Οι εκλογές αφορούν στην ανάδειξη δημάρχων και δημοτικών συμβουλίων σε 80 δήμους της χώρας, καθώς και στον Δήμο των Σκοπίων, που αποτελεί ξεχωριστή, μητροπολιτική αυτοδιοικητική οντότητα.
Για την εκλογή δημάρχου από τον πρώτο γύρο απαιτείται ποσοστό άνω του 50%. Σε περίπτωση που κανείς υποψήφιος δεν συγκεντρώσει αυτό το ποσοστό, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος στις 2 Νοεμβρίου, μεταξύ των δύο επικρατέστερων του πρώτου γύρου.
Πολιτικοί συσχετισμοί – Κυριαρχία VMRO-DPMNE
Στο σλαβικό πολιτικό μπλοκ, οι δημοτικές αυτές εκλογές αναμένεται να επιβεβαιώσουν την κυριαρχία του δεξιού κυβερνώντος κόμματος, VMRO-DPMNE, του οποίου ηγείται ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Χρίστιαν Μίτσκοσκι.
Αντίθετα, το αντιπολιτευόμενο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDSM), υπό την ηγεσία του Βένκο Φίλιπτσε, αναμένεται να αναμένεται να καταγράψει ακόμη μία βαριά ήττα. Το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξακολουθεί να ταλανίζεται από εσωστρέφεια, μετά τη συντριπτική ήττα που υπέστη στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν τον Μάιο του 2024.
Στην πρωτεύουσα Σκόπια, όπου ζουν περίπου 550.000 κάτοικοι, 16 υποψήφιοι διεκδικούν τη δημαρχία, με τον υποψήφιο του VMRO-DPMNE, Όρτσε Γκιοργκίεφσκι να συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες να εκλεγεί νέος δήμαρχος. Το κόμμα του Χρ.Μίτσκοσκι προβλέπεται να επικρατήσει και σε όλους τους άλλους μεγάλους δήμους της χώρας (Κουμάνοβο, Μπίτολα/Μοναστήρι, Πρίλεπ, Οχρίδα, Βέλες).
Αμφίρροπη η μάχη μεταξύ των αλβανικών κομμάτων
Σε περίπου 15 δήμους από τους 81 της Βόρειας Μακεδονίας πλειοψηφεί το αλβανικό στοιχείο, το οποίο αποτελεί το 25% του πληθυσμού της χώρας. Στους αλβανόφωνους δήμους αναμένεται να δοθεί μεγάλη μάχη μεταξύ του συγκυβερνώντος αλβανικού συνασπισμού VLEN (Αξίζει) και του αντιπολιτευόμενου συνασπισμού «Εθνική Συμμαχία για την Ολοκλήρωση», του οποίου ηγείται το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα στη Βόρεια Μακεδονία, το DUI του Αλί Αχμέτι.
Το DUI συμμετείχε στις κυβερνήσεις συνασπισμού της Βόρειας Μακεδονίας επί δύο δεκαετίες. Παρά την πρωτιά του στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές μεταξύ των αλβανικών κομμάτων, ο πρωθυπουργός Μίτσκοσκι επέλεξε να σχηματίσει κυβέρνηση με το VLEN, καταγγέλλοντας το DUI ως «καθεστώς» και φορέα εκτεταμένης διαφθοράς.
Το γεγονός αυτό είχε προκαλέσει και συνεχίζει να προκαλεί τις σφοδρές αντιδράσεις του κόμματος του Αχμέτι, το οποίο κάνει λόγο για περιφρόνηση του αλβανικού στοιχείου από τον Μίτσκοσκι, την κυβέρνηση του οποίου χαρακτηρίζει ως την πιο «αντιαλβανική» που έχει υπάρξει ποτέ στη Βόρεια Μακεδονία και ζητά πρόωρες βουλευτικές εκλογές.
Η διαδικασία
Το εκλογικό σώμα της Βόρειας Μακεδονίας αριθμεί περίπου 1,8 εκατομμύριο ψηφοφόρους. Οι κάλπες θα ανοίξουν στις 07:00 τοπική ώρα (08:00 ώρα Ελλάδας) και θα κλείσουν στις 19:00 (20:00 ώρα Ελλάδας). Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένονται αργά το βράδυ της Κυριακής.
