμοί που προκαλούν σοβαρές ανησυχίες.
Στην ελληνική κοινότητα του TikTok φαίνεται να έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια ένα άτυπο «κύκλωμα» 3-4 ατόμων (μεταξύ των οποίων και άτομα υπόδικα, ανθυποεπώνυμοι και πρώην κατάδικοι) , τα οποία, αξιοποιώντας ψεύτικα προφίλ, μαζικές καταγγελίες και οργανωμένες προβοκάτσιες, καταφέρνουν να ελέγχουν τη ροή των παιχνιδιών και να εκφοβίζουν άλλους χρήστες. Η τακτική τους δεν είναι απλώς μια «χαζή διαδικτυακή φάρσα».
Έχει συνέπειες… κλείσιμο λογαριασμών, εξαναγκασμό σε σιωπή, και, σε ορισμένες περιπτώσεις, οικονομική εκμετάλλευση δωρητών και παικτών που φοβούνται να αντιδράσουν.
Η ουσία του προβλήματος είναι διπλή. Αφενός, η ίδια η πλατφόρμα, η οποία λειτουργεί πανευρωπαϊκά υπό την ομπρέλα του Digital Services Act (DSA) και εποπτεύεται στην Ελλάδα από το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, φαίνεται να αφήνει κενά στον έλεγχο ψευδών αναφορών και κακόβουλων επιθέσεων. Αφετέρου, η έλλειψη γνώσεων και μέσων από τους περισσότερους χρήστες καθιστά τους επιτήδειους σχεδόν «ανεξέλεγκτους».
Η πραγματικότητα αυτή θέτει κρίσιμα ερωτήματα:
- Μπορεί το TikTok να εγγυηθεί ένα δίκαιο και ασφαλές περιβάλλον για τους Έλληνες χρήστες;
- Τι ρόλο πρέπει να παίξουν οι εθνικές αρχές, όταν διαπιστώνεται οργανωμένη κακόβουλη δραστηριότητα με οικονομικό κίνητρο;
- Πώς μπορούν οι ίδιοι οι χρήστες να προστατευτούν και να καταγγείλουν τέτοιες συμπεριφορές χωρίς να φοβούνται αντίποινα;
Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Όμως ένα είναι σίγουρο… όταν η ψυχαγωγία μετατρέπεται σε πεδίο εκφοβισμού και χρηματικού εκβιασμού, τότε το παιχνίδι παύει να είναι αθώο. Και η σιωπή δεν είναι επιλογή.