Η γλουταμίνη είναι ένα ελεύθερο αμινοξύ που βρίσκεται σε αυξημένη ποσότητα στο σώμα μας και αποτελεί περίπου το 60% των αμινοξέων που περιέχεται ενδομυϊκά.
Επίσης, είναι ένα δομικό συστατικό για την παραγωγή των 50% των αμινοξέων στον οργανισμό μας. Η παραγωγή του γίνεται σε όλους τους ιστούς του σώματος κυρίως όμως στον εγκέφαλο και τους λιπώδους ιστούς. Σε μεγαλύτερη ποσότητα παράγεται στους μύες μας και στους πνεύμονες.
Πότε είναι απαραίτητη η γλουταμίνη
Η γλουταμίνη είναι ένα απαραίτητο αμινοξύ και παρόλο που συντίθεται από τον οργανισμό, σε ορισμένες περιπτώσεις η πρόσληψη του θα πρέπει να αυξηθεί μέσω των τροφίμων.
Περιπτώσεις που η γλουταμίνη κρίνεται αναγκαία, είναι:
- μετά από κάποιο τραυματισμό ή έντονη άσκηση
- σε καταστάσεις στρες όπου αυξάνεται η κορτιζόλη και μειώνονται τα επίπεδα της γλουταμίνης στο αίμα
- μετά από περίοδο χειρουργείου, για την ηρεμία και την γρήγορη επούλωση του οργανισμού
Πώς δρά
Η γλουταμίνη απομακρυνει τα υπολείμματα αμμωνίας στο σώμα και έτσι ενισχύει το ανοσοποιητικό. Είναι ένα σημαντικό αμινοξύ για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου καθώς και του πεπτικού συστήματος.
Είναι επίσης ένα ιδιαίτερα προστατευτικό αμινοξύ για το γαστρεντερικό σύστημα. Αποτελεί ένα ενεργειακό υπόστρωμα για το έντερο και βοηθάει στην βελτίωση του εντερικού βλεννογόνου. Με αυτόν τον τρόπο βελτιώνει την λειτουργία του εντέρου.
Η κατανάλωση γλουταμίνης μέσω των τροφών από άτομα που έχουν χρόνιο πρόβλημα εντερικής δυσλειτουργίας, βοηθάει στην απορρόφηση των θρεπτικών συστατικών. Επιπρόσθετα, ενισχύει την δράση της γλουταθειόνης η οποία είναι αντιοξειδωτική. Ακόμη, προστατεύει από τυχόν επιπτώσεις σε υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και φαρμάκων όπως η παρακεταμόλη.
Η γλουταμίνη είναι σημαντικό αμινοξύ επίσης και για το νευρικό σύστημα. Εάν δεν λαμβάνεται επαρκής ποσότητα γλυκόζης, η γλουταμίνη την αντισταθμίζει και παρέχει ενέργεια στον οργανισμό. Περαιτέρω, βοηθάει στον έλεγχο των μυών κατά την κόπωση. Αποτρέπει τον καταβολισμό των μυών σε ιδιαιτερες καταστασεις στρες, έντονης άσκησης και μπορεί επίσης να ενυσχύσει τον όγκο τους.
Γενικά τα οφέλη της γλουταμίνης στον οργανισμό συνοψίζονται παρακάτω:
- Είναι απαραίτητο αμινοξύ για την καλή λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος και για την αποκατάσταση τυχόν δυσλειτουργίας του
- Παρέχει επαρκή ενέργεια στο νευρικό σύστημα όταν η ποσότητα της γλυκόζης δεν λαμβάνεται επαρκώς
- Θεωρείται ότι μειώνει το αίσθημα της κατανάλωσης του αλκοόλ αλλά και της ζάχαρης
- Ενισχύει την παραγωγή της αντιοξειδωτικής γλουταθειόνης
- Βοηθάει στην καλή απόδοση στα αθλήματα, καθώς και ενισχύει την επούλωση τραυμάτων
- Έχει εμφανίσει θετικά αποτελέσματα στην χρήση ως συμπλήρωμα σε άτομα με καρκίνο ή AIDS/HIV
- Παίζει ιδιαίτερο ρόλο στην κυτταρική αποτοξίνωση
Ποιές τροφές περιέχουν γλουταμίνη
Τρόφιμα με πλούσιες πηγές της γλουταμίνης είναι όλα τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης (μοσχάρι, κοτόπουλο, γάλα, αυγά κλπ) καθώς και κάποια φυτικής προέλευσης, τα φασόλια, τα σπαράγγια, τα παντζάρια, το μπρόκολο και το κόκκινο λάχανο.
Οι ποσότητες της γλουταμίνης στο σώμα μπορεί να πέσουν όταν ο οργανισμός βρεθεί σε μια καταβολική κατάσταση. Σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να γίνει πρόσληψη του αμινοξέος με κάποιον εξωτερικό τρόπο πέρα από της φυσικής του παραγωγής στο σώμα. Αυτές οι μεταβολικές συνθήκες παρατηρούνται σε κάποια μεγάλη απώλεια πρωτεΐνης, όπως μετά από εγχείρηση ή και σε ασθενείς με πολλαπλά εγκαύματα που τα αποθέματα μπορεί να πέσουν και κάτω από το 50%. Σε αυτούς τους ασθενείς, μπορεί να γίνει ενδοφλέβια χορήγηση της γλουταμίνης που μπορεί να είναι και στην ποσότητα των 60 γραμμαρίων.
Σε κατάσταση προπόνησης η κατανάλωση 8 γραμμαρίων γλουταμίνης μετά την άσκηση έχει καλύτερα αποτελέσματα στην αποκατάσταση μυών από ότι η κατανάλωση αφεψημάτων με γλυκόζη, διότι το αμινοξύ δεν ανεβάζει τα επίπεδα της ινσουλίνης στο αίμα.
Μια συνιστώμενη δόση κατά την διάρκεια της προπόνησης είναι 5 γραμμάρια πριν και 20 γραμμάρια μετά την προπόνηση. Ο αθλητής θα μπορούσε άνετα να καταναλώσει την γλουταμίνη με το χυμό του ή ακόμη και με την πρωτείνη του, καθώς και με το νερό του ή άλλα συμπληρώματα.
Αναστασία Μαμάτσιου / Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
via diatrofi.gr