Η νέα ψηφιακή εποχή στη δημοσίευση των διαθηκών μπαίνει σε εφαρμογή από σήμερα Σάββατο 1η Νοεμβρίου καθώς βγήκε στον αέρα πλατφόρμα diathikes.gr, όπου θα δημοσιεύονται όλες οι διαθήκες που έχουν κατατεθεί σε συμβολαιογράφο.
Κάτι που θα έχει ως αποτέλεσμα ο χρόνος της δημοσίευσης των διαθηκών να μειωθεί από τις 400 μέρες που απαιτούνται σήμερα μέσω των δικαστηρίων σε 3 έως 7 ημέρες.
Η νέα αυτή πλατφόρμα θα λειτουργήσει ως εξής: όλες οι διαθήκες που κατατίθενται σε συμβολαιογράφο θα αναρτώνται στην πλατφόρμα και θα δίδεται κάθε φορά ένας κωδικός. Με τον θάνατο του κληρονομουμένου, ο συμβολαιογράφος θα βάζει τον κωδικό και θα «ανοίγει» ψηφιακά τη διαθήκη, η οποία πλέον θα καθίσταται δημόσια μέσα σε λίγα 24ωρα.
«Το έτος 2024 εισήχθησαν στα Πρωτοδικεία της χώρας για δημοσίευση 76.543 αιτήσεις δημοσίευσης διαθηκών. Απ’ αυτές διεκπεραιώθηκαν οι 64.590, δηλαδή ποσοστό 84%. Αρα, αυτό είχε ως αποτέλεσμα να έχουμε εκκρεμείς 14.000 υποθέσεις.
Τι σημαίνει αυτό; Εάν κάθε χρόνο κατατίθενται στα δικαστήρια κατά μέσο όρο περίπου 60-70.000 αιτήσεις διαθηκών μετά από εκεί μεσολαβεί ένας χρόνος προκειμένου να εκδοθούν οι αποφάσεις και στη συνέχεια να εκδοθούν τα πιστοποιητικά. Οι χρόνοι αυτοί για να ολοκληρωθεί μία διαδικασία είναι 12 μήνες και ακριβέστερα περίπου 400 ημέρες στο Πρωτοδικείο της Αθήνας. Με αυτήν την αλλαγή που έχουμε ψηφίσει και θα μπει σε εφαρμογή από την 1η Νοέμβριου το σύνολο αυτών των υποθέσεων σε ετήσια βάση των 60-70.000 αφαιρείται από τα δικαστήρια και μεταφέρεται στους συμβολαιογράφους, οι οποίοι έχουν πλέον το δικαίωμα να δημοσιεύουν τις διαθήκες και να εκδίδουν τα αντίστοιχα πιστοποιητικά», είχε πρόσφατα ανέφερε ο κ. Φλωρίδης, προσθέτοντας ότι αφαιρούνται έτσι 60-70.000 υποθέσεις από τα δικαστήρια της χώρας, κάτι που σημαίνει απαλλαγή ενός σημαντικού αριθμού δικαστών που ασχολούνται με αυτές.
Πέραν της γραφειοκρατίας, η καθυστέρηση που προκύπτει επηρεάζει σαφώς και τις συναλλαγές, αφού με τη σημερινή κατάσταση κληρονομιές τεράστιας οικονομικής αξίας πρέπει να περιμένουν επί χρόνια μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες: ακόμη κι αν οι κληρονόμοι θέλουν, π.χ., να πουλήσουν ένα ακίνητο, αυτό δεν μπορεί να συμβεί αν δεν ολοκληρωθεί η δημοσίευση της διαθήκης.
Παράλληλα, ο κ. Μπούγας είχε παρουσιάσει στατιστικά στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία ήδη το 2025 έχουν δημοσιευθεί 10.089 διαθήκες. Μάλιστα, για την εν λόγω διαδικασία απασχολούνται 100 δικαστές και 12 δικαστικοί υπάλληλοι στο Τμήμα Κατάθεσης και Δημοσίευσης Διαθηκών. Αντιστοίχως, στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης απασχολούνται 59 δικαστές και 11 δικαστικοί υπάλληλοι, ενώ στο Πρωτοδικείο Πειραιώς απασχολούνται 29 δικαστές και 1 δικαστικός υπάλληλος.
Σήμερα, κατά μέσο όρο, στο Πρωτοδικείο Αθηνών για τη δημοσίευση διαθήκης απαιτούνται περίπου 330 ημέρες. Αντιστοίχως, στο Πρωτοδικείο Πειραιώς απαιτούνται 450 ημέρες, ενώ στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης 6 ημέρες.
ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΥΣ
Σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης, με τη νέα πλατφόρμα:
– έχουν όλοι οι πολίτες άμεση και ασφαλή πρόσβαση (τηρουμένων των κανόνων του GDPR) στο μητρώο για την αναζήτηση διαθήκης,
– η βεβαίωση περί ύπαρξης ή μη διαθήκης εκδίδεται άμεσα,
– ελαχιστοποιείται ο χρόνος δημοσίευσης της διαθήκης,
– ελαχιστοποιείται ο χρόνος έκδοσης του πρακτικού δημοσίευσης της διαθήκης,
– ελαχιστοποιείται ο χρόνος κήρυξης ιδιόγραφης διαθήκης ως κυρίας και έκδοσης του αντίστοιχου πιστοποιητικού,
– αξιοποιείται από τον κληρονόμο άμεσα η κληρονομηθείσα περιουσία,
– περιορίζεται ο αριθμός των «αμφίβολης γνησιότητας» ιδιόγραφων διαθηκών,
– αποσυμφορούνται τα δικαστήρια και
– επιτυγχάνεται άμεση σύνδεση του νέου Γενικού Μητρώου Διαθηκών με το Ευρωπαϊκό Μητρώο Διαθηκών.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ-ΕΞΠΡΕΣ ΑΠΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟΓΡΑΦΟ
Από την 1η Νοεμβρίου, πλέον, και για θανάτους που επισυμβούν από την ημερομηνία αυτή, οι διαθήκες θα δημοσιεύονται ηλεκτρονικά από τους συμβολαιογράφους ακόμη και την ίδια ημέρα με την κατάθεση της αίτησης και το πολύ εντός 7 ημερών.
Ειδικότερα, κάθε συμβολαιογράφος θα καταχωρίζει στην ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα «Μητρώο Διαθηκών» κάθε ιδιόγραφη διαθήκη που κατατέθηκε ή προσκομίστηκε σε αυτόν, κάθε μυστική διαθήκη που καταρτίστηκε ενώπιόν του και κάθε δημόσια διαθήκη που συντάχθηκε ενώπιόν του. Η πλατφόρμα τηρείται από τον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Εφετείων Αθηνών-Πειραιώς-Αιγαίου και Δωδεκανήσoυ και διασφαλίζει ταχύτητα, διαφάνεια και ασφάλεια. Καθίσταται, επομένως, ευχερής στον πολίτη η πρόσβαση στο μητρώο για την αναζήτηση διαθήκης, καθώς και ο έλεγχος σε πανελλαδικό επίπεδο περί ύπαρξης ή μη διαθήκης κατατεθειμένης σε συμβολαιογράφο ή πρόξενο.
Ο προϊστάμενος του Πρωτοδικείου Αθηνών, Χριστόφορος Λινός, επεσήμανε ότι ένα σημαντικό μέρος της δραστηριότητας του Πρωτοδικείου Αθηνών, αυτό της δημοσίευσης των διαθηκών, απελευθερώνεται και 39 δικαστές θα ενταχθούν στις άλλες διαδικασίες του δικαστηρίου και σε σύντομο διάστημα θα απελευθερωθούν και δικαστικοί υπάλληλοι.
Η πρόεδρος του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Αθηνών, Πειραιώς, Αιγαίου και Δωδεκανήσου, Ελένη Κοντογεώργου, ανέφερε ότι το Γενικό Μητρώο Διαθηκών έχει προβλεφθεί νομοθετικά προ 71 ετών και τώρα υλοποιείται, ενώ αναφέρθηκε στις προπαρασκευαστικές εργασίες που έγιναν για την υλοποίηση της πλατφόρμας.
ΑΡΙΘΜΟΛΟΓΙΑ
ΟΙ ΑΙΤΗΣΕΙΣ
76.543 αιτήσεις δημοσίευσης διαθηκών το 2024
64.590 διεκπεραιώθηκαν, ποσοστό 84%
10.089 διαθήκες δημοσιεύθηκαν το 2025
ΜΕΧΡΙ ΣΗΜΕΡΑ
-330 ημέρες στο Πρωτοδικείο Αθηνών
-450 ημέρες στο Πρωτοδικείο Πειραιώς
-6 ημέρες στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης
-39 δικαστές «απελευθερώνονται» από το Πρωτοδικείο Αθηνών
